InfoHub Logo

اقش-تىڭ ءىرى 33 ۋنيۆەرسيتەتى تالاپكەرلەردىڭ بارلىعىن قاشىقتان ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى بويىنشا وقىتادى، تۇركيادا جوو ستۋدەنتتەرىنىڭ جارتىسى ەشقاشان وقىتۋشىسىن كورمەگەن، ال ۇلىبريتانيادا كوپتەن بەرى وقۋشىلار پاندەردىڭ جارتىسىن ۇيدەن شىقپاي-اق وقيدى...

عالامتور ارقىلى ءبىلىم الۋ نەمەسە e-learning ءوزىنىڭ تيىمدىلىگىن الدەقاشان دالەلدەگەن. الەمدەگى ميلليونداعان ادامدار جاڭا ءبىلىم الۋدىڭ زاماناۋي ءادىسىن باعالاپ ۇلگەردى. ونىڭ مۇنداي كەرەمەت تانىمالدىلىعىنىڭ قۇپياسى نەدە؟ سونى تالداپ كورەيىك.

بۇگىندە قاشىقتان ءبىلىم بەرۋ ءبىزدىڭ ومىرىمىزگە ساندىق تەحنولوگيامەن بىرگە دەندەپ كىرىپ كەتكەن سياقتى. ءبىراق شىن مانىندە ءمىنسىز اقپارات كوزىن ىزدەۋدە ادامزات ءبىراز عاسىرلاردى ارتتا قالدىردى. زەرتتەۋشىلەر قاشىقتان ءبىلىم الۋ دەگەن وي قاشان، قايدا پايدا بولعانى جايلى ءالى دە ءبىراۋىزدان كەلىسىمگە كەلگەن جوق. كەيبىرەۋلەر ءتىپتى، الىستان ءبىلىم بەرۋ تۋرالى ويدىڭ نەگىزىن سالۋشى جازبالارىن عيباداتحانالارعا جىبەرۋدى العاش ويلاستىرعان اپوستول پاۆەل دەپ ەسەپتەيدى. قاشىقتان ءبىلىم الۋدىڭ باستاماسى تاريح قويناۋىنا كەتكەنىمەن، ءبىز ءۇشىن جاڭا بىلىمدەردى جەدەل ءارى ءتيىمدى تۇردە ۇيرەنۋ قاجەتتىلىگى قاشاندا وزەكتى بولعانى انىق. وسى ماقساتتىڭ جولىندا ادامدار وركەنيەتتىڭ بارلىق جەتىستىكتەرىن قولداندى. تەحنولوگيا دامۋىنىڭ ءار كەزەڭىندە ونىڭ تانىمالدىلىعى ارتا بەردى. تۇراقتى پوشتا تاسىمال جۇيەسى قالىپتاسقان XVIII-XIX عاسىرلاردا «كوررەسپوندەنتتىك» ءبىلىم بەرۋ دامي باستادى. وقۋشىلار دارىستەردى پوشتا ارقىلى الىپ، جاۋاپ رەتىندە وقىتۋشىعا سۇراقتار مەن تەكسەرۋگە جازباشا تاپسىرمالاردى جىبەرىپ وتىردى.

ءحىح عاسىردىڭ سوڭىندا ەۋروپا، كانادا، اۆستراليا جانە قۇراما شتاتتار ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە قاشىقتان ءبىلىم بەرۋ بولىمدەرى بىرىنەن كەيىن ءبىرى اشىلا باستادى. تەليەۆيدەنيە مەن راديونىڭ پايدا بولۋى وقۋشىلار اۋديتورياسىن جۇزدەگەن ەسە ارتتىرىپ، قاشىقتان وقىتۋ ادىستەمەسىنە تۇزەتۋلەر ەنگىزدى. ۇيرەتۋشى باعدارلامالاردىڭ تاياۋدا عانا شىعا باستاعانىن وزدەرىڭىز دە بىلەتىن بولارسىزدار. الايدا مۇنداي ەفيرلىك باعدارلامالاردىڭ ايتارلىقتاي كەمشىلىگى – ءبىلىم الۋشىلار كەرى بايلانىستا بولا المادى. كومپتەرلىك تەحنولوگيا عاسىرىندا بۇل ولقىلىقتىڭ دا ورنى تولدى.  بۇكىلالەمدىك جەلى اقپاراتتاردىڭ ۇلكەن كولەمىن ءبىر جەرگە بىرىكتىرىپ، Web-تەحنولوگيالار ارقاسىندا جەلىگە جالعانعان كەز-كەلگەن كومپيۋتەر ارقىلى ءبىلىم الۋ مۇمكىندىگى پايدا بولدى.

