Tigis túrleri
BQO, Tasqala aýdany, Mereı aýyly
Jalpy bilim beretin Shıpov orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Mýkanova Salıma Hanatovna
• Sabaqtyń maqsaty:
Bilim berýde – tigis tigý, tigistiń paıdasy men tigilý joldary týraly biliktiligin arttyrý. Tigis tigý kezinde daǵdyny qalyptastyrý. Tigis túrleriniń oryndalý tehnologıasyn meńgertý.
• Damytýshylyq – tigisterdiń jasalý rettiligin sýrettegi beıneleýler kómegimen, maqsatqa óz betinshe jetý úshin oqýshyǵa múmkindik berý.
• Tárbıelik – oqýshynyń óz betinshe jumys jasaýǵa eriktiligin, óz kúshine senýshiligin qalyptastyrý. Berilgen isti sapaly, uqypty, qaýipsizdik erejelerin saqtaı otyryp oryndaýǵa tárbıeleý.
Qural - jabdyqtar: jipter, ıneler, túıreýishter, syzǵysh, taspa metr, bor, qaıshy, oımaq.
Sabaqtyń ótý barysy:
Psıhologıalyq daıyndyq
Gúl ósirseń terlep,
Munyń aty – eńbek.
Keste tikseń zerlep,
Munyń aty – eńbek.
Qıyndyqtyń bárin
Eńbek qana jeńbek.
Ótken sabaqty qaıtalaý
Qol jumysyn oryndaýda jumys ornyn qalaı uıymdastyramyz?
- Jún jáne tabıǵı jibek matalar týraly túsinik.
- Matanyń negizgi qasıetterin ata.
- Fızıkalyq - mehanıkalyq qasıeterin ata.
Sózjumbaq
1. Tumsyǵy myqty,
Qyr men oıdy tegistep shyqty
2. Sózi dana úni joq,
Sóılemeıdi tili joq.
Qolyńa alsań sheshen,
Aqyly asqan kósem.
3. Óshirdi, súrtti, ózgeni qurtty, ózin de qurtty.
4. Appaq dala, qara dán
Dánin sepseń túsinýge jaraǵan
5. Aspaı pisken, qaınamaı túsken
Jańa sabaq
▪ Adamnyń jeke tulǵa retinde damýyna sebepker bolatyn qyzmet – eńbek. Eńbektengen adamnan óner týady.
▪ Kez kelgen buıymdy tikken kezde biz oǵan sáıkes matany jáne tigis tehnologıasyn paıdalanamyz.
▪ Buıymnyń bólshekterin ıneshanshym men tigim arqyly qosamyz.
1 - slaıd: Tigis túrleri
2 - slaıd: Ineshanshym
Tigis – bólshekterdiń birikken orny
Ineshanshym – matada jipterdiń aıqasýy arqyly aıaqtalady.
Tigim – birneshe ret qaıtalanǵan ıneshanshym bólshekterdiń birikken orny
3 - slaıd: Kókteý
▪ Kókteý degenimiz – buıymdy ýaqytsha biriktirip turatyn tigis.
▪ Kóktep tigý – bólshekterdiń shetin biriktirýge jáne matanyń sheti setinep sógilmeýi úshin tigiledi.
4 - slaıd:
▪ Eki ret ishine qaıyrylǵan shetin ıneni ilgeri shanshý arqyly kóktep tigemiz. Buıymnyń materıalyn tesip ótpeıtindeı etip, tigisti tómennen joǵary qaraı júrgizemiz
5 - slaıd: Kómkerý
Kómkerip (jórmep) tigý – buıymnyń berilgen shetin tigý úshin qoldanylady. Kómkerip tigýdiń birneshe túri bar.
6 - slaıd: Tor tigis
▪ Tor tigis – bekitýshi, ári sándik tigis retinde qoldanylady. Torlap tigý materıaldyń shetin óńdeýge, túımelikti torlaýǵa, jumsaq oıynshyq tigýge qolaıly.
7 - slaıd: Qaıshy tigister
8 - slaıd: Sabaqty tigis
Sabaqshalap tigý kóbine keste tigý úshin qoldanylady. Materıaldy tańdap alǵannan keıin, onyń betine keste sýretin salamyz.
Bastapqy núkteden bastap jipti birtindep alǵa júrgizemiz. Jip sabaqtalǵan ıneni mataǵa shanshyp, teris jaǵynan artqa qaraı júrgize otyryp, kelesi tigistiń orta tusynan shyǵaramyz.
