اساۋعا تۇساۋ
بەس پەردەلى كومەديا
اۋدارعان مۇحتار اۋەزوۆ
قاتىسۋشى ادامدار:
پرولوگتا قاتىسۋشىلار: لورد
كريستوفەر سلاي، جەز ۇستاسى.
تراكتير ۇستايتىن ايەل.
پاج، ارتىستەر، اڭشىلار مەن مالايلار.
كىرىسپەگە قاتىسۋشىلار: باپتيستا — پادۋيانىڭ باي اقسۇيەگى. ۆينچەنسيو — پيزانىڭ كارى اقسۇيەگى. پەترۋچيو — ۆينچەنسيونىڭ بالاسى، بيانكاعا عاشىق. ليۋچەنسيو — ۆەرونانىڭ اقسۇيەگى. كاتارينانىڭ كۇيەۋى.
— بيانكاعا ىنتىق ادامدار.
— گرەميو
— گورتەنزيو
— ليۋچەنسيونىڭ قىزمەتشىلەرى
— ترانيو
— بوندەللو
— پەترۋچيونىڭ قىزمەتشىلەرى.
— گرۋميو
— كەرتيس
— نەتەنەل
— دجوزەف
— نيكلاس
— فيليپپ
— پيتەر
— پەدانت
— باپتيستانىڭ قىزدارى.
كاتارينا اساۋ
بيانكا جەسىر قاتىن.
تىگىنشى، ساۋداگەر، باپتيستا مەن پەترۋچيونىڭ قىزمەتشىلەرى. وقيعا پادۋيادا جانە پەترۋچيونىڭ قالا سىرتىنداعى ۇيىندە بولادى.
كىرىسپە
ءبىرىنشى كورىنىس
ەلسىز جەردەگى تراكتيردىڭ الدىندا.
تراكتيرشى ايەل مەن سلاي كەلەدى.
سلاي. بالەم، سويىپ سالام، شىن ايتام.
تراكتيرشى ايەل. كىسەندەر مە ەدى مۇنداي سۇمداردى!
سلاي. وي، جەمتىك! سلاي تۇقىمى سۇم بولعان ەمەس. شەجىرەگە قارا. ءبىز ريچارد' جاھانگەردىڭ وزىمەن بىرگە كەلگەنبىز. ءسويتىپ paucas palaۆris تارتا بەرسىن دۇنيە ءوز جولىمەن sessa!
تراكتيرشى ايەل.
سىندىرعان ستاقاندار ءۇشىن تولەمەيسىز عوي؟
سلاي. جوق. تەسىك تيىن دا بەرمەيمىن. جونەل يەرونيمو
سۋىق توسەگىڭە جات تا جىلىنا بەر.
تراكتيرشى ايەل. مەن تابامىن سەنى جونگە سالاردى.
بارىپ پريستاۆتى شاقىرام.
كەتەدى.
سلاي. ءبىر ستاپ پا، بەس ستاپ پا، زاڭمەن جاۋاپ بەرە الام.
مەن، جىگىتىم، تاپجىلمايمىن. كەلە بەرسىن،
تىلەۋىڭ بەرسىن (جاتىپ ۇيىقتايدى).
كەرنەي ءۇنى. اڭشىلارىن، مالايلارىن ەرتىپ لورد شىعادى.
لورد. (1-اڭشىعا). جاقسى قارا يتتەردى،
تازى سورلى قان سورپا،
رەزۆىيدى اناۋ داڭعويعا قوس.
كۇمىستى ايتساڭشى، قالتارىستا
قالاي ءىلدى، قاڭعىپ كەتكەن جوق پا ەدى.
ساتپاس-اقپىن جيىرما فۋنت بەرسە دە.
1- اڭشى. باتىل ايتام، زۆونار دا كەم ەمەس.
ۇرمەدى مە ايرىلسا دا ىزىنەن.
ەكى رەت تاپقان ءوزى عوي،
يلانىڭىز، ەڭ جاقسى يت.
لورد. اقىماق! ەحودا شابىس بولا السا
ونداي ءيتتىڭ ونىڭا ءوزى تاتىر ەد.
استارىن بەر، باقىلا،
ەرتەڭ تاعى اڭ قۋامىز.
1- اڭشى. بۇلجىتپايمىن.
لورد. مىناۋ نە؟ Mac پا؟ ولىك پە؟ دەمى بار ما؟
2 -اڭشى. دەمى بار، ءبىراق اراڭ جىلىتپاسا،
بۇل توسەكتە قاتىپ قالسا كەرەك ەد.
لورد. ۇسقىنسىز ايۋان! شوشقاداي بوپ جاتىسىن!
سۇمپاي اجال، بايقاۋىڭنىڭ جامانى-اي!
ال وسىعان ءبىر ويىن ەتسە قايتەر ەد:
اقىرىن عانا توسەككە جايلاپ جاتقىزسا،
ءۇستى تازا، قولدا جۇزىك،
ءتاتتى تاماق توسەگىنە كەپ تۇرسا.
تۇرەگەلسە — ليۆرەي كيگەن مالاي ءازىر...
بالكي سوندا، تانىر ما ەكەن ءوز-وزىن؟
1-اڭشى. ميلورد، نە دەرىن دە بىلە دە الماس ول مۇلدە.
2-ا ڭ ش ى.
ويانۋى سۇمدىق بولار.
لورد.
ءتۇس دەپ سانار، بوس قيال دەر.
كىرىسىڭدەر، شەبەر ويىن جاساڭدار.
اپارىڭدار ەڭ ءبىر جاقسى بولمەگە،
اينالاعا نەلەر قىزىق سۋرەت ءىلسىن،
باسىنا ءيىسماي سەبىڭدەر،
حوش ءيىس تۇرسىن بولمەسىندە.
ويانعاندا، مۋزىكانتتار توسىپ تۇرسىن،
بالبىراعان كۇيىن تارتسىن.
ءلام دەسە ءبىر ءبارىڭ داعى تاعزىم ەت،
بۇگىلىپ تۇرىپ باس يىڭدەر،
«قۇرمەتتىمىز، نە قاجەت» دەپ تۇرىڭدار،
گۇل وراعان شىلاپشىنمەن
بىرەۋ جىلى سۋ اپارسىن.
ءبىرى كۇمان، ءبىرى ورامال توسىپ تۇرسىن.
«بەتى-قولىن جۋا ما ەكەن، لورد؟» دەسىن
تاعى بىرەۋ جاقسى كوستيۋم اكەلىپ،
نە كيۋدى تىلەيدى ەكەن دەپ تۇرسىن.
بىرەۋ يت پەن اتتىڭ جايىن ءسوز قىلسىن،
ايەلىنىڭ ءار سىرقاتىن، ۋايىم ەتكەن جايىن ايتىپ
تالماۋرايتىن ناۋقاسىڭىز بار دەڭدەر.
كىم ەكەنىن ەسىنە السا — ساندىراق دەپ ۇقتىرىڭدار.
ءوزىڭ انىق، اسىل لوردسىڭ دەڭدەر،
ويداعىداي ورىنداڭدار، مىرزالار.
تاماشا ءبىر ەرمەك بولاد،
شەكتەن اسپاي ءىس ەتىڭدەر.
1-اڭشى.
ميلورد، بىزگە سەنىڭىز، ءرولدى سونداي وينايمىز.
كىم ەتەمىز دەسەك تە
سول بولعانعا، سەندىرەمىز ءبىز ونى.
لورد.
اقىرىن عانا كوتەرىپ اپارىڭدار توسەككە،
ويانعاندا بارلىق ءىسى ءازىر تۇرسىن.
سلايدى الىپ كەتىسەدى. كەرنەي ءۇنى ەستىلەدى.
كەرنەي مە بۇل؟ بارىپ كەلشى، نەمەنە؟
مالايدىڭ ءبىرى كەتەدى.
اقسۇيەك پە الدە ءبىر،
قونباق بولعان جولاۋشى ما؟
مالاي كەلەدى.
ال، نەمەنە ەكەن؟
مالاي.
بىلاي ەكەن، مارحاباتتىم،
ارتىستەر ەكەن، سىزگە قىزمەت كورسەتپەك.
لورد.
ە، نەسى بار، ەرتىپ كەل.
ارتىستەر كىرەدى.
حوش كەلىپسىز.
1ء-ارتىس.
تاعزىم ەتتىك.
لورد.
قونباقسىز با بىزدەرگە؟
2ء-ارتىس.
وندا سىزگە قىزمەت ەتسەك نە ەتەر ەد؟
لورد.
ماعان ۇنايد.
ا، مىناۋ مەنىڭ ەسىمدە.
ءبىر جاس شارۋانى ويناپ ەدى-اۋ،
اقسۇيەك قىزىن سونشالىق ءبىر تورىپ ەدى.
ۇمىتىپپىن اتىڭىزدى، ءبىراق ءرولىڭ
لايىق-اق بوپ شىعىپ ەد.
1ء-ارتىس.
سوتو ما ەكەن ايتقانىڭىز؟
لورد.
يا، يا. سەن تاماشا بولىپ ەڭ.
ءدال كەزىندە ماعان كەپسىز،
اسىرەسە، ءبىر ويىندى ويلاپ ەدىم،
سوعان ءسىزدىڭ ونەرىڭىز ساي بولاد.
سىزدەر وسىندا ءبىر لورد الدىندا وينايسىز،
ءبىراق ويداعىداي شىعاراسىز با،
كورە تۇرا ونىڭ ەتەر مىنەزىن؟
ول ومىردە تەاتردى كورمەگەن،
سىزدەر كۇلىپ جۇرمەيسىز بە؟
وندا رەنجىپ قالادى. ەستە بولسىن،
كۇلكى بولسا كەك تۇتادى.
1ء-ارتىس.
قورىقپاڭىز، سۋدار. شىدايمىز ءبىز
قانداي قىزىق لورد بولسا دا.
لورد (مالايعا).
وسى ءقازىر اپارىڭدار بۋفەتكە،
باردى بەرىپ قوناق ەتسىن
تۇك مۇقتاجى بولماسىن.
مالاي مەن ءارتىس كەتەدى.
(باسقا مالايعا).
شاقىرىڭدار بارتولومو پاجىمدى.
ايەل قىلىپ كيىندىرىپ
الگى ماستىڭ بولمەسىنە كىرگىزىڭدەر.
حانىم دەپ ءبارىڭ قۇرمەت ەت،
تاپسىرىڭدار ماعان جاعام دەر بولسا،
ءوزىن بايسال ۇستاسىن.
ءوزى كورگەن انىق بەكزات حانىم بولسىن،
ءدال سولاردىڭ ەرىنە ەتەر مىنەز ەتسىن.
اناۋ ماسپەن ءدال سونداي بوپ،
ءسوز، مىنەز دە نازىك بولسىن.
ايتار ءسوزى: «نە بۇيىرار ەكەنسىز،
كونگىش جارىڭ بار بەيىلمەن
قارىزى مەن ماحابباتىن اقتاماقشى» دەپ تۇرسىن.
ءسويتىپ قۇشىپ، ءسۇيىپ تۇرىپ،
كەۋدەسىنە باسىن ءيسىن.
قۋانىشتى جاسىن توگىپ
كۇيەۋىنىڭ جازىلعانىن شۇكىر ەتسىن.
جەتى جىلداي ەسسىز بولىپ،
كەدەيمىن دەپ ءجۇردىڭ دەسىن.
ەگەر ايەل مىنەزىنە سالا الماي،
بالا جىلاي بىلە الماسا،
سارىمساق تا ەم بولادى.
ورامالعا ءتۇيىپ السىن —
ەرىكسىز-اق جاس توگەدى.
ورىنداشى وسىنى تەز.
قالعان جاعىن كەيىن ايتام.
مالاي كەتەدى.
بىلەم، بالا وپ-وڭاي
ايەل داۋسىن، ءجۇرىسىن دە كەلتىرەد.
تىڭدار ما ەدى ەرىم دەگەن كەزدەرىن
مالايلاردىڭ كۇلكىدەن ولەر بولعانىن،
قاراپايىم تۇرپايىعا كونگەنىن.
