InfoHub Logo

قىرىق كۇن ۇلكەن جۇرەك توقتاعالى،
ءبىز ونى كوپ ايتارمىز جوقتاپ ءالى،-دەپ ءبىر كەزدەرى ءابدىلدا اقىن جىرلاعانداي اللانىڭ بەرگەن سانالى عۇمىرىن اسقان پاراساتتىلىقپەن پايىمداپ، تىنىمسىز تىرلىكپەن تەرلەپ، ەلەۋلى ەڭبەكپەن كوگەرىپ، جان-جاعىن قاۋمالاعان قاۋىمعا سىيلاستىقپەن ءسان تۇزەپ، وزىنەن كەيىن وشپەستەي ءىز قالدىرۋعا بەكىنىپ، جاي وتىنداي جارق ەتىپ، مىناۋ فانيدەن مەزگىلسىز ميزام بوپ ۇشىپ كەتەتىن، سانادا قاققان قازىقتاي قاتتالىپ قالاتىن ەرەكشە جانداردى تاڭدى تاڭعا ۇرىپ جىرلاپ بىتە المايسىڭ... سونداي جاننىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى سارىسۋ اۋدانىنىڭ  سارى دالاسىندا جاڭا-ارىق دەگەن ونەگەلى ولكەسىندە 1965 جىلى شىر ەتىپ دۇنيە ەسىگىن اشقان، ەس بىلگەن شاعىنان ورتاسىندا وزىق ويىمەن وڭاشالانعان، زەرەكتىگىمەن زەردەلەنگەن، قاباق شىتىپ كورمەگەن، ومىردە وزىندىك قالپىنان وزگەرمەي، ادالدىق پەن اڭقىلداعان اق جۇرەك پەيىلىنەن اينىماعان قايسار قىز زياش تۇزاقباي قىزى. بالا كۇنىنەن ادەبي كىتاپتارعا اڭسارى اۋىپ، تاۋىپ سويلەيتىن سوزشەڭدىگىمەن ەل قۇلاعىن ەلەڭ ەتكىزگەن ەستى قىز التىن ۇيا مەكتەبىنەن تۇلەپ ۇشىپ ارمان قۋىپ قازاقي ۇلتتىق قۇندىلىقتاردىڭ قايماعى بۇزىلماعان شىرايلى شىمكەنتتىڭ پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇسىپ ونى ويداعىداي ءتامامدايدى. بىرگە وقىعان كۋرستاس قۇربى قىزدارى زياشپەن ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا جانە جاتاقحانادا وتكەن ءار كۇندەرىن ءتاتتى ەرتەگىدەي ەرەكشە ەسكە الىپ وتىرادى. 

ول كەزدەرى جاڭادان وقۋ بىتىرگەن جاس مامانداردى قولىنا ءبىر جاپىراق قاعازىن ۇستاتىپ ۇستازدىقتىڭ ۇلى ىسىنە بەلسەنە اتسالىسۋعا باعىت بەرىپ، شالعاي اۋىلدارعا جىبەرەتىن بولعان. ماشاقاتى مول ماماندىقتى ءبىر كىسىدەي يگەرىپ، يگىلىكتى ءىستى يىرۋگە يكەمدىلىك تانىتقان يناباتتى بويجەتكەن كومۋنار مەكتەبى ياعني قازىرگى شوقاي داتقا اتىنداعى ورتا مەكتەپكە  جولدانادى.

التى الاشتىڭ باسى قوسىلسا، توردەگى ورىن-ۇستازدىكى دەپ ماعجان تاۋىپ ايتقان عوي. مارتەبەلى ماماندىقتى مەرەيلى مىندەتىم دەپ ۇعىنعان زياش تۇزاقباي قىزى 1987 جىلدان بەرى اتتاي 32 جىل ءبىر ءبىلىم ورداسىندا ابىرويلى، جەمىستى ەڭبەك ەتتى. تەپسە تەمىر ۇزەتىن وردا بۇزار جاستاعى ەر ازاماتتىڭ ءبىر عۇمىرىنداي بولعان وسى جىلداردا قانشاما شاكىرتتەرگە باعىت-باعدار بەرىپ، تاربيە مەن ءتالىمىن تەل ەمدىرگەن ۇلاعاتتى ۇستازدىڭ الدىن كورگەن، قازىرگى تاڭدا ءار سالادا العىرلىعىمەن تانىلىپ جۇرگەن، ماقتانارلىق ءىزباسارلارى بارشىلىق. ءارقاشاندا ىزدەنىستە جۇرەتىن شىعارماشىل تۇلعانىڭ اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرى دە جەتەرلىك.

