Iyqty buıymdar jáne olardyń túrleri
Taqyryby: Iyqty buıymdar jáne olardyń túrleri.
Maqsaty: 1) bilimdilik: ıyqty buıymdardyń jiktelýin, ataýlaryn, erekshelikterin úıretý, mezgil boıynsha jikteýdi úıretý.
2) damytýshylyq: qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oı - órisin baıytý, kórip este saqtaý, taldaý qabiletterin damytý, oılaý qabiletin damytý.
3) tárbıelik: oqýshynyń talǵamyn damytý, estetıkalyq tárbıege baýlý, mezgilge sáıkes, sońǵy sánmen kıim tańdaýǵa úıretý, úılesimdilikpen kıim tańdaýǵa úıretý.
Sabaq túri: ótkendi qaıtalaý, jańa sabaq túsindirý, taldaý, bekitý, zerthanalyq jumys.
Sabaq ádisi: suraq – jaýap, túsindirý, ılústrasıamen úıretý, ınteraktıvti ádis, fıshkamen baǵalaý, úlestirmeli materıaldarmen jumys(zerthanalyq), keri baılanys ádisi.
Kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, shablondar(adam denesi)
Pánaralyq baılanys: beıneleý, hımıa, fızıka, geometrıa, syzý, ádebıet, qazaq tili.
Paıdalanǵan ádebıetter: 1) «Eńbekke baýlý» 7 synyp. Moskva «Prosveshenıe» 1990j
2) Egorova, Monastyrnaıa. «İs tige bil» Almaty Raýan 1997j
3) Jýrnaldar: «Mekteptegi tehnologıa» №2, 2008j; №7, 2008j
4) Tehnologıa Almaty «Atamura» 2003j
Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý
1. Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Kezekshi arqyly synyp oqýshylaryn túgendeý.
3. Qural – jabdyqtaryn tekserip nazarlaryn sabaqqa aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Ótken taqyrypty qaıtalaý. 2 saıys arqyly ótkiziledi.
1) «Jorǵa» maqta, jibek, ıne, kilem, toqý, tigý, as, densaýlyq, tamaq, dostyq sózderine maqal – mátel jınaqtaý.
2) «Aqyndar aıtysy» 5 joldy óleń: qaıshy, pyshaq, sal – dástúr, tigin mashınasy, ıne, jip, beldemshe, útik.
İİİ. Jańa sabaq.
Iyq buıymdary dep, aty aıtyp turǵandaı, ıyqqa kıiletin barlyq buıymdardy aıtady. Olarǵa kóılek, halat, shapan, qamzol, ton, jeıde, kostúm t. b jatady.
Tómengi synyptarda beldemsheli buıymdardyń túrlerimen, olardyń tigilý tásilderimen tanystyńdar. Iyq buıymdarynyń aıyrmashylyǵy – munda moıy\n oıyndysy, qoltyq oıyndysy, jaǵa, óńir bolady. Sonymen qatar ıyq buıymdary qoldaný ornyna, sánine qaraı uzyn, qysqa, tipti jeńi joq bolyp keledi, jaǵasy da túrli pishinde tigiledi. Er jáne áıel kıimderiniń ózindik konstrýksıalyq erekshelikteri bolady. Áıelder kıiminiń úlgisin alyp qarasaq, onda keýde, bel, ıyq búkpelerin kórýge bolady, al erlerge arnalǵan úlgide ıyǵy keń, túımeliktiń orny soldan ońǵa qaraı baǵyttalady.
Iyq buıymdary jún, jibek, maqta, zyǵyr jáne t. b. matalardan daıyndalady jáne adamnyń jas erekshelikterine qaraı mektepke deıingi, mektep balalary, áıel, er kıimderi dep bólinedi. Sılýet boıynsha – tik, qynamaly jáne jartylaı qynamaly bolady. Pishimi – tutas pishilgen, bel syzyǵy boıynsha kesilgen, qondyrma jeńdi, reglan jeńdi, qurastyrmaly pishilgen, qysqa jáne uzyn jeńdi nemese jeńsiz, jaǵasyz, tik jaǵaly, shál jaǵaly t. b bolyp bólinedi.
Iyq buıymdaryn óńdep áshekeıleý olardyń túri men qoldaný ornyna baılanysty. Óńdeý túrlerine kesteleý, qatparlar, bederler, ár túrli tigis túrleri, búrmeler, jelbirshekter, japsyrmalar, shilter, taspa, túımeler, qapsyrmalar jáne basqa áshekeı materıaldary jatady.
