Ushqyr kilem
Taqyryby: Ushqyr kilem
Maqsaty: Balalardyń kórkem shyǵarmalar týraly bilimderin bekitý, baılanystyryp sóıleýin jetildirý, sózdik qoryn damytý. Oıyn arqyly balalardyń oılaý qabiletin jáne qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
Adamgershilik, dostyq qasıetterine tárbıeleý.
Psıhologıalyq oıyn: «Kóńil – kúıdi beınele»
Balalar sheńber boıymen turyp, berilgen suraqtarǵa óz kóńil – kúıin kórsetý arqyly jaýap beredi.
● Kútpegen jerden alystan
● Dosym keldi saǵynǵan (qýaný)
● Arystannyń balasyn
● Alyp keldi ol maǵan (tańqalý)
● Arystannyń balasy
● İnimniń tistedi barmaǵyn (jylaý)
● Endi qaıda qoıamyz
● Arystannyń balasyn? (qorqý)
● Dosym inimdi jubatty
● Qoryqqanyń, uıatty,
● Káne, bosqa jylamaı,
● Kóńildenshi, balabaı (kúlý, kóńildený)
Tárbıeshi: Balalar, káne bárimiz kilem ústine otyraıyq. Balalar bul jaı kilem emes, sıqyrly kilem, ushatyn ushqyr kilem. Osy kilemmen ushqylaryń kele me?
Balalar jaýaby:
Tárbıeshi: Olaı bolsa kózimizdi jumyp, birimizdiń qolymyzdan, birimiz ustap otyraıyq.
(Kóńildi mýzyka oınalady, mýzyka toqtaǵan kezde kózderin ashady)
«Sıqyrly áripter» álemine qosh keldińizder. Bul álemge tek aqyldy, bilimdi balalar ǵana keledi. Men senderdi kórgenime qýanyshtymyn. Bul álemniń syryn uǵyný úshin sizderden dybystar neshege bólinedi qandaı – qandaı bolyp, sony bilgim kelip turǵany.
Balalar jaýaby:
Bilimger: Jaraısyńdar jas dostar! Men senderdi sıqyrly áripter álemine qabyldadym.
Bilimger: Balalar myna meniń qolymdaǵy japyraqtar jaı japyraqtar emes, sıqyrly japyraqtar, al mynaý japyraqtardyń butaǵy. Osy japyraqtardyń syryn sheship butaqqa ornalastarsańdar sıqyrly sózder shyǵady.
(Balalar sıqyrly sózderdi oqıdy).
Bilimger: Jaraısyńdar, bul oıynnyń da jaýabyn taptyńdar. Endi, rebýs sheshýge qalaı ekensińder, sony baıqaǵym kelip turǵany.
(Balalar rebýsty sheshedi)
Bilimger: Jaraısyńdar, jas dostar! Senderdiń oılaryńnyń ushqyr ekenin bildim. Joldaryń bolsyn, men senderge sáttilik tileımin.
(Balalar ushýdy jalǵastyrady)
«Danalar ósıeti»
Balalar qol alysyp amandasady.
Syrym: Kimder bolasyńdar?
Balalar: № 13 «Bóbek» balalar baqshasynyń «Bolashaq» tobynyń balalary bolamyz.
Bala: «Danalar ósıeti» elinde Syrym batyr turady degendi estip, sizge sálem berip, sizdiń ulaǵatty sózderińizdi tyńdaýǵa keldik.
Syrym: Balalarym, órkenderiń óssin! Bizge kelgen balalar oıyn oınaǵandy jaqsy kóredi, endi kúsh synaýǵa qalaısyńdar?
Ulttyq oıyn: «Qol kúres»
Syrym: Aralaryńda batyr jigitter de kóp eken, sony baıqadym.
Bala: Kúshimizdi de baıqadyńyz, endi sizge suraq qoıýǵa bola ma?
Syrym: Árıne bolady.
Bala: Siz aǵaıyndy nesheý edińiz?
Syrym: Men aǵaıyndy ekeýmin.
Bala: Sizdi Dattan aǵaıyndy on bir dep estýshi edik.
Syrym: Siz túsinbedińiz. Dattan on bir ekenimiz ras, biraq ta olardyń maǵan dalada qansha keregi bar, meniń aǵaıyndy ekeýmin degenim, - bireýi ózim, ekinshi – halqym edi.
Bala: Úgitti, aqyldy qandaı adamǵa aıtý kerek?
Syrym: Úgitti uqqanǵa, aqyldy juqqanǵa aıtý kerek.
Bala: At pen er qandaı jerge, ne úshin shabady?
Syrym: At shabysyna qaraı, er namysyna qaraı shabady.
Bala: Dúnıede ne tátti?
Syrym: Asta tuz tátti, adamda dos tátti.