ءبىلىم الۋ ءبىر عانيبەت

ءوزىڭىزدىڭ مەكتەپتەگى شاعىڭىزدى جانە ستۋدەنتتىك كەزىڭىزدى ەسىڭىزگە ءتۇسىرىڭىزشى. تاڭەرتەڭ كوزىڭىزدى تىرناپ اشىپ، جىلى كورپەڭىزدەن ارەڭ شىعىپ، اسىعىس-ۇسىگىس جۋىنىپ، اۋزىڭىزعا ناندى تىقپالاي سالىپ جۇگىرەتىنسىز. اۋا-رايى قانداي بولسا دا، كوشەگە شىعىپ، ساباققا بارۋ كەرەك. كۇننىڭ قالعان بولىگىن ءۇزىلىس پەن تۇسكى اس مەزگىلىن سارىلا كۇتىپ، ساباقتا قالعىپ-مۇلگىپ وتىرىپ وتكىزەسىز. سودان كەيىن قايتادان 9 باللدىق كەپتەلىسپەن ۇيىڭىزگە سۇرىنە-قابىنا ارەڭ جەتەسىز. ال ەندى باسقاشا ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. ۇيقىڭىز قانىپ، سەرگەك تۇراسىز.

اسىقپاي تاڭعى اسىڭىزدى ءىشىپ، ءبىر شىنى اياق كوفە قۇيىپ الىپ، كرەسلوعا جايلانىپ وتىرىپ، نوۋتبۋكتى اشىپ... ساباققا كىرىسەسىز. ءدارىس تىڭدايسىز، بەينە-ساباقتاردى كورەسىز، ءۇي تاپسىرمالارىن ورىندايسىز. بىرنارسەنى انىقتاۋ كەرەك بولسا، وقىتۋشىڭىزبەن پوشتا نەمەسە سكايپ ارقىلى بايلانىساسىز. وسىنىڭ ءبارىن اياعىڭىزدى جىپ-جىلى ءۇي تاپىشكەسىنەن شىعارماي-اق جاساي الاسىز. مۇنداي تاڭعى راحات ءومىر — ءبىلىم الۋدىڭ تەك ءبىر نۇسقاسى عانا. ءسىز جۇمىسقا بارا جاتقان جولدا دا، ساياجايدا دا، تايلاندتاعى اسپالى توردا جاتىپ تا جاڭا بىلىممەن سۋسىنداي الاسىز... ەڭ باستىسى، وقۋ سىزگە ىڭعايلى ۋاقىتتا جانە نەگىزگى قىزمەتىڭىزگە كەدەرگى كەلتىرمەستەن وتە بەرەدى. مەكتەپتەگى جانە ستۋدەنتتىك ومىردەگى ەرەكشە ەستەلىكتەردىڭ كوبى نەگىزىنەن ساۋىق كەشتەرى، جورىقتار جانە دوستىق كەزدەسۋلەرگە بايلانىستى بولادى. ال ءبىلىم الۋ ءۇردىسىنىڭ ءوزى تەك بىرەن-ساران ادامدار ءۇشىن عانا ۇمىتىلماستاي ەستە قالادى. قاشىقتان ءبىلىم الۋ — ءبىلىم الۋدىڭ ءبىر عانيبەت ەكەنىن الدەقاشان دالەلدەگەن.

دۇرىس باعىتتى تاڭدايمىز

ءومىرىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن ءبىلىم الۋعا جۇمساعان جانداردىڭ كوپشىلىگى وزىنە كەرەك ەمەس نارسەنى ۇيرەنىپ جۇرگەنىن تۇسىنە باستايدى. ادەتتە، بەدەلدى جوو-نى بىتىرۋدەن ەستەلىك رەتىندە سونشا ارمانداعان ديپلوم قانا قالادى. ال ميدا — العان ءبىلىمنىڭ ۇزىك-ۇزىك سارقىندىسى عانا. وتكىزىپ العان مۇمكىندىكتەر ءۇشىن وكىنۋدىڭ قاجەتى جوق. ءوزىڭىزدى ءوزىڭىز تانۋ ءۇشىن قازىرگى تەحنولوگيالار شەكسىز كەڭىستىك اشىپ قويعان. جاڭا ءبىلىم الۋ ءۇشىن نەمەسە قىزمەت كورسەتۋ سالاسىن وزگەرتۋ ءۇشىن كەيدە قاشىقتان وقىتۋ كۋرستارىن ءوتۋ جەتكىلىكتى بولادى. ونىڭ ۇستىنە باعاسىنىڭ ارزاندىعى دا ءبىلىم الۋدىڭ بۇل ءتۇرىن قول جەتىمدى ەتەدى. بۇگىنگى تاڭدا قاشىقتان ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىنا كوپ تاڭداۋ بار. كەيبىرەۋلەرى لاندشافتىق ديزاينەر، ەسەپشى، فوتوگراف سياقتى جاڭا ماماندىقتاردى يگەرۋگە كومەكتەسىپ، بەلگىلى ءبىر پاندەر بويىنشا ءبىلىم بەرەدى. ءسىزدىڭ ءارى قاراي دامۋىڭىزعا قوزعاۋ سالىپ، جۇيەلى ءارى شىعارماشىلىق تۇرعىدا ويلانۋعا ۇيرەتەتىن قاشىقتان ۇيرەتۋشى باعدارلامالار دا بار. ايتپاقشى، كوپتەگەن جۇمىس بەرۋشىلەر وسىنداي وقۋ وقىعان ۇمىتكەرلەردىڭ ايتارلىقتاي باسەكەلەستىك ارتىقشىلىعى بولاتىنىن مويىنداعان. وزىڭىزگە ۇناعان قاشىقتان وقىتۋ كۋرستارىن تاڭداڭىز. قاشىقتان ءبىلىم الۋ ارقىلى ءسىز وزىڭىزگە قىزىقتى ءپاندى عانا ەمەس، ءتىپتى وقىتۋشىنى دا تاڭداي الاسىز. ەشقانداي ءماجبۇرلى پاندەر جوق، تەك وزىڭىزگە پايدالى بولاتىن اقپاراتتاردى عانا الاسىز.

