InfoHub Logo

اقنايمان ويسىنباي شەشەندى زامانداعى قامبار دەگەن تورە شەشەندىگى ءۇشىن سىيلاپ، قايران قىلىپ سۇيرەپ جۇرەدى ەكەن. ويسىنبايدىڭ بىرگە تۋىسقاندارى ءھام بالاسى تورەنىڭ سىيلاعانىن ارقا تۇتىپ، ۇرلىق قىلادى. قۋىپ كەلسە، تەندىك بەرمەي زورلىق قىلادى. ويسىنباي: «قوي» دەپ ولارعا اقىلىن الدىرا الماپتى. باۋىرلارىنىڭ قىلعان ءىسى اسقىنىپ كەتكەن سوڭ قامبار ويسىنبايدى ءبىر شاقىرىپ، ەكى شاقىرتسا كەلمەيدى. بارماسا زورلاپ اپاراتىنىن ءبىلىپ، ءۇشىنشى شاقىرتقاندا بارادى.

بارعان سوڭ تورە اشۋلانىپ اقىرىپتى:

— ءاي، سەن شاڭىراق كوز! اۋزىڭنان كەلگەن ءدامىم كەتپەيدى. ارقاڭنان قامشىمەن سالعان تابىم كەتپەيدى. بوي تەڭەلدىك قىلايىن دەدىڭ بە؟ ەكى شاقىرتقانىمدا نەگە كەلمەدىڭ؟ كوبەڭسيىن دەگەن ەكەنسىڭ تۇرا تۇر! — دەپ تورە قالش-قالش ەتەدى.

سوندا ويسىنباي:

— مەن كەلمەيمىن دەدىم بە، تاقسىر! ەسىك الدى ۇرا بولدى، ءۇيدىڭ ارتى جىرا بولدى؛ باي بەرەكە قوندى، كەدەي شەتكە قوندى؛ ەتەك-جەڭىم بوق بولدى، كيسەم، كيەر تونىم جوق بولدى؛ بوق قالپىممەن قالاي سىزگە كورىنە الامىن دەپ ۇيالىپ كەلمەپ ەدىم، - دەپ جاۋاپ بەرىپتى.

تورە سوندا ويلانىپ وتىرىپ-وتىرىپ: «راس ايتادى-اۋ قۇرعىر!». اشۋىن تارقاتىپ، تاعى دا قايران قىلىپ جۇرگەن ەكەن دەسەدى.

وسى قامبار تورەنىڭ ەلىنە ۋاقتان شىققان قاراقات جارقىن دەگەن شەشەن ءبىر قۇن داۋلاي كەلگەن ەكەن. كىسىسىنىڭ قۇنى انىق بولعان سوڭ، ءۇش كۇن جاتىپ سويلەسىپ، ءوزى ءتىلدى كىسى ءسوز بەرگەن سوڭ، تورە بۇعان سويلەسۋگە ويسىنبايدى شاقىرىپتى. ويسىنباي كەلىپ جۇرت جيىلىپ وتىرعان سوڭ:

— ال، سويلەڭدەر، — دەگەندە، ويسىنباي:

— جارقىن سويلەسە، ورىستان جەگەن نانىن ايتادى، ويسىنباي سويلەسە، قامباردان جەگەن قانىن ايتادى. مۇنىڭ بيلىگىن حان قامبار ايتسىن دەپتى (جارقىن تەگىندە ورىسقا تىڭشى (شپيون) بولىپ، اقى الىپ، قازاقتى كوپ جەگەن كىسى ەكەن). ويسىنباي سونىسىن ايتقان سوڭ، امالسىز قامباردىڭ بيلىگىنە رازى بولادى، بيلىكتى ماعان ايتقىز دەي المايدى.

1918

---