Bala: Syrym aǵa sizge kóp rahmet danalyq sózderińizdi tyńdap uqtyq.
Syrym: Úlkendi syılap sálem bergenderińe rahmet, elimizdiń qalaýly ul qyzdary bolyńdar. Joldaryń bolsyn.
(Ushýdy jalǵastyrady)
Salamatsyńdar ma, balalar?
Balalar: Biz qalaı elge keldik?
Ertekshi: Sizder ertegiler eline qosh keldińizder. Ertegiler eline ertegini kóp biletin, ertegini súıip tyńdaıtyn balalar ǵana ushyp keledi. Men sizderdi ertegiler eline qabyldaý úshin «Kim tapqyr?» oıynymdy bastaımyn.
1. Kúnniń qaryndasy. (aı)
2. Eń aldaǵysh adam. (Aldar kóse)
3. Aıdy aspanǵa bir – aq shyǵarǵan paqyr. (Qojanasyr)
4. Ótirikshi bala. (Tazsha bala)
5. Bal súıgish maımaq. (Aıý)
6. Altyn balyqtyń mekeni. (Sý)
7. Balasynan qoraqqan ań. (Qoıan)
8. Quıryǵynan aırylǵan ań. (Qasqyr)
Jaraısyńdar, jas dostar, «ertegi eline» qabyldaımyn. Endi, men senderdi ertegi keıipkerlerine aınaldyramyn.
Qazir sizderdiń tamashalaıtyn ertegilerińiz «Túlki, aıý jáne qoıshy»
Ertekshi: Jaraısyńdar!
(Ushýdy jalǵastyrady)
Balalar: Bizder qaıda keldik?
Sizder «Altyn qazyna» eline qosh keldińizder. Myna sandyqta
ata – babalarymyzdan qalǵan altyn qazynalar saqtaýly, sony ashýǵa kómektesesińder me?
Bala: Aýzy qulyp sandyqty
Kilt ashpasa kim ashady – degendeı sandyqty ashýǵa kómekteseıik.
«Sıpatynan tany» oıynyn oınaıyq.
Dóńgelenip turaıyq, bir balany ortaǵa shyǵaram, betine betperde kıgizem, betperde týraly sıpattap aıtasyńdar, sonda ol óziniń kim ekenin tabady.
(Oıyn oınalyp bolǵannan keıin) jaqsy oınadyńdar, sandyqtyń aýzy ashylmady.
Maqal – mátel bilesińder me, múmkin sonda ashylar.
1. At basyna kún týsa,
Aýyzdyqpen sý isher.
Er basyna kún týsa,
Etigimen sý kesher.
2. Aı – ortaq, kún – ortaq,
Sheberdiń qoly – ortaq.
Sheshenniń tili – ortaq.
3. Ádepti bala ata – anasyn maqtatady,
Ádepsiz bala ata – anasyn qaqsatady.
4. Eńbek etpeseń elge ókpeleme,
Egin ekpeseń jerge ókpeleme.
5. Eńbek pen baqyt egiz.
6. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas.
7. Baqa kóline patsha,
Balyq sýyna patsha,
Jigit eline patsha.
8. Bolat qaınaýda shynyǵady,
Batyr maıdanǵa shynyǵady.
9. El aǵasyz bolmas,
Ton jaǵasyz bolmas,
Basshysyz elde bereke bolmas.
10. Ananyń súti – bal,
Balanyń tili – bal.
11. Ata – asqar taý,
Ana – baýyryndaǵy bulaq,
Bala – jaǵasyndaǵy quraq.
12. Ata – anańdy syılasań kóp jasarsyń,
13. Bilekti birdi jyǵady,
Bilimdi myńdy jyǵady.
Syılamasań jan qınarsyń.
Maqal – máteldi de jaqsy aıttyńdar, sandyqtyń aýzy ashylmady, ne istesek eken?
Taptym, taptym senderge jumbaq jasyryp kóreıin, sol jumbaqtyń sheshýin tapsańdar ashylýy múmkin.
Balalar: Jumbaqty jasyryńyz sheship kóreıin.
Jumbaq
Sózi – dana, úni joq,
Sóılemeıdi, - tili joq.
Qolyńa alsań sheshen,
Aqyly asqan kósem.
(kitap)
Sandyqtyń aýzy ashylady.
Ata – babamyzdyń bizge qaldyrǵan qazynasy eken, mádenıetti, ıbaly, bilimdi bolsyn, Otanyna adal qyzmet qylsyn – degen bolar. Men bul kitapty senderge syıǵa tartamyn. Senderge sáttilik tileımin, joldaryń bolsyn!
Tárbıeshi: Balalar ushatyn ýaqytymyz bolyp qaldy, káne kilemge otyryp kózimizdi jumyp ushaıyq, baqshamyzǵa da kelippiz.
