
ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى، ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن
تاقىرىبى: ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى،
ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: سىر ءوڭىرىنىڭ تۋما تالانتى، ونەر ساڭلاعى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ ءومىر جولى مەن تانىستىرا وتىرىپ اندەرىن ايتۋ، اقىن – سازگەردىڭ ونەرىن ناسيحاتتاۋ
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وي - ءورىسىن دامىتۋ، انگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ
3. تاربيەلىك: وتانعا، تىلگە جانە انگە دەگەن قۇرمەتىن ارتتىرۋ
كورنەكتىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سۋرەتتەر، ولەڭدەر جيناعى، كىتاپ كورمەسى
جوسپارى
ءى. قىسقا عۇمىر ونەگەسى
ءىى. ءان قاناتىندا
ءىىى. ءانشى جايىندا جىلى لەبىزدەر
ءىۇ. وقۋشىلار شىعارماشىلىعى
بارىسى
ءمۇعالىم: الاشتىڭ اناسى اتانعان سىر بويى، ونى ىشىندە ەجەلدەن ونەر سۇيگەن، تابيعاتىنان انگە اۋەز، جىرعا قۇمار جاڭاقورعان ءوڭىرى ەل مادەنيەتى مەن ادەبيەتىن، ونەرىن ورگە باستىرعان تانىمال دارا تۇلعالاردان كەندە ەمەس. سونىڭ ءبىرى – رەسپۋبليكاعا ەڭبەگى سىڭگەن مادەنيەت قىزىمەتكەرى كومپوزيتور بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ. ءان جوق جەردە تىرلىك بولۋى مۇمكىن ەمەس. ول ادامدى الديلەيدى، تەربەتەدى، ۇيىقتاتادى. بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ بولسا سونداي قۇدىرەت تەربەگەن انىمەن حالقىن الديلەگەن ونەرلى جان.
ولاي بولسا ءان مەنجىرعا تولعان سىر ءوڭىرىنىڭ ونەر ساڭلاعى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆكە ارنالعان تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
1 - جۇرگىزۋشى سالاماتسىزدار ما، قۇرمەتتى ۇستازدار، قوناقتار جانە اتا - انالار! «ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى، ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن»اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى اشىق دەن جاريالايمىز
2 - جۇرگىزۋشى سىر ءوڭىرىنىڭ تۋما تالانتى كومپوزيتور، ءانشى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ تۋعانىنا 64 جىل تولۋىنا بايلانىستى 8«ءا» سىنىبىنىڭ دايىنداعان «. ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى، ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن»اتتى تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر
1 - جۇرگىزۋشى: دانىشپان قازاق قاشاندا جاقسى ءاندى جان سەرىگىم دەپ ادەيى باعالاپ كەلگەن ەكەن. ول ونەردىڭ ىشىندە ەڭ اسقاق شىڭى ەكەنىن مويىنداعان. سونان بولار ءان مەن جىر ادام بويىنداعى قۇدىرەتتىلىكتىڭ ەڭ اسقاق كورىنىسى ەكەندىگىنە ۇلى اباي اتامىز
"قۇلاقتان كىرىپ بويدى الار،
جاقسى ءان مەن ءتاتتى كۇي.
كوڭىلگە ءتۇرلى وي سالار،
ءاندى سۇيسەڭ مەنشە ءسۇي "
- دەپ ايتىپ كەتكەن.
2 - جۇرگىزۋشى سىردىڭ اق توپىراعىنا اۋناپ، ونى شوڭگەسى مەن تىكەنەگىنە اياعىن تىلگىلەپ وسكەن بەكسۇلتان اعامىزدا ءان مەن جىردى اباي اتاسىنان كەم سۇيگەن ەمەس. سونان بولار ونىڭ 80 - نەن استام اندەرى بۇل كۇندەرى كەڭ بايتاق ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ اۋىل كەشتەرىندە بولسىن ساحنا تورىندە بولسىن اسقاق سەزىممەن ورىندالىپ كەلەدى.
