InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: اعاش ماتەريالدارىنىڭ قاسيەتتەرى

ساباقتىڭ ماقساتى: حالىق ونەرىنىڭ تەورياسى مەن تاريحىن ەسكەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ سۇلۋلىقتى ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتا وتىرىپ، ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ
بىلىمدىلىك ماقساتى: اعاشتاردى تۇرلەرىنە قاراي ولاردىڭ قاسيەتتەرىن ءبىلۋ
دامىتۋشىلىق ماقساتى: ويلاۋ، قيالداۋ ارقىلى شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، اسەمدىك سەزىمدەرىن دامىتۋ
تاربيەلىك ماقساتى: تابيعات سۇلۋلىعىن، بايلىعىن باعالاي وتىرىپ، ولاردى قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: تانىم ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: ميعا شابۋىل، ءتۇسىندىرۋ، جەكە، توپتىق جۇمىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايدتار، سۋرەتتى كەستەلەر
ساباققا قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: جىڭعىل بۇتالارى، پىشاق، ءزىمپارا قاعاز
ءپانارالىق بايلانىس: جاراتىلىستانۋ، تاريح، بەينەلەۋ ونەرى

ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن، قۇرال – جابدىقتارىن تەكسەرۋ

ءىى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
بەينەروليك «ورماندا» وقۋشىلار بەينەكورىنىستى كورىپ بولعان سوڭ، داپتەرلەرىنە كورگەن اعاش تۇرلەرىنىڭ اتاۋلارىن جازادى.
سۇراق: اعاشتىڭ قانداي پايداسى بار؟ اعاش - جيھاز، باسپانا، سايا، دالانى، ەگىستىكتى جەلدەن، سۋىقتان قورعايدى ت. ب

ءىىى. ماعىنانى تانۋ
اعاش - تابيعاتتىڭ تاماشا تۋىندىسى. اعاش كوپ وسكەن جەردى حالىق ورمان، توعاي دەپ اتاعان. ورمان - توعاي – جان - جانۋارلاردىڭ، قۇستار مەن جاندىكتەردىڭ ءومىر سۇرەتىن ورتاسى. توعاي ەرتەدە ادامنىڭ نەگىزگى تۇراق جايى. العاشقى ادامدار اعاشتى تىرشىلىگىنە قاجەت ماتەريال رەتىندە پايدالانعان. مىسالى: ولار اڭ اۋلاۋعا قاجەت قۇرال - سايمانداردى اشا تاياق، ۇشكىر(اعاش، نايزا، قادا، جەبە ت. ب) اعاشتان جاسادى.

اعاش تابيعاتتا وتە ءجيى كەزدەسەتىن وسىمدىكتەردىڭ ءبىرى بولعاندىقتان، ادام ومىرىنە تيگىزەتىن پايداسى كوپ، الار ورنى دا بولەك. اعاشسىز قۇرىلىس ءوز جۇمىسىن باستاي المايدى. كۇندەلىكتى تۇرمىستا قولدانىلاتىن زاتتاردىڭ كوبىسىن وسى اعاشتان جاسايدى. باسقا شيكىزاتتارعا قاراعاندا ءار ءتۇرلى مۇلىكتەر جاساۋعا دا وتە قولايلى، تەز وڭدەلەتىن جۇمساق، جاسكۇيىندە بىلقىلداق، يۋگە، توقۋعا، ويىپ شابۋعا كەلگەندە تەڭدەسى جوق ماتەريال.

ەمەن، قايىڭ، تەرەك اعاشتارى تۇرمىستا كەڭىنەن پايدالانىلسا، قىزىل قايىڭدى جاقسى تابيعي سۋرەتتەرى بولعاندىقتان ءۇي مۇلىكتەرىن جاساۋعا قولدانعان.

الما، اكاسيا، ىرعاي، المۇرت اعاشتارىن قولونەر جۇمىستارىنا پايدالانعان. الما مەن جاڭعاق اعاشتارىنان - كەبەجە، ساندىق، جۇك اياق، قوبديشالار جاساسا، تال، قاراعاي، الما، ارشا، اعاشتارىن ساز اسپاپتارىن جاساۋعا، تەرەك، قاراعاي، ۇيەڭكى، ەمەن سەكىلدى اعاش تۇرلەرىن كولەمدى قۇرىلىس قاجەتتەرىنە كەرەكتى بۇيىمدار جاساۋعا پايدالانعان.

اعاش وڭدەۋ ونەرىندە شەبەرلەر كوپ قۇرال - سايمانداردى قاجەت ەتپەگەن. ولار تەمىر ارا، بالتا، شاپا - شوت، بۇرعى سەكىلدى نەگىزگى قاراپايىم قۇرالداردى پايدالانعان.

حالىق شەبەرلەرى، ۇستالارى اعاشتان تەك ءۇي تۇرمىسىنا قاجەتتى بۇيىمداردى عانا جاساپ قويماي، ولاردى اشەكەيلەۋدى، بەزەندىرۋدى، كوركەمدەپ قاشاۋدى، شابۋدى جانە اعاش بەتىنە ناقىشتى ورنەكتەر سالۋدى شەبەر يگەردى.

ءبىزدىڭ اۋىلىمىزدىڭ گەوگرافيالىق ورنى تاۋدىڭ ەتەگىندە ورنالاسقان. اينالامىز سۋلى جەر، ورمان - توعايلارىمىز بار. اعاش تۇرلەرىنەن – اققايىڭ، كوكتەرەك، قاراعاي كەڭىنەن وسەدى. ءبىز وتكەن ساباعىمىزدا توپ سەرۋەنگە شىعىپ اۋىل ىشىندەگى باقتاردى ارالاپ، زەر سالىپ قاراي ءجۇرىپ بەلگىلى ءبىر تانىمدىق دۇنيەلەرگە ۇقسايتىن اعاش بۇتالارىن جيناپ اكەلگەن بولاتىنبىز. ەندى سول بۇتالارمەن جۇمىستانامىز.

ءىY. ساراماندىق جۇمىس، قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكە ساقتاي وتىرىپ، جۇمىستانامىز.
قولدارىڭىزداعى بۇتالاردىڭ ارتىق جەرلەرىن كەسىپ نەمەسە ەگەي وتىرىپ، وڭدەۋ ارقىلى العاشقى قالپىنا ءبىراز وزگەرىستەر ەنگىزۋگە تىرىسامىز.

Y. وي تولعانىس
«بەس جولدى ولەڭ» كىم قانداي بەينەلەر اكەلدى؟ نەلەرگە ۇقساتتى؟ العاشقىدا قانداي ەدى، سوڭعى كەيپى نەگە ۇقسادى؟(ءار وقۋشى بۇتالاردى وڭدەپ، قانداي اڭ - قۇستارعا ۇقساتىپ شىعارعاندارىن بايانداپ، سول بەينەگە ارناپ بەس جولدى ولەڭ قۇراستىرادى)
ەڭ ءساتتى، ەڭ ادەمى قۇراستىرىلعان جۇمىستار، ولەڭدەر ماداقتالىپ باعالانادى.