InfoHub Logo

مەنەدجمەنت سەكىلدى سالانىڭ ەل ومىرىندەگى ماڭىزىنا دالەل كەلتىرۋدىڭ ءوزى ارتىق. «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ «قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق» جوباسى نەگىزىندە اۋدارىلعان العاشقى 18 كىتاپتىڭ قاتارىنا ايگىلى ريككي گريففيننىڭ «مەنەدجمەنت» وقۋلىعى ەنگىزىلگەنى دە سوندىقتان. بۇل كىتاپ جاستارعا نەسىمەن قۇندى؟ بۇل تۋرالى حالىق شارۋاشىلىعى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ەكونوميكا جانە مەنەدجمەنت فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ساماجان ومىرزاقوۆتەن ايتىپ بەردى.

«ءبىزدىڭ اۋدارعان كىتابىمىز ەسىمى الەمگە ايگىلى ريككي گريففيننىڭ «مەنەدجمەنت» اتتى كىتابى. «مەنەدجمەنت» كىتابىنىڭ 12ء-شى باسىلىمىن اۋداردىق. مەن اۋدارما بارىسىندا عىلىمي رەداكتور بولدىم»، - دەيدى ساماجان ءومىرزاقوۆ.

پروفەسسوردىڭ ايتۋىنشا، جالپى، بۇل كىتاپتىڭ ءبىرىنشى باسىلىمى 1984 جىلى جارىق كورگەن. كۇنى بۇگىنگە دەيىن 12 رەت باسىلىپ شىققان. كىتاپتىڭ ورىس تىلىنە نەمەسە باسقا تىلدەرگە اۋدارىلعان بالامالارى اۋدارماشىلاردىڭ قولىندا بولماعان. ياعني، تۋىندى ءتۇپنۇسقاسىنان، ياعني اعىلشىن تىلىنەن بىردەن قازاق تىلىنە ءتارجىمالانعان. بەس ادامنان تۇراتىن اۋدارماشىلار - حالىق شارۋاشىلىعى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەدەنجمەنت كافەدراسىنىڭ پروفەسسورلار قۇرامى. ونىڭ ۇشەۋى - مەنەدجمەنت كافەدراسىندا وسى پاننەن ءدارىس بەرىپ جۇرگەن مۇعالىمدەر بولسا، بىرەۋى ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ پروفەسسورى ءارى اعىلشىن ءتىلىنىڭ مامانى. ءۇشىنشىسى - «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا وقىپ كەلگەن جاس عالىم.

«مەنەدجمەنتتىڭ» بۇعان دەيىن شىعارىلىپ جۇرگەن وقۋلىقتاردان ايىرماشىلىعى كوپ. ماسەلەن، جالپى باسقارۋ عىلىمىن تاجىريبەدە پايدالانۋ، ونىڭ ىشىندە ءىرى كاسىپورىنداردا باسقارۋدى، ياعني مەنەدجمەنتتى دۇرىس پايدالانا وتىرىپ، ايتۋلى جەتىستىكتەرگە قالاي جەتۋگە بولاتىنى تۋرالى كەيستەر مولىنان بەرىلگەن. سونىمەن قاتار، الەمدىك ءىرى كاسىپورىنداردىڭ ساتسىزدىككە ۇشىراعان جاعدايلارى دا جازىلعان. جالپى، كاسىپورىن نەلىكتەن ساتسىزدىككە ۇشىرادى؟ قانداي قيىندىقتارعا كەزدەستى؟ سونىڭ ىشىندەگى باسقارۋ جۇيەسىندە بولعان كەمشىلىكتەردى، تولىق مالىمەتتى تۋىندى جىلىكتەپ تۇرىپ الدىڭىزعا جايىپ بەرەدى»، - دەيدى پروفەسسور.

ساماجان ءومىرزاقوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، «مەنەدجمەنت» ستۋدەنتتەر قاۋىمىنا عانا ەمەس، ەلباسىنىڭ ءوزى ايتقانداي مەملەكەتتىك ورگانداردا قىزمەت اتقاراتىن، بيزنەستە جۇرگەندەرگە، ماگيسترانتتار مەن دوكتورانتتاردىڭ بارىنە تاپتىرماس ءبىلىم كوزى. پروفەسسور باسقارۋدىڭ قىر-سىرىن، ونەرىن قوعامىمىزدىڭ كەز كەلگەن مۇشەسى مەڭگەرۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيدى.

