ارتىق، كەم، تەڭ تۇسىنىكتەرى
ءپان ءمۇعالىمى: ساگينبايەۆا جانار
ماتەماتيكا 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرى.
ماقساتى: «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرىمەن تانىستىرۋ؛ زاتتار "كيىنىن سانى بويىنشا سالىستىرۋعا ۇيرەتۋ؛ «»، «=» تاڭبالارىن دۇرىس قولدانا ءبىلۋ. زەيىندەرىن سالىستىرا الۋ داعدىلارىن دامىتۋ. بۇرىنعى العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ.
ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: زاتتىق، سيۋجەتتىك سۋرەتتەر، فليپچارت.
ساباقتىڭ بارىسى:
كىرىسپە ءبولىم. بۇرىنعى العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن اۋىزشا ەسەپتەۋگە زاتتاردىڭ ەكى توبىن سالىستىرۋدى ەنگىزۋ قاجەت. زاتتار توبىن سالىستىرۋ ءۇشىن، تاقتاعا قاتاردى ءوزارا سايكەستەندىرۋگە بولاتىنداي جۇپ زاتتاردى قويامىن. تاقتاعا 4 ۇلكەن دوڭگەلەك، ودان تومەن تاقتادا از ورىن الاتىنداي 5 كىشكەنتاي دوڭگەلەك بەينەلەنەدى.
جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ.
جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ ءۇشىن اۋىزشا جاتتىعۋلاردان باستاۋ. مىسالى، تاقتاعا 4 شار جانە 2 دوپ سۋرەتىن قويامىن. سودان كەيىن بالالار تاپسىرمانى ورىنداپ، ونىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەدى: «شار كوپ پە، دوپ كوپ پە؟ سەندەر نەگە ولاي ويلايسىڭدار؟ سيفرمەن دوپتىڭ سانىن كورسەت. وسى سيفردى ۇستەلدىڭ بەتىنە قوي. 4 سيفرىنىڭ وڭ جاعىنا قوي (شارشىلاردىڭ استىنا سيفرلاردى بەكىتەمىن). قانداي سيفر زاتتاردىڭ سانىنىڭ ارتىق ەكەنىن كورسەتەدى؟ ماتەماتيكادا بۇل «>» تاڭباسىمەن بەلگىلەنەدى ( «>» تاڭباسىن تاقتاعا ىلەمىن) جانە بىلاي وقىلادى: «4 سانى 2-دەن ارتىق». «»، «<». «="»" таңбаларымен="" берілген="" математикалық="" жазуларды="" оқуды,="" теңсіздік.="" теңдік="" құруды="" үйренеді="" (терминдер="" келесі="" сабақта="" беріледі).="" №1="">
وقۋلىقپەن جۇمىس.
№1 تاپسىرمانى ورىنداۋ سۋرەت بويىنشا تەڭدىك، تەڭسىزدىك قۇرۋ جانە ولاردى وقۋ داعدىلارىن بەكىتۋگە ارنالعان. №2 سلايد
داپتەرمەن جۇمىس.
وقۋلىقتاعى №2 تاپسىرمانى جازباشا ورىنداماس بۇرىن تەڭسىزدىك بەلگىسىن جازۋعا (№1) جاتتىعۋ كەرەك. №3 سلايد
جاڭا ماتەريالدى بەكىتۋ.
داپتەردەگى №3 تاپسىرمانى ورىنداۋ. الدىمەن بەرىلگەن سۋرەت بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلەدى. ۇستەلدىڭ بەتىندەگى زاتتاردى سانايدى. سودان كەيىن قورشاۋدىڭ ىشىنە سالىناتىن زاتتىڭ سانى انىقتالادى. سۋرەتتى سىزبا تۇرىندە بەرۋگە بولادى. . №4 سلايد
سۋرەت سالىنىپ بولعاننان كەيىن توركوزگە سايكەس ساندار جازىلىپ، بالالار قانداي تاڭبا قويىلاتىنىن ايتادى. تاڭبانى ساندار اراسىنداعى جۇلدىزشانىڭ ۇستىنە جازادى. سايكەس ماتەماتيكالىق جازۋ الىنعاننان كەيىن بالالار ونى دۇرىس وقۋعا جاتتىعادى. تاپسىرمانى ورىنداۋ بارىسىندا بالالار زاتتاردى ساناۋ، ەسەپتەۋ ناتيجەسىن سانمەن جازۋ؛ زاتتار توبىن جانە سانداردى سالىستىرۋ داعدىلارىن بەكىتەدى.
