الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن
تاقىرىبى: الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن،
تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ الىپپەدەن العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. الىپپە وقۋلىعىنا وقۋشىلاردىڭ ەرەكشە قۇرمەتى، باعاسى، مەكتەپ ومىرىندەگى وقۋلىقتىڭ ورنىن تۇسىنۋگە، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ۇلاندارى ەكەندەرىن ۇعىندىرۋ. ءار وقۋشىنىڭ ءىس - ارەكەتتەرى ارقىلى قابىلەتتەرىن كورسەتۋ، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ. جاڭا وقۋلىقپەن تانىستىرۋ، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ اتا - انا، وتان، ەل الدىنداعى بورىشىن سەزىنۋگە، ەلىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: الىپپە، انا ءتىلى ماكەتتەرى، ناقىل سوزدەر، شارلار، ارىپتەر تاڭبالارى مەن سيفرلار ت. ب.
تەحنيكالىق قۇرالى: مۋلتيمەديالىق قۇرال
ءجۇرۋ بارىسى: قۇرمەتتى اتا - انالار، ۇستازدار. ەگەمەندىگىمىز ەسكەرىلىپ، تاۋەلسىز تۇلپارداي ەتەك - جەڭىمىز كەڭەيىپ، اتىمىز الىسقا جەتىپ، تاۋەلسىزدىككە 21 جىل تولىپ جاتقان شاقتا سىزدەر ءۇشىن تويلارىڭىزعا تاعى ءبىر توي قوسىلماق. ويتكەنى بالاڭىزدىڭ، مەنىڭ وقۋشىلارىمنىڭ تۇڭعىش رەت ساۋاتىن اشقان الىپپەنى بىتىردىك. كەشە عانا الاڭسىز شاپقىلاپ ويناپ جۇرگەن بۇلدىرشىندەر، بۇگىندە بويلارىندا جاۋاپكەرشىلىك پايدا بولىپ، سانالى ازاماتتىق بورىشتارىنىڭ العاشقى اسۋىن امان - ەسەن اسىپ، 4 ايعا ەسەيىپ وتىر. بۇگىنگى «» اتتى ەرتەڭگىلىگىمىزدە ولار «الىپپە» وقۋلىعىنان العان بىلىمدەرىن ورتاعا سالماق كەز كەلدى. الىپپەنى ءبىتىرۋ الداعى ومىرگە جول باستايتىن كوپ بەلەستەردىڭ ءبىرى. ەندەشە ءبىز بۇگىنگى كۇنى سول بەلەستىڭ بىرىنەن استىق. سوندىقتان بۇگىنگى توي سىزدەر مەن بىزدەر ءۇشىن ورتاق تا سالتاناتتى مەرەكە. ءبىزدىڭ قۋانىشىمىزدا شەك جوق. بارشاڭىزعا قوش كەلدىڭىزدەر دەي وتىرىپ ەرتەڭگىلىگىمىزدى باستايمىز. ولاي بولسا قول سوعىپ قوشەمەتتەي وتىرىپ، ەرتەڭگىلىگىمىزدىڭ يەگەرلەرىن ورتاعا شاقىرايىق.
اسەم (الىپپە):
سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى قاۋىم!
بار كىتاپقا باس بولعان،
الىپپە – ءارىپ اتاسى.
بار ءبىلىمنىڭ باستاۋى،
الىپپە – عىلىم اناسى، - دەي وتىرىپ، بۇگىنگى جيىلىپ وتىرعانىمىزدىڭ سەبەبى مەنىمەن - «الىپپەمەن» قوشتاسىپ، مەنىڭ اعام – انا تىلىمەن تانىسۋ، دوستاسۋ ەرتەڭگىلىگى.
سانجار (انا ءتىلى):
كوز سالىپ قاراڭىزشى بويىمىزعا،
ورتاق بوپ بۇگىنگى وسكەن ويىمىزعا
قوش كەلىپسىز ۇستازدار، اتا - انالار،
الىپپەمەن قوشتاسۋ تويىمىزعا.
اسەم (الىپپە):
مىنە، قىزىق. مەنىمەن قوشتاساتىن دوستارىم قايدا كەتكەن؟
سانجار (انا ءتىلى):
مەن بىلەمىن، ولار ويناپ كەتكەن عوي.
اسەم (الىپپە):
جوق، انا ءتىلى، ولار اقىلدارىنا اقىل قوسىپ، سانالى وقۋشى قاتارىنا ەندى.
سانجار (انا ءتىلى):
ءا، وندا ولارعا بۇل جەرگە كىرۋگە رۇقسات بەرەيىك.
سانجار (انا ءتىلى)، اسەم (الىپپە):
«الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن» اتتى سالتاناتتى ەرتەڭگىلىگىمىزدى اشىق دەپ جاريالاپ، ورتاعا وقۋشىلاردى شاقىرامىز: (مۋزىكا اۋەنىمەن)
سانجار (انا ءتىلى):
الىپپەنى كوپ وقيتىن،
جانىڭا سايا بولاتىن،
جانسايا شىقتى ورتاعا (سلايدتان جانسايانى كورسەتۋ).
اسەم (الىپپە):
سابىرلى دا سالماقتى
ۇيرەنىپ ءبارىن جۇرەتىن
اسقار كەلەدى
الشاڭ باسىپ اياقتى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
كەلە جاتىر بەكزات،
اناسىنا قولعانات (سلايد).
