InfoHub Logo

Taqyryby: «Úlkenge - qurmet, kishige – izet»
Maqsaty: Oqýshylardy jaman ádetten aýlaq bolýǵa, úlkendi syılaýǵa, kishige qamqor bolýǵa úıretý.
Mindetteri:
- Ózara syılastyq qarym - qatynastarynyń adam ómirindegi mánin túsindirý;
- jaǵymdy qarym - qatynas jasaý iskerlikterin damytý;
- jaqsylyqqa, ımandylyqqa, adamgershilikke, shynshyldyqqa, qamqorlyqqa tárbıeleý.
Shara túri: Toptyq saıys
Kórneki quraldar: Ónegeli sózder, maqal - mátel, sýretter.
Shattyq sheńberi
Muǵalim: Sheńber bolyp turaıyq jyly júzben,
Bizge kelsin qýanysh nur izdegen,
Shýaq tolǵan janymyz, júregimiz
Úlgi alsyn kórgen jan myna bizden.

Shattyq sheńberi
- Káne, bárimiz bir - birimizge jaqsy tilek tileıik!
- Ádepti bol!
- Meıirimdi bol!
- Kishipeıil bol!
- Qamqorshy bol! t. s. s.

Bári: Jaqsylyqtan úırenip,
Bolamyz biz jaqsy adam.
Jamandyqtan jırenip
Úlgi alamyz jaqsydan.
Búgin, «Úlkenge qurmet, kishige izet» toptyq saıysyn ótkizemiz, ádil qazylarymyzdy saılap alaıyq
1 top: Ádeptiler
İİ top: İzettiler
İİİ top: Kishipeıildiler

1 – týr: Ádebı montaj
2 – týr: Maqal - mátelder saıysy
3 – týr: Pikir saıysy (pedagogıkalyq sıtýasıa)
4 – týr: Aqyldydan shyqqan sóz
5 – týr: Qortyndy.

Tanzıla: Oıy tereń muhıttaı dana bolǵym keledi,
Kóńili appaq sútten de bala bolǵym keledi.
Adaldyqty súıetin júregimen, janymen,
Bal bulaqtaı móp - móldir taza bolǵym keledi.
Otty, oıly jyry bar aqyn bolǵym keledi,
Qıyndyqtan qaıtpaıtyn asyl bolǵym keledi,
Adamdardyń bárinen kishi bolǵym keledi,
Eń bastysy ómirde – kisi bolǵym keledi.

Aıana: Adam boıynda jaqsy – jaman qasıetter bolady eken. Bizdiń halqymyzda úlkendi qurmettep, kishige qamqor bolýǵa bala kezden kóp kóńil bólinedi. Ol ananyń sútinen, úlkenniń aqylynan, ustazdyń úıretkeninen, kez kelgen adamnyń kisiliginen bilinedi.
Máselen: jasy úlkenge ıilip sálem berý, aldyn kesip ótpeý, aldynan baryp esik ashý, úıge buryn kirmeý, dastarhanǵa buryn qol sozbaý, úlkenniń sózin bólmeý, sóz jarystyrmaý - jastarymyz úshin buljymas zań bolatyn. Meni ómirge ákelgen, mápelegen, ósirgen seniń anań men ákeń. Eń aldymen solardy syılaý kerek.

Muǵalim:
Men de senderdiń ádepti de, aqyldy, adamgershiligi mol, úlkendi syılaı biletin, kishilerge qamqorshy aǵa, ata - anaǵa kómekshi, adamdarǵa meıirimdi bola biletin oqýshy bolady dep senim bildiremin.
İ – týr: Ádebı montaj
1Bekarys: oqýshy: Atań bolsa anańmen -
Altynnan soqqan qorǵanyń.
Aǵań bolsa aqyldy -
Eshkimnen kem bolmadyń.

Ákejan: İniń bolsa janashyr -
Semser qylysh bilegiń.
Aqyldy qyz, aqyldy ul
Ókpe, baýyr, júregiń.

Nasıha:
Ne qasıetsiz?
Bal salmasa – ara qasıetsiz,
Janbaı qalǵan shala qasıetsiz.
Ádepsiz bolsa – bala qasıetsiz,
Ádiletsiz bolsa – dana qasıetsiz.
Arýjan:
Kók shyqpasa – jer qasıetsiz,
Oısyz bolsa - er qasıetsiz,
Jylý bolmasa – túbit qasıetsiz,
Jigeri bolmasa – jigit qasıetsiz.

Ulan:
Dóreki sóz aıtpańdar,
Jaqsy isti jaqtańdar,
Syılap synyp qyzdaryn,
Ádepti bola bastańdar,
Búginnen bastap bar bala,
Úlgili minez kórsetsin,
Synaıyn dostym dosyńdy - aı,
Min túzeıik, osylaı.

Nurbeket: Adamdarǵa keshirimmen qaraıtyn,
Jan jylýy jylylyq bop taraıtyn.
Kishipeıil bala bolǵym keledi,
Aınalasyn nurly kúnge bóleıtin.

Rızabek: Jaqsylyqtan úırenip,
Bolamyz biz jaqsy adam.
Jamandyqtan jırenip,
Úlgi alamyz jaqsydan.

Aıgerim: Jabyrqaýdy bilmeımiz,
Jalqaýlyqty súımeımiz.
Biz talapty jas ulan,
Úlgi alamyz jaqsydan.

Karına: Úlkenderdi syılaımyz biz,
Úı tazalap jınaımyz biz,
Biz qolqanat balamyz.
İİ – týr: Maqal – mátelder saıysy
Kishipeıildilik, sypaıygershilikke baılanysty maqaldar aıtý.
Án: Jas dáýirdiń túlegimiz.

Muǵalim: Úlkenge qurmet, kishige izet degendi qalaı túsinesińder?
Janarys: Adam balasy ózgelermen qarym - qatynas jasaǵanda onyń tanys, tanys emestigine, alys - jaqyndyǵyna, úlken - kishiligine, qyzmet dárejesine qaramaı kishipeıil, ádepti bolýy kerek. bul adamgershilik borysh.
Arý: Uly isterdiń qandaıy bolmasyn kishipeıildilikten bastalady. Sondyqtan árkim ózinen kishilerdiń minezi kishkentaıynan durys qalyptasýyna qamqorlyq jasap, olarǵa jol kórsete bilýi kerek.
Úlkenderdiń óz basynda olqylyq bolmaýy kerek. Joǵary synyp oqýshylarynyń ishinde bas kıimderin korıdorda kıip júrýi nemese qońyraý arasynda alysyp oınaý sıaqty kemshilikter kezdesedi. Ony kórgen kishkene balalardyń «E, aǵalarymyz ne istese, biz de sony isteıik» degen oıda bolyp teris qortyndy shyǵarýy múmkin.
İİİ – týr: Pikir saıysy

Q. Sátbaev orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi
Karagoıshıeva Sara Tuıaqqyzy