مۇنداي تاپسىرمالاردى جىلدام ورىندايتىن بالالار ءۇشىن ۇستەل بەتىنە سۋرەتتى تولىقتىرىپ، قاسىقتار مەن پىشاقتاردىڭ سانىن تەڭەستىرۋ جۇمىسىن ۇسىنامىن.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
№4 تاپسىرمانى ءوز بەتتەرىنشە ورىنداعاننان كەيىن جاڭا ساباقتى قانشا-لىقتى مەڭگەرگەندىكتەرىن تەكسەرۋ كەرەك.
وتىلگەن ماتەريال بويىنشا ىستەلەتىن جۇمىس.
وقۋلىقتاعى №3 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەزىندە وقۋشىلار فيگۋرالاردى اتايدى، سودان كەيىن سۋرەتتەن كەسىندىلەردى تاۋىپ، سىزعىشتىڭ كومەگىمەن ولاردىڭ ۇزىندىعىن ولشەيدى. №5 سلايد
№4تاپسىرما زەيىندەرىن، سالىستىرا الۋ داعدىلارىن دامىتۋ ءۇشىن بەرىلگەن. فيگۋرالاردى بەلگىلەرىنە قاراي توپتارعا ءبولۋ جۇمىسىن ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن ورىنداۋعا بولاتىنىنا نازارلارىن اۋدارۋ. №6 سلايد
ساباققا قاتىناسقان وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
قوسىمشا ماتەريال
ماتەماتيكاداعى ەڭ العاشقى تۇسىنىكتەر - «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرى بولدى. ەگەر ءبىر تايپا ۇستاعان بالىقتارىن باسقا تايپانىڭ
ادامدارى جاساعان تاس پىشاقتارعا اۋىستىراتىن بولسا، نەشە بالىق، نەشە پىشاق اكەلگەنىن ساناۋدىڭ قاجەتى بولمادى. تايپالار ءوزارا ايىرباس جاساۋ ءۇشىن ءار بالىقتىڭ جانىنا ءبىر پىشاقتان قويىپ شىعۋ جەتكىلىكتى ەدى. اۋىل شارۋاشىلىعىمەن تابىستى اينالىسۋ ءۇشىن اريفمەتيكالىق ءبىلىم كەرەك بولدى. ساناۋسىز كۇندى اجىراتۋ قيىن بولدى(ەگىستى قاي كەزدە ەگۋ كەرەك؛ سۋارۋدى قاشان باستاۋ قاجەت؛ مالداردىڭ تولدەۋىن قاشان كۇتۋ كەرەك). وتاردا نەشە قوي بار ەكەنىن، قويمادا نەشە قاپ استىق تۇرعانىن ءبىلۋ قاجەت بولدى.
مىنە، وسىلايشا سەگىز مىڭ جىل بۇرىن ەجەلگى مالشىلار سازبالشىقتان ءار قوي ءۇشىن ءبىر كرۋجكادان جاسادى. قويدىڭ تۇگەل ەكەنىن ءار قوي قوراعا كىرگەن سايىن ءبىر كرۋجكادان الىپ قويىپ وتىرۋ ارقىلى ءبىلدى. كرۋجكا مەن قويدىڭ سانى تەڭ بولسا، مالىنىڭ تۇگەلدىگىنە قۋانىپ، ۇيقىعا جاتاتىن. ءبىراق ولار قوي عانا ەمەس، سيىر، ەشكى، ەسەك تە باققان. سوندىقتان سازبالشىقتان باسقا دا فيگۋرالاردى جاساۋعا تۋرا كەلدى. ال ديقاندار قىش فيگۋرالاردىڭ كومەگىمەن جيناعان ونىمدەرىنە ەسەپ جۇرگىزدى: قامباعا نەشە قاپ استىق -سالىندى؛ زايتۇننەن نەشە قۇمىرا ماي سىعىلىپ الىندى، ت. ب. ەگەر قوي قوزى تۋسا، مالشى جاڭا كرۋجكا قوستى، ەگەر ولاردىڭ ءبىر بولىگى سويىلىپ كەتسە، بىرنەشە كرۋجكانى الىپ قويۋلارىنا تۋرا كەلدى. وسىلايشي ەرتەدەگى ادامدار ساناۋدى بىلمەسە دە، اريفمەتيكامەن اينالىستى.
ماتەماتيكا 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرى.