اسەم (الىپپە):
كەڭ ماڭدايلى جانەركە،
سىنىپتىڭ ادەمىسى، ەركەسى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
داراسى بولار قالانىڭ
ابۋباكىر دەگەن بالاڭىز (سلايد).
اسەم (الىپپە):
جاقسىلىقتى جاقتايتىن
ءبارىن ءبىلىپ جاتتايتىن
بولادى ول وتكىر ءتىلدى
ەسىمى ونىڭ الماس دەدى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
قىلىعى ونىڭ سۇيسىنتەر
ەركەتوتاي مەرۋەرتتەي (سلايد).
اسەم (الىپپە):
ەسىمى نۇرسۇلتان بولادى
ەسەپتى دە شاعادى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ەركە دامير كەلەدى،
اندە ايتىپ، بي بيلەيدى (سلايد).
اسەم (الىپپە):
بارماعىنان بال تامعان،
بالداي ءتاتتى ءبيبىنۇر (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ساباقتان ەش قالمايتىن
بولسىن بالا نۇرسۇلتانداي (سلايد).
اسەم (الىپپە):
مىنە كەلەدى ەرنار،
اي مەن كۇنى اناسىنىڭ،
اقىلدىسى اتاسىنىڭ (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
جۇمساعاندا باراتىن
ايتقان ءتىلدى الاتىن
ونىڭ اتى داميرجان (سلايد).
اسەم (الىپپە):
ساۋلەلى دە سىمباتتى
سويلەگەنى تىم ءتاتتى
نازگۇل دەگەن قىزدارىڭ
سىزدەرگە ارناپ ءتىل قاتتى (سلايد تاقپاق وقىعانىن كورسەتۋ).
سانجار (انا ءتىلى):
دوس ءقادىرىن بىلەرسىڭ،
بىرگە جۇرسەڭ ابزالمەن (سلايد).
اسەم (الىپپە):
شۋاعىن شاشىپ اينالاعا
نۇرداۋلەت شىقتى ورتاعا (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ورتاعا كەلدى احماد
قىلىقتارى ءتاپ - ءتاتتى ەد (سلايد).
اسەم (الىپپە):
اسىعىپ كەلەدى ورتاعا،
سىنىپتىڭ عانا ەركەسى دانەل بالا (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ءۇمىت كۇتكەن شاپاعاتى،
قۇستاي سۇلۋ قارلىعاشى (سلايدتان ءان ايتقانىن كورسەتۋ).
اسەم (الىپپە):
ءوستى مىنە ويلارىڭ،
ءوستى مىنە بويلارىڭ،
قۋانىشقا ورتاقپىز
قۇتتى بولسىن تويلارىڭ!
سانجار (انا ءتىلى):
شاشۋ، شاشۋ شاشايىق!
اق ساندىقتى اشايىق.
بۇل مەرەكە، بۇل تويدىڭ،
باستاڭعىسىن جاسايىق (مۋزىكا وينالادى، شاشۋ شاشىلادى).
احماد:
ءىشى تولعان ارىپكە
جاقسى كىتاپ الىپپە.
الىپپەنى الامىز،
مەكتەپكە ءبىز بارامىز.
حور: «ءبىز مەكتەپكە بارامىز».
ءبيبىنۇر:
جاقسى كىتاپ – «الىپپە»،
ۇيرەتەدى ارىپكە.
قۋىرشاقپەن قوشتاستىم،
«الىپپەمەن» دوستاستىم.
ج. نۇرسۇلتان:
مىناۋ مەنىڭ الىپپەم،
كوگىلدىر تۋىم تۇسىندەي.
اقىلشى جاقىن دوسىمداي،
قىمباتتى ماعان كىسىمدەي.
دانەل:
ءبىرىنشى بەتتەن ەلىمنىڭ،
ەلتاڭباسىن تانىدىم.
كوك بايراقتى قازاقتىڭ،
ۇرپاعىمىن، ءسانىمىن.
ءان: «ءبىز شادىمان بالامىز».
نۇرداۋلەت:
اسەم ويۋ ورنەكپەن،
كومكەرىلگەن الىپپەم.
سەن بولماساڭ بىلىمگە،
باستايتىن جولدى ءبىلىپ پە ەم؟
نازگۇل:
ەندى جازا بىلەمىز،
ءارىپتى قوسىپ ارىپكە.
ريزا بولىپ ساعان جۇرەمىز،
سۇيىكتى ءبىزدىڭ الىپپە.
جانسايا:
بۇكىل قازاق بالاسى دارىپتەگەن،
قوشتاسپاقپىز سۇيىكتى «الىپپەمەن».
ريزامىز ءبارىمىزدى تانىستىرعان،
ءسوز بەن دىبىس، ءارتۇرلى ارىپتەرمەن.
ءان: «بالدىرعاندار ءانى».
اسەم (الىپپە):
راقمەت، دوستارىم.
الماس:
ءبىز سەنىمەن بىرگە ەكى توقسان بويى كوپ ەڭبەك ەتتىك. 42 – ءارىپتى تۇگەل جاتتاپ الدىق. ءارىپتى ارىپكە قوسىپ، بۋىن جاسادىق، بۋىننان ءسوز، سوزدەن سويلەم قۇراپ، بۇگىنگى كۇنى قىسقا اڭگىمەلەردى وقي الاتىن بولدىق. ەندى سەن كەتىپ قالساڭ، ءبىز نە ىستەيمىز؟
اسەم (الىپپە):
قورىقپا،......... سەندەرگە ءارى دوس، ءارى اعامدى ەرتىپ كەلدىم. ول انا ءتىلى. ەندى ونىمەن دوس بولاسىڭدار.
