InfoHub Logo

قازىرگى كەزدە بارلىعىمىز بىلەتىندەي مەكتەپ كۋرسىنا ارنالعان الگەبرا جانە گەومەتريا وقۋلىقتارى جەتكىلىكتى. ءبىراق وسى وقۋلىقتاردىڭ سانى كوبەيگەنىمەن ساپاسىنىڭ دا جوعالىپ بارا جاتقانى جاسىرىن ەمەس.

مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەن وقۋشىلار قاي وقۋلىقتان وقيتىنىن بىلە الماي شارشاسا، ۇستازدار وقۋشىلارىما كىمنىڭ جازعان وقۋلىعىنان وقىتسام ءتيىمدى؟ قاي وقۋلىقتاعى مىسالدارمەن بەرىلگەن تاقىرىپتى جىلدام ءارى تياناقتى تۇسىندىرە الام؟- دەپ شارشاۋدا. جالپىلاما ايتقاندا مەكتەپتەردە وقۋلىقتىڭ ءبىر نەگىزدىلىگى قالىپتاسپاۋدا. سوندىقتان دا مەكتەپ وقۋلىقتارىنا زەرتتەۋ جاساپ، قاي اۆتوردىڭ جازعان وقۋلىعى مەكتەپ كۋرسىندا وقۋعا ءتيىمدى، مەملەكەتتىك جالپى ءبىلىم ستاندارتىنا ساي؟- دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ كوردىك.

زەرتتەۋ نىسانى رەتىندە 8 سىنىپقا ارنالعان ەكى وقۋلىقتى قاراستىردىق.

1. ا.ن. شىنىبەكوۆ. 2012 جىل، «اتامۇرا» باسپاسى.

2. ا.ابىلقاسىموۆا، ي.بەكبايەۆ، ا.ابدييەۆ، ز.جۇماعۇلوۆا، 2012جىل، «مەكتەپ» باسپاسى.

شىنىبەكوۆ:

بۇل وقۋلىق IV تاراۋدان جانە ماتەماتيكانى تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان ەسەپتەردەن تۇرادى.

I.كۆادرات تۇبىرلەر.

§1.2 تاقىرىپشادان، 2 مىسال، «قايتالاۋ جاتتىعۋلارىنا» - 3 ەسەپ، «ا» - 10، «ۆ» - 9، «س» -7. §2. 2 تاقىرىپشا، 2 مىسال، 3 - قايتالاۋ ەسەپتەرى، «ا» - 9، «ۆ» - 9، «س» - 8 ەسەپ (2 ەسەپ *-مەن بەرىلگەن، بۇل قابىلەتى ەرەكشە وقۋشىلارعا ارنالعان تاپسىرما). §3. 3 تاقىرىپشا 3 مىسال، «ا» - 9، «ۆ» - 10،«س» - 7 (3 ەسەپ ەرەكشە قابالەتتى وقۋشىلارعا ارنالعان) ەسەپ، قايتالاۋ ەسەپتەرىنە - 5 ەسەپ. §4. 2 تاقىرىپشا، 9  مىسال، «ا» - 10،«ۆ» - 16،«س» - 10 (2 ەسەپ *)، قايتالاۋ تاپسىرمالارىنىڭ - 3 ەسەپ. §5. 2 تاقىرىپشا،2 مىسال، «ا» - 7،«ۆ» - 10،«س» - 5 (2*-لى) جانە قايتالاۋ ەسەپتەرىنە – 4 (1 قابىلەتتى وقۋشىلارعا ارنالعان).تاراۋعا قوسىمشاەسەپتەرگە جالپى – 20 ەسەپ بەرىلگەن.

ءابىلقاسىموۆا: V تاراۋدان تۇرادى.   

§1. 2 انىقتاما، تەورەما جانە ونىڭ دالەلدەۋى، «ا» - 4، «ۆ» - 6، «س» - 3.§2. 4 مىسال، 2 انىقتاما بەرىلگەن. «ا»  - 10،«ۆ» - 8، «س»  - 5. §3. تەورەما بەرىلگەن، ونىڭ 2-ەۋى دالەلدەۋمەن. 6 مىسال بەرىلگەن. «ا» - 8، «ۆ» - 6، «س» - 7. §4. 5 مىسال بەرىلگەن.«ا» - 14، «ۆ» -10، «س» - 4. §5 «ا» - 4، «ۆ» - 4، «س» -7.تاراۋدى قايتالاۋعا ارنالعان تەست 29 ەسەپ.

شىنىبەكوۆ:

ءىى.كۆادرات تەڭدەۋلەر.