اقىل ايتام. ءوزىم بارسام
قىلجاقتارىن ازايتام
بولماسا، شەكتى بىلمەي كەتىسەر.
كەتەدى.
ەكىنشى كورىنىس
لورد ۇيىندەگى جاتىن ءۇي.
جوعارىدان سلاي، مالايلار كەلەدى. بىرەۋ كيىم، بىرەۋ شىلاپشىن، قۇمان ۇستاعان. مالايشا كيىنىپ لورد تا كەلەدى.
سلاي.
قۇداي ءۇشىن ءبىر ساپتىاياق جەڭىل سىرا!
1 - مالاي.
بۇيىراسىز با، قۇرمەتتىم؟ مىناۋ حەرەس.
2- مالاي.
بۇيىراسىز با، قۇرمەتتىم؟ مىناۋ كومپوت.
3- مالاي.
قانداي كوستيۋم اكەلۋگە بۇيىراسىز؟
سلاي. مەن كريستوفەر سلايمىن. مەنى قۇرمەتتىم دەپ تە، مارحاباتتىم دەپ تە اتاماڭدار. حەرەسىڭدى تۋمىسىندا ىشكەن ەمەن، ال كومپوت بەرەم دەسەڭدەر، سيىر ەتىنەن جاساعان كومپوت بەرىڭدەر. جانە قانداي كوستيۋم كيەسىڭ دەپ سۇراماڭدار. مەنىڭ ارقام قانشا بولسا، كەمزالىم دا سونشا، بالتىرىم نەشەۋ بولسا، شۇلىعىم دا سونشا، اياعىم قانشا بولسا، باشماعىم دا سونشالىق، سوندا دا كەيدە باشماعىمنان اياعىم سانى ارتىق بوپ جۇرەتىنى بار، نەمەسە كەي باشماقتان ساۋساقتارىم سورايىپ جۇرەدى.
لورد.
شاتاس ويدان بوي تارتىڭىز،
قاسيەتتى اسىل زات.
داۋلەت، قۇرمەت يەسى،
بىلعانىش ءبىر وي ويلار ما!
سلاي. نە دەيد؟ مەنى جىندى ەتپەكسىز بە؟ مەن تەگى، بەرتون - حيتتاعى سلاي شالدىڭ بالاسى كريستوفەر سلاي ەمەسپىن عوي؟ مەن،تەگى، تۋمىسىمدا جۇكشى، تاربيەمدە ءجۇن تۇتكىش، باسىما تۇسكەندە ايۋ جەتەكتەگىش، بۇگىنگى كاسىبىم جەز ۇستاسى ەمەسپىن عوي؟ ۋينكوتتاعى تراكتير ۇستاعان جۋان قاتىن مەرەن حەككەتتەن سۇراڭىز مەن تۋرالى. سول، مەن ىشكەن اقشىل سىرا ءۇشىن ون ءتورت پەنس الاسىم جوق دەپ تانسا، وندا مەنى بۇكىل ناسرانىي قاۋىمىنداعى ەڭ اسقان سۋايت دەڭدەر. قالايشا؟ مەن ەسالاڭ ەمەسپىن: مىنە...
1- مالاي.
مىنە، وسىدان عوي حانىمنىڭ قايعىسى.
2- مالاي.
مىنە وسىدان عوي مالايلاردىڭ جۇدەۋى.
لورد.
مىنە وسىدان عوي تۋىسقاننىڭ بەزگەنى.
قاشىرعان ءسىزدىڭ شالىعىڭىز.
و، ەسىنە ال، مىرزا، اسىل تەگىڭدى،
وشكەن ويدى قايتا ويلا،
قۋ ماسقارا ءتۇسىڭدى.
كورشى مىنە: قۇلدارىڭ توساد ءامىرىڭدى،
تەك بەلگى ەت — قىزمەتىنە ءازىر تۇر.
مۋزىكا ما تىلەرىڭ؟ چۋ! اپوللون وينايدى.
مۋزىكا.
جيىرما بۇلبۇل توردا سايرايد.
ۇيىقتايمىسىڭ، توسەك ءازىر،
حور قىزىنىڭ مەكەنىندەي
جار توسەگىڭ جايۋلى تۇر.
سەيىل كەرەك پە؟ جولىڭا گۇل توگەمىز.
اتقا مىنەسىڭ بە؟ اتتار ءازىر؛
التىن تۇرمان جالتىراپ تۇر.
قۇس سالاسىڭ با؟ سۇڭقار ۇشاد،
بوز تورعايداي. يت كەرەك پە؟
ۇرگەن داۋسى اسپان قۇشىپ،
جاڭعىرىعى جارتاستا ءجۇر.
1 - مالاي.
اڭ قۋاسىڭ با؟ تازى يتتەرىڭ جوسىعاندا
بۇعى، مارال الدىن ورايد.
2 - مالاي.
سۇيەتىنىڭ سۋرەت پە؟ مىنە، سۋرەت،
جاعادا تۇرعان ادونيس
سيتەرەيا تىعىلىپتى قامىسقا،
دەمىمەن قامىس مايىسىپ
جەل ەسكەندەي جاپىرىلعان.
لورد.
الدە سىزگە يو قىزىن كورسەتسەك پە،
اڭداۋسىزدا قىسىلعاننان
ءتىرى جانداي ءدال شىعىپتى.
3 - مالاي.
الدە دافنا كورەسىز بە، قالىڭ جىڭعىل
اياعىنان قان اعىزعان،
اپوللون كورىپ قايعى شەككەن،
قان مەن كوز جاس سونداي شىققان.
لورد.
سەن لوردسىڭ، سول عانا بولماقسىڭ،
ايەلىڭ بار جاننان اسقان،
ءبىزدىڭ ازعان زاماندا تەڭدەسى جوق.
1 - مالاي.
سەن دەپ توككەن كوزدىڭ جاسى
سەل قىلماسا اسىل ءجۇزىن،
الەمدەگى ەڭ سۇلۋدىڭ ءوزى ەدى،
قازىردە دە پار كەلەر جوق.
سلاي.
مەن — لورد، مەنىڭ قاتىنىم بار ما؟
ءتۇسىم بە وسى، الدە بۇرىن ءتۇس كورىپ پە ەم؟
ۇيقىدا ەمەن! ەستىپ، كورىپ، سويلەيمىن؛
مىناۋ ءيىس، مىناۋ نازىك نارسەلەر،
اح، سايتان، مەن شىنىندا لوردپىن-دى.
جەز ۇستاسى كريستوفەر سلاي-داعى مەن ەمەس.
ءاي، اپكەلىڭدەر كوز الدىما قاتىندى
ۇستەۋىنە ءبىر ساپتىاياق سىرا كەلسىن.
مالايلار قول جۋۋعا شىلاپشىن مەن قۇمان، ورامال ۇسىنادى.
2 - مالاي.
مارحابات قىپ قولدى جۋار ما ەكەنسىز؟
ەسىڭىزدىڭ تۇزەلگەنى سونشالىق ءبىر قۋانىش.
بۇرىن قانداي بولعانىڭىز، ويىڭىزعا ءتۇستى عوي.
ۇيقى ۇستىندە ون بەس جىلداي بولدىڭىز،
قاراڭعىدا جۇرگەن جانداي ەدىڭىز.
سلاي.
ون بەس جىل؟ يا، مەيلىنشە ۇيقى قاندىرىپپىن.
ءسويتىپ، تۇك ءسوز ايتپاپپىن با؟
1 - مالاي.
مۇمكىن بە ەكەن، سۋدار؟
ايتتىڭىز ءبىراق بوس سوزدەر.
وسى ءساندى ۇيدە جاتىپ
ءوزىڭىزدى قۋادى دەپ سويلەيسىز،
سىراحانا قاتىندارىن ۇرساسىز،
سوتقا تارتام دەپ قوياسىز،
سىرانى از قۇياد دەيسىز،
بىردە ايقايلاپ سايسلي حەككەت شاقىراسىز.
سلاي.
ە، راس. ول سول ءۇيدىڭ قىزى عوي.
3 - مالاي.
جوق، ءسىز تراكتير مەن قىزىن-داعى كورگەن جوقسىز،
بىزگە اتاعان كوپ كىسىڭىز
ستيۆەن سلاي مەن كارى دجون نەپس-سالو،
پيتەر تەرف، حەنري پيمپەرنەل، ءبىرىن-داعى كورگەن جوقسىز،
تاعى تالاي جاندى اتايسىز،
ءبىراق ولار، بۇل دۇنيەدە بولماعاندار.
سلاي.
ال ەندەشە جازىلعانعا، تاڭىرىمە شۇكىر ەتتىم.
ءبارى.
ءامين
سلاي.
راحمەت، ساعان دا تەرىس بولماس-تى.
مالايلاردى ەرتىپ. ايەلشە كيىنگەن پاج كىرەدى.
پاج.
ال، ساۋلىعىڭىز قاندايلىق؟
سلاي.
تاماشا تاماق مۇندا كول-كوسىر، ءجا، قاتىن قايدا؟
پاج.
مۇندامىن، لورد بەكزادام، امىرىڭە ءازىرمىن.
سلاي.
ءسىز بە قاتىن، بايىم دەپ نەگە ايتپايسىڭ؟
مالايلارعا لوردپىن مەن، ءسىز ءۇشىن بايىڭ ەمەس پە ەم.
پاج.
ءسىز بايىمسىز، لوردىمسىز. لوردسىز جانە ەرىمسىز.
مەن بولسام كىشىك، جارىڭىزبىن.
سلاي.
باسە، سولاي، ال اتى كىم مۇنىڭ؟
لورد.
مادام.
سلاي.
ەلەس پە، جوق دجەن مادام با؟
لورد.
بار بەكزاتتار سالتىنشا مادام عانا اتاناد.
سلاي.
مادام قاتىن! مىنالار مەنى ۇيىقتادىڭ دەيد،
ون بەس جىلداي ءتۇس كوردىڭ دەيد.
پاج.
ماعان وتىز جىلداي كورىنىپ ەد
جار توسەگىنەن تۇڭىلگەلى.
سلاي.
ءتۇۋ، نە دەگەن ورەسكەل! مالايلار، بار شىعىڭدار.
مادام، شەشىن داعى قاسىما جات.
پاج.
و، بەكزات لورد، كەشىرىم ەت،
بىر-ەكى ءتۇن ەركىمە قوي.
ەڭ بولماسا كۇن باتسىن دا.
دارىگەرلەردىڭ بۇيرىعى ەدى،
ءسىزدى قايتا جاڭىلار دەپ ەسىنەن،
قاسىنا جاتپا دەپ ەدى.
جايىڭىزدى ويلاۋىڭىز كەرەك قوي.
سلاي. مەنىڭ جايىم ۇزاق كۇتسەم اۋىرلايدى. ءبىراق بۇرىنعى ساندىراققا ەندى قايتىپ بارعىم كەلمەيدى. ءسويتىپ قان تامىرىم قايناعانمەن، توسپاي بولماس.
مالاي كەلەدى.
مالاي.
ءسىزدى ءتاۋىر دەگەندى ەستىپ
ارتىستەر قاي كومەديا ويناماق ەد.
دوكتورلار دا تاپسىرعان عوي
ساۋىق كورسىن — ويدان قانى قويىلىپ،
ءىشى پىسسا ەسى اۋاد دەپ،
سوندىقتان دا ساتىمەنەن
كوڭىلىڭىزدى كوتەرمەك ەك.
شەردى قۋىپ ءومىرىڭىزدى ۇزارتاد ول.
سلاي.
جارار، مەن كوندىم ويناي بەرسىن. نەمەنە ءوزى
ورازانىڭ ەرمەگى مە، جوق الدە ءبىر فوكۋس پە؟
پاج.
جوق، اسا قىزىق زات بولادى.
سلاي.
نەنىڭ زاتى؟ كويلەك تىگەر پۇل زاتى ما؟
پاج.
بۇل ءبىر شەجىرە ءتارىزدى.