1 - جۇرگىزۋشى: قاراقات كوز، الما مويىن، اق قۇبا،
اي بوپ تۋىپ، تاڭ بوپ الدە اتتى ما؟
بىردە اۋەن، بىردە قىزدىڭ بەينەسى،
كىمگە بارىپ قونار ەكەن ب ا ق مىنا؟!
ءمۇعالىم ءسوزى: قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى، جەزتاڭداي ءانشى جەرلەسىمىز ءمادينا ەرالييەۆا ءوزىنىڭ " اقبايان" ءانى ارقىلى جۇرتشىلىققا كەڭ تانىمال بولعاندىعىن ايتقان بولاتىن.
1 - جۇرگىزۋشى.... ءساۋىرباي دوسحاننىڭ ورىنداۋىندا "اقبايان" ءانى. ءسوزىن جازعان: ابدىمالىك سىزدىقوۆ
سول ءبىر كەشتە ايالادى ءتاتتى ارمان،
جان سىرىمدى جايا المادىم، اقبايان.
كوك تەڭىزدەي بۋىرقانعان، تولقىعان
جۇرەگىڭنەن سايا تاپتىم، اقبايان، اقبايان.
جاس جۇرەگىم ىزدەپ جالعىز ءوزىڭدى،
ەسكە الامىن ءمولدىر قارا كوزىڭدى.
كوڭىلىمنىڭ اڭساعانى ءوزىڭسىڭ،
سوندىرمەشى سول سەزىمدى، اقبايان، اقبايان
2 - جۇرگىزۋشى: اسەم اۋەن بويىڭا قۋات، ويىڭا ءنار، تۇرىڭە ءار بەرىپ تۇرادى. بۇل - ونەردىڭ كۇشى. ال وسىنداي ونەردى جاسايتىن ونەرلى جان بولسا، سونىڭ ءبىرى – بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ.
1 - جۇرگىزۋشى: بەكسۇلتان اعامىز - ومىردە از جاساعان مەن ونەر جولىندا ءونىمدى ەڭبەك ەتىپ، سوڭىندا عۇمىرلى دۇنيە قالدىرىپ كەتكەن جان.
قىسقا عۇمىر ونەگەسى
1 - وقۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ 1949 جىلى 7 - قاراشادا جاڭاقورعان اۋدانى قوسۇيەڭكى ەلدى مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. ول 1966 جىلى اۋدانداعى 51 ورتا مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن اۋداندىق مادەنيەت بولىمىندە اۆتوكلۋب مەڭگەرۋشىسى بولدى.
2 - وقۋشى: 1968جىلى قىزىلوردا پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ مۋزىكا فاكۋلتەتىنە ءتۇسىپ، ونى 1972 جىلى ءبىتىرىپ شىقتى. سول جىلدان باستاپ ول ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇندەرىنە دەيىن اۋدان ورتالىعىندا الشەكەي اتىنداعى ونەر مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى بولىپ كىزمەت ىزتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ ارتىندا 4 ۇل، ءبىر قىزى قالعان. قازىرگى تاڭدا اكەسىنىڭ ونەرىن جالعاستىرىپ جۇرگەن ەكى ۇلى. ۇلكەن ۇلى ءابسۇلتان وتەپبەرگەنوۆ بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ اتىنداعى شىعارماشىلىق ونەر مەكتەبىن باسقارىپ وتىر.