ءبىلىم سالاسىندا ەتكەن ەڭبەگى مەن توككەن تەرى ەلەۋسىز قالماي ءار جىلداردا اۋدان، وبلىس، رەسپۋبليكا كولەمىندەگى ماراپاتتاردىڭ مىنبەرىنەن بوي كورسەتىپ، لايىقتى دەڭگەيدە ەلەنىپ جۇرگەنى، جىل سايىنعى ۇستازداردىڭ تامىز كونفەرەنسياسىندا بايانداما جاساۋى دا ناتيجەلى ەڭبەگىنىڭ وتەۋى دەپ بىلەمىن. تۇراقتىلىعى مەن تاباندىلىعىنىڭ ارقاسىندا مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ وقۋ ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى قىزمەتىن دە قالتقىسىز اتقارا ءبىلدى. وعان قوسا مەكتەپ جانىنداعى گۇلدەراي شاعىن ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى مىندەتىن دە  ويداعىداي جۇيەلى تۇردە جۇرگىزە ءبىلدى.
جومارت جىگىت بايمەن تەڭ دەمەي مە قازەكەم... زياشتىڭ كوڭىلى تۇسكەن ادامعا قولىنداعى بارىن ۇستاتا سالاتىن، ءتىپتى قۇلاعىندا سىرعاسى، ادەمى ورامالى بولسا دا سىيعا تارتا سالاتىن اتىمتاي جومارتتىعى دا بار. قاشاندا تىنىمسىز تىرلىك پەن مىزعىماس بىرلىكتىڭ جانىندا جۇرەتىن، ادال ەڭبەگىمەن ەلىنىڭ ءقادىرلى دە قاسيەتتى ازاماتى دارەجەسىنە كوتەرىلگەن جانى جاز، جۇرەگى تازا زياش تۇزاقبايقىزىن تانيتىن ادامداردىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن تەك جاعىمدى پىكىر، اسەرلى ەستەلىك ايتادى.

"ۇلىق بولساڭ كىشىك بول، حالىق ءۇشىن بايەك بول" دەگەن اتالى ءسوز زياشقا ارنالعانداي. قاشاندا قوناق دەسە قۇراق ۇشىپ، قوناقجاي داستارحانىن دارحان كوڭىلىمەن جايناتىپ، ءوزى ەلگەزەكتىگىمەن ەل الدىنا توسەلىپ، جيعان-تەرگەنىم تورىمدەگى مەيمانىما شاشىلسىن دەپ شۋاق شاشىپ جۇرەتىن كولدەي شالقىعان كوڭىلى كوپتىڭ كوكەيىندە كوپكە دەيىن ساقتالارى ءسوزسىز. بىلتىرعى جىلى اۋداننىڭ ابىرويىن اسىرىپ جۇرگەن بەتكە ۇستار ازاماتتارى "ءسوزى ءىرى،  نار تۇلعالى ازاماتتىڭ ءبىرى، ماقتانىپ ايتا جۇرەر تىلەۋلەس ءىنىم" دەپ مارقايىپ جۇرەتىن مارالتاي رايىمبەكۇلىن، ساۋلە جانپەيىسوۆا سىندى سىيلىلارعا تورىنەن ورىن بەرىپ، بار جاقسىسىن اۋزىنا توسىپ كۇتۋى-كىشىپەيىلدىلىكتىڭ كورىنىسى.
 "سىيلاسارلىق تەكتىنىڭ كىم تانىماس نۇسقاسىن" دەپ بۇرىنعىلار بەكەر ايتپاعان عوي. امال نە، كوزدەن كەتسە دە كوڭىلدەن كەتپەيتىن جان جالعان ومىردە جوق دەگەنگە بويۇسىنا الماي شەرمەندە كۇيدەمىز. 

"ولمەستى قۇداي جاراتپايدى، سىنباستى، توزباستى ۇستا سوقپايدى" دەگەن بار ەمەس پە. جاقسىلاردان باتا الىپ، اقىلىمەن جول تاپقان، بەس ەلى باعىم دەپ سانايتىن بەس بالاپانىنا ءمىنسىز انا بولا العان، رىمبەكتەي ومىرلىك سەرىگىنە رياسىز سەزىمىن ارناپ، سەنىمىنە سەلكەۋ تۇسىرمەي، سەرگەلدەڭ ومىردە سەرتىنە بەرىك بولعان، باۋىرلارىنا مەيىربان جۇرەگىمەن جاناشىرلىق تانىتىپ، قۇشاعىنا باسقان، دوس-جارانعا، قۇدا-جەگجاتقا، اۋىلداسقا، اعايىن-تۋىسقا، كورشى-قولاڭعا سىيلاستىق تانىتقان تۇرپاتتى تۇلعا جارقىراعان جۇلدىزداي مەزگىلسىز اعىپ ءتۇستى، كۇزگە جەتپەي سولدى، تال تۇستە دۇنيە كەرۋەنى توقتادى.

اسقاربەك ايعانىم

---