سلاي.
جاقسى، جاقسى! كورەيىك! مادام قاتىن، قاسىما وتىر.
بولسىن، نە بولسا دا. تىرلىكتە جاستىق بىرەۋ-اق.
وتىرادى، كەرنەي ۇندەرى.
ءبىرىنشى پەردە
ءبىرىنشى كورىنىس
پادۋيا. قالانىڭ الاڭى.
ليۋچەنسيو مەن قىزمەتشى ترانيو شىعادى.
ليۋچەنسيو.
ماقسات ەتكەم جەتسەم دەپ
عىلىم باعى پادۋيانى كورمەك بوپ،
جايناعان لومبارديا، جەتتىم ساعان،
يتاليا عاجاپ باعى ەكەنسىڭ.
اكەم ەرىك بەرگەن ەدى،
سەنى ەرتۋگە كونگەن ەدى
سىنالعان بەرىك قىزمەتشىم ەڭ.
تۇرىپ مۇندا ءساتتى كۇندە
قيىن عىلىم وقۋدى دا باستايمىن.
يناباتتى ادامى كوپ قاسيەتتى پيزانىڭ
سوندا تۇردىم، اكەم سوندا
جاھان بىلگەن ساۋداگەر
ۆينچەنسيو، بەنتيۆوليو تەگىنەن.
سونىڭ ۇلى، فلورەنسيا بالاسى،
اقتاۋ كەرەك اكە ءۇمىتىن
بايلىعىنا قاسيەتتى ءتاج ەتەيىن.
سوندىقتان زەر سالعانىم
فيلوسوفيا ءبىر سالاسى.
كوكسەيتۇعىن زور ساناسى
ب ا ق تىرەگى قاسيەت دەيتىن.
قالاي دەيسىڭ؟ پيزادان مەن كەتكەندە،
پادۋياعا كەلگەندە،
سايازدان تەرەڭ تالعاۋمەن
عانا جۇتپاق ماقسۇت قۋا كەلمەدىم بە؟
ترانيو.
كەشىرىڭىز، قىمبات مىرزام،
بارلىق جايعا وزىڭىزشە قارايمىن،
قۋانامىن، تالماعانعا تالابىڭىز
ءتاتتى عىلىم ءنارىن كوكسەپ تۇرعانعا.
وكىنەرىم جالعىز-اق، قادىرلەي تۇرا
ستويكتەر ۇلى وسيەتىن
دانا بولماي دارا بولىپ قالماڭىز،
اريستوتەل تىيعانىنان تىيىلىپ
جۇرسەڭىز دە، وۆيدييدەن جيرەنبەڭىز.
لوگيكانى دوستارمەنەن ءسوز ەتىڭىز،
ريتوريكا قىسىر كەڭەس بوپ قالسىن.
ەرمەك بولسىن پوەزيا، مۋزىكا،
ال مەتافيزيكا ءسىمىرىڭىز
سىيعانىڭشا قارىنعا.
سۇيكىمسىزدەن پايدا دا جوق،
تەك سۇيگەن زاتقا بەرىلىڭىز.
ليۋچەنسيو.
تاماشا ايتتىڭ، ترانيو،
بوندەللو مۇندا بولسا،
ورنالاسقان بولار ەك.
جايىمىز بوپ شاقىرار ەك،
پادۋيادا تىڭ دوستاردى.
اناڭ قارا، بۇ نەتكەن توپ؟
ترانيو.
الدە ءبىزدى قارسى الار ما؟
باپتيستا، كاتارينا، بيانكا، گرەميو، گورتەنزيو شىعادى.
ليۋچەنسيو، ترانيو شەتتەي بەرەدى.
باپتيستا.
قاجاماڭدار ەندى مەنى، سينورلار!
بىلدىڭدەر عوي بايلاۋىنىڭ بەرىگىن.
ۇلكەن قىزعا كۇيەۋ تاپپاي
كىشى قىزىم مەن كۇيەۋگە بەرمەيمىن.
ەگەر بىرەۋ عاشىق بولسا كاتارينا قىزىما،
بىلگەندىكتەن سىزدەردى، تىيماس ەدىم مىنادان دا
قاراماي-اق قويار ەم.
گرەميو (شەتكە). قاسارىپ قالسىن ول قىزىڭ! قاسارمان عوي!
(قاتتى) گورتەنزيو زاۋقىڭ بار ما؟ بايقاساڭشى.
كاتارينا (باپتيستاعا).
نەمەنەڭىز وسى مەن!
شىرعا قىلىپ شاباقتارعا وسىنداي!
گورتەنزيو.
نە دەيد؟ شاباق؟ سىزدەي شورتان تىلەمەيمىز،
سىپايىراق بولىڭىز.
كاتارينا.
شوشىماڭىز، ءسىز، مىرزام،
سىزگە اۋەلى پىسقىراتىن كىسى جوق.
ەسىنە السا تەك قانا
ورىندىقپەن باسىڭىزعا بەرەر ەد،
بەتىڭىزدى جەكسۇرىنداي بويار ەد.
گورتەنزيو.
ساقتا، قۇداي، سايتانىڭنان مىناداي!
گرەميو.
ساقتا قۇداي!
ترانيو.
مىرزا، قيمىلى ءدال ءبىرىنشى سورت،
جىندى ما ءوزى، ىزالى ما، نەتكەن ءورت!
ديۋچەنسيو.
ال ءسىڭلىسىنىڭ ۇنسىزدىكتە كورىكتىسى-اي!
سىپايىلىق تاربيەسىن تانىتادى. ت-س-س-س، ترانيو!
ترانيو.
ونىڭىز راس. ءسىز دە ۇندەمەي كوز سالىڭىز.
باپتيستا.
ىسكە اسىرام ايتقانىمدى
ءقازىر-اق... بار، بيانكا، ۇيىڭە.
قىنجىلما قىمبات، بيانكام:
بۇرىنعىمنان كەم سۇيمەيمىن ءالى دە!
كاتارينا.
قويداي مومىن بيشارا!
سىلتاۋى جوق بولسا دا، اعىزىپتى سوراسىن.
بيانكا.
مەنىڭ سورىم، باعىڭ بولسىن، باۋىرىم.
(باپتيستاعا).
ەركىڭىزگە باعىنامىن، سۋدار.
مۋزىكا مەن كىتاپ مەنىڭ دوسىم بولسىن،
جالعىزدىقتا بەرىلەيىن سولارعا.
ليۋچەنسيو.
قالاي دەيسىڭ، ترانيو؟ مينەرۆانىڭ ءوزى عوي.
گورتەنزيو.
سينور باپتيستا، نەگە كەرەك بۇيتكەنىڭىز،
وكىنىش قوي، سۇيەمىز دەپ بيانكاعا
ەتكەنىمىز زالالدى.
گرەميو.
سايتان ءۇشىن قامايسىز با ونى، سينور باپتيستا،،
توپاستىعى بىرەۋىنىڭ، بىرەۋىنە جازا ما!
باپتيستا.
تىنىشتالىڭدار، مىرزالار. بايلاۋىم سول،
بار، بيانكا!
بيانكا كەتەدى.
جاقسى بىلەم سۇيەتىنىن
پوەزيا، مۋزىكانى.
وقىتۋشى شاقىرامىن ۇيىمە،
جاس كۇنىندە وقىپ السىن. گورتەنزيو،
گرەميو، بىلسەڭىزدەر وقىتادى
جىبەرىڭدەر ۇيىمە، بىلگىر ادام
مۇندا قۇرمەت، سىي كورەدى.
تەك بالامدى جەتىلدىرسىن،
قوش، كاتارينا، ءسىز قالىڭىز،
بيانكامەن ءسوزىم بار.
كەتەدى.
كاتارينا
نە دەيدى؟ ەركى جوق جان بولام با؟
نە دەيدى؟ قىبىر ەتپەس بولام با؟ ءتىپتى سونشا
نە قىلۋدى بىلمەيتۇعىن مەن بە ەكەم؟
كەتەدى.
گرەميو. ماعان دەسە مارعاۋ كەتىڭىز. كەرەكتىگىڭ سونشالىق. مۇندا ءبىر جان بوگەيىن دەپ ويلاماس. بەرەكەلەرى از ەكەن، گورتەنزيو، تەگى ەكەۋمىز دە ورازا بوپ تۇرا تۇرامىز. بۇل المانىڭ ءسىز جاعى دا، ءبىز جاعى دا پىسپەي تۇر عوي ازىرشە. قوش بولىڭىز. سۇيىكتى بيانكاعا ىنتىعىم ءۇشىن، تىلەگەنىن ۇيرەتەرلىك كىسى تاپسام، اكەسىنە بوگەمەستەن جىبەرەمىن.
گورتەنزيو. مەن دە سويتەم، سينور گرەميو. تەك جالعىز-اق ەكى اۋىز ءسوز. بۇرىنعى تالاس ەكەۋمىزگە اقىل قوستىرماس بولعانمەن، ءبىر ءماسليحات ايتايىن، ەكەۋىمىزدىڭ جايىمىز. ىنتىق جانعا جاقىنداپ، بيانكانىڭ وڭ شىرايى ءۇشىن تالاسقان باسەكەمىز كەلىستى بوپ ءوتۋ ءۇشىن، ەكەۋمىز بىرىگىپ ارەكەت ەتۋىمىز كەرەك.
گرەميو. و، نەمەنە؟
گورتەنزيو. ءمالىم عوي، سۋدار، اپاسىنا باي تابۋىمىز كەرەك.
گرەميو. باي ەمەس وعان سايتان ساي.
گورتەنزيو. باي دەڭىز، باي!
گرەميو. سايتان دەيمىن، سايتان. اكەسىنىڭ بايلىعى ءۇشىن، وسىنداي سايتاندى الاتىن ەسالاڭ بار دەيمىسىڭ شىنىمەن، گورتەنزيو؟
گورتەنزيو. قوي، گرەميو. ونىڭ ايقايى مەن اشۋىن ءبىز كوتەرە الماعانمەن قازىناسىنا قىزىعىپ، كەمشىلىگىن تۇگەل كوتەرىپ
الاتىن مەيىرىمدى جىگىت جوق دەمە، تەك تابۋ كەرەك سوندايدى.
گرەميو. ءاي، بىلمەيمىن! بۇل، جاساۋ ءۇشىن كۇن سايىن بازارد ادۇرە جەۋگە كونگەنمەن تەڭ عوي.
گورتەنزيو: ارينە، راس شىرىك الما اراسىندا تاڭداۋ از. ءبىراق ەندى بوگەت ءبىزدى دوس ەتكەن سوڭ مىقتاپ سۇيەنىسەيىك. باپتيستانىڭ ۇلكەن قىزىنا كۇيەۋ تاۋىپ، كىشى قىزىنا جول اشايىق. سوندا ەكەۋمىز قايتادان شەكىسەرمىز. اينالايىن، بيانكا، سەن تيەر جان باقىتتى عوي: كىم كومبەگە بۇرىن جەتسە، بايگە سونىكى. نە دەيسىز، سينور گرەميو؟
گرەميو. ايتقانىڭىز ءبارى راس. سول اپاسىنا قىزىعىپ، ايتتىرىپ، قاتىن ەتىپ قاسىنا جاتار، سوردى ارىلتار ەر شىقسا، سوعان پادۋيانىڭ ماڭداي الدى بايگەسىن سىيلار ەم. ءجۇرىڭىز.
ەكەۋى كەتەدى.
ترانيو.
مۇمكىن بە ەكەن، ايتىڭىزشى، شىنىمەن-اق،
اسىقتىق ءسىزدى جەڭگەنى مە؟
ليۋچەنسيو.
ءوز باسىمنان اتقارماسام،
سەنبەس ەدىم ءوزىم دە.
سەلقوس قاراپ جۇرگەنىمدە ماڭايعا
سول سەلقوستان ماحاببات تۋىپ قالىپتى.