Qoldanýyna qaraı buıymdar turmystyq, kúndelikti, saltanatty dep bólinedi. Turmystyq kıimderdi maqta jáne shtapel matalardan tigedi. Pishimi úı jaǵdaıyndaǵy jumystarǵa yńǵaıly bolýy kerek. Kúndelikti kıimder kúrdeli pishilip, maqta, jibek jáne jún matalardan tigiledi.
Saltanatty jaǵdaılarǵa arnalǵan kıimder de kúrdeli pishimdi, ár túrli sándi jáne sılýetti bolyp keledi. Mundaı kıimder ásem áshekeılermen, kórkem órnektermen, tamasha bederlermen bezendiriledi.
Assımetrıa degenimiz – kompozısıanyń teń dárejedegi bólikteri bir - birine uqsamaýyn aıtamyz.
Sımmetrıa dep barlyq bólikterdiń bir - birimen belgili bir zańdylyqpen ornalasýyn aıtamyz.
Yrǵaq – dep elementterdiń kezektesip qaıtalanyp birinen - biri zańdylyqpen aýysýyn aıtamyz.
Sulba – uzyndyǵy men eni boıynsha adam músininiń proporsıasyna jaqyndaý keletin geometrıalyq fıgýralardyń (tik burysh, trapesıa, úshburysh, sopaq t. b) birin beretin kıimniń kez kelgen bóliginiń syrtqy keskini
IV Bekitý suraqtary
1. Jeńi joq, ıyqty buıym, qynamaly, uzyndyǵy belden tómen -......
2. Astarmen jasalatyn ıyqty buıymdar ataýlary -.....
3. Iyqqa jippen nemese matamen asylǵan, belden tómen, jeńi joq kıim atalýy -....
4. Kapúshon degen ne?
5. Berilgen buıymdar ataýlarynyń ishinen ıyqty buıymdar ataýlaryn tabý:
Bórik, qamzol, kýrtka, jeıde, panama, shlápa, sýmka, qolǵap, shalbar, palto, top, plash, beldik, sáýkele, ton, qasaba, pıjak, shapan, beldemshe, oramal, bilezik, alqa
6. Saltanatty keshke arnalǵan, ıyǵy joq, etegi keń, keýde bóligi qynalǵan buıym ıyqty kıimge jatady ma?
7. Geometrıalyq pishinge jatatyn ıyqty buıymdardy ata
V Zerthanalyq jumys
1. Berilgen sýretterge syrtqy sıpattama berý / ár oqýshyǵa jeke - jeke 2 sýretten beriledi /
Maqsaty: 1) bilimdilik: ıyqty buıymdardyń jiktelýin, ataýlaryn, erekshelikterin úıretý, mezgil boıynsha jikteýdi úıretý.
2) damytýshylyq: qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oı - órisin baıytý, kórip este saqtaý, taldaý qabiletterin damytý, oılaý qabiletin damytý.
3) tárbıelik: oqýshynyń talǵamyn damytý, estetıkalyq tárbıege baýlý, mezgilge sáıkes, sońǵy sánmen kıim tańdaýǵa úıretý, úılesimdilikpen kıim tańdaýǵa úıretý.
Sabaq túri: ótkendi qaıtalaý, jańa sabaq túsindirý, taldaý, bekitý, zerthanalyq jumys.
Sabaq ádisi: suraq – jaýap, túsindirý, ılústrasıamen úıretý, ınteraktıvti ádis, fıshkamen baǵalaý, úlestirmeli materıaldarmen jumys(zerthanalyq), keri baılanys ádisi.
Kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, shablondar(adam denesi)
Pánaralyq baılanys: beıneleý, hımıa, fızıka, geometrıa, syzý, ádebıet, qazaq tili.
Paıdalanǵan ádebıetter: 1) «Eńbekke baýlý» 7 synyp. Moskva «Prosveshenıe» 1990j
2) Egorova, Monastyrnaıa. «İs tige bil» Almaty Raýan 1997j
3) Jýrnaldar: «Mekteptegi tehnologıa» №2, 2008j; №7, 2008j
4) Tehnologıa Almaty «Atamura» 2003j
Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý
1. Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Kezekshi arqyly synyp oqýshylaryn túgendeý.
3. Qural – jabdyqtaryn tekserip nazarlaryn sabaqqa aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Ótken taqyrypty qaıtalaý. 2 saıys arqyly ótkiziledi.
1) «Jorǵa» maqta, jibek, ıne, kilem, toqý, tigý, as, densaýlyq, tamaq, dostyq sózderine maqal – mátel jınaqtaý.
2) «Aqyndar aıtysy» 5 joldy óleń: qaıshy, pyshaq, sal – dástúr, tigin mashınasy, ıne, jip, beldemshe, útik.
İİİ. Jańa sabaq.