Maqsaty: Balalardyń kórkem shyǵarmalar týraly bilimderin bekitý, baılanystyryp sóıleýin jetildirý, sózdik qoryn damytý. Oıyn arqyly balalardyń oılaý qabiletin jáne qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
Adamgershilik, dostyq qasıetterine tárbıeleý.
Psıhologıalyq oıyn: «Kóńil – kúıdi beınele»
Balalar sheńber boıymen turyp, berilgen suraqtarǵa óz kóńil – kúıin kórsetý arqyly jaýap beredi.
● Kútpegen jerden alystan
● Dosym keldi saǵynǵan (qýaný)
● Arystannyń balasyn
● Alyp keldi ol maǵan (tańqalý)
● Arystannyń balasy
● İnimniń tistedi barmaǵyn (jylaý)
● Endi qaıda qoıamyz
● Arystannyń balasyn? (qorqý)
● Dosym inimdi jubatty
● Qoryqqanyń, uıatty,
● Káne, bosqa jylamaı,
● Kóńildenshi, balabaı (kúlý, kóńildený)
Tárbıeshi: Balalar, káne bárimiz kilem ústine otyraıyq. Balalar bul jaı kilem emes, sıqyrly kilem, ushatyn ushqyr kilem. Osy kilemmen ushqylaryń kele me?
Balalar jaýaby:
Tárbıeshi: Olaı bolsa kózimizdi jumyp, birimizdiń qolymyzdan, birimiz ustap otyraıyq.
(Kóńildi mýzyka oınalady, mýzyka toqtaǵan kezde kózderin ashady)
«Sıqyrly áripter» álemine qosh keldińizder. Bul álemge tek aqyldy, bilimdi balalar ǵana keledi. Men senderdi kórgenime qýanyshtymyn. Bul álemniń syryn uǵyný úshin sizderden dybystar neshege bólinedi qandaı – qandaı bolyp, sony bilgim kelip turǵany.
Balalar jaýaby:
Bilimger: Jaraısyńdar jas dostar! Men senderdi sıqyrly áripter álemine qabyldadym.
Bilimger: Balalar myna meniń qolymdaǵy japyraqtar jaı japyraqtar emes, sıqyrly japyraqtar, al mynaý japyraqtardyń butaǵy. Osy japyraqtardyń syryn sheship butaqqa ornalastarsańdar sıqyrly sózder shyǵady.
(Balalar sıqyrly sózderdi oqıdy).
Bilimger: Jaraısyńdar, bul oıynnyń da jaýabyn taptyńdar. Endi, rebýs sheshýge qalaı ekensińder, sony baıqaǵym kelip turǵany.
(Balalar rebýsty sheshedi)
Bilimger: Jaraısyńdar, jas dostar! Senderdiń oılaryńnyń ushqyr ekenin bildim. Joldaryń bolsyn, men senderge sáttilik tileımin.
(Balalar ushýdy jalǵastyrady)
«Danalar ósıeti»
Balalar qol alysyp amandasady.
Syrym: Kimder bolasyńdar?
Balalar: № 13 «Bóbek» balalar baqshasynyń «Bolashaq» tobynyń balalary bolamyz.
Bala: «Danalar ósıeti» elinde Syrym batyr turady degendi estip, sizge sálem berip, sizdiń ulaǵatty sózderińizdi tyńdaýǵa keldik.
Syrym: Balalarym, órkenderiń óssin! Bizge kelgen balalar oıyn oınaǵandy jaqsy kóredi, endi kúsh synaýǵa qalaısyńdar?
Ulttyq oıyn: «Qol kúres»
Syrym: Aralaryńda batyr jigitter de kóp eken, sony baıqadym.
Bala: Kúshimizdi de baıqadyńyz, endi sizge suraq qoıýǵa bola ma?
Syrym: Árıne bolady.
Bala: Siz aǵaıyndy nesheý edińiz?
Syrym: Men aǵaıyndy ekeýmin.
Bala: Sizdi Dattan aǵaıyndy on bir dep estýshi edik.
Syrym: Siz túsinbedińiz. Dattan on bir ekenimiz ras, biraq ta olardyń maǵan dalada qansha keregi bar, meniń aǵaıyndy ekeýmin degenim, - bireýi ózim, ekinshi – halqym edi.
Bala: Úgitti, aqyldy qandaı adamǵa aıtý kerek?
Syrym: Úgitti uqqanǵa, aqyldy juqqanǵa aıtý kerek.
Bala: At pen er qandaı jerge, ne úshin shabady?
Syrym: At shabysyna qaraı, er namysyna qaraı shabady.
Bala: Dúnıede ne tátti?
Syrym: Asta tuz tátti, adamda dos tátti.