3 - وقۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ وبلىس ورتالىعىندا ۇيىمداستىرىلعان "سىر سۇلۋى"، "نۇرگۇل" ءان - بي انسامبلدەرىنىڭ قۇرامىندا ءانشى رەتىندە بولگاريا، گەرمانيا ەلدەرىندە جانە ماسكەۋ، كيشينيەۆ، نوكىس، الماتى، جامبىل قالالارىندا بولىپ ونەر كورسەتتى
ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: سىر ءوڭىرىنىڭ تۋما تالانتى، ونەر ساڭلاعى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ ءومىر جولى مەن تانىستىرا وتىرىپ اندەرىن ايتۋ، اقىن – سازگەردىڭ ونەرىن ناسيحاتتاۋ
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وي - ءورىسىن دامىتۋ، انگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ
3. تاربيەلىك: وتانعا، تىلگە جانە انگە دەگەن قۇرمەتىن ارتتىرۋ
كورنەكتىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سۋرەتتەر، ولەڭدەر جيناعى، كىتاپ كورمەسى
جوسپارى
ءى. قىسقا عۇمىر ونەگەسى
ءىى. ءان قاناتىندا
ءىىى. ءانشى جايىندا جىلى لەبىزدەر
ءىۇ. وقۋشىلار شىعارماشىلىعى
بارىسى
ءمۇعالىم: الاشتىڭ اناسى اتانعان سىر بويى، ونى ىشىندە ەجەلدەن ونەر سۇيگەن، تابيعاتىنان انگە اۋەز، جىرعا قۇمار جاڭاقورعان ءوڭىرى ەل مادەنيەتى مەن ادەبيەتىن، ونەرىن ورگە باستىرعان تانىمال دارا تۇلعالاردان كەندە ەمەس. سونىڭ ءبىرى – رەسپۋبليكاعا ەڭبەگى سىڭگەن مادەنيەت قىزىمەتكەرى كومپوزيتور بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ. ءان جوق جەردە تىرلىك بولۋى مۇمكىن ەمەس. ول ادامدى الديلەيدى، تەربەتەدى، ۇيىقتاتادى. بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ بولسا سونداي قۇدىرەت تەربەگەن انىمەن حالقىن الديلەگەن ونەرلى جان.
ولاي بولسا ءان مەنجىرعا تولعان سىر ءوڭىرىنىڭ ونەر ساڭلاعى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆكە ارنالعان تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
1 - جۇرگىزۋشى سالاماتسىزدار ما، قۇرمەتتى ۇستازدار، قوناقتار جانە اتا - انالار! «ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى، ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن»اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى اشىق دەن جاريالايمىز
2 - جۇرگىزۋشى سىر ءوڭىرىنىڭ تۋما تالانتى كومپوزيتور، ءانشى بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ تۋعانىنا 64 جىل تولۋىنا بايلانىستى 8«ءا» سىنىبىنىڭ دايىنداعان «. ءانى ءتىرى اعانىڭ جانى ءتىرى، ارالاپ ءجۇر قازاقتىڭ كەڭ دالاسىن»اتتى تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر
1 - جۇرگىزۋشى: دانىشپان قازاق قاشاندا جاقسى ءاندى جان سەرىگىم دەپ ادەيى باعالاپ كەلگەن ەكەن. ول ونەردىڭ ىشىندە ەڭ اسقاق شىڭى ەكەنىن مويىنداعان. سونان بولار ءان مەن جىر ادام بويىنداعى قۇدىرەتتىلىكتىڭ ەڭ اسقاق كورىنىسى ەكەندىگىنە ۇلى اباي اتامىز
"قۇلاقتان كىرىپ بويدى الار،
جاقسى ءان مەن ءتاتتى كۇي.
كوڭىلگە ءتۇرلى وي سالار،
ءاندى سۇيسەڭ مەنشە ءسۇي "
- دەپ ايتىپ كەتكەن.
2 - جۇرگىزۋشى سىردىڭ اق توپىراعىنا اۋناپ، ونى شوڭگەسى مەن تىكەنەگىنە اياعىن تىلگىلەپ وسكەن بەكسۇلتان اعامىزدا ءان مەن جىردى اباي اتاسىنان كەم سۇيگەن ەمەس. سونان بولار ونىڭ 80 - نەن استام اندەرى بۇل كۇندەرى كەڭ بايتاق ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ اۋىل كەشتەرىندە بولسىن ساحنا تورىندە بولسىن اسقاق سەزىممەن ورىندالىپ كەلەدى.