§1. 2 تاقىرىپشا، 3 مىسال،«ا» - 8،«ۆ» - 9،«س» - 8(ونىڭ 4ء-ۋى *)، قايتالاۋ ەسەپتەرىنە 3-ەسەپ بەرىلگەن.  §2. 2  تاقىرىپشا، 6 مىسال،«ا» - 18،«س» - 12،  قايتالاۋ ەسەپتەرىنە ارنالعان - 3 ەسەپ. «ۆ» توبىنا ارنالعان دەڭگەيلىك تاپسىرما بەرىلمەگەن. §3. 2 تاقىرىپشا، 4 مىسال.«ا» - 7،«ۆ» - 11،«س»-9 (ونىڭ ەكەۋى *)، قايتالاۋ ەسەپتەرىنە - 3 ەسەپ. §4. 2 تاقىرىپشا،2 مىسال،«ا» - 6،«ۆ» - 4، «س» - 8،قايتالاۋ ەسەپتەرىنە -3. §5.2 تاقىرىپشا 3 مىسال، «ا» - 7،«ۆ» - 9،«س» -11، قايتالاۋ ەسەپتەرى-2. §6. 2 تاقىرىپشا، 5 مىسال، «ا» - 4،«ۆ» - 4،«س» - 6(1 *).ءىى تاراۋعا ارنالعان قوسىمشا ەسەپتەرگە-16 ەسەپ بەرىلگەن.

ءابىلقاسىموۆا:

كۆادرات تەڭدەۋلەر.

§1. 4 مىسال، «ا» - 6، «ۆ» - 5، «س» - 4. §2. 3 مىسال، «ا» - 6،«ۆ» - 7،«س» - 6. §3. 2 تەورەما دالەلدەۋىمەن، 2 مىسال . «ا» - 6، «ۆ» - 7،«س» - 10. §4.  2 مىسال، «ا» - 5،«ۆ» - 6،«س» - 5. §5. 2 مىسال، «ا» - 4،«ۆ» - 4،«س» - 5.§6. 3 مىسال، «ا» - 6، «ۆ» - 12،«س» - 8.

تاراۋدى قايتالاۋعا ارنالعان تەست تاپسىرماسىندا 25 ەسەپ.

شىنىبەكوۆ:

ءىىى.كۆادراتتىق فۋنكسيا تاراۋى.

§1. 3 تاقىرىپشا، 2 مىسال، «ا» - 6، «ۆ» - 6.«س» - 6(1 ەسەپ *)، قايتالاۋ تاپسىرمالارىنىڭ -2 ەسەبىمەن قامتىلعان. §2. 3 تاقىرىپشا 3 مىسال، «ا» - 10، «ۆ» - 12،«س» - 7. قايتالاۋ ەسەپتەرىنە تاپسىرما بەرىلمەگەن.§3.  4 تاقىرىپشا، 6 مىسال،«ا» -10، «ۆ» -14، «س» -9 (6*) ەسەپ بەرىلگەن. §4. 2 تاقىرىپشا،6 مىسال، «ا» - 4، «ۆ» - 5، «س» - 6.(3 ەسەپ قابىلەتتى وقۋشىلارعا ارنالعان)،  قايتالاۋ ەسەپتەرىنە-2 ەسەپ. ءىىى تاراۋعا قوسىمشا ەسەپتەرگە- 14 ەسەپ.

ءابىلقاسىموۆا:

كۆادراتتىق فۋنكسيا.

 §1. 4 مىسال. «ا» - 6، «ۆ» - 5، «س» - 6. §2. 2 مىسال. «ا» -7، «ۆ» - 5،«س» - 7. §3. 2 مىسال. «ا» - 6، «ۆ» - 6، «س» - 2.  تاراۋدى قايتالاۋعا ارنالعان تەست تاپسىرماسىندا 25 ەسەپ.

شىنىبەكوۆ:

ءىV.كۆادراتتىق تەڭسىزدىكتەر.

§1- تاقىرىپشاسى قابىلەتى جوعارى وقۋشىلارعا ارنالعان،تاقىرىپ - 30 ەسەپتى قامتيدى،8 مىسال، «ا» - 8،«ۆ» -10، «س» - 10، قايتالاۋ ەسەپتەرىنە-2. §2. 4 تاقىرىپشا، 6 مىسال، «ا» - 7، «ۆ» - 10، «س» -11، قايتالاۋ ەسەپتەرىنە- 3 ەسەپ بەرىلگەن.   §3. 2 تاقىرىپشا، 2 مىسال، «ا» - 8، «ۆ» - 8، «س» - 8. قايتالاۋ ەسەپتەرىنە -2.   §4. 2 تاقىرىپشا، 2 مىسال، «ا» - 5، «ۆ» - 6، «س» - 5.(1  ەسەپ *)، 2- قايتالاۋ ەسەپتەرىنە بەرىلگەن. §5. 2 تاقىرىپشا، 1 مىسال. «ا» - 6، «ۆ» - 7،  «س» -3.قايتالاۋ ەسەپتەرىنە - 4 تاپسىرما بەرىلگەن. ءىV تاراۋعا قوسىمشا ەسەپتەر سانى - 36.[1]

ءابىلقاسىموۆا:

كۆادراتتىق  تەڭسىزدىكتەر.

§1.  6  مىسال، «ا» - 6، «ۆ» - 6، «س» - 5.   §2. 3 مىسال. «ا» - 7، «ۆ» -13، «س» -5.  تاراۋدى قايتالاۋعا ارنالعان تەست تاپسىرماسىندا 25 ەسەپ بەرىلگەن              

ءابىلقاسىموۆا:

V-تاراۋ. ىقتيمالدىق تەورياسى جانە ماتەماتيكالىق ستاتيستيكا تۋرالى العاشقى ماعۇلماتتار: 2 تاقىرىپ،12 جاتتىعۋ بار.