ج. نۇرسۇلتان:
ال، ول سەن سياقتى اقىلدى ما؟
اسەم (الىپپە):
ارينە، ول مەنەن دە اقىلدى.
سانجار (انا ءتىلى):
راحمەت ساعان دوستىم،
بۇگىن نيەت قوسقان كۇن.
ايانبايمىن سىرىمدى،
باياندايمىن عىلىمدى.
تالاپتىعا ءبارى بار،
مەنەن وقىپ الىڭدار.
ءبىراق مەنىڭ ءبىر شارتىم بار.
اسەم (الىپپە)
ول قانداي شارت؟
سانجار (انا ءتىلى):
تاپسىرمالاردى دۇرىس ورىنداعان وقۋشىعا عانا انا ءتىلى الەمىنە مىنانداي جولداما بەرەمىن (جولدامانى كورسەتەدى).
دانەل:
جاقسى ءبىلىم كورىمدىك،
بولسىن سىزگە حالايىق.
نە ۇيرەندىك نە بىلدىك؟
قانە، ورتاعا سالايىق.
سانجار (انا ءتىلى):
ولاي بولسا مىنا تاقتاعا نازار اۋدارايىقشى، بالالار. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ەرتەڭگىلىگىمىزگە «انا ءتىلى الەمىنەن» حات جىبەرىپتى. بۇل حاتتا سەندەرگە ارنالعان تاپسىرمالار بار ەكەن. ولاي بولسا، وسى تاپسىرمانى ورىندايىق.
سلايدتان «الىپپە تۋرالى جاتتاعان ولەڭدەرىڭ بار ما؟»
ەرنار:
بار كىتاپقا باس بولعان
الىپپە – عىلىم اناسى.
الىپپەدەن باستالعان
دانالىقتىڭ داناسى.
ا. نۇرسۇلتان:
الىپپە دەگەن التىن جول،
اپارادى سەنى الىسقا.
جەڭىل ەمەس، اۋىر جول
تىرىسىپ ب ا ق نامىسقا.
نۇرداۋلەت:
ا - نى ايتقاندا داۋسىم دىرىلدەدى،
ۇستازىم كوز الدىندا كۇلىمدەدى.
كۇن سايىن ارىپتەردىڭ اتىن ءبىلىپ،
ءسوز وقيمىن ايىرىپ بۋىندى ەندى.
بەكزات:
ىستىق ءاربىر بەتتەرىڭ،
جازۋىڭدى ۇعامىن.
اقىل بەردىڭ الىپپەم،
تاربيە بەردىڭ الىپپەم.
سانجار (انا ءتىلى):
جارايسىڭدار، العاشقى جولدامانى الدىڭدار.
سلايدتان «كىم ءالىپبيدى جاتقا ايتادى؟»
جانسايا:
قازاق ءالىپبيىن جاتقا ايتادى (جولداما الادى).
حور: «الىپپە».
سلايدتان «وينا دا ويلا».
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
شارتى: وقۋشىلار ۇلەستىرمە قاعازداعى سۋرەت، ءارىپ، ت. ب. تاڭبالار ارقىلى وزدەرىنىڭ جۇبىن تاۋىپ، توبىن قۇرايدى. دالەلدەپ سويلەيدى.
جولداما الادى
ءان: «پەرۆىي كلاسس».
احماد:
كەلگەندە العاش مەكتەپكە
بىلمەۋشى ەدىك ءارىپ تە
وقيمىز ءقازىر ەرتەكتى
ۇيرەتكەن ونى الىپپە.
ءبيبىنۇر:
وقىعان ونى عالىم دا
وقىعان ونى ءمۇعالىم دە
وقىعان ونى كوسەم دە
جازۋشى، اقىن، دارىن دا
قارلىعاش:
كەشەگى ءسابي بالاڭىز،
جارادى مىنە قاراڭىز.
عىلىم ءبىلىم جولىنا
ەندى قايىق سالامىز.
نازگۇل:
انامىزداي ايالاپ
اقىلشى بولعان ۇستازىم
ءوزىڭنىڭ عانا ەڭبەگىڭ
بۇگىندە بيىك ۇشقانىم
اسقار:
دانەكەر بوپ دامىل تاپپاي ارادا
الىپپەنى ۇيالاتقان ساناعا
ۇستازىمىز سىزگە العىس ايتامىز
ۇيرەتۋدەن جالىقپاعان بالاعا
جانەركە:
ءبارىمىزدى ءسۇيىپ وتكەن،
بالالارعا ۇيرەتكەن.
الىپپە مەن ۇستازعا
باس يەمىز قۇرمەتپەن.
بارلىعى باس يەدى.
حور: «جارقىن ءجۇزدى ۇستازىم».
ءمۇعالىم ءسوزى: اياۋلى وقۋشىلارىم، «الىپپە» دوسىمىزبەن دە قوشتاساتىن ءسات كەلدى. ونى سەندەردەن كىشى ءىنى - قارىنداستارىڭ كۇتىپ وتىر. الىپپەگە قانداي تىلەك ايتاسىڭدار؟
ابزال:
قوش بول قۇتتى الىپپەم،
كوپ نارسەنى ۇيرەتتىڭ.
تانىستىرىپ ارىپپەن،
تاقىلداتىپ سويلەتتىڭ.