ماقساتى: «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرىمەن تانىستىرۋ؛ زاتتار "كيىنىن سانى بويىنشا سالىستىرۋعا ۇيرەتۋ؛ «»، «=» تاڭبالارىن دۇرىس قولدانا ءبىلۋ. زەيىندەرىن سالىستىرا الۋ داعدىلارىن دامىتۋ. بۇرىنعى العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ.
ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: زاتتىق، سيۋجەتتىك سۋرەتتەر، فليپچارت.
ساباقتىڭ بارىسى:
كىرىسپە ءبولىم. بۇرىنعى العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن اۋىزشا ەسەپتەۋگە زاتتاردىڭ ەكى توبىن سالىستىرۋدى ەنگىزۋ قاجەت. زاتتار توبىن سالىستىرۋ ءۇشىن، تاقتاعا قاتاردى ءوزارا سايكەستەندىرۋگە بولاتىنداي جۇپ زاتتاردى قويامىن. تاقتاعا 4 ۇلكەن دوڭگەلەك، ودان تومەن تاقتادا از ورىن الاتىنداي 5 كىشكەنتاي دوڭگەلەك بەينەلەنەدى.
جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ.
جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ ءۇشىن اۋىزشا جاتتىعۋلاردان باستاۋ. مىسالى، تاقتاعا 4 شار جانە 2 دوپ سۋرەتىن قويامىن. سودان كەيىن بالالار تاپسىرمانى ورىنداپ، ونىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەدى: «شار كوپ پە، دوپ كوپ پە؟ سەندەر نەگە ولاي ويلايسىڭدار؟ سيفرمەن دوپتىڭ سانىن كورسەت. وسى سيفردى ۇستەلدىڭ بەتىنە قوي. 4 سيفرىنىڭ وڭ جاعىنا قوي (شارشىلاردىڭ استىنا سيفرلاردى بەكىتەمىن). قانداي سيفر زاتتاردىڭ سانىنىڭ ارتىق ەكەنىن كورسەتەدى؟ ماتەماتيكادا بۇل «>» تاڭباسىمەن بەلگىلەنەدى ( «>» تاڭباسىن تاقتاعا ىلەمىن) جانە بىلاي وقىلادى: «4 سانى 2-دەن ارتىق». «»، «<». «="»" таңбаларымен="" берілген="" математикалық="" жазуларды="" оқуды,="" теңсіздік.="" теңдік="" құруды="" үйренеді="" (терминдер="" келесі="" сабақта="" беріледі).="" №1="">
وقۋلىقپەن جۇمىس.
№1 تاپسىرمانى ورىنداۋ سۋرەت بويىنشا تەڭدىك، تەڭسىزدىك قۇرۋ جانە ولاردى وقۋ داعدىلارىن بەكىتۋگە ارنالعان. №2 سلايد
داپتەرمەن جۇمىس.
وقۋلىقتاعى №2 تاپسىرمانى جازباشا ورىنداماس بۇرىن تەڭسىزدىك بەلگىسىن جازۋعا (№1) جاتتىعۋ كەرەك. №3 سلايد
جاڭا ماتەريالدى بەكىتۋ.
داپتەردەگى №3 تاپسىرمانى ورىنداۋ. الدىمەن بەرىلگەن سۋرەت بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلەدى. ۇستەلدىڭ بەتىندەگى زاتتاردى سانايدى. سودان كەيىن قورشاۋدىڭ ىشىنە سالىناتىن زاتتىڭ سانى انىقتالادى. سۋرەتتى سىزبا تۇرىندە بەرۋگە بولادى. . №4 سلايد
سۋرەت سالىنىپ بولعاننان كەيىن توركوزگە سايكەس ساندار جازىلىپ، بالالار قانداي تاڭبا قويىلاتىنىن ايتادى. تاڭبانى ساندار اراسىنداعى جۇلدىزشانىڭ ۇستىنە جازادى. سايكەس ماتەماتيكالىق جازۋ الىنعاننان كەيىن بالالار ونى دۇرىس وقۋعا جاتتىعادى. تاپسىرمانى ورىنداۋ بارىسىندا بالالار زاتتاردى ساناۋ، ەسەپتەۋ ناتيجەسىن سانمەن جازۋ؛ زاتتار توبىن جانە سانداردى سالىستىرۋ داعدىلارىن بەكىتەدى.
مۇنداي تاپسىرمالاردى جىلدام ورىندايتىن بالالار ءۇشىن ۇستەل بەتىنە سۋرەتتى تولىقتىرىپ، قاسىقتار مەن پىشاقتاردىڭ سانىن تەڭەستىرۋ جۇمىسىن ۇسىنامىن.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
№4 تاپسىرمانى ءوز بەتتەرىنشە ورىنداعاننان كەيىن جاڭا ساباقتى قانشا-لىقتى مەڭگەرگەندىكتەرىن تەكسەرۋ كەرەك.