ماتەماتيكانى تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان قوسىمشا ماتەريالدار تاراۋىندا: جالپى-57 مىسال، ونىڭ 19- ءى تاراۋىنا، 38- ءىى تاراۋىنا بەرىلگەن: ءى تاراۋ: §1-گە مىسال بەرىلمەگەن، §2 جانە § 4-كە 1 مىسالدان، §3،§5،§8-گە 4 مىسالدان، §6-عا 2، §7-گە 3 مىسال؛ ءىى تاراۋ: §1-گە مىسال بەرىلمەگەن، §2جانە §10-عا 3 مىسال، §3،§4،§5،§7،§8-گە 4 مىسالدان، §6-عا 5، §9-عا 7 مىسال بەرىلگەن.[2]

قورىتا كەلە، جالپى زەرتتەۋ بويىنشا: شىنىبەكوۆتىڭ وقۋلىعىندا 264 بەت، 1005 ەسەپ،38 تاقىرىپ،56 تاقىرىپشا،15 انىقتاما مەن 132 مىسال بەرىلگەن.

ءابىلقاسىموۆانىڭ وقۋلىعىندا 143 بەت، 432 ەسەپ، 38 تاقىرىپ، 7 انىقتاما، 46 مىسال بەرىلگەن.

ەكى وقۋلىقتى سالىستىرا وتىرىپ، مەكتەپ كۋرسىنا ەكى وقۋلىقتى بىردەي پايدالانۋ كەرەك دەگەن تۇجىرىمعا كەلدىم. ويتكەنى ءابىلقاسىموۆا جازعان وقۋلىق وتە ىقشامدى جانە ەسەپتەر سانى وتە از. بۇل وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپتى جەتكىلىكتى تۇسىنۋىنە مۇمكىندىك جاساي المايدى. جانە مەكتەپ كۋرسىن جاقسى بىلەتىن كەيبىر قابىلەتتى وقۋشىلار ءۇشىن ەسەپتەر وتە جەڭىل. وسى ماسەلەنىڭ شەشىمىن شىنىبەكوۆتىڭ وقۋلىعىنان تابۋعا بولادى. شىنىبەكوۆتىڭ وقۋلىعىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى، ەسەپتەردىڭ كۇردەلىلىگى، ءارى كوپ ەسەپ شىعارۋ ارقىلى تاقىرىپتى جەتكىلىكتى تۇسىنۋگە بولاتىنىدىعى. ەگەر مەكتەپ كۋرسىنان ءابىلقاسىموۆا وقۋلىعى الىپ تاستالىنىپ، تەك شىنىبەكوۆپەن وقىتىلسا، ول وقۋشىلارعا اۋىرلىق تۋدىرادى. ەسەپتەردىڭ قيىندىعى ماتەماتيكا پانىنە قىزىعۋشىلىعى از وقۋشىلاردى جالىقتىرىپ، تاقىرىپتى تۇسىنە الماي قالۋىنا سەبەپشى بولۋى ابدەن مۇمكىن. سوندىقتان دا مەكتەپ كۋرسىنا ەكى وقۋلىقتى دا نەمەسە ولاردان ءبىر وقۋلىق قۇراپ شىعارىلسا، وقۋشىلاردىڭ دەڭگەيىنە، ءبىلىم الۋىنا بايلانىستى سالىستىرىپ وقىتۋعا ءتيىمدى بولادى.

پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:

كىتاپ:

الگەبرا جانە اناليز باستامالارى: جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ قوعامدىق-گۋمانيتارلىق باعىتىنداعى 8-سىنىبىنا ارنالعان وقۋلىق:

1. ا.ن. شىنىبەكوۆ. 2012 جىل، «اتامۇرا» باسپاسى.

2. ا.ابىلقاسىموۆا،ي.بەكبايەۆ، ا.ابدييەۆ،ز.جۇماعۇلوۆا.2012جىل. «مەكتەپ» باسپاسى. ماتەماتيكانى وقىتۋدىڭ تەورياسى مەن ادىستەمەسى [تەكست] / ا. ءابىلقاسىموۆا، ا. ك. كوبەسوۆ، د. ر. راحىمبەك، ءا. س. كەنەش. - الماتى : ءبىلىم، 1998. - 208 ب. - ISBN 5-7667-2354-7 : 200 ت.

3. بيدوسوۆ ءا. ورتا مەكتەپتە ماتەماتيكانى وقىتۋ مەتوديكاسى. (جالپى مەتوديكا). الماتى، «مەكتەپ»، 1989.

سەمەي قالاسى، شاكارىم اتىنداعى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ
«5ۆ010900» - ماتەماتيكا ماماندىعىنىڭ ستۋدەنتى ءاليحان ەرقانات
عىلىمي جەتەكشىسى – تايبولدينا ق.ر.

---