ەندى اشامىن بار شىنىمدى،
ساعان اشام، باسىڭ ماعان قىمبات ەدى،
ەرتەدە اسىق ايتقان سىرداي
ورتەنەمىن ترانيو، ولەم، وشەم
وسى قىزدى الماسام. اقىلىن تاپ،
ترانيو سەن ەسەبىن
تاباسىڭ. جاردەمىڭ بەر — سەن جەتەككە الاسىڭ.
ترانيو.
مەزگىل ەمەس، سۋدار، ءسىزدى سوگەرلىك،
ۇرىسقانمەن جۇرەك وتىن جەڭبەيدى.
اسىق بولساڭ جالعىز عانا ايلا بار،
«سور تۇتقىننان از اقىمەن ازات بول».
ليۋچەنسيو.
راحمەت. ايتشى جانە. قۇلاعىما جاعادى.
ءماسليحاتىم كومەكشىم.
ترانيو.
قىزعا سونشا تەلمىرىپ قاپ
ءىستىڭ ءجونىن اڭعارماپسىز.
ليۋچەنسيو.
تەك شۇعىلاسىن تاماشا ەتتىم،
سۇلۋلىعى قىزىڭداي بار اگەنوردىڭ
تىزە بۇگىپ كريتتىڭ ءبىر جاعاسىنا،
يۋپيتەردىڭ ۇيىماپ پا ەد تال بويى.
ترانيو.
سول عانا ما سەزگەنىڭىز؟ ال اپاسى،
قانداي جانجال سالعانىن،
قالاي تالقان بولعانىن ءبىلدىڭىز بە؟
ليۋچەنسيو.
قىبىرلاپ ەد نارتتاي قىزىل ەرىنى
دەمىنەن اسەم شە اڭقىپ ەد،
بار عاجايىپ ءبىر وزىندە تۇرعانداي.
ترانيو.
قوي، اۋعان ەستى جىيايىق.
ويانىڭىز، سۋدار! سۇيگەن بولساڭ،
جەتپەك كەرەك سول قىزعا. دۇرىس پا؟
ۇلكەن قىزى الباستى ەكەن،
سونى اكەسى ۇزاتقانشا،
ءسىزدىڭ سۇلۋ وتىرارداي ءتۇرى بار.
سول سەبەپتى اكەسى ونى اۋلاق ەتپەك
مازاسىز كوپ كۇيەۋلەردەن.
ليۋچەنسيو.
اح، ترانيو، نەتكەن قاتال اكەسى!
بايقادىڭ با، جالعىز-اق ءبىر ارمانى
تاربيەشى تابۋدا ەكەن. ترانيو.
بايقادىم، سۋدار. ايلانى دا تاپقاندايمىن.
ليۋچەنسيو.
مەن بە!
ترانيو.
بولدى. قولىڭىزدى، سۋدار،
تەگى ويىمىز تابىسقان-دى.
ليۋچەنسيو.
ايتشى سەن اۋەلى.
ترانيو.
تىلەيسىز ءسىز
وقىتۋشى بولسام با دەپ سول قىزعا،
وسى ەدى عوي ويىڭىز!
ليۋچەنسيو.
قالاي دەيسىڭ، مۇمكىن بە؟
ترانيو.
جوق. كىم وينايدى ءسىزدىڭ ءرولدى
ۆينچەنسيو ۇلى بولاد كىم مۇندا؟
ۇيگە يە بوپ كىم وقيدى،
تانىستاردى شاقىرىپ، كىم جۇرەدى قوناقتا؟
ليۋچەنسيو.
ءجا، basta! توقتا، تاپتىم،
ءبىزدى ءالى ەشكىم كورگەن جوق.
وڭىمىزدەن تانىلمايدى
مىرزا قايسى، مالاي كىم. مەن بولامىن ترانيو.
يە بولىپ ورنىمدى باس.
مالايلار مەن شارۋاعا يە بول.
مەن پيزانىڭ ءبىر كەدەيى بولامىن.
نە نەاپول، نە فلورەنسيا ادامىمىن.
ايتىلدى دا بولدى سول. شەشىن.
قالپاعىم مەن پلاششىمدى ال،
بوندەللو قىزمەتكەرىڭ،
ونىڭ ءتىلىن ءقازىر تابام.
ترانيو.
ەركىڭىز ءبىلسىن.
ەكەۋى كيىم اۋىسادى.
البەتتە، سۋدار، سىزگە جاقسىن،
باعىنۋ مەنىڭ قارىزىم جۇرەردە باي تاپسىرىپ ەد،
«ايتقانىن ەت بالامنىڭ» دەپ، سولاي دەپ ەد،
بولماسا دا ءدال مىناداي ويىندا.
قۋانىپ-اق ليۋچەنسيو بولامىن،
ونى شىن سۇيگەننەن.
ليۋچەنسيو.
ليۋچەنسيو ءوزى دە سولاي سۇيگەننەن،
قۇل بولامىن جەتۋ ءۇشىن
كوزىم تارتقان سول سۇلۋداي ارمانىما.
ال، مىنە ءبىزدىڭ بۇزىق تا!
بوندەللو كىرەدى. قايدا قاڭعىپ كەتتىڭىز؟
بوندەللو. مەن قاڭعىدىم با؟ و نەس! وزدەرىڭ قايدا قاڭعىدىڭ؟ ءجا، مىرزا، مەنىڭ دوسىم ترانيو ءسىزدى توناعان با، جوق، ءسىز ونى ما؟ الدە كەزەك توناس پا؟ ايتساڭىز نەتتى. بۇ نە تاماشا؟
ليۋچەنسيو.
كەل، ساندالما، ءازىل ارزان،
جاعدايعا ۇيلەس ودان دا.
سەنىڭ دوسىڭ مەنى اجالدان قۇتقارۋعا
كيىمىم مەن اتىمدى الدى.
قۇتىلسام دەپ مەن ول بولدىم.
تۇسە سالا كەمەدەن، توبەلەستە
كىسى ءولتىرىپ، سەسكەنەمىن سوتىنان.
قىزمەتشى بول مىناعان
ساقتىق ويلاپ، جول شەگەمىن مەن بۇدان.
ۇقتىڭ با؟ بوندەللو.
جو، سۋدار؟ جوق!
ليۋچەنسيو.
ترانيو اتىن ۇمىت ەندەشە
ول مۇلدە ليۋچەنسيو بولىپ تۇر.
بوندەللو.
ولجالى ەكەن. مەن ءوزىم دە بولار ەم.
ترانيو.
ال، شىراعىم، مەنىڭ ەندى مۇراتىم نە؟
باپتيستانىڭ كىشى قىزىن الۋ ما؟
تەك وزىمە ەمەس، مىرزاما
كىسى باردا تاعزىم ەت.
وڭاشادا ترانيو باياعى.
بوتەن باردا — مەن مىرزاڭىز
ليۋچەنسيو.
ال جۇرەيىك، ترانيو،
سەن ىستەيتىن تاعى دا ءبىر ءىس بار ەكەن.
سەن دە مىنا ىنتىقتاردىڭ ءبىرى بول.
نەگە دەيسىڭ عوي؟ وعان مىقتى سەبەپ بار.
كەتىسەدى. جوعارىدا ارتىستەر سويلەسەدى.
1-قىزمەتشى.
ميلورد، قالعيسىز با؟ پەسامەن جۇمىس جوق.
سلاي.
جوق، جوق. انا اتىمەن انت ەتتىم.
سۇمدىق جاقسى. ءالى ۇزاق پا؟
پاج.
جاڭا عانا باستالدى عوي، ميلورد؟
سلاي..
اسا ءبىر تاماشا. مادام قاتىن، تەك تەز بىتسە ەكەن.
وتىرىپ قاراي باستايدى.
ەكىنشى كورىنىس
پادۋيا. گورتەنزيو ءۇيىنىڭ الدى. پەترۋچيو مەن قىزمەتشىسى گرۋميو شىعادى.
پەترۋچيو.
ۆەروناعا مەن ازىرشە قوش ايتتىم،
پادۋيادا دوستارىمدى كورمەكپىن.
اسىرەسە، بەرىك دوسىم، گورتەنزيو.
مىناۋ سونىڭ ءۇيى عوي،
ءاي، بۇزىق گرۋميو، سوق دەيمىن!
گرۋميو. سوعام با، سۋدار؟ نە دەپ سوعام؟ ءسىزدىڭ جاقسىلىعىڭىزدى ءقايتىپ قيامىن!
پەترۋچيو. نادان! سوق دەيمىن مەن، نىعىتىپ.
گرۋميو. ءسىزدى سوعام با، سۋدار؟ سۋدار، ءسىزدى ۇراتىن كىم ەدىم مەن؟
پەترۋچيو.
نادان! سوق دەيمىن ەسىكتى،
بولماسا، باسىڭ تاتار ءناسىپتى.
گرۋميو.
ءسىز عوي — جانجالقوي؟ مەن ۇرسام با،
بۇل باسىمدى قۇرتام دا. پەترۋچيو.
ەستيمىسىڭ بۇيرىعىمدى؟ بولماسا جانجال سالارمىن.
قۇلاعىڭنىڭ بار سايتانىن قاعارمىن. (قۇلاعىن بۇرايدى.)
گرۋميو.
اتتان! جىندانىپتى، مىرزام!
پەترۋچيو.
تىڭدايسىڭ با، بۇزىق نايساپ؟
گورتەنزيو شىعادى.
گورتەنزيو. بۇل نە؟ نەمەنە؟ ەسكى دوسىم گرۋميو، ەسكى دوسىم پەترۋچيو! نە بوپ جاتىر ۆەرونادا؟
پەترۋچيو.
گورتەنزيو، اراشاعا كەلدىڭىز بە؟
كورگەنىمە قۋانامىن ءوزىڭىزدى!
گورتەنزيو.
قوش كەلىپسىز قۇرمەتتى سينور، پەترۋچيو.
تۇر، گرۋميو — كەرىس ارتى كەلىسەتىن.
گرۋميو. مۇنداي ىسكە بوتەن ءتىلدىڭ ەمى جوق، سۋدار. قىزمەتىنەن بوساۋعا انىق سىلتاۋ ەمەس پە؟ بىلەسىز بە، سۋدار، بۇ كىسى ءوزىن قاتتى سوق دەيدى. وتىز جەردەن وتىرتسا دا مىرزاسىن مالاي ۇرسا نە بولماق؟
اتتەڭ ءبىراق سوقسام ەتتى،
باسىم امان شىقسام نەتتى.
پەترۋچيو.
ميسىز مەڭىرەۋ! گورتەنزيو،
ەسىك قاق دەپ بۇيىرعان ەم بۇزىققا،
ايتقانىمدى وتكىزە الماي تۇرعانىم.
گرۋميو.
ەسىك قاق دەپ! وي، توبا، اپ-انىق قىپ ايتپاپ پا
ەدىڭىز «وڭباعان، سوق مەنى، سوق مەنى جاقسىلاپ
سوق مەنى نىعىتا» دەپ،
ەندى كەلىپ ەسىك قاق دەگەنى نەسى.
پەترۋچيو.
اقىم سول — تاي دا بىلاي، اۋىز جاپ!
گورتەنزيو.
تيمەڭىز، مەن كەپىلمىن.
ءبىر جانساقتىق بولعان عوي
ەكەۋىڭىزدىڭ اراڭىزدا.
نە قانداي جاقسى جەلدەر ەسىپ
ۆەرونادان ءسىز دوسىمدى كەلتىرگەن؟
پەترۋچيو.
جاستى قۋار جەل قانى
ب ا ق ىزدەۋگە قيىردان،
ورايسىزدان. قىل قىسقاسى،
سينور گورتەنزيو، جايىم سول
اكەم ءولدى انتونيو.
مەن بىتقىلعا باتىل كىردىم.
ەبىن تاۋىپ، باقىت تاۋىپ ۇيلەنبەكپىن.
قالتادا كرون، ۇيدە مۇلىك،
كەزبەك بولدىم جاھاندى.
گورتەنزيو.