م. دامير:
قوش الىپپەم، بيىكتەتكەن اسقارعا،
قانات بەرگەن شارىقتاۋعا اسپانعا.
قوشتاسساق تا ۇمىتپايمىز ءوزىڭدى،
تاپسىرامىز ءىنى - قارىنداستارعا.
مەرۋەرت:
بارلىق ءارىپ باعالى،
ايتتىق ءادىل باعانى.
ءارىپسىز ءسوز بولمايدى،
بۋىن ونسىز تولمايدى.
ادام بارلىق ءارىپتى
ارداقتايدى، قولدايدى.
اسەم (الىپپە)
بىزگە وسىلاي وقىپ ۇيرەنۋىمىزگە كومەكتەسكەن اتا - انالارىمىزعا نە دەر ەدىڭدەر؟
ابۋباكىر:
الىپپەمەن قوش ايتىسىپ قالامىز،
ەندى قولعا باسقا كىتاپ الامىز،
اتا - انا قۋانىشقا ورتاق بول،
ساۋاتتى بوپ شىقتى، مىنە، بالاڭىز.
سانجار:
ءسوز ۇلكەن انامىز –........... اجەمىزگە بەرىلەدى.
اسەم (الىپپە):
راحمەت دوستارىم وقۋدا الدا بولىڭدار. مەنىمەن قوشتاسقاندا، العان بىلىمدەرىڭدى ودان ءارى انا ءتىلى وقۋلىعىمەن جالعاستىراسىڭدار. مەنى قالاي ءسۇيىپ، ۇقىپتى، تازا ۇستاساڭدار، انا ءتىلى وقۋلىعىندا سونداي ەتىپ ۇستايدى دەپ سەندەرگە ۇلكەن سەنىم ارتامىن.
ءان: «امانات».
اسەم (الىپپە):
اينالايىن بالعىندار،
مەنەن ءبىلىم الدىڭدار.
ءار ءسوزىمدى جاتتاعان،
دوستار ءۇشىن ماقتانام.
راحمەت ايتىپ شاتتانام،
ريزا بولىپ اتتانام.
الدا ۇزاق جاسىم بار،
وقۋمەن ءوسىپ، تولىڭدار،
امان - ەسەن بولىڭدار.
بارلىعى: قوش بول، سۇيىكتى الىپپە!
قورىتىندى
سانجار (انا ءتىلى):
تۋعان ەلدىڭ ءتىلىمىن،
اقىلىممەن تانىلامىن.
تۇسىندىرەر بارىنە،
انا ءتىلى ءپانىمىن
انا ءتىلى ۇرانىم
انا ءتىلى بولماسا
مىقتا بولماس تۇراعىم.
بالالار، ەندى مەنى وقيتىن بولاسىڭدار. مەن سەندەرگە كوپ نارسەنى ۇيرەتەمىن. بارلىق قازىنا بايلىق وقۋ - بىلىمدە. سوندىقتان دا كەلەسى تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن ورتاعا قولىندا ارىپتەرى بار اتا - انالاردى جانە وقۋشىلاردى شاقىرامىن.
1 - تاپسىرما: وسى ارىپتەردەن ءسوز تىركەسىن قۇرا.
2 - تاپسىرما: سول ءسوزدىڭ ءار ءارپىن سارالاپ ايتىپ كورەيىكشى.
ا – اماناتتى
ن – نامىسپەن
ا – ابىرويمەن
ت – تاۋەلسىز
ءى – ىزگى
ل – لەبىزبەن
ءى – ىسكە اسىرامىز.
ۋ. دامير:
انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
انا ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!
سانجار: اتا - انالار، سىزدەر ءۇشىن! «اتا تىلەگى» ءانىن قابىل الىڭىزدار.
سانجار:
قۋانىشىمىزعا ورتاق بولاتىن،
ءبىزدى قورعاپ ويلايتىن.
مەكتەپ ديرەكتورى – جۇماگۇل قوسجانقىزىنا ءسوز بەرىلەدى.
مەكتەپ ديرەكتورى سويلەيدى.
سانجار: جۇماگۇل قوسجان قىزى، «دۋدار - اي» ءانىن قابىل الىڭىز.
ءان: «دۋدار - اي».
سانجار: قۇرمەتتى ۇستازدار مەن اتا - انالار، مەنىڭ دوستارىمنىڭ سازدى باعدارلاماسىن قابىل الىڭىزدار.
1. «قارا جورعا» ءبيى.
2. ءان: «وبلاكا».
3. ءان: «ۋچات ۆ شكولە»
4. ءان: «بولايىقشى وسىنداي»
ءمۇعالىم:
«الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن»، سەبەبى (ساحناداعى كورنەكىلىكتى وقۋ).
ءبارىڭىزدى تابىستىرعان الىپپە!
ارىپتەرمەن تانىستىرعان الىپپە!
بۇل ومىردە ءبىلىم العان ادامنىڭ،
بولاشاعى ءارقاشاندا جارىق دە! – دەپ مەنىڭ بۇلدىرشىندەرىمدى شىعارىپ سالايىق.
سانجار: وسىمەن، «الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن» ەرتەڭگىلىگىمىز اياقتالدى.
كەلگەندەرىڭىزگە كوپتەن - كوپ راحمەت!
تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ الىپپەدەن العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. الىپپە وقۋلىعىنا وقۋشىلاردىڭ ەرەكشە قۇرمەتى، باعاسى، مەكتەپ ومىرىندەگى وقۋلىقتىڭ ورنىن تۇسىنۋگە، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ۇلاندارى ەكەندەرىن ۇعىندىرۋ. ءار وقۋشىنىڭ ءىس - ارەكەتتەرى ارقىلى قابىلەتتەرىن كورسەتۋ، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ. جاڭا وقۋلىقپەن تانىستىرۋ، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ اتا - انا، وتان، ەل الدىنداعى بورىشىن سەزىنۋگە، ەلىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: الىپپە، انا ءتىلى ماكەتتەرى، ناقىل سوزدەر، شارلار، ارىپتەر تاڭبالارى مەن سيفرلار ت. ب.
تەحنيكالىق قۇرالى: مۋلتيمەديالىق قۇرال
ءجۇرۋ بارىسى: قۇرمەتتى اتا - انالار، ۇستازدار. ەگەمەندىگىمىز ەسكەرىلىپ، تاۋەلسىز تۇلپارداي ەتەك - جەڭىمىز كەڭەيىپ، اتىمىز الىسقا جەتىپ، تاۋەلسىزدىككە 21 جىل تولىپ جاتقان شاقتا سىزدەر ءۇشىن تويلارىڭىزعا تاعى ءبىر توي قوسىلماق. ويتكەنى بالاڭىزدىڭ، مەنىڭ وقۋشىلارىمنىڭ تۇڭعىش رەت ساۋاتىن اشقان الىپپەنى بىتىردىك. كەشە عانا الاڭسىز شاپقىلاپ ويناپ جۇرگەن بۇلدىرشىندەر، بۇگىندە بويلارىندا جاۋاپكەرشىلىك پايدا بولىپ، سانالى ازاماتتىق بورىشتارىنىڭ العاشقى اسۋىن امان - ەسەن اسىپ، 4 ايعا ەسەيىپ وتىر. بۇگىنگى «» اتتى ەرتەڭگىلىگىمىزدە ولار «الىپپە» وقۋلىعىنان العان بىلىمدەرىن ورتاعا سالماق كەز كەلدى. الىپپەنى ءبىتىرۋ الداعى ومىرگە جول باستايتىن كوپ بەلەستەردىڭ ءبىرى. ەندەشە ءبىز بۇگىنگى كۇنى سول بەلەستىڭ بىرىنەن استىق. سوندىقتان بۇگىنگى توي سىزدەر مەن بىزدەر ءۇشىن ورتاق تا سالتاناتتى مەرەكە. ءبىزدىڭ قۋانىشىمىزدا شەك جوق. بارشاڭىزعا قوش كەلدىڭىزدەر دەي وتىرىپ ەرتەڭگىلىگىمىزدى باستايمىز. ولاي بولسا قول سوعىپ قوشەمەتتەي وتىرىپ، ەرتەڭگىلىگىمىزدىڭ يەگەرلەرىن ورتاعا شاقىرايىق.
اسەم (الىپپە):
سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى قاۋىم!
بار كىتاپقا باس بولعان،
الىپپە – ءارىپ اتاسى.
بار ءبىلىمنىڭ باستاۋى،
الىپپە – عىلىم اناسى، - دەي وتىرىپ، بۇگىنگى جيىلىپ وتىرعانىمىزدىڭ سەبەبى مەنىمەن - «الىپپەمەن» قوشتاسىپ، مەنىڭ اعام – انا تىلىمەن تانىسۋ، دوستاسۋ ەرتەڭگىلىگى.
سانجار (انا ءتىلى):
كوز سالىپ قاراڭىزشى بويىمىزعا،
ورتاق بوپ بۇگىنگى وسكەن ويىمىزعا
قوش كەلىپسىز ۇستازدار، اتا - انالار،
الىپپەمەن قوشتاسۋ تويىمىزعا.
اسەم (الىپپە):
مىنە، قىزىق. مەنىمەن قوشتاساتىن دوستارىم قايدا كەتكەن؟
سانجار (انا ءتىلى):
مەن بىلەمىن، ولار ويناپ كەتكەن عوي.
اسەم (الىپپە):
جوق، انا ءتىلى، ولار اقىلدارىنا اقىل قوسىپ، سانالى وقۋشى قاتارىنا ەندى.
سانجار (انا ءتىلى):
ءا، وندا ولارعا بۇل جەرگە كىرۋگە رۇقسات بەرەيىك.
سانجار (انا ءتىلى)، اسەم (الىپپە):
«الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن» اتتى سالتاناتتى ەرتەڭگىلىگىمىزدى اشىق دەپ جاريالاپ، ورتاعا وقۋشىلاردى شاقىرامىز: (مۋزىكا اۋەنىمەن)
سانجار (انا ءتىلى):
الىپپەنى كوپ وقيتىن،
جانىڭا سايا بولاتىن،
جانسايا شىقتى ورتاعا (سلايدتان جانسايانى كورسەتۋ).
اسەم (الىپپە):
سابىرلى دا سالماقتى
ۇيرەنىپ ءبارىن جۇرەتىن
اسقار كەلەدى
الشاڭ باسىپ اياقتى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
كەلە جاتىر بەكزات،
اناسىنا قولعانات (سلايد).
اسەم (الىپپە):
كەڭ ماڭدايلى جانەركە،
سىنىپتىڭ ادەمىسى، ەركەسى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
داراسى بولار قالانىڭ
ابۋباكىر دەگەن بالاڭىز (سلايد).