9 - slaıd: Kórkem tigis
10 - slaıd: Sergitý mınýty
Dóńgelek sheńber etip ıilgen, kıiz úıdiń eń joǵarǵy súıegi
2. Jeńsiz jeńil kıim
3. Sándik úshin bilekke taǵatyn áshekeıli, baǵaly buıym
4. Jeti túrli dándi - daqyldardan sút qosyp pisirilgen suıyq as
5. Sýret salyp toqylǵan kilem
6. Nárestege arnalyp jasalǵan aǵash tósek
7. Teriden jasalǵan, qymyz quıatyn ydys
11 - slaıd: Tigin ınesimen jumys jasaýdaǵy qaýipsizdik erejeleri
Ineniń kirýinen qannyń buzylýy múmkin. Jumys kezinde ıneni ıne qadaǵyshqa qadamaı ernińe salyp otyrsań, oǵan qaqalyp nemese jutyp qoıýyń múmkin
1. Jumysqa kirispes buryn ınelerdi sanap alyńyz, synǵanyn jáne tot basqanyn tastańyz
2. Tigis tigýde oımaq qoldanyńyz
3. Inelerdi arnaıy qorapshada nemese ıneqapta saqtańyz
4. Ineni aýzyńyzǵa salmańyz, kıimge jáne jumsaq jıhazǵa qadamańyz
5. Jumys sońynda ınelerdi sanańyz, ol jumys bastalǵanǵa deıingideı bolý kerek
12 - slaıd: Eńbek mádenıetiniń erejeleri
- Jumys ornyn daıynda
- Saramandyq jumystardy oryndaǵanda, kıimiń taza jáne útiktelgen bolýyn qadaǵala
- Jumysty sapaly orynda, sabaqta ýaqytty rasıonaldy qoldan
- Qural - jabdyqtardy uqyptap usta, olardy taǵaıyndalýy boıynsha qoldan jáne tazalyqta usta
- Materıaldy únemdep qoldan
- Jumys ornynda tazalyqty saqta
- Jumysty aıaqtap bolǵan soń, jumys ornyńdy jınap, quraldar men materıaldardy kezekshige tapsyr
Saramandyq jumys
1. Jumys tásilderin kórsetý jáne tigisti oryndatý erejeleri.
2. Tigis túrlerin sabaqtyń ústinde oryndaýyn qadaǵalaý.
3. Oqýshynyń jumys ústelin tekserip otyrý.
4. Tigis túrlerin sqemaǵa qarap mataǵa salý.
5. Tehnıka qaýipsizdik erejelerin este saqtaı otyryp tigý.
Sabaqty qorytyndylaý
Úıge tapsyrma:
Táýelsizdik merekesine arnap keste tigý.
Kestege búgingi sabaqta ótken tigis túrlerin paıdalaný
Jalpy bilim beretin Shıpov orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Mýkanova Salıma Hanatovna
• Sabaqtyń maqsaty:
Bilim berýde – tigis tigý, tigistiń paıdasy men tigilý joldary týraly biliktiligin arttyrý. Tigis tigý kezinde daǵdyny qalyptastyrý. Tigis túrleriniń oryndalý tehnologıasyn meńgertý.
• Damytýshylyq – tigisterdiń jasalý rettiligin sýrettegi beıneleýler kómegimen, maqsatqa óz betinshe jetý úshin oqýshyǵa múmkindik berý.
• Tárbıelik – oqýshynyń óz betinshe jumys jasaýǵa eriktiligin, óz kúshine senýshiligin qalyptastyrý. Berilgen isti sapaly, uqypty, qaýipsizdik erejelerin saqtaı otyryp oryndaýǵa tárbıeleý.
Qural - jabdyqtar: jipter, ıneler, túıreýishter, syzǵysh, taspa metr, bor, qaıshy, oımaq.
Sabaqtyń ótý barysy:
Psıhologıalyq daıyndyq
Gúl ósirseń terlep,
Munyń aty – eńbek.
Keste tikseń zerlep,
Munyń aty – eńbek.
Qıyndyqtyń bárin
Eńbek qana jeńbek.
Ótken sabaqty qaıtalaý
Qol jumysyn oryndaýda jumys ornyn qalaı uıymdastyramyz?
- Jún jáne tabıǵı jibek matalar týraly túsinik.
- Matanyń negizgi qasıetterin ata.
- Fızıkalyq - mehanıkalyq qasıeterin ata.
Sózjumbaq
1. Tumsyǵy myqty,
Qyr men oıdy tegistep shyqty
2. Sózi dana úni joq,
Sóılemeıdi tili joq.
Qolyńa alsań sheshen,
Aqyly asqan kósem.
3. Óshirdi, súrtti, ózgeni qurtty, ózin de qurtty.
4. Appaq dala, qara dán
Dánin sepseń túsinýge jaraǵan
5. Aspaı pisken, qaınamaı túsken
Jańa sabaq
▪ Adamnyń jeke tulǵa retinde damýyna sebepker bolatyn qyzmet – eńbek. Eńbektengen adamnan óner týady.
▪ Kez kelgen buıymdy tikken kezde biz oǵan sáıkes matany jáne tigis tehnologıasyn paıdalanamyz.