ەگەر ءسوزدى شۇباتپاستان
اتاسام قايتەد ءبىر اساۋدى،
العان ءۇشىن زارلاعانداي؟
كەپىل بولام بايلىعىنا،
باي قالىڭدىق. ءاي، دوسىمسىڭ،
جالعىز-اق تەڭىڭ ەمەس.
پەترۋچيو.
گورتەنزيو، ءبىز دوستارمىز،
كەلىسەمىز ءسوزسىز-اق. كوزى جەتسە
بايلىعىنىڭ سايلىعىنا،
اقشا مەنىڭ ءانىم ءسانى
سۇمپاي بولعان قاتىنىڭداي فلورەنتتىڭ
مىستاننان دا كارى بولسىن، دولى بولسىن.
كسانتيپپا، قاتىنىنان سوكراتتىڭ، وڭباسا دا،
بايلاۋىمدى بۇزا المايدى.
اينىمايمىن — تۋلاسا دا،
اساۋ تەڭىز تولقىنىنداي.
باي قالىڭدىق بايى بولام.
باك يەسى بولامىن.
گرۋميو. كوردىڭىز بە، سۋدار، ويىن ىرىكپەي ايتىپ تۇر. التىنىن مول بەرسەڭىز — قۋىرشاق ءتىپتى ىستىك تەمىر بولسىن، ۇيلەنەدى ءبارىبىر. اۋزىندا ءبىر ءتىسى جوق باسقا بولسىن، تاپ ءولۋ — كوتەرەمنىڭ دەرتى بولسىن ءبىر باسىندا، پىسقىرمايدى ءبارىبىر، تەك پ ۇلى بولسىن.
گورتەنزيو.
ءبىز ەكەۋمىز لاعىپ كەتتىك،
بۇل ءازىلدى شىن ايتايىن،
پەترۋچيو، ايتتىرايىن مەن ساعان.
ءوزى سۇلۋ باي قىزىن
اكسۇيەكشە تاربيە العان.
بار ايىبى، زور ايىبى
مىنەزى بار پالەدەي،
اساۋلىق پەن قىڭىرلىعى سونشالىق.
مىسالى: مەنىڭ باسىما اپات جەتسە دە،
الماس ەدىم التىن وزەن توكسە دە.
پەترۋچيو.
ۇندەمە، التىن كۇشىن بىلمەيسىڭ،
اكەسى كىم — بولدى ماعان.
قارسى باستىم — قاپتاي بەرسىن
كۇزگى سوققان داۋىلداي.
گورتەنزيو.
اكەسى ونىڭ باپتيستا مينولا،
يناباتتى اقسۇيەك. قىزى بولسا
كاتارينا مينولا
زاردەي ءتىلى ەلگە ايان.
پەترۋچيو.
اكەسىن بىلەم، ءوزى ەمەس،
مارقۇم اتام ايتۋشى ەدى.
قىزىن كورمەي ۇيقى كورمەن.
كەشىرىڭىز كىنامدى،
ءقازىر كەتەم قاسىڭىزدان
بىرگە جۇرمەس بولساڭىز.
گرۋميو. وتىنەيىن، سۋدار، بارا بەرسىن بەتىمەن. وسى ءسوزىم ۇمىتپاڭىز، ول قىز مۇنى مەن بىلگەندەي بىلسە، بۇعان ۇرىس دارىماسىن تەز تانىر. ماعان دەسە ءجۇز قايتارا وڭباعان دە، سەلت ەتپەيدى. ال ءوزى ۇرىستى باستاسا، قۇلديلاتا قۇلاتاد. يلانىڭىز، سۋدار، مۇنىمەن بايلانىستى ما، سونداي الەم تاقسىن دا، سونداي ۇرىس باستاسىن كەپ، ول قىزدىڭ اجارىنان تۇك قالماس تا، جارىق دۇنيەگە جاڭا تۋعان كۇشىكتەي بوپ ماڭگىرە قارار. ءسىز مۇنى بىلمەيسىز سۋدار.
گورتەنزيو.
توقتا، پەترۋچيو، مەن دە بارام،
مەنىڭ دە قازىنام سول جەردە.
جان جارىعىم قاماۋدا،
كىشى قىزى نۇر بيانكا
جاسىرۋلى مەنەن دە،
بار جاستان دا تالاسقان.
قيىندىعىن بىلگەن سوڭ،
جاڭاعى ايتقان ايىبى بار
ۇلكەن قىزىن ۇزاتۋدىڭ،
سونداي ءتارتىپ ورناتىپتى
بيانكاعا جان جۋىتپاي،
ۇزاتپاقشى كاتارينا قۋارعاندى.
گرۋميو.
كاتارينا قۋارعاندى،
ءيا، قىزعا بۇدان سۇم ات بولماس.
گورتەنزيو.
سەن، دوسىم، ءبىر ەڭبەك ەتسەڭ،
مەن جۇپىنى كيىنەيىن، باپتيستاعا
زور كۇيشى دەپ اپار مەنى،
بيانكاعا مولدالىققا.
مۇمكىنشىلىك سوندا تابام
ەركىممەنەن اينالدىرىپ
وڭاشادا قولعا الام.
گرۋميو. بۇل وسالدىق ەمەس پە؟ ۇلكەندى قالاي الداماق، جاستار قالاي جىمداسادى؟!
گرەميو مەن كىتاپ ۇستاپ بوتەن كيىم كيگەن ليۋچەنسيو شىعادى.
مىرزا، مىرزا، بەرى قاراڭىز. مىنالار كىم، ءا؟
گورتەنزيو.
اقىرىن، گرۋميو، بۇل مەنىڭ باقتالاسىم.
پەترۋچيو، كەتەيىك.
گرۋميو.
ءيا، ماحابباتقا ءدال ءوزى ەكەن؟ (ولار شەتكە كەتەدى).
گرەميو.
بولدى ءبارى. بار ءتىزىمدى قارادىم.
تىڭداڭىز تەك، تۇپتەتىپ تۇرىپ بەرىڭىز،
وقىتىڭىز تەك اشىقتىق كىتابىن
باسقا وقۋعا الدانباسىن.
ۇقتىڭىز با وسىنى؟
باپتيستانىڭ تولەيتۇعىن
اقىسىنىڭ ۇستىنە
مەن دە سىيدى اياماسپىن. بارلىق مىنا كىتاپتى
ءيىس مايلاڭىز شەتىنەن
بۇعان تيەر ساۋساقتىڭ
تەڭى جوق. نەنى وقيسىز اۋەلى؟
ليۋچەنسيو.
كوزدەيتىنىم پايداڭىز،
سەنىڭىز ماعان ءامىرشىم.
ءسىزدى وزىمدەي ويلارمىن
مۇمكىن سەزىم اسەرى
ارتىق بولار ءسىزدىڭ شالا بىلىمنەن.
گرەميو.
ءبىلىم — عاجاپ ءىسسىڭ-اۋ!
گرۋميو (شەتكە).
جۇدىرىق، سەن تاماشا كۇشسىڭ-اۋ!
پەترۋچيو.
ءۇن قاتپا!
گورتەنزيو.
تسس! گرۋميو! سالەم، سينور گرەميو!
گرەميو.
قۇپ كەلىپسىز، سينور گورتەنزيو،
ءمالىم بولسىن، مينولاعا بارعانىم.
ۋادە قىپ ەم تاپپاققا
نۇر سيپاتتى بيانكاعا مولدانى.
ءساتى كەلىپ تابىلىپ تۇر، مىنەكي،
سىپايى دا عالىم جاس.
تىلەگەندەي: بەك بىلگەنى پوەزيا،
وزگە جاقسى كىتاپتار دا بىلەدى.
گورتەنزيو.
ماعان دا ءبىر تانىسىم
جاقسى مۋزىكانت تاپپاق ەدى،
سول سۇلۋدى وقىتقانداي
مەن دە قاراپ قالعانىم جوق،
قۇرمەتىنە بيانكانىڭ ءوزىم سۇيگەن.
گرەميو.
ءوزىم سۇيگەن — ءىسىم بايان ەتەدى.
گرۋميو (شەتكە).
قالتاڭ بايان ەتەدى.
گورتەنزيو.
مەزگىل ەمەس ماحابباتپەن ماقتانار.
ايتايىن مەن تىڭداساڭىز،
ەكەۋمىزگە زور جاڭالىق:
تاۋىپ تۇرمىز اقسۇيەكتى
بىزگە پايدا كەلتىرەتىن ەركىمەن
ايتتىراتىن كاتارينا دولىنى
بايلىق تيسە — ۇيلەنەتىن.
گرەميو.
تاماشا عوي، ەتەر بولسا دەگەنىڭ،
ايتتىڭىز با قىز ءمىنىن؟
پەترۋچيو.
ۇرىسقاعىن، دولىسىن دا بىلەمىن،
بۇيىم ەمەس، سول-اق بولسا ايىبى.
گرەميو.
سولاي ما؟ تاماشا. قاي جەرلىكسىز؟
پەترۋچيو.
ۆەرونادان، اكەم اتى — انتونيو.
ول ولگەن. مۇراگەرمىن، ورتاق جوق:
جاساماقپىن شەكسىز كوپ!
گرەميو.
مۇمكىن بە ەكەن ءدال مىناداي قاتىنمەن.
ءتىسىڭىز باتسا — جولدى وڭعارسىن.
كومەكشىگە مەن بارىنشا ءازىرمىن،
ءسويتىپ الاسىز عوي قاتەردى؟ پەترۋچيو.
الاتىنىم تىرشىلىك.
گرۋميو (شەتكە).
الادى ونى — قىزدىڭ سورى!
پەترۋچيو.
تەك كەلدىم بە مەن مۇندا؟
شاڭ-شۇڭعا مەن سەسكەنبەن.
ەستىمەپ پە ەم ارىستاننىڭ باقىرعانىن.
قۇتىرعان تولقىن كورمەپ پە ەم.
كوبىك اتىپ ۇمتىلاتىن قابانداي؟
قان مايداندا كورمەپپىن بە اتىستى؟
اسپان اتقان زەڭبىرەگىن بىلمەپ پە ەم؟
دەمىن تارتىپ تىڭداماپ پا ەم مەن تالاي
كەتەر قايناپ، كەرنەي ويناپ، كىسىنەگەن اتتاردى؟
ايتقاندارىڭ ايقايى ما قاتىننىڭ؟
ول قازاندا تىرسىلداعان بۇرشاق قوي
وت قىزعاندا شىتىرلايتىن.
قۇبىجىق دەپ ۇركىتىڭدەر بالانى.
گرۋميو.
قورقاق كىسى بۇل ەمەس.
گرەميو.
بايقادىڭ با، گورتەنزيو!
دەر كەزىندە كەلىپتى.
ءوزىنىڭ دە ءبىزدىڭ تاعى باعىمىز.
گورتەنزيو.
مەن شىعىنعا ورتاقپىن،
تويدىڭ قامىن ءبىز الايىق.
گرەميو.
مەن دە ريزامىن، تەك ۇيلەنسىن.
گرۋميو (شەتكە):
مەن سەنەمىن، اس ساي بوسىن.
جاقسى كيىنگەن ترانيو شىعادى، قاسىندا بوندەللو.
ترانيو.
قايىرلى ءسات، مىرزالار. وتىنەيىن سىزدەردەن:
بولماسا ايىپ ايتىڭىزشى
ءۇيى قايسى باپتيستانىڭ؟
بوندەللو.
الگى ەكى سۇلۋ قىزى بار ما؟ سول عوي ويداعىڭىز؟
ترانيو.
ءدال سول، بوندەللو.
گرەميو.
قاي قىزى ەكەن ويداعىڭىز؟
ترانيو.
قىزى ما الدە ءوزى مە، سىزگە تيمەس سوققانىمىز؟
پەترۋچيو.
دولىسىنا تيمەڭىز — شارتىم سول.
ترانيو.
دولىسىنا زاۋقىم جوق — سىرىم سول.
ليۋچەنسيو (شەتكە).
جامان ەمەس، ترانيو.
گورتەنزيو.
نيەت قالاي:
كەلەسىز بە، ءسىز دە قىزدى جاعالاي؟
ترانيو.
