InfoHub Logo

Ádebıet (8 - synyp)
Sabaqtyń taqyryby: Tólegen Aıbergenovtiń "Ana" óleńi
Maqsaty: - Aqyn ómirimen tanystyrý, óleńdi oqı otyryp taldaý.
- Oqýshylardyń til baılyǵyn damytý, ǵylymı tilde sóıleý daǵdysyn qalyptastyrý.
- Adamgershilikke, anany qurmetteýge, syılaýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa uǵymdy meńgertý.
Sabaqtyń ádisi: Mánerlep oqý, baıandaý, suraq - jaýap, óleń qurylysyna SKT jasaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Mýltımedıa, (slaıdtar)
Pánaralyq baılanys: Bıologıa, geografıa, fızıka pánderi.

Sabaqtyń barysy: İ Uıymdastyrý kezeńi
İİ Ótkendi pysyqtaý
İİİ Jańa sabaq barysy
Tólegen Aıbergenovtyń “Ana”óleńi
Óleńdi satylaı keshendi taldamas buryn avtordyń ómirbaıany jóninen maǵlumat beriledi.
Óleńniń taqyrybyn anyqtaý úshin aldymen óleń mátinimen tanysyp, oqyp, ár shýmaqqa mátindik taldaý jasalady.
Óleń shýmaqtaryna mátindik taldaý jasaý barysynda myna sýretter paıdalanyldy.
Júrek Aı Jer tartylys kúshi
Óleńge myna saty boıynsha satylaı keshendi taldaý jasalady.
“Ana”óleńi
1. Avtory – Tólegen Aıbergenov. 8. 03. 1937 jyly Qaraqalpaqtyń Qońyrat jerinde dúnıege kelgen. Chehov atyndaǵy jeti jyldyq mektepte oqydy. Chehov atyndaǵy jeti jyldyq mektepte oqydy. 1957 jyldan bastap baspasózderde óleńderi jarıalana bastady. 1959 jyly Nızamı atyndaǵy pedagogıka ınstıtýtyn bitirdi. Óleń qurylysyna jańalyq engizgen aqyn. 1959 - 1962 jyldary Qońyrat orta mektebinde muǵalim. 1959 - 1962 jyldary Qońyrat orta mektebinde muǵalim. Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń ádebıetti nasıhattaý búrosynda uıymdastyrýshy. 1967 jyly ómirden ótti. 1974 jyly Qazaqstan Lenın komsomoly syılyǵy berildi. Jastarǵa arnalǵan T. Aıbergenov atyndaǵy ádebı syılyq bar.
2. Óleńniń taqyryby - aqynnyń ana ataýlyǵa súıispenshiligi, qurmeti, mahabbaty.
3. Óleńniń ıdeıasy - ana ataýly jandy syılaýǵa, qurmetteýge, aıalaýǵa aqyrady. Ideıa degenimiz avtor taqyryp arqyly ómir shyndyǵyn sýrettegende, ony óz kózqarasy, óz dúnıetanymy turǵysynan beıneleıdi. Sol arqyly óziniń armanyn, qıalyn, maqsatyn, múddesin bildiredi.
4. Janr túri – lırıka, óleń. Óleń degenimiz – qıynnan qıystyrylyp, úılesimdi yrǵaqpen uıqasyp keletin órnekti sóz júıesi.
5. Óleńde 6 shýmaq bar. Shýmaq degenimiz aıaqtalǵan birtutas oıdy bildiredi.
6. Óleń 26 tarmaqtan tur. Tarmaq degenimiz - óleńniń ár joly.
7. Óleńde 4 býnaqtan tur. Býnaq daýys yrǵaǵyna qaraı bólinedi.
8. Óleń 15 - 16 býynǵa qurylǵan. Býyn sózdiń quramyndaǵy daýysty dybystyń sanyna qaraı anyqtalady.
9. Óleń egiz uıqasqa qurylǵan. ( a a b b ) Uıqas degenimiz - óleń tarmaqtarynyń sońǵy sózderi úndes, dybystary da biregeı jaqyn, ol óleńniń búkil bitimimen, mazmu - nymen tamyrlas.
10. Ádebı teorıalyq uǵymdar.
Epıtetter – qasıetti jer, sulý álem, lapyldaǵan ot, dóńgelek ǵumyr.
Teńeý – ań sıaqty,
Turaqty sóz tirkesi – qas qaqqansha – tez, jyldam; Tasbaýyr – qatygez, meıirimsiz;
Dısfemızm – pasyq
Jaı qaıtalaý – ana sózi
11. Túsindirme sózdik.
Shermende – qaıǵy, qasiret, ýaıym
Danalyq – kemeńgerlik, oılylyq.
12. Óleńniń negizgi túıini, tárbıelik máni – anany súıý, qadirleý.
Óleń taldanyp bolǵan soń beınebaıannan «Ana júregi» degen án men, kúıdi tyńdatamyn, ondaǵy bolǵan oqıǵalar óleń jolynyń qaı shýmaqtaryna sáıkes keletinin anyqtatam. Sodan soń myna suraq boıynsha pikirtalas uıymdastyramyn.
Suraq: - Adamnyń bezbúırektenip ketýiniń sebebi nede?
Ananyń qudireti týraly ańyz aıtylady. (Ýázir men patsha týraly)
Hadısterden mysal keltirý.
Úsh túrli qasıet bar – mine, sol úsheýine ıe bolǵan adamdarǵa ALLA qıamet kúni meıirimmen qarap, jannatqa kirgize - di. Olar:
1. Barǵa mastanbaǵan, joqqa jasymaǵandar.
2. Ata - anasyna meıirimdi bolǵandar.
3. Qol astyndaǵylarǵa qadirli bolǵandar.
Úsh túrli adamdar bar - olarǵa peıishtiń esigi jabyq. Olar:
1. Ata - anasynyń qarǵysyna ushyraǵandar.
2. İshkilikke múldem salynyp ketkender.
3. Bergen qaıyr - sadaqasyn ne jaqsylyǵyn mindet qylýshylar.
4. Qorytyndy.
Bilimdi bekitý maqsatynda, anaǵa degen óz sezimderine oıtolǵaý jazady.
5. Úıge tapsyrma: óleńdi mánerlep jattaý.
6. Baǵalaý.

Mańǵystaý oblysy, Aqtaý qalasy,
№6 orta mektebiniń qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Opa Anar Jasulanqyzy