- 22 qań. 2020 00:00
- 287
Týǵan jerin súıe almaǵan, súıe alar ma týǵan elin
Týǵan jerin súıe almaýy degenimiz, menińshe adam balasy dúnıege shyr etip túsken jerinen bastap, ósip- óngen, júrgen ortasyn umytyp, týǵan elin, ózi jetilip tolǵandaı bolǵan adamı qasıetten jurdaı adamdardy aıtýymyzǵa bolady. Naqtyraq aıtsaq, óz elin umytyp qana qoımaı, tilin, dinin, salt- dástúrimen ádet- ǵurpyn, halyqtyq dástúrge saı yrym- joralǵylaryn bilmeıdi.Sondaı adamdardan óz Otanyna jany ashymaı, ultarazdyqty qozdyryp , iritki salatyn oılardy aıtý –adamdyq is emes ekenin aıta alamyz. «Elinen bezip, elsizde ólgenniń, eki kózin qarǵa shuqıdy» - demekshi, belgisiz bir sebeptermen adasyp, elin satqan adamdar ózge elderde de ómir súre almaı ,óz qatelikterinen opyq jep jatqandar qanshama? Eki kózin qarǵa shuqýy , qarǵanyń qara nıeti qus ekeni, opasyz adamdardy birden biletini baıqalady. Sonymen adamgershilik qasıetten ada, ıakı óziniń ultyn aıtýǵa uıalatyn, tipti ózi týǵan ata- anasynan jerip, tanı almaýy, adamdy esalań, máńgúrt etedi.
Árbir adam balasy, týǵan jerin, týǵan aýyldyń aýasyn, týǵan ólke tabıǵatyn, týǵan tilin saǵynbaıtyn adam kemde- kem shyǵar. Men týǵan jer, aq tóbeniń baýraıynda ornalasqan Aqtóbe qalasynda týdym. Aqtóbe qalasy ózge óńirlerden ózgesheligi Elek ózeniniń ústinde ornalasqan. Qysy aq tútek boran bolsa, kúzi aq jaýyndy nóserelete jaýatyn, kóktemi kún ylǵaldy, jazy qońyr salqyn bolatyn qala, men úshin eń ystyq, eń qymbat atameken bolyp keledi.Osy qalada mektep qabyrǵasynda bolyp, keıin ózim qalaǵan tildiń sheberi bolýy armanymmen oqý bitirip, qazirgi balalarǵa jylylyq meıirim tógetin ustazdyq qyzmetimdi jalǵastyrýdamyn. Eń aldymen Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Q.K.Toqaev joldaǵan «Syndarly qoǵamdyq dıalog- Qazaqstannyń turaqtylyǵy men órkendeýiniń negizi» atty taqyryptaǵy Joldaýynda kórsetilgen «Qazaq tiliniń memlekettik til retinde róli kúsheıip, ultaralyq qatynas tiline aınalatyn kezeńi keldi» aıtqandaı, qazaq tiliniń mártebesin arttyrýyna kishkene bolsa da yqpal etip, iskerlik kezdesý tili retinde qoldanylýyna bolashaq óskeleń urpaqty úıretýge atsalysýdamyn.
Týǵan jerdiń tútini de ystyq demekshi, týǵan ólkeniń topyraǵyn basyp, jylýyn seziný, árbir talymen kórikti, sýymen móldir, saf, taza aýasymen bizdi erekshe ózine tartady. Aqtóbeniń byltyrǵy jyly 150 jyl tolýyn toılaǵany, ıgi ister jasalyp, qalanyń kóriktenýine , aýmaǵynyń ósýine, mádenı oryndardyń kóptep ashylýy biz úshin úlken áser qaldyrdy. Týǵan jerlerde talaı tanymal juldyzdar, elge tanymal qoǵam qaıratkerleri kelip, óńirden shyqqan belgili kásipkerler ózderiniń jyly lebizderimen qolushyn berýi halyqty tańǵaldyrdy. Sonymen birge álemge aty daýsymen tanylǵan D. Qudaıbergen sıaqty kózinde jastyqtyń oty bar, jastar jylymen tuspa-tus kelýi kelýi, qalamyzda óziniń jeke konsertin berýi halyqqa erekshe áser etti.
Qorytyndylaı aıtqanda «Máńgilik eldiń» qyrandary bar, bolashaqta mıllıon halqy bolatyn megapolıs aımaǵy «Aqtóbede» turatynyma maqtanysh etemin, álemge aty shyǵatynymyzǵa kámil senemin.
Aqtóbe qalasy №61 jalpy bilim beretin orta mekteptiń
qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi Serǵazyqyzy Ásel