Bala: Syrym aǵa sizge kóp rahmet danalyq sózderińizdi tyńdap uqtyq.
Syrym: Úlkendi syılap sálem bergenderińe rahmet, elimizdiń qalaýly ul qyzdary bolyńdar. Joldaryń bolsyn.
(Ushýdy jalǵastyrady)
Salamatsyńdar ma, balalar?
Balalar: Biz qalaı elge keldik?
Ertekshi: Sizder ertegiler eline qosh keldińizder. Ertegiler eline ertegini kóp biletin, ertegini súıip tyńdaıtyn balalar ǵana ushyp keledi. Men sizderdi ertegiler eline qabyldaý úshin «Kim tapqyr?» oıynymdy bastaımyn.
1. Kúnniń qaryndasy. (aı)
2. Eń aldaǵysh adam. (Aldar kóse)
3. Aıdy aspanǵa bir – aq shyǵarǵan paqyr. (Qojanasyr)
4. Ótirikshi bala. (Tazsha bala)
5. Bal súıgish maımaq. (Aıý)
6. Altyn balyqtyń mekeni. (Sý)
7. Balasynan qoraqqan ań. (Qoıan)
8. Quıryǵynan aırylǵan ań. (Qasqyr)
Jaraısyńdar, jas dostar, «ertegi eline» qabyldaımyn. Endi, men senderdi ertegi keıipkerlerine aınaldyramyn.
Qazir sizderdiń tamashalaıtyn ertegilerińiz «Túlki, aıý jáne qoıshy»
Ertekshi: Jaraısyńdar!
(Ushýdy jalǵastyrady)
Balalar: Bizder qaıda keldik?
Sizder «Altyn qazyna» eline qosh keldińizder. Myna sandyqta
ata – babalarymyzdan qalǵan altyn qazynalar saqtaýly, sony ashýǵa kómektesesińder me?
Bala: Aýzy qulyp sandyqty
Kilt ashpasa kim ashady – degendeı sandyqty ashýǵa kómekteseıik.
«Sıpatynan tany» oıynyn oınaıyq.
Dóńgelenip turaıyq, bir balany ortaǵa shyǵaram, betine betperde kıgizem, betperde týraly sıpattap aıtasyńdar, sonda ol óziniń kim ekenin tabady.
(Oıyn oınalyp bolǵannan keıin) jaqsy oınadyńdar, sandyqtyń aýzy ashylmady.
Maqal – mátel bilesińder me, múmkin sonda ashylar.
1. At basyna kún týsa,
Aýyzdyqpen sý isher.
Er basyna kún týsa,
Etigimen sý kesher.
2. Aı – ortaq, kún – ortaq,
Sheberdiń qoly – ortaq.
Sheshenniń tili – ortaq.
3. Ádepti bala ata – anasyn maqtatady,
Ádepsiz bala ata – anasyn qaqsatady.
4. Eńbek etpeseń elge ókpeleme,
Egin ekpeseń jerge ókpeleme.
5. Eńbek pen baqyt egiz.
6. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas.
7. Baqa kóline patsha,
Balyq sýyna patsha,
Jigit eline patsha.
8. Bolat qaınaýda shynyǵady,
Batyr maıdanǵa shynyǵady.
9. El aǵasyz bolmas,
Ton jaǵasyz bolmas,
Basshysyz elde bereke bolmas.
10. Ananyń súti – bal,
Balanyń tili – bal.
11. Ata – asqar taý,
Ana – baýyryndaǵy bulaq,
Bala – jaǵasyndaǵy quraq.
12. Ata – anańdy syılasań kóp jasarsyń,
13. Bilekti birdi jyǵady,
Bilimdi myńdy jyǵady.
Syılamasań jan qınarsyń.
Maqal – máteldi de jaqsy aıttyńdar, sandyqtyń aýzy ashylmady, ne istesek eken?
Taptym, taptym senderge jumbaq jasyryp kóreıin, sol jumbaqtyń sheshýin tapsańdar ashylýy múmkin.
Balalar: Jumbaqty jasyryńyz sheship kóreıin.
Jumbaq
Sózi – dana, úni joq,
Sóılemeıdi, - tili joq.
Qolyńa alsań sheshen,
Aqyly asqan kósem.
(kitap)
Sandyqtyń aýzy ashylady.
Ata – babamyzdyń bizge qaldyrǵan qazynasy eken, mádenıetti, ıbaly, bilimdi bolsyn, Otanyna adal qyzmet qylsyn – degen bolar. Men bul kitapty senderge syıǵa tartamyn. Senderge sáttilik tileımin, joldaryń bolsyn!
Tárbıeshi: Balalar ushatyn ýaqytymyz bolyp qaldy, káne kilemge otyryp kózimizdi jumyp ushaıyq, baqshamyzǵa da kelippiz.
You Might Also Like