1 - جۇرگىزۋشى: قاراقات كوز، الما مويىن، اق قۇبا،
اي بوپ تۋىپ، تاڭ بوپ الدە اتتى ما؟
بىردە اۋەن، بىردە قىزدىڭ بەينەسى،
كىمگە بارىپ قونار ەكەن ب ا ق مىنا؟!
ءمۇعالىم ءسوزى: قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى، جەزتاڭداي ءانشى جەرلەسىمىز ءمادينا ەرالييەۆا ءوزىنىڭ " اقبايان" ءانى ارقىلى جۇرتشىلىققا كەڭ تانىمال بولعاندىعىن ايتقان بولاتىن.
1 - جۇرگىزۋشى.... ءساۋىرباي دوسحاننىڭ ورىنداۋىندا "اقبايان" ءانى. ءسوزىن جازعان: ابدىمالىك سىزدىقوۆ
سول ءبىر كەشتە ايالادى ءتاتتى ارمان،
جان سىرىمدى جايا المادىم، اقبايان.
كوك تەڭىزدەي بۋىرقانعان، تولقىعان
جۇرەگىڭنەن سايا تاپتىم، اقبايان، اقبايان.
جاس جۇرەگىم ىزدەپ جالعىز ءوزىڭدى،
ەسكە الامىن ءمولدىر قارا كوزىڭدى.
كوڭىلىمنىڭ اڭساعانى ءوزىڭسىڭ،
سوندىرمەشى سول سەزىمدى، اقبايان، اقبايان
2 - جۇرگىزۋشى: اسەم اۋەن بويىڭا قۋات، ويىڭا ءنار، تۇرىڭە ءار بەرىپ تۇرادى. بۇل - ونەردىڭ كۇشى. ال وسىنداي ونەردى جاسايتىن ونەرلى جان بولسا، سونىڭ ءبىرى – بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ.
1 - جۇرگىزۋشى: بەكسۇلتان اعامىز - ومىردە از جاساعان مەن ونەر جولىندا ءونىمدى ەڭبەك ەتىپ، سوڭىندا عۇمىرلى دۇنيە قالدىرىپ كەتكەن جان.
قىسقا عۇمىر ونەگەسى
1 - وقۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ 1949 جىلى 7 - قاراشادا جاڭاقورعان اۋدانى قوسۇيەڭكى ەلدى مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. ول 1966 جىلى اۋدانداعى 51 ورتا مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن اۋداندىق مادەنيەت بولىمىندە اۆتوكلۋب مەڭگەرۋشىسى بولدى.
2 - وقۋشى: 1968جىلى قىزىلوردا پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ مۋزىكا فاكۋلتەتىنە ءتۇسىپ، ونى 1972 جىلى ءبىتىرىپ شىقتى. سول جىلدان باستاپ ول ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇندەرىنە دەيىن اۋدان ورتالىعىندا الشەكەي اتىنداعى ونەر مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى بولىپ كىزمەت ىزتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆتىڭ ارتىندا 4 ۇل، ءبىر قىزى قالعان. قازىرگى تاڭدا اكەسىنىڭ ونەرىن جالعاستىرىپ جۇرگەن ەكى ۇلى. ۇلكەن ۇلى ءابسۇلتان وتەپبەرگەنوۆ بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ اتىنداعى شىعارماشىلىق ونەر مەكتەبىن باسقارىپ وتىر.
3 - وقۋشى: بەكسۇلتان بايكەنجەيەۆ وبلىس ورتالىعىندا ۇيىمداستىرىلعان "سىر سۇلۋى"، "نۇرگۇل" ءان - بي انسامبلدەرىنىڭ قۇرامىندا ءانشى رەتىندە بولگاريا، گەرمانيا ەلدەرىندە جانە ماسكەۋ، كيشينيەۆ، نوكىس، الماتى، جامبىل قالالارىندا بولىپ ونەر كورسەتتى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.