اسەم (الىپپە):
جاقسىلىقتى جاقتايتىن
ءبارىن ءبىلىپ جاتتايتىن
بولادى ول وتكىر ءتىلدى
ەسىمى ونىڭ الماس دەدى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
قىلىعى ونىڭ سۇيسىنتەر
ەركەتوتاي مەرۋەرتتەي (سلايد).
اسەم (الىپپە):
ەسىمى نۇرسۇلتان بولادى
ەسەپتى دە شاعادى (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ەركە دامير كەلەدى،
اندە ايتىپ، بي بيلەيدى (سلايد).
اسەم (الىپپە):
بارماعىنان بال تامعان،
بالداي ءتاتتى ءبيبىنۇر (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ساباقتان ەش قالمايتىن
بولسىن بالا نۇرسۇلتانداي (سلايد).
اسەم (الىپپە):
مىنە كەلەدى ەرنار،
اي مەن كۇنى اناسىنىڭ،
اقىلدىسى اتاسىنىڭ (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
جۇمساعاندا باراتىن
ايتقان ءتىلدى الاتىن
ونىڭ اتى داميرجان (سلايد).
اسەم (الىپپە):
ساۋلەلى دە سىمباتتى
سويلەگەنى تىم ءتاتتى
نازگۇل دەگەن قىزدارىڭ
سىزدەرگە ارناپ ءتىل قاتتى (سلايد تاقپاق وقىعانىن كورسەتۋ).
سانجار (انا ءتىلى):
دوس ءقادىرىن بىلەرسىڭ،
بىرگە جۇرسەڭ ابزالمەن (سلايد).
اسەم (الىپپە):
شۋاعىن شاشىپ اينالاعا
نۇرداۋلەت شىقتى ورتاعا (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ورتاعا كەلدى احماد
قىلىقتارى ءتاپ - ءتاتتى ەد (سلايد).
اسەم (الىپپە):
اسىعىپ كەلەدى ورتاعا،
سىنىپتىڭ عانا ەركەسى دانەل بالا (سلايد).
سانجار (انا ءتىلى):
ءۇمىت كۇتكەن شاپاعاتى،
قۇستاي سۇلۋ قارلىعاشى (سلايدتان ءان ايتقانىن كورسەتۋ).
اسەم (الىپپە):
ءوستى مىنە ويلارىڭ،
ءوستى مىنە بويلارىڭ،
قۋانىشقا ورتاقپىز
قۇتتى بولسىن تويلارىڭ!
سانجار (انا ءتىلى):
شاشۋ، شاشۋ شاشايىق!
اق ساندىقتى اشايىق.
بۇل مەرەكە، بۇل تويدىڭ،
باستاڭعىسىن جاسايىق (مۋزىكا وينالادى، شاشۋ شاشىلادى).
احماد:
ءىشى تولعان ارىپكە
جاقسى كىتاپ الىپپە.
الىپپەنى الامىز،
مەكتەپكە ءبىز بارامىز.
حور: «ءبىز مەكتەپكە بارامىز».
ءبيبىنۇر:
جاقسى كىتاپ – «الىپپە»،
ۇيرەتەدى ارىپكە.
قۋىرشاقپەن قوشتاستىم،
«الىپپەمەن» دوستاستىم.
ج. نۇرسۇلتان:
مىناۋ مەنىڭ الىپپەم،
كوگىلدىر تۋىم تۇسىندەي.
اقىلشى جاقىن دوسىمداي،
قىمباتتى ماعان كىسىمدەي.
دانەل:
ءبىرىنشى بەتتەن ەلىمنىڭ،
ەلتاڭباسىن تانىدىم.
كوك بايراقتى قازاقتىڭ،
ۇرپاعىمىن، ءسانىمىن.
ءان: «ءبىز شادىمان بالامىز».
نۇرداۋلەت:
اسەم ويۋ ورنەكپەن،
كومكەرىلگەن الىپپەم.
سەن بولماساڭ بىلىمگە،
باستايتىن جولدى ءبىلىپ پە ەم؟
نازگۇل:
ەندى جازا بىلەمىز،
ءارىپتى قوسىپ ارىپكە.
ريزا بولىپ ساعان جۇرەمىز،
سۇيىكتى ءبىزدىڭ الىپپە.
جانسايا:
بۇكىل قازاق بالاسى دارىپتەگەن،
قوشتاسپاقپىز سۇيىكتى «الىپپەمەن».
ريزامىز ءبارىمىزدى تانىستىرعان،
ءسوز بەن دىبىس، ءارتۇرلى ارىپتەرمەن.
ءان: «بالدىرعاندار ءانى».
اسەم (الىپپە):
راقمەت، دوستارىم.
الماس:
ءبىز سەنىمەن بىرگە ەكى توقسان بويى كوپ ەڭبەك ەتتىك. 42 – ءارىپتى تۇگەل جاتتاپ الدىق. ءارىپتى ارىپكە قوسىپ، بۋىن جاسادىق، بۋىننان ءسوز، سوزدەن سويلەم قۇراپ، بۇگىنگى كۇنى قىسقا اڭگىمەلەردى وقي الاتىن بولدىق. ەندى سەن كەتىپ قالساڭ، ءبىز نە ىستەيمىز؟
اسەم (الىپپە):
قورىقپا،......... سەندەرگە ءارى دوس، ءارى اعامدى ەرتىپ كەلدىم. ول انا ءتىلى. ەندى ونىمەن دوس بولاسىڭدار.