بىلىمگە جول

قاشىقتان ءبىلىم الۋدىڭ تيىمدىلىگىنە كۇمان كەلتىرەتىن ادامدار ءالى دە بار. ادەتتە مۇنداي كوزقاراس وقىتۋشى تاراپىنان باقىلاۋ بولمايتىن سياقتى كورىنۋگە بايلانىستى. ماتەريالدى مەڭگەرۋدىڭ تولىق جاۋاپكەرشىلىگى تەك تەگىن كۋرستاردا عانا ستۋدەنتكە جۇكتەلەدى. ءتىپتى ولاردىڭ وزىندە بەلگىلى ءبىر تەستتەر مەن تاپسىرمالار ورىنداۋ تاپسىرىلادى. ءبىراق ەگەر قاشىقتان ءبىلىم العىڭىز كەلسە جانە سول ءۇشىن بەلگىلى ءبىر مولشەردە اقشا سالۋعا دايىن بولساڭىز، ىڭعايلى، ءبىراق ناعىز ءبىلىم الۋعا ءوزىڭىزدى دايىنداڭىز. جاقسى كۋرستاردىڭ وقىتۋشىلارى ءسىزدى اقپاراتتار اعىنىنىڭ استىنا جالعىز قالدىرمايدى. قاشىقتان ءبىلىم الۋ ۇلگىسى جاڭا ءبىلىمدى ءوز بەتىڭشە الۋ قاجەت دەگەندى بىلدىرمەيدى. تالىمگەرىڭىز (تيۋتور) دايىندىعىڭىزعا قاراي جەكە كەڭەستەر بەرىپ، بارلىق سۇراقتارعا on-line رەجيميندە جاۋاپ بەرەدى. ادەتتەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگىدەي تالىمگەرىڭىز ءسىزدىڭ جۇمىستارىڭىزدى ۇيىمداستىرىپ، ونى باقىلاپ جانە وقۋ ءۇردىسىن قاجەتتى ارناعا بۇرىپ وتىرادى. ستۋدەنتتىك وتىرىستار مەن جاتاحانانىڭ ورنىن ارنايى چاتتار مەن فورۋمدار باسادى. مۇندا ارىپتەستەرمەن بىرگە وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلاپ، كەيدە اڭگىمە-دۇكەن قۇرۋعا دا بولادى. قاشىقتان ءبىلىم الۋ كەزىندە ءسىز قاتاڭ ساباق كەستەسى مەن تاقتا الدىندا جاتتاندى ساباقتى ايتۋدان قۇتىلاسىز. ارينە، ونى ساعىنا قويماسىڭىز دا انىق...عالامتور ارقىلى ءبىلىم الۋدىڭ سىزگە دەگەن باسقا دا توسىنسىيلارى بار شىعار. ازىرگە ءبىز بۇل ۇلگىنى قوسىمشا رەتىندە قاراستىرامىز. ءبىراق بولاشاقتا ءبارى وزگەرىپ، قاشىقتان ءبىلىم بەرۋ كۋرستارى، ترەنينگتەر، سەمينارلار، شەبەرلىك-سىنىپتارى، ۆەبينارلار مەن كونفەرەنسيالار ءداستۇرلى ساباقتاردىڭ الدىن وراپ كەتۋى ابدەن مۇمكىن. 

زاماناۋي تەحنولوگيالار عاسىرىندا ءار ادام وزىنە قاجەتتى جانە قىزىقتى نارسەلەرمەن عانا اينالىسا الادى. بىرنارسەگە قول جەتكىزگىسى كەلگەن ادام — ونىڭ امالىن ىزدەيدى، ال ونى قالاماعان ادام – ءتۇرلى سىلتاۋلار ويلاپ تابادى. ءسىز بەن ءسىزدىڭ ارمانىڭىزدىڭ اراسى ءبىر-اق قادام. كومپيۋتەرىڭىز بەن عالامتورىڭىز بار ما؟ وندا بۇدان باسقا ەشنارسەنىڭ كەرەگى جوق!

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

عالامتور ارقىلى (قاشىقتان) ءبىلىم الۋدىڭ كەمشىلىكتەرى

---