قايتۋشى ەدى، سولاي بولسا؟
گورتەنزيو.
تۇك ەتپەيدى، تابانىڭىز تايار بولسا.
ترانيو.
كوشە بويى كەن ەمەس پە:
سىزگە دە ءبىر، ماعان دا.
گورتەنزيو.
راس، تەك، ول تۇسىنبەيدى ەگەسكە.
ترانيو.
ول قالايشا ايتىڭىز؟
گرەميو.
مەن ايتايىن ءمانىسىن،
كوڭىل ەتەد ول قىزدان، سينور گرەميو.
گورتەنزيو.
ونى جانە تاڭداعان سينور گورتەنزيو.
ترانيو.
سابىر، مىرزالار! سىزدەر بەكزاتسىزدار عوي،
تىڭداڭىزدار دالەلىمدى مەنىڭ دە،
باپتيستا شىن اقسۇيەك.
اكەممەنەن تانىس ەدى ەسكىدەن،
قىزى ءتىپتى مۇنان داعى سۇلۋ بولسىن،
قىزىققاندار تالاي بولسىن،
ورتاسىندا مەن بولماقپىن،
ەلەناعا مىڭدار ىنتىق بولعانداي،
مىڭ ءبىر جىگىت قىزىقسا دا بيانكاعا
ليۋچەنسيو تۋىن جىقپاس،
پاريس كەلىپ تالاسسا دا تايقىپ شىقپاس.
گرەميو.
مىناۋ ءبىزدىڭ ءبارىمىزدى تۇرمەسىن!
ليۋچەنسيو.
ەرىك بەرسەڭ ءالى تالاي ەسىپ بەرەر.
پەترۋچيو.
وسى ءسوزدىڭ نە ءمانى بار، گورتەنزيو؟
گورتەنزيو (ترانيوعا).
ءجون سۇرايىن سىزدەن، مىرزا: كوردىڭىز بە سول قىزدى؟
ترانيو.
جوق. ءبىراق ەكەۋ دەپ ەسىتتىم
ءبىرى شايپاۋ ءتىلدى دەيدى.
ەكىنشىسى سىپايى دا سۇلۋ دەيد.
پەترۋچيو.
العاشقىعا تيمەڭىز — ول مەنىكى.
گرەميو.
ول قايراتتى گەركۋلەسكە قويايىق،
مىڭ پالەدەن سول قيىن.
پەترۋچيو.
مەنىڭ ءسوزىم ۇقساڭدارشى، مىرزالار.
سىزدەر مۇندا قيدالاسقان سۇلۋعا
اكە بۇگىن جولاتپايدى جىگىتتى،
اتامايدى بىرەۋىڭە،
ۇزاتقانشا اپاسىن،
كىشى قىزعا كەزەك جوق.
ترانيو.
ەندەشە ءسىز بولساڭىز
بارىمىزگە، ماعان داعى كومەكشى،
مۇزدى جارماق مىندەت العان بولساڭىز
الىڭىزشى اپاسىن، كىشى قىزعا
جول اشىپ. كىم السا دا سوڭعىسىن
قارىزدار بولسىن ءبىر سىزگە.
گورتەنزيو.
كوڭىل جاقسى، ءسوز دە جاقسى؛
ءبىراق ءسىز دە كۇيەۋ بوپسىز
ەندەشە سىي ەتىڭىز
بۇل مىرزانىڭ ەڭبەگى ءۇشىن.
ترانيو.
جالتارمايمىن. — سونىڭ ءۇشىن
كەشكە بىزگە كەلىڭىزدەر.
سۇيىكتىنىڭ ساۋلىعى ءۇشىن ىشەيىك،
سوتتا ۇرساتىن ادۆوكاتتار
شاراپتا دوس بولىسقانداي.
گرۋميو.
ۇسىنىسى تاماشا. ال، جۇرەيىك.
گورتەنزيو.
تويلاۋ ءۇشىن ءسات مينوتتە، پەترۋچيو، ءسىز بولىڭىز ءسات benvenuto.
كەتىسەدى.
شىمىلدىق.
ەكىنشى پەردە
ءبىرىنشى كورىنىس
پادۋيا.
باپتيستانىڭ ۇيىندە. كاتارينا، بيانكا شىعادى.
بيانكا.
اپاتاي-اۋ، جەر قىلماشى ءوزىڭىزدى،
تەڭ قىلماشى مەنى كۇڭگە.
قينالامىن. قيىن بولسا، بوساتىڭىز قولىمدى، بەرەيىن مەن لىپا قويماي وزىمە، بار كيىمىم بەرەيىن.
ءامىرىڭىزدىڭ بارلىعىنا كونەيىن،
ۇلكەندەرگە باعىنۋدى بىلەمىن.
كاتارينا.
ولاي بولسا ايت ماعان: كۇيەۋلەردىڭ قايسىسى
ساعان ىستىعىراق؟ تەك، قۇبىلما.
بيانكا.
يلانىڭىز، اپاتاي، بارىنە دە قىزىقپاستان قارايمىن
تاڭداعانىم جوق ەدى.
كاتارينا.
الدايسىڭ سەن، سۇمەلەك. گورتەنزيو ما الدە؟
بيانكا.
سىزگە ۇناي ما ول؟ تىرىسايىن ەندەشە،
سىزدىكى بولسىن، اپاتاي.
كاتارينا.
ا، ءسىزدى بايلىق تارتا ما؟
گرەميو ويدا ما، تۇرماقسىز عوي باي بولىپ؟
بيانكا.
قىزعاناسىز با، سونى دا؟
ەندى عانا ءتۇسىندىم: قىلجاق قوي.
ىلعي قىلجاق ەتكەنىڭىز مەنمىن عوي،
ءبىراق، كەت، وتىنەمىن، بوساتىڭىز قولىمدى.
كاتارينا.
اح، قىلجاق پا ەكەن؟
ەندەشە مىناۋ دا قىلجاق پا؟
ۇرادى. باپتيستا كىرەدى.
باپتيستا.
بۇ نەڭ؟ قايدان ءبۇيتىپ قۇتىردىڭ؟
بىلاي تۇر، بيانكا. جىلاتىپ قويعان!
ءىسىڭدى تىك. بايلانىسپا مۇنىمەن،
ال سەن سايتاننىڭ تۇقىمى، ۇيالساڭشى،
بۇدان قاشان ءجابىر كوردىڭ؟
ءبىر اۋىز ءسوز قارسى ايتا ما؟
كاتارينا.
ول مەنى ۇندەمەستەن كۇيدىرەدى. (بيانكاعا ۇمتىلادى)
باپتيستا.
مەن باردا ما؟ بار، بيانكا!
بيانكا كەتەدى.
كاتارينا.
سۇيمەسىڭىز مەنمىن عوي. بىلەمىن.
ول بولسا قازىناڭ. باي كەرەك وعان.
مەن عوي — جالاڭاياق بيلەيىن ونىڭ تويىندا
كارى قىز بوپ مايمىل ەرتىپ جۇرەيىن.
ۋا، قويىڭىز. وتىرا قالىپ وسىدان
سىزدەن بارلىق ءوش العانشا جىلايىن.
كەتەدى.
باپتيستا.
مەنەن دە سورلى بولدى ما ەكەن؟
مىنالارى كىم ەكەن؟
گرەميو، ليۋچەنسيو، پەترۋچيو شىعادى. مۋزىكانت بوپ گورتەنزيو كەلەدى. ترانيو، بوندەللو كىتاپ، كەرنەي ۇستاپ كەلەدى..
گرەميو. ءسات بولسىن، كورشى باپتيستا!
باپتيستا. ءسات بولسىن، كورشى گرەميو. ەسەنسىز بە، مىرزالار.
پەترۋچيو. ءوزىڭىز شە، سينور؟ سىزدە سۇلۋ قىز بار ما كاتارينا دەيتۇعىن؟
باپتيستا. قىزىم بار، سينور، كاتارينا دەيتۇعىن.
گرەميو. شۇعىل كەتتىڭىز. رەت كەرەك قوي.
پەترۋچيو.
كەرەك ەمەس، گرەميو، بوگەتىڭ. قويىڭىز.
ۆەرونادان بولامىن، اقسۇيەكپىن.
قانىق ەدىم سۇلۋلىق پەن اقىلىنا
بيازىلىق، سىپايىلىق بارىنا،
نۇر سيپاتتى، مومىن دەيدى،
ويدا جوقتان كەلگەنىم سول
ءوزىم تانىپ بىلەيىن دەپ
جەتىپ جاتقان كوپ لاقاپتى.
تانىستىقتىڭ باسى بولسىن،
مالايىمدى تانىتايىن. (گورتەنزيونى تانىستىرادى.)
مۋزىكا مەن ەسەپتىڭ بۇل مامانى
قىزىڭىزدى جات كورمەيمىن سول ونەرگە
جەتىلتەدى بۇل ادام.
الماساڭىز — رەنجىر ەدىم،
مانتۋاندىق اتى ليچيو.
باپتيستا.
كورگەنىمە قۋانامىن، ءوزىڭىز بەن مۇنى دا.
ال، كاتارينا، مەنىڭشە،
ايتپاسىما بولمايدى، سىزگە قول ەمەس.
پەترۋچيو.
بايقاۋىمشا ايرىلۋعا قيمايسىز،
الدە مەن ۇناماي تۇرمىن با؟
باپتيستا.
جوق، جوق. ويداعىمدى ايتقانىم عوي،
كىم ەدىڭىز، سينور؟ اتىڭىز كىم؟
پەترۋچيو.
اتىم پەترۋچيو، انتونيو ۇلىمىن،
اكەم ءمالىم يتاليادا.
باپتيستا.
ماعان دا ءمالىم. ۇلىنا — مەنىڭ قۇرمەتىم.
گرەميو.
پەترۋچيو، بەرسەڭىزشى بىزگە دە ءبىر
تىلەكتەستىك ءۇن قاتۋعا.
وڭبايىن، ءسىز اسىعىپ باراسىز.
پەترۋچيو.
كەشىڭىز، دوس گرەميو، بىتكەنى ەپ قوي!
گرەميو. ءبىراق سىزگە بوگەت كوپ قوي. (باپتيستاعا.) كورشى، نىق سەنەمىن، مىناۋ سىزگە جايلى سىي. ءىلتيپاتىڭىزعا كوپ قارىزدار مەن ەدىم، سوعان وراي قۇرمەت تۇتىپ، رەيمستە كوپ وقىعان مىناۋ جاس ءبىلىمپازدى ۇسىنباقپىن. (ليۋچەنسيونى تانىستىرادى.) گرەك، لاتىن تىلىنە جەتىكتىگى، انا كىسىنىڭ مۋزىكا مەن ەسەپكە جەتىكتىگىندەي. اتى كامبيو، وتىنەمىن، قابىل الىڭىز قىزمەتىن.
باپتيستا. زور راحمەت، سينور گرەميو. حوش كەلدىڭىز، جاقسى كامبيو. (ترانيوعا) ال، ءسىز قۇرمەتتى سينور، تەگى جولاۋشىسىز عوي. رۇقسات بولسا، ساپارىڭىزدىڭ ماقساتى نە؟
ترانيو.
باتىلدىعىم كەشىرىڭىز، سينور،
جولاۋشى بوپ جۇرسەم دە،
سىزگە كەلدىم كۇيەۋ بولماق نيەتپەن
قاسيەتى اسقان ناق سۇلۋ بيانكاعا.
ماعان ءمالىم بايلاۋىڭىز
ۇلكەن قىزدى ەرگە ۇزاتپاق بولىپسىز
جالعىز عانا وتىنەرىم
تۋىسىمدى ءبىلىپ قانىپ
وزگەلەردىڭ قاتارىنا قوسساڭىز،
نازارىڭىز، بەيىلىڭىز بەرسەڭىز.
قىزدارىڭىز تاعلىمى ءۇشىن
مىناۋ اسپاپ ۇسىنامىن،
جانە گرەك، لاتىن كىتاپتارى.