«بيىل قازاق تىلىنە اۋدارىلعان 18 كىتاپتىڭ ىشىندە ەكونوميستەردىڭ قانجىعاسىنا 3 كىتاپ ءتۇسىپ وتىر. ونىڭ ءبىرى - «مەنەدجمەنت». ەكىنشىسى - «كاسىپكەرلىك». ءۇشىنشىسى - «ەكونوميكس» كىتابى. وسى كىتاپتاردى اۋدارماس بۇرىن ەڭ الدىمەن، ءوز ارامىزدا شاعىن كونفەرەنسيا ۇيىمداستىرىپ، بارلىق ەكونوميكالىق تەرميندەردىڭ بىرىزدىلىگىن تالقىلاعان ەدىك. جالپى بارلىق تەرميندەردى قازاق تىلىنە اۋدارۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان، تاقىرىپتاردىڭ مازمۇندارىنا قاراي، بەرىلگەن تۇسىنىكتەردى، ۇعىمداردىڭ وقىرمانعا دۇرىس جەتكىزىلۋىن كوزدەدىك. ءداستۇرلى تۇسىنىكتەرمەن قاتار، جاڭا ۇعىمدار مەن تۇجىرىمداردى دا كورسەتە بىلگەن سەكىلدىمىز. ونى وقىرمان ءوزى باعالاي جاتار»، - دەيدى پروفەسسور. 

ءبىر عانا ءسوزدىڭ بىرنەشە بالاماسى بولۋى مۇمكىن. سول ءسوزدىڭ بالاماسىن اۋدارماشىلار تاقىرىپتىڭ مازمۇنىنا بايلانىستى قولدانۋعا تىرىسقان.

«ەلباسى شەت تىلدەردەن ەنگەن سوزدەردى قابىلداۋعا بەيىمدەلۋ كەرەكتىگىن ايتتى. وسى ۇستانىمدى ۇستاندىق. ينتەگراسيا، ديۆەرسيفيكاسيا، پرينسيپ، فۋنكسيا دەگەن سوزدەردى ءوزىنىڭ ماعىناسىنا قاراي ءاربىر تاقىرىپتا ءتۇرلى دەڭگەيدە پايدالانۋعا تىرىستىق. كىتاپتىڭ اۋدارما جۇمىسى شىلدە ايىندا باستالىپ، قىركۇيەكتە (2017 جىل) اياقتالدى. اۋدارما بارىسىندا عىلىمي رەداكتورلارمەن قاتار، ادەبي رەداكتورلار دا جۇمىلدىرىلدى. ولار دا اۋدارما بارىسىندا ويلارىمەن ءبولىستى. قانداي ءداستۇرلى تۇجىرىمداردى قالدىرامىز، قانداي تۇسىنىكتەردى اۋدارامىز دەگەن سەكىلدى ماسەلە بىرلەسە شەشىلدى»، - دەيدى ول.

پروفەسسوردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بۇرىنعى وقۋلىقتاردا مەنەدجمەنتتىڭ تەوريالارى عانا بەرىلەتىن بولسا، بۇل كىتاپتا تەوريا مەن تاجىريبە ۇشتاستىرىلعان. 

«اۋدارىلعان 18 كىتاپتان بولەك، كەلەسى كەزەكتە ءتارجىمالاناتىن 30 كىتاپ بەكىتىلدى. ونىڭ ىشىندە «ستراتەگيالىق مەنەدجمەنت» دەگەن كىتاپتى اۋدارۋدا عىلىمي رەداكتور بولىپ بەكىتىلدىم. وسى وتىز كىتاپتىڭ ىشىندە 6 كىتاپ ەكونوميكالىق سالاعا قاتىستى. بۇل ءبىزدى قۋانتادى»، - دەپ ءتۇيدى ساماجان ءومىرزاقوۆ.

ايتا كەتۋ كەرەك، ەلباسىنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىنداعى «جاڭا گۋمانيتارلىق ءبىلىم. قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق» جوباسى بويىنشا قازاق تىلىنە 18 كىتاپ اۋدارىلعان بولاتىن.

قازاقپارات

---