ج. نۇرسۇلتان:
ال، ول سەن سياقتى اقىلدى ما؟
اسەم (الىپپە):
ارينە، ول مەنەن دە اقىلدى.
سانجار (انا ءتىلى):
راحمەت ساعان دوستىم،
بۇگىن نيەت قوسقان كۇن.
ايانبايمىن سىرىمدى،
باياندايمىن عىلىمدى.
تالاپتىعا ءبارى بار،
مەنەن وقىپ الىڭدار.
ءبىراق مەنىڭ ءبىر شارتىم بار.
اسەم (الىپپە)
ول قانداي شارت؟
سانجار (انا ءتىلى):
تاپسىرمالاردى دۇرىس ورىنداعان وقۋشىعا عانا انا ءتىلى الەمىنە مىنانداي جولداما بەرەمىن (جولدامانى كورسەتەدى).
دانەل:
جاقسى ءبىلىم كورىمدىك،
بولسىن سىزگە حالايىق.
نە ۇيرەندىك نە بىلدىك؟
قانە، ورتاعا سالايىق.
سانجار (انا ءتىلى):
ولاي بولسا مىنا تاقتاعا نازار اۋدارايىقشى، بالالار. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ەرتەڭگىلىگىمىزگە «انا ءتىلى الەمىنەن» حات جىبەرىپتى. بۇل حاتتا سەندەرگە ارنالعان تاپسىرمالار بار ەكەن. ولاي بولسا، وسى تاپسىرمانى ورىندايىق.
سلايدتان «الىپپە تۋرالى جاتتاعان ولەڭدەرىڭ بار ما؟»
ەرنار:
بار كىتاپقا باس بولعان
الىپپە – عىلىم اناسى.
الىپپەدەن باستالعان
دانالىقتىڭ داناسى.
ا. نۇرسۇلتان:
الىپپە دەگەن التىن جول،
اپارادى سەنى الىسقا.
جەڭىل ەمەس، اۋىر جول
تىرىسىپ ب ا ق نامىسقا.
نۇرداۋلەت:
ا - نى ايتقاندا داۋسىم دىرىلدەدى،
ۇستازىم كوز الدىندا كۇلىمدەدى.
كۇن سايىن ارىپتەردىڭ اتىن ءبىلىپ،
ءسوز وقيمىن ايىرىپ بۋىندى ەندى.
بەكزات:
ىستىق ءاربىر بەتتەرىڭ،
جازۋىڭدى ۇعامىن.
اقىل بەردىڭ الىپپەم،
تاربيە بەردىڭ الىپپەم.
سانجار (انا ءتىلى):
جارايسىڭدار، العاشقى جولدامانى الدىڭدار.
سلايدتان «كىم ءالىپبيدى جاتقا ايتادى؟»
جانسايا:
قازاق ءالىپبيىن جاتقا ايتادى (جولداما الادى).
حور: «الىپپە».
سلايدتان «وينا دا ويلا».
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
شارتى: وقۋشىلار ۇلەستىرمە قاعازداعى سۋرەت، ءارىپ، ت. ب. تاڭبالار ارقىلى وزدەرىنىڭ جۇبىن تاۋىپ، توبىن قۇرايدى. دالەلدەپ سويلەيدى.
جولداما الادى
ءان: «پەرۆىي كلاسس».
احماد:
كەلگەندە العاش مەكتەپكە
بىلمەۋشى ەدىك ءارىپ تە
وقيمىز ءقازىر ەرتەكتى
ۇيرەتكەن ونى الىپپە.
ءبيبىنۇر:
وقىعان ونى عالىم دا
وقىعان ونى ءمۇعالىم دە
وقىعان ونى كوسەم دە
جازۋشى، اقىن، دارىن دا
قارلىعاش:
كەشەگى ءسابي بالاڭىز،
جارادى مىنە قاراڭىز.
عىلىم ءبىلىم جولىنا
ەندى قايىق سالامىز.
نازگۇل:
انامىزداي ايالاپ
اقىلشى بولعان ۇستازىم
ءوزىڭنىڭ عانا ەڭبەگىڭ
بۇگىندە بيىك ۇشقانىم
اسقار:
دانەكەر بوپ دامىل تاپپاي ارادا
الىپپەنى ۇيالاتقان ساناعا
ۇستازىمىز سىزگە العىس ايتامىز
ۇيرەتۋدەن جالىقپاعان بالاعا
جانەركە:
ءبارىمىزدى ءسۇيىپ وتكەن،
بالالارعا ۇيرەتكەن.
الىپپە مەن ۇستازعا
باس يەمىز قۇرمەتپەن.
بارلىعى باس يەدى.
حور: «جارقىن ءجۇزدى ۇستازىم».
ءمۇعالىم ءسوزى: اياۋلى وقۋشىلارىم، «الىپپە» دوسىمىزبەن دە قوشتاساتىن ءسات كەلدى. ونى سەندەردەن كىشى ءىنى - قارىنداستارىڭ كۇتىپ وتىر. الىپپەگە قانداي تىلەك ايتاسىڭدار؟
ابزال:
قوش بول قۇتتى الىپپەم،
كوپ نارسەنى ۇيرەتتىڭ.
تانىستىرىپ ارىپپەن،
تاقىلداتىپ سويلەتتىڭ.
م. دامير:
قوش الىپپەم، بيىكتەتكەن اسقارعا،
قانات بەرگەن شارىقتاۋعا اسپانعا.
