- 18 جەل. 2019 00:00
- 208
ارىستان مەن تۇلكى
قاتىسۋشىلار:
كارى ارىستان
قۋ تۇلكى
بالاباقشا سابيلەرى ماسكا كيىپ وينايدى. ساحنا اشىلعاندا قالىڭ ورمان بەينەسى كورىنەدى. انانداي قۇز جارتاستىڭ جانىندا كارى ارىستان جاتىر. اۋىر-اۋىر كۇرسىنىپ، ىرىلداپ قويادى.
ارىستان. ءومىر، ءومىر، ءومىر-اي... كۇشتىسى انا ءبىر اڭنىڭ جىلى جۇمساق ەتىن جەمەدىم دەسە، ءالسىزى كۇشتىنىڭ تاماعىنان اۋىز تيمەدىم دەيدى. ال كۇنى كەشە جانىڭدا ءجۇرىپ «ۇلى پاتشام» دەپ جالپاقتاعاندار ۇشتى-كۇيلى جوق. (ءبىر جاعىنا اۋناپ تۇسەدى.) قارنىم شۇرىلداپ بارادى. كەشەگى سالەم بەرەم دەپ كەلگەن قاسقىردىڭ ەتىنەن تۇك قالماپتى. وزىمە دە وبال جوق. ەندى نە ىستەدىم؟ (سونادايدان جىلمىڭداعان تۇلكى كورىنەدى.) ە، كەلدىڭ بە، سۇلۋىم؟ قاندى باسىڭدى بەرى تارت. (ىشىنەن سىبىرلاپ) جۇعىنىما جۇق بولارسىڭ.
تۇلكى.(سونادايدان سويلەي جاقىندايدى.) كۇن باتىسقا قاراپ جاتىر ەكەن. قارتايعاندا پاتشانىڭ ءوزى دە پاقىر ەكەن. (تاعى دا ىزدەرگە قارايدى.) مىنا ءىز بادىراق قوياندىكى عوي. ە، پاتشاعا سالەم بەرىپتى. ال مىناۋ شە؟ بورسىقتىكى. بۇل شىركىن دە سولاي. بايقا، تۇلكى مىرزا! اش پالەدەن قاش پالە. مىنا جەردە ءبىر سۇمدىق بار. (ارىستانعا داۋىستاپ) ارمىسىز، ارىستان مىرزا!
ارىستان تۇك بىلمەگەنسىپ، ىڭقىلداي ورنىنان تۇرادى.
ارىستان. بارمىسىز، بيكەش، اۋىردى-اۋ، جۇيكەم. قالمادى-اۋ، بۇل كۇندە، سالەم بەرەر ەشكىم.
تۇلكى. ءوزىڭىز سىرقاتتانىپ جاتىر دەگەندى كەشە قاسقىردان ەستىپ ەم. ءقازىر قىستىڭ قامى دەگەندەي. سوڭىمىزعا ەرتكەن بالا-شاعانىڭ ءحالى دەگەندەي. ءوزىڭىزدىڭ ءحالىڭىز جاقسى ما؟
ارىستان. ە، ءحالدى سۇرايسىڭ-اۋ، تۇلكى بيكەش. ءتىرى جۇرگەن سوڭ، كورمەيتىنىڭ، بىلمەيتىنىڭ بولمايدى ەكەن. قايران جاس كۇنىم دەپ كۇنى-تۇنى اۋنايمىن.
تۇلكى. ۇلى مارتەبەلى پاتشام! اۋناعانى قالاي؟
ارىستان. ە، تۇلكىجان-اي، سۇراقتى قوياسىڭ-اۋ. ارىستان اعاڭ جاس كۇنىندە كىم ەدى؟
ارىستان. كۇندەلىكتى قۇرالايدىڭ ەتىن جەپ، جاس بۇعىنىڭ قانىن ىشكەن، جاس جىڭعىلداي جاسارعان ەرەن ەدىم.
تۇلكى. جابايىنى قويىپ، اناۋ قوس اياقتى پەندەنىڭ دە مالىنا ءتيىپ، «سويىپ»، سۇيەكتەرىن جيىپ دەگەندەي...
ارىستان. تۇلكىشەك-اۋ، اناۋ بويى اسپان تىرەگەن كەرىكتى دە قۇلاتتىم عوي، ءبىرازىن. ءمۇيىزى شاڭىراقتاي قوداستىڭ دا ەتىن جەدىم، قىر اسىپ. پىلگە دە جارماسىپ...
تۇلكى. وزىڭىزدەن قالعان قاساپتان، ءبىز دە ءدام تاتۋشى ەك، كوپ توبىرمەن سىيلاسىپ...
ارىستان (كۇلەدى). ءسوزىڭ قانداي، كارى قۇلاعىما جاعىمدى، ءۇنىڭ ءتىپتى اسەم، ءتىلىڭ قانداي ءتاتتى، كوڭىلىمدى كوتەرىپ، دەنەمە قان جۇگىرتتىڭ، تۇلكى بيكەش!
تۇلكى. ءسىزدىڭ سىرقاتىڭىزدى جازار قازىرگى كۇندەگى تىرلىك، وتكەنىڭىزدى ايتىپ، ەرلىگىڭىزدى ەسكە ءتۇسىرۋ عوي، البەتتە.
ارىستان. جاتا تاستاپ كەتەر قۋلىعىڭ دا بولۋشى ەدى. ءيا، ءبارىن تۇسىنەمىن. قاسقىردى قاڭعىرتىپ، ايۋدى اپانعا تۇسىرگەن، جولبارىستىڭ ادامعا جون تەرىسىن سىپىرتا جازداعانىڭ تۋرالى اڭگىمەلەرىڭدى ەستىپ، شەك-سىلەم قاتقانشا كۇلۋشى ەم. سول اقىلدى تىرلىگىڭدى ءوز اۋزىڭنان ەستۋگە قۇمار ەم. جاقىنداساڭشى بەرى. ءتورىم سەنىكى، تۇلكى بيكەش.
تۇلكى. ىقىلاسىڭىزعا راقمەت، ۇلى پاتشا، قارتايعان كارى پاتشا. تورىمە شىق دەگەنشە كورىڭدى كور دەسەڭشى.
ارىستان. جازىعىم، جالپاق شەشەي بولعانىم با؟
تۇلكى. ۇلى مارتەبەلى پاتشام! تۇلكىنى قۋ دەيسىز. قۋ دەگەن ءسوز اقىلدىلىق ەمەس پە؟ تورىڭىزگە شاقىراسىز. راقمەت! ءوزىڭىز قاراڭىزشى. سىزگە بارعان ءىز بار دا، شىققان ءىز قايدا؟ ساۋ بولىڭىز، ۇلى پاتشا، قارتايعان كارى پاتشا.
ارىستان (اشۋلانىپ). قارتايعانىمدى بەتىمە باستىڭ. دەرتىمە دەرت قوستىڭ. كورەرمىز ءالى.
تۇلكى. كورەرمىز دەگەنشە اشتان ولەرمىن دەسەڭشى (كۇلىپ كەتەدى).
شىمىلدىق