وتىلگەن ماتەريال بويىنشا ىستەلەتىن جۇمىس.
وقۋلىقتاعى №3 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەزىندە وقۋشىلار فيگۋرالاردى اتايدى، سودان كەيىن سۋرەتتەن كەسىندىلەردى تاۋىپ، سىزعىشتىڭ كومەگىمەن ولاردىڭ ۇزىندىعىن ولشەيدى. №5 سلايد
№4تاپسىرما زەيىندەرىن، سالىستىرا الۋ داعدىلارىن دامىتۋ ءۇشىن بەرىلگەن. فيگۋرالاردى بەلگىلەرىنە قاراي توپتارعا ءبولۋ جۇمىسىن ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن ورىنداۋعا بولاتىنىنا نازارلارىن اۋدارۋ. №6 سلايد
ساباققا قاتىناسقان وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
قوسىمشا ماتەريال
ماتەماتيكاداعى ەڭ العاشقى تۇسىنىكتەر - «ارتىق»، «كەم»، «تەڭ» تۇسىنىكتەرى بولدى. ەگەر ءبىر تايپا ۇستاعان بالىقتارىن باسقا تايپانىڭ
ادامدارى جاساعان تاس پىشاقتارعا اۋىستىراتىن بولسا، نەشە بالىق، نەشە پىشاق اكەلگەنىن ساناۋدىڭ قاجەتى بولمادى. تايپالار ءوزارا ايىرباس جاساۋ ءۇشىن ءار بالىقتىڭ جانىنا ءبىر پىشاقتان قويىپ شىعۋ جەتكىلىكتى ەدى. اۋىل شارۋاشىلىعىمەن تابىستى اينالىسۋ ءۇشىن اريفمەتيكالىق ءبىلىم كەرەك بولدى. ساناۋسىز كۇندى اجىراتۋ قيىن بولدى(ەگىستى قاي كەزدە ەگۋ كەرەك؛ سۋارۋدى قاشان باستاۋ قاجەت؛ مالداردىڭ تولدەۋىن قاشان كۇتۋ كەرەك). وتاردا نەشە قوي بار ەكەنىن، قويمادا نەشە قاپ استىق تۇرعانىن ءبىلۋ قاجەت بولدى.
مىنە، وسىلايشا سەگىز مىڭ جىل بۇرىن ەجەلگى مالشىلار سازبالشىقتان ءار قوي ءۇشىن ءبىر كرۋجكادان جاسادى. قويدىڭ تۇگەل ەكەنىن ءار قوي قوراعا كىرگەن سايىن ءبىر كرۋجكادان الىپ قويىپ وتىرۋ ارقىلى ءبىلدى. كرۋجكا مەن قويدىڭ سانى تەڭ بولسا، مالىنىڭ تۇگەلدىگىنە قۋانىپ، ۇيقىعا جاتاتىن. ءبىراق ولار قوي عانا ەمەس، سيىر، ەشكى، ەسەك تە باققان. سوندىقتان سازبالشىقتان باسقا دا فيگۋرالاردى جاساۋعا تۋرا كەلدى. ال ديقاندار قىش فيگۋرالاردىڭ كومەگىمەن جيناعان ونىمدەرىنە ەسەپ جۇرگىزدى: قامباعا نەشە قاپ استىق -سالىندى؛ زايتۇننەن نەشە قۇمىرا ماي سىعىلىپ الىندى، ت. ب. ەگەر قوي قوزى تۋسا، مالشى جاڭا كرۋجكا قوستى، ەگەر ولاردىڭ ءبىر بولىگى سويىلىپ كەتسە، بىرنەشە كرۋجكانى الىپ قويۋلارىنا تۋرا كەلدى. وسىلايشي ەرتەدەگى ادامدار ساناۋدى بىلمەسە دە، اريفمەتيكامەن اينالىستى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2011 جىلعى 17 ءساۋىر ايىنداعى تاپسىرماسىنا سايكەس 2012 جىلى ورتا مەكتەپتەردە اعىلشىن ءتىلىن 1- سىنىپتان باستاپ ەنگىزۋ قولعا الىنۋدا. وسىعان بايلانىستى 2012 جىلعى...
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تامىر تۇرلەرى جانە تامىر جۇيەلەرى.