قوشتاسساق تا ۇمىتپايمىز ءوزىڭدى،
تاپسىرامىز ءىنى - قارىنداستارعا.
مەرۋەرت:
بارلىق ءارىپ باعالى،
ايتتىق ءادىل باعانى.
ءارىپسىز ءسوز بولمايدى،
بۋىن ونسىز تولمايدى.
ادام بارلىق ءارىپتى
ارداقتايدى، قولدايدى.
اسەم (الىپپە)
بىزگە وسىلاي وقىپ ۇيرەنۋىمىزگە كومەكتەسكەن اتا - انالارىمىزعا نە دەر ەدىڭدەر؟
ابۋباكىر:
الىپپەمەن قوش ايتىسىپ قالامىز،
ەندى قولعا باسقا كىتاپ الامىز،
اتا - انا قۋانىشقا ورتاق بول،
ساۋاتتى بوپ شىقتى، مىنە، بالاڭىز.
سانجار:
ءسوز ۇلكەن انامىز –........... اجەمىزگە بەرىلەدى.
اسەم (الىپپە):
راحمەت دوستارىم وقۋدا الدا بولىڭدار. مەنىمەن قوشتاسقاندا، العان بىلىمدەرىڭدى ودان ءارى انا ءتىلى وقۋلىعىمەن جالعاستىراسىڭدار. مەنى قالاي ءسۇيىپ، ۇقىپتى، تازا ۇستاساڭدار، انا ءتىلى وقۋلىعىندا سونداي ەتىپ ۇستايدى دەپ سەندەرگە ۇلكەن سەنىم ارتامىن.
ءان: «امانات».
اسەم (الىپپە):
اينالايىن بالعىندار،
مەنەن ءبىلىم الدىڭدار.
ءار ءسوزىمدى جاتتاعان،
دوستار ءۇشىن ماقتانام.
راحمەت ايتىپ شاتتانام،
ريزا بولىپ اتتانام.
الدا ۇزاق جاسىم بار،
وقۋمەن ءوسىپ، تولىڭدار،
امان - ەسەن بولىڭدار.
بارلىعى: قوش بول، سۇيىكتى الىپپە!
قورىتىندى
سانجار (انا ءتىلى):
تۋعان ەلدىڭ ءتىلىمىن،
اقىلىممەن تانىلامىن.
تۇسىندىرەر بارىنە،
انا ءتىلى ءپانىمىن
انا ءتىلى ۇرانىم
انا ءتىلى بولماسا
مىقتا بولماس تۇراعىم.
بالالار، ەندى مەنى وقيتىن بولاسىڭدار. مەن سەندەرگە كوپ نارسەنى ۇيرەتەمىن. بارلىق قازىنا بايلىق وقۋ - بىلىمدە. سوندىقتان دا كەلەسى تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن ورتاعا قولىندا ارىپتەرى بار اتا - انالاردى جانە وقۋشىلاردى شاقىرامىن.
1 - تاپسىرما: وسى ارىپتەردەن ءسوز تىركەسىن قۇرا.
2 - تاپسىرما: سول ءسوزدىڭ ءار ءارپىن سارالاپ ايتىپ كورەيىكشى.
ا – اماناتتى
ن – نامىسپەن
ا – ابىرويمەن
ت – تاۋەلسىز
ءى – ىزگى
ل – لەبىزبەن
ءى – ىسكە اسىرامىز.
ۋ. دامير:
انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
انا ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!
سانجار: اتا - انالار، سىزدەر ءۇشىن! «اتا تىلەگى» ءانىن قابىل الىڭىزدار.
سانجار:
قۋانىشىمىزعا ورتاق بولاتىن،
ءبىزدى قورعاپ ويلايتىن.
مەكتەپ ديرەكتورى – جۇماگۇل قوسجانقىزىنا ءسوز بەرىلەدى.
مەكتەپ ديرەكتورى سويلەيدى.
سانجار: جۇماگۇل قوسجان قىزى، «دۋدار - اي» ءانىن قابىل الىڭىز.
ءان: «دۋدار - اي».
سانجار: قۇرمەتتى ۇستازدار مەن اتا - انالار، مەنىڭ دوستارىمنىڭ سازدى باعدارلاماسىن قابىل الىڭىزدار.
1. «قارا جورعا» ءبيى.
2. ءان: «وبلاكا».
3. ءان: «ۋچات ۆ شكولە»
4. ءان: «بولايىقشى وسىنداي»
ءمۇعالىم:
«الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن»، سەبەبى (ساحناداعى كورنەكىلىكتى وقۋ).
ءبارىڭىزدى تابىستىرعان الىپپە!
ارىپتەرمەن تانىستىرعان الىپپە!
بۇل ومىردە ءبىلىم العان ادامنىڭ،
بولاشاعى ءارقاشاندا جارىق دە! – دەپ مەنىڭ بۇلدىرشىندەرىمدى شىعارىپ سالايىق.
سانجار: وسىمەن، «الىپپەمەن اشتىق ءبىلىم ەسىگىن، تەربەتەمىز تاۋەلسىز ەل بەسىگىن» ەرتەڭگىلىگىمىز اياقتالدى.
كەلگەندەرىڭىزگە كوپتەن - كوپ راحمەت!
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پوستتا ءورت شىققان كەزدەگى نەمەسە كۇزەتىلەتىن وبەكتىگە شابۋىل جاسالعان كەزدەگى ساقشىنىڭ ءىس - قيمىلى.