الساڭىز — قۇنى اسقانى.
باپتيستا.
اتىڭىز ليۋچەنسيو عوي؟ قاي جەردەنسىز؟
ترانيو.
پيزادانمىن، سينورىم. ۆينچەنسيو ۇلىمىن.
باپتيستا.
پيزادا ول ۇلى ادام.
ەستۋىم بار،
بىلەمىن. حوش كەلىپسىز. (گورتەنزيوعا)
الىڭىز سىرنايدى. (،ليۋچەنسيوعا)
ءسىز كىتاپتى الىڭىز. كورەرسىزدەر شاكىرتتەردى
ءاي، كىم بار اندا؟
قىزمەتشى كەلەدى
مىرزالاردى ەرتىپ بار
بوگەمەستەن قىزدارىما. ەكەۋىنە ايت.
وقىتۋشى، كۇتىپ السىن.
قىزمەتشى كەتەدى، ارتىنان ليۋچەنسيو، گورتەنزيو، بوندەللو كەتەدى.
ءبىر ازىراق باققا شىعىپ
سودان كەيىن اس ىشەيىك. قۋانامىن سىزدەرگە
شاك قىلماڭىز كوڭىلىمە.
پەترۋچيو.
سينور، شۇبالاڭعا ءىسىم تىعىز.
قۇدالىققا كۇندە كەلەر جايىم جوق..
اكەم ءمالىم، ودان مىنە ءوزىم دە،
مۇراگەرى جالعىزىمىن عوي،
وسىرمەسەم كەمىتكەم جوق بار مۇلكىن.
قىزىڭىزبەن مەن ۇيلەسسەم،
جاساۋىنا نە بەرمەكسىز؟
باپتيستا.
مەن ولگەن سوڭ — جەرىمنىڭ قاق جارتىسى مەن
ءقازىر جيىرما مىڭ كرون الادى.
پەترۋچيو.
مەنىڭ ۋادەم، جەسىر قالسا
ودان بۇرىن مەن ءولىپ،
بار مۇلكىمە يە ەتەمىن.
تەك تۇگەندەپ حاتقا تىزسەك،
بەرىك بولسا بۇزىلماستاي.
باپتيستا.
ەڭ اۋەلى ءسىزدىڭ قام،
ول ۇناتسىن ءوزىڭىزدى: بارلىق ءتۇيىن وسىندا.
پەترۋچيو.
ە، ول تۇك ەمەس، يلانىڭىز،
قىز قىڭىر ما، مەن شىمىرمىن.
ەكى وت كەلىپ توقايلاسسا،
جانارىن تاۋىسىپ باسىلاتىن.
ءالسىز لەپتەن جالىن ءوربيد،
قاتتى جەلدەن وشەتۇعىن.
سولمىن مەن: ۇستەم بولام مەن ودان —
بالا ەمەس — ەر بوپ ايتتىرام.
باپتيستا.
ايتتىرۋدا جولىن بولسىن،
ءبىراق تالاي ۇرىس ەستيسىڭ.
پەترۋچيو.
شىداي بىلەم. تۇر عوي تاۋلار
قاتتى جەلدەر سوقسا-داعى ايىقپاي.
باسى جارىلعان گورتەنزيو كەلەدى.
باپتيستا.
سىزگە نە بولدى؟ ءوڭ جوق قوي؟
گورتەنزيو.
شوشىنعاننان ءوڭىم قاشتى.
باپتيستا.
قىزىم قالاي؟ مۋزىكاعا بەيىم بە ەكەن؟
گورتەنزيو.
مەن تانىسام، بەيىم جاعى سوعىس بولار.
سىرناي ەمەس، نايزا بەرسە ءدال ەكەن.
باپتيستا.
جويمادىڭ با سىرناي سۇيمەس كوڭىلىن؟
گورتەنزيو.
قايدان! سىرنايدىڭ ءوزىن جويدى مەنى ۇرىپ.
ءتىلىن ءدال باس دەپ ەدىم.
ساۋساعىن ۇستاپ كورسەتىپ ەم،
سول-اق ەكەن، پەرىدەي بوپ
اقىرىپ كەپ: «ءتىل مە؟ سول ما ءتىل؟» دەپ
باسىما كەپ پەرىپ ەدى سىرنايمەن،
جارىلعان سىرناي، كيىلدى دە قالا بەردى باسىما
ەسىم اۋىپ تۇرىپ قاپپىن،
ماسقارا بوپ باجىرايىپ.
سۇمەلەك دەپ ۇرسا كەلىپ جونەلىپ ەد،
ميسىز مۋزىكانت دەپ سىباپ
تالاي سۇمدىق سوزدەر ايتتى.
پەترۋچيو.
ءا، نەتكەن سايتان! قىزىڭ، قاتىن!
ماعان ءتىپتى جاعىپ باراد.
كورىسپەككە قاتتى ىنتىقپىن.
باپتيستا.
ءجا، جارايدى، كەيىمەڭىز.
كىشى قىزدى وقىتىپ كور.
ول ءۇعىمتال جانە ادەپتى،
سينور پەترۋچيو، ءجۇرىڭىز.
الدە سىزگە، قىزىم كەتتى جىبەرسەم بە؟
پەترۋچيو.
قۇپ بولادى — مەن توسايىن.
باپتيستا، گرەميو، ترانيو، گورتەنزيو كەتەدى.
كەلسىن، مەن ءبىر قىر باستايىن.
ۇرسادى عوي — تۋرا ايتايىن
ءۇنىڭ بۇلبۇل ۇنىندەي دەپ،
قاباق تۇيسە — كوزىڭ مايدا
مايىساتىن گۇلدەن دەيىن.
ۇندەمەسە، تومسىرايسا،
ءدىلمارلىعىڭ حوش تۇتتىم دەپ
شەشەندىككە شاتپىن دەيىن،
ايداپ شىقسا — العىس ايتىپ
سىي ەتكەندەي بولايىن.
تيمەس بولسا — نەكە تويدىڭ
كۇنىن اتا دەپ تۇرايىن.
ال ءوزى — ءانى. پەترۋچيو، ىسكە باس!
كاتارينا كىرەدى.
قايىرلى ءسات، كەت! سولاي ەستىپ پە ەم اتىڭىزدى
كاتارينا.
ەستىپسىز، ءبىراق قۇلاق مۇكىس ەكەن. ايتار اتىم كاتارينا.
پەترۋچيو.
بەكەر. ءسىزدىڭ ات سول كەت،
كەيدە مايدا، كەيدە اساۋ كەت.
ءسويتىپ جاھاننىڭ كەت جاقسىسى،
ءتاتتىنىڭ كەت ءتاتتىسى،
كەت دەگەن كوركەم اتتىسى،
جۇبانىشى جانىمنىڭ — ايتارىم سول:
اتاعىڭدى كوپ ەستىم ەم،
مومىن دەگەن، سۇلۋ دەگەن،
داڭقىڭنان ءوزىڭ ارتىقسىڭ
جار بولام دەپ سوقتىعىپپىن.
كاتارينا.
سوقتىعىپ؟ ءساتى بولسىن! ەندەشە سول العاش سوققان
قايتا سوعىپ ايداپ شىقسىن.
كورىنىپ تۇر: قاقتىقپا ەكەنسىز.
پەترۋچيو.
قاقتىقپاڭ قالاي؟
كاتارينا.
قاڭباقتاي دەيىن.
پەترۋچيو
تاماشا ايتتىڭ. كەل، ماعان ءمىن.
كاتارينا.
مىنگەنگە كونبىس ەسەك ەدى — ءسىز سول عوي.
پەترۋچيو.
جۇككە كونبىس قاتىن ەدى — ءسىز سول عوي.
كاتارينا.
كوتەرەرىم مۇنداي شىرىك جۇك بولماس.
پەترۋچيو.
ساعان سالماق سالماقشى ەمەن،
بىلەم، جاسسىڭ، جەڭىلسىڭ عوي.
كاتارينا.
راس جەڭىلمىن، سەندەي جىنعا ۇستاتپايمىن،
سالماعىم ساي بولسا دا.
پەترۋچيو.
سەن ارادان دا جەڭىلسىڭ.
كاتارينا.
سەن بايعىزدان دا اقىماقسىڭ.
پەترۋچيو.
ءاي، بايقا، كوگەرشىندى ول دا ىلەتىن.
كاتارينا.
كوگەرشىن دە ونى ۇراتىن.
پەترۋچيو.
ءجا، جەتتى، سوناداي تىم-اق دولى ەكەنسىز.
كاتارينا.
سونا بولسام، شاققانىمنان ساقتانىڭىز،
پەترۋچيو.
قايتىپ ۋىتىن جۇلىپ الايىن با؟
كاتارينا.
سەندەي اقىماق، ونىسىن دا تابا الماس.
پەترۋچيو.
قايدا ەكەنىن كىم بىلمەيدى ونىڭ ۋىتىن.
قۇيرىعىندا.
كاتارينا.
جوق، تىلىندە. پەترۋچيو.
كىمنىڭ تىلىندە؟
كاتارينا.
سەنىن تىلىڭدە، قۇيرىق دەپ ساندالعان. قوش.
پەترۋچيو.
نە دەيدى، مەنىڭ تىلىمدە سەنىڭ قۇيرىعىڭ با؟
قوي، بايقا. شىراق، كەت، مەن اقسۇيەكپىن.
كاتارينا.
بايقايىقشى، قانەكي. (ۇرادى.)
پەترۋچيو.
وڭبايىن، توبەلەسە باستاساڭ — قاعىپ جىبەرەم.
كاتارينا.
ابىرويدان ايرىلارسىڭ:
مەنى ۇرام دەپ، اقسۇيەك اتتى جويارسىڭ،
ونى جويساڭ ابىروي دا جوق.
پەترۋچيو.
ابىرويلىلار تىزىمىنە مەنى داعى قوسساڭشى.
كاتارينا.
تەلپەگىڭدە نەمەنە! ايدارى ما قورازدىڭ؟
پەترۋچيو.
سەن تاۋىق بول، مەن ايدارسىز بولايىن.
كاتارينا.
جوق، ماعان جاي قوراز جوق. ءۇنىڭ جايسىز.
پەترۋچيو.
ءجا، جەتتى، كەت، جيرەنگەن نەسى؟
كاتارينا.
جيدىگەن كورسەم ءسويتۋشى ەم.
پەترۋچيو.
مۇندا شىرىك دانەڭە جوق، سىلتاۋ عانا.
كاتارينا.
جوق ەمەس، بار، بار.
پەترۋچيو.
و قايدا؟
كاتارينا.
امال بار ما، اينا جوق.
پەترۋچيو.
مەن دەيسىز بە؟
كاتارينا.
جاس تا بولساڭ تاپقىرسىڭ.
پەترۋچيو.
انت ەتەيىن، ءسىز ءۇشىن مەن، ءتىپتى جاسپىن.
كاتارينا.
كونەلەۋسىز.
پەترۋچيو.
جۇمىستان عوي.
كاتارينا.
وندا مەنىڭ جۇمىسىم جوق.
پەترۋچيو.
كەتپەڭىز، كەت، مىنا كۇيدە كەتپەڭىز.
كاتارينا.
ىزا قىلام، كەتەيىن دە.
پەترۋچيو.
اتاماڭىز. ءسىزدى سونداي ءتاتتى كوردىم.
ماعان ءسىزدى تاسىر دەپ ەد ۇرىسقاق —
باقسام ءبارى جالعان ەكەن،
سەن قىزىقسىڭ، سىپايىسىڭ،
ءسوزىڭ باياۋ، ءبىراق گۇلدەي نازىك ەكەن:
تۇيىلگەن مەن بۇرتيعاندى بىلمەيسىڭ.
كەي دولىداي ەرنىڭدى دە تىستەمەيسىڭ.
قياس سوزگە زاۋقىڭ جوق،
كۇيەۋلەرگە سىپايىسىڭ،
تاربيەلى تاعزىممەنەن قابىلدايسىڭ.