▪ Buıymnyń bólshekterin ıneshanshym men tigim arqyly qosamyz.
1 - slaıd: Tigis túrleri
2 - slaıd: Ineshanshym
Tigis – bólshekterdiń birikken orny
Ineshanshym – matada jipterdiń aıqasýy arqyly aıaqtalady.
Tigim – birneshe ret qaıtalanǵan ıneshanshym bólshekterdiń birikken orny
3 - slaıd: Kókteý
▪ Kókteý degenimiz – buıymdy ýaqytsha biriktirip turatyn tigis.
▪ Kóktep tigý – bólshekterdiń shetin biriktirýge jáne matanyń sheti setinep sógilmeýi úshin tigiledi.
4 - slaıd:
▪ Eki ret ishine qaıyrylǵan shetin ıneni ilgeri shanshý arqyly kóktep tigemiz. Buıymnyń materıalyn tesip ótpeıtindeı etip, tigisti tómennen joǵary qaraı júrgizemiz
5 - slaıd: Kómkerý
Kómkerip (jórmep) tigý – buıymnyń berilgen shetin tigý úshin qoldanylady. Kómkerip tigýdiń birneshe túri bar.
6 - slaıd: Tor tigis
▪ Tor tigis – bekitýshi, ári sándik tigis retinde qoldanylady. Torlap tigý materıaldyń shetin óńdeýge, túımelikti torlaýǵa, jumsaq oıynshyq tigýge qolaıly.
7 - slaıd: Qaıshy tigister
8 - slaıd: Sabaqty tigis
Sabaqshalap tigý kóbine keste tigý úshin qoldanylady. Materıaldy tańdap alǵannan keıin, onyń betine keste sýretin salamyz.
Bastapqy núkteden bastap jipti birtindep alǵa júrgizemiz. Jip sabaqtalǵan ıneni mataǵa shanshyp, teris jaǵynan artqa qaraı júrgize otyryp, kelesi tigistiń orta tusynan shyǵaramyz.
9 - slaıd: Kórkem tigis
10 - slaıd: Sergitý mınýty
Dóńgelek sheńber etip ıilgen, kıiz úıdiń eń joǵarǵy súıegi
2. Jeńsiz jeńil kıim
3. Sándik úshin bilekke taǵatyn áshekeıli, baǵaly buıym
4. Jeti túrli dándi - daqyldardan sút qosyp pisirilgen suıyq as
5. Sýret salyp toqylǵan kilem
6. Nárestege arnalyp jasalǵan aǵash tósek
7. Teriden jasalǵan, qymyz quıatyn ydys
11 - slaıd: Tigin ınesimen jumys jasaýdaǵy qaýipsizdik erejeleri
Ineniń kirýinen qannyń buzylýy múmkin. Jumys kezinde ıneni ıne qadaǵyshqa qadamaı ernińe salyp otyrsań, oǵan qaqalyp nemese jutyp qoıýyń múmkin
1. Jumysqa kirispes buryn ınelerdi sanap alyńyz, synǵanyn jáne tot basqanyn tastańyz
2. Tigis tigýde oımaq qoldanyńyz
3. Inelerdi arnaıy qorapshada nemese ıneqapta saqtańyz
4. Ineni aýzyńyzǵa salmańyz, kıimge jáne jumsaq jıhazǵa qadamańyz
5. Jumys sońynda ınelerdi sanańyz, ol jumys bastalǵanǵa deıingideı bolý kerek
12 - slaıd: Eńbek mádenıetiniń erejeleri
- Jumys ornyn daıynda
- Saramandyq jumystardy oryndaǵanda, kıimiń taza jáne útiktelgen bolýyn qadaǵala
- Jumysty sapaly orynda, sabaqta ýaqytty rasıonaldy qoldan
- Qural - jabdyqtardy uqyptap usta, olardy taǵaıyndalýy boıynsha qoldan jáne tazalyqta usta
- Materıaldy únemdep qoldan
- Jumys ornynda tazalyqty saqta
- Jumysty aıaqtap bolǵan soń, jumys ornyńdy jınap, quraldar men materıaldardy kezekshige tapsyr
Saramandyq jumys
1. Jumys tásilderin kórsetý jáne tigisti oryndatý erejeleri.
2. Tigis túrlerin sabaqtyń ústinde oryndaýyn qadaǵalaý.
3. Oqýshynyń jumys ústelin tekserip otyrý.
4. Tigis túrlerin sqemaǵa qarap mataǵa salý.
5. Tehnıka qaýipsizdik erejelerin este saqtaı otyryp tigý.
Sabaqty qorytyndylaý
Úıge tapsyrma:
Táýelsizdik merekesine arnap keste tigý.
Kestege búgingi sabaqta ótken tigis túrlerin paıdalaný
You Might Also Like