Iyq buıymdary dep, aty aıtyp turǵandaı, ıyqqa kıiletin barlyq buıymdardy aıtady. Olarǵa kóılek, halat, shapan, qamzol, ton, jeıde, kostúm t. b jatady.
Tómengi synyptarda beldemsheli buıymdardyń túrlerimen, olardyń tigilý tásilderimen tanystyńdar. Iyq buıymdarynyń aıyrmashylyǵy – munda moıy\n oıyndysy, qoltyq oıyndysy, jaǵa, óńir bolady. Sonymen qatar ıyq buıymdary qoldaný ornyna, sánine qaraı uzyn, qysqa, tipti jeńi joq bolyp keledi, jaǵasy da túrli pishinde tigiledi. Er jáne áıel kıimderiniń ózindik konstrýksıalyq erekshelikteri bolady. Áıelder kıiminiń úlgisin alyp qarasaq, onda keýde, bel, ıyq búkpelerin kórýge bolady, al erlerge arnalǵan úlgide ıyǵy keń, túımeliktiń orny soldan ońǵa qaraı baǵyttalady.
Iyq buıymdary jún, jibek, maqta, zyǵyr jáne t. b. matalardan daıyndalady jáne adamnyń jas erekshelikterine qaraı mektepke deıingi, mektep balalary, áıel, er kıimderi dep bólinedi. Sılýet boıynsha – tik, qynamaly jáne jartylaı qynamaly bolady. Pishimi – tutas pishilgen, bel syzyǵy boıynsha kesilgen, qondyrma jeńdi, reglan jeńdi, qurastyrmaly pishilgen, qysqa jáne uzyn jeńdi nemese jeńsiz, jaǵasyz, tik jaǵaly, shál jaǵaly t. b bolyp bólinedi.
Iyq buıymdaryn óńdep áshekeıleý olardyń túri men qoldaný ornyna baılanysty. Óńdeý túrlerine kesteleý, qatparlar, bederler, ár túrli tigis túrleri, búrmeler, jelbirshekter, japsyrmalar, shilter, taspa, túımeler, qapsyrmalar jáne basqa áshekeı materıaldary jatady.
Qoldanýyna qaraı buıymdar turmystyq, kúndelikti, saltanatty dep bólinedi. Turmystyq kıimderdi maqta jáne shtapel matalardan tigedi. Pishimi úı jaǵdaıyndaǵy jumystarǵa yńǵaıly bolýy kerek. Kúndelikti kıimder kúrdeli pishilip, maqta, jibek jáne jún matalardan tigiledi.
Saltanatty jaǵdaılarǵa arnalǵan kıimder de kúrdeli pishimdi, ár túrli sándi jáne sılýetti bolyp keledi. Mundaı kıimder ásem áshekeılermen, kórkem órnektermen, tamasha bederlermen bezendiriledi.
Assımetrıa degenimiz – kompozısıanyń teń dárejedegi bólikteri bir - birine uqsamaýyn aıtamyz.
Sımmetrıa dep barlyq bólikterdiń bir - birimen belgili bir zańdylyqpen ornalasýyn aıtamyz.
Yrǵaq – dep elementterdiń kezektesip qaıtalanyp birinen - biri zańdylyqpen aýysýyn aıtamyz.
Sulba – uzyndyǵy men eni boıynsha adam músininiń proporsıasyna jaqyndaý keletin geometrıalyq fıgýralardyń (tik burysh, trapesıa, úshburysh, sopaq t. b) birin beretin kıimniń kez kelgen bóliginiń syrtqy keskini
IV Bekitý suraqtary
1. Jeńi joq, ıyqty buıym, qynamaly, uzyndyǵy belden tómen -......
2. Astarmen jasalatyn ıyqty buıymdar ataýlary -.....
3. Iyqqa jippen nemese matamen asylǵan, belden tómen, jeńi joq kıim atalýy -....
4. Kapúshon degen ne?
5. Berilgen buıymdar ataýlarynyń ishinen ıyqty buıymdar ataýlaryn tabý:
Bórik, qamzol, kýrtka, jeıde, panama, shlápa, sýmka, qolǵap, shalbar, palto, top, plash, beldik, sáýkele, ton, qasaba, pıjak, shapan, beldemshe, oramal, bilezik, alqa
6. Saltanatty keshke arnalǵan, ıyǵy joq, etegi keń, keýde bóligi qynalǵan buıym ıyqty kıimge jatady ma?
7. Geometrıalyq pishinge jatatyn ıyqty buıymdardy ata
V Zerthanalyq jumys
1. Berilgen sýretterge syrtqy sıpattama berý / ár oqýshyǵa jeke - jeke 2 sýretten beriledi /
You Might Also Like