وتتاعان نەسى ءالى ماعان كەت اقساق دەپ؟
بوس بىلشىل! كەت تەرەكتەي سىمباتتى،
تۇزۋلىگى بۇتاقتاي! قارالىعى جاڭعاقتاي،
ءبىراق ءدانى ودان دا ارتىق.
ءجۇرشى بىلاي، كورەيىن. سىلتىمايسىڭ عوي؟
كاتارينا.
اقىماق، بۇيرىعىڭدى قۇلىڭا ايت.
پەترۋچيو.
كورىك بەرمەس ديانا دا توعايعا،
مىناۋ جايعا كەت ءجۇرىسى بەرگەندەي،
دياناسى سەن بوپ، كەت بولسا ديانا،
كەت ءلاززات، ديانا تەنتەك بولار ەد.
كاتارينا.
وسى شەشەندىكتى قايدان ۇيرەنگەنسىز؟
پەترۋچيو.
ويدان شىعاد: اقىلىم شەشەمە تارتقان.
كاتارينا.
دانىشپان ەكەن. ۇلىن ەسۋاس ەتىپتى.
پەترۋچيو.
نەمەنە، اقىلسىزبىن با؟
كاتارينا.
قىزدىرا ءتۇسسىن اقىلىڭىز.
پەترۋچيو.
شىن قىزدىرار توسەگىڭ عوي ءوزىڭنىڭ
ودان دا دوعارايىق بىلشىلدى.
تۋرا ايتايىن. اكەڭ كوندى.
بەرمەك بولدى، جاساۋعا دا كەلىستىك.
نە قىلساڭ دا مەندىكسىڭ.
ال مەن بە، كەت، وزىڭە ساي باي بولام،
شۇكىرلىك ەتەم سەنى كورگەن ساتىمە،
ديدارىڭا ىنتىق بولدىم،
مەنەن وزگە ەشكىمگە دە تيمەيسىڭ،
مەن تۋعانمىن اساۋ كەتتى
ۇيرەتپەككە جۋاس كەت قىپ.
قولبالا كەت بولاسىڭ،
انە اكەڭىز. موڭكىمەڭىز،
كاتارينا، قاتىن ەتپەي قويمايمىن.
باپتيستا، گرەميو. ترانيو كەلەدى.
باپتيستا.
ءجا، قالاي، پەترۋچيو، كەلىس قالاي قىزىممەن؟
پەترۋچيو.
قويۋشى ما ەك كەلىسپەي؟ تەككە اسىقتى دەيسىز بە؟
باپتيستا:
ءجا، قىزىم، كاتارينا، ءسىز رەنجيسىز بە؟
كاتارينا.
قىزىم دەيسىز جانە شىنداپ،
اكە بولىپ قام ويلاۋمەن،
ەسۋاسقا ايتتىرىپسىز،
باسكەسەر ءبىر ەسەر عوي
ادىراڭداپ جەڭەم دەيتىن!
پەترۋچيو.
اكە بىلاي: بارلەرىڭىز
بۇل جايىندا تەك جاتىپسىز،
قىڭىرلىعى دۇشپان كوزى،
شىنعا كەلسە، مومىندىعى كوگەرشىندەي،
قىزۋ ەمەس، تاڭداي سالقىن،
شىدامى دەسەڭ گريزەلدە،
تازالىعى لۋكرەسيا بارابار.
اقىرى ءبىز تابىستىق تا،
جەكسەنبىگە تويدى ۇيعاردىق.
كاتارينا.
جەتپەي جەلكەن ۇزىلگىر.
گرەميو.
پەترۋچيو، ۇقتىڭ با: جەلكەڭ دەپ تۇر.
ترانيو.
سولاي ما ەدى! وڭبادىق قوي تاعى دا!
پەترۋچيو.
سابىر، سابىر، مىرزالار.
بايلاۋىمنان قايتۋ جوق.
اقىڭ بار ما، ىرزالاسساق ەكەۋمىز؟
ەكەۋمىز ءبىر بايلاۋ ەتتىك،
كىسى باردا بۇرىنعىشا بولماقشى.
تەك سەنىڭدەر ءبىر عاجاپقا:
ماعان سونداي اشىق بولدى. و، راقات
قۇشاعىن ارتىپ موينىما، تىنباي
سۇيەد، سەرتىن بەرەد —
لەزدە ءوزىمدى ەلتىتتى،
بالاسىڭدار، بىلگەيسىڭدەر،
سايتان قىزدى ساتتە ۇيىتاد،
وڭاشا بارسا بار جىگىت!
قولىڭدى بەر، كەت، ۆەنەسياعا جۇرەمىن،
تويعا كيەر كيىم ساتىپ الامىن.
اكەي، قوناق جايىن ءسىز ويلاڭىز،
سەنىمىم زور، ەلدەن اسقان كەت بولاد.
باپتيستا.
ايتارىم جوق. قولدارىڭدى بەرىڭدەر
ءتاڭىر ءىسىن! ءىس ءبىتتى! ترانيو،
گرەميو.
ءامين! ءبىز كۋامىز.
پەترۋچيو.
ال، اكە، قاتىن، سينورلار، قوش،
ۆەنەسيا بارامىن. ۋاقىت تىعىز.
جۇزىك، سىرعا، اشەكەيلەر الامىن
ءجا، كەت! ءسۇي بەتىمنەن.
جەكسەنبى كۇنى تويىڭ عوي!
كاتارينا، پەترۋچيو ەكى جاققا كەتىسەدى.
گرەميو.
قولدى قالاي تەز سوعىستى.
باپتيستا.
مەن ساۋداگەر بولدىم-اۋ،
اسىعىپ ساتار پۇل مالىن.
ترانيو.
وتپەي توزعان پۇل بار ەد،
ەندى وڭداسا پايدا الاسىز.
باپتيستا.
ويداعىداي تىنسا بولدى — پايدا سول
گرەميو.
سوعان بەتتەپ كەلەدى عوي،
ال، كىشى قىز قالاي، باپتيستا؟
سارعايا كۇتكەن ءبىزدىڭ دە كۇن تۋدى عوي.
كورشىڭىزبىن، مەن كۇيەۋدىڭ الدىمىن.
ترانيو.
بيانكاعا مەنىڭ ەتەر قۇرمەتىمە ءسوز جەتپەستەي، وي ولاقتاي.
گرەميو.
شيكى جاسسىڭ، نازىك سەزىم بىلمەيسىڭ.
ترانيو.
قارتايعاندا مۇزدايتۇعىن بار سەزىم.
گرەميو.
ورتەيتۇعىن سەندەيلەر. جوعال، جەلقۋار!
شالعا تيسە توق بولاد.
ترانيو.
جو، جاسقا تيسە شات بولاد.
باپتيستا.
توقتاڭىزدار، سينورلار: مەن تورەلىك ايتايىن
ىسكە قاراي سىي بولاد. بيانكاعا جەسىر قالسا،
كىمىن ارتىق قازىنا اتايسىڭ —
سوعان بەرەم قىزىمدى.
ءجا، نە بەرمەكسىز، گرەميو؟
گرەميو.
ءۇي قازىنام سىزگە ءمالىم:
التىن، كۇمىس، جيھاز تولى.
اسەم قولدا گۇل جاناتىن
ءۇيىم تولى تير كىلەمى،
اقشا تولعان سۇيەك ساندىق،
بۇيىم تولى كوپ ساندىقتار،
كيىم، كەستە، شىمىلدىقتار،
مەرۋەرت شەككەن تۇرىك جاستىق،
ۆەنەسيا كەستەسى مەن شىلتەرى،
ءبارى دە مىس — اس قازانىم،
باپتى شارۋا. وتارىمدا
جۇزدەي ساۋلى سيىرىم بار،
ءجۇز جيىرما وگىزىم تۇر،
قالعاندارى تاعى ولقى ەمەس.
جاسىرمايمىن جاسىم موسقال.
ەرتەڭ ولسەم — ءبارى سوعان،
تەك تىرىدە جارىم بولسىن.
ترانيو.
تەتىك سوندا. ءسوز مەنىكى.
مەن اكەمنىڭ جالعىزىمىن.
قىزىڭىزدى ءسىز بەرسەڭىز،
مەنشىگىنە ءتورت ءۇي بەرەم،
باي پيزادا — ءاربىر ءۇيى
ارتىق تۇسەد گرەميو ۇيىنەن
جانە جىلدا ەكى مىڭ كىرىس الاد جەر ءتۇسىمى.
ال، گرەميو، كوكتەپ وتكەن جوقپىن با؟
گرەميو.
ەكى مىڭ كىرىس جىل سايىن،
جوق مەنىڭ جەرىم ودان ساراڭ.
ءبىراق قوسا كەمە بەرەم،
پورتىندا تۇر مارسەلدىڭ،
ال، كەسكەم جوق پا كەمەمەن؟
ترانيو.
بىلەسىڭ بە، گرەميو، اكەمدە
ءۇش كەمە، ەكى گالەر بارىن،
تاعى ديۋجينا بالاسى بار. ءبارىن بەرەم.
نەنى اتاساڭ ەكى ەسە ارتىق سونى ايتام.
گرەميو.
بارىم بەردىم. قالعانىم جوق.
جوقتى بەرەر مۇرشام جوق.
لايىق بولسام جانە بارىم سوعان.
ترانيو.
جو، قىز مەنىكى ەلگە ايان عوي،
ۋادەڭىز بار. گرەميو جەڭىلدى.
باپتيستا.
راس. اتاعاندا سىزدىكى كوپ،
تەك اكەڭىز كەپىل بولسا.
سىزگە بەرەم؛ بولماسا — عاپۋ ەتىڭىز.
ەرتە ولسەڭىز قىزىم نە الماق؟
گرانيو.
سىلتاۋ عوي. مىناۋ كارى، مەن جاسپىن.
گرەميو.
ە، ولمەۋشى مە ەد جاس بولسا؟
باپتيستا.
ال، سينورلار، بايلاۋىم سول:
جەتسىن الدا جەكسەنبى
كاتارينا بايعا ءتيسىن،
سودان ءارى ءبىر جۇمادا بيانكانى
سىزگە بەرەم، ليۋچەنسيو، كەپىل بولسا اكەڭىز.
ول بولماسا — گرەميو، ءسىز الاسىز.
العىس ايتام ەكەۋىڭە.
قوش بولىڭدار.
گرەميو.
قوش، كورشىم.
باپتيستا كەتەدى.
سەسكەنبەيمىن سەنەن مەن،
اقىماق بالا! اكەڭ ەستەن ايىرىلعان جوق،
بارىن بەرىپ قارتايعاندا
تەلمىرەتىن ساعان كەلىپ. ماسقارا عوي!
كارى تۇلكى الداتاتىن جاس بالا عوي!
كەتەدى.
ترانيو.
وما قاپقىر، كوك تۇقىل!
بار كوزىرىم بەرسەم داعى
مەن مىرزاما بولىسا الام.
ليۋچەنسيو جالعان بولسا،
ۆينچەنسيو جالعان بولماس نەسى بار.
مىنە قىزىق! بالا اكەدەن
تۋار بولسا ادەتتە، مەن ەكەۋدى تۋدىرام.
جىگىت جولىن قۋدىرام.
كەتەدى
شىمىلدىق.
ءۇشىنشى پەردە
ءبىرىنشى كورىنىس
پادۋيا. باپتيستانىڭ ءۇيى.
ليۋچەنسيو، گورتەنزيو، بيانكا شىعادى.
ليۋچەنسيو.
جەتتى، كۇيشى، شەك بىلگەيسىڭ
ۇمىتتىڭ با العان سىيدى،
كاتارينا قولىنان؟
گورتەنزيو.
بايقا بەيباس دۇمشە بي
كۇي ءتاڭىرىسى مۇندا تۇر.
ءوزى مەنى تاڭداپ تۇر.
ءبىز ءبىر ساعات كۇي تارتامىز
كەلەر ساعات سىزبەن كىتاپ وقيدى.
ليۋچەنسيو.
ەسەك امسە قياس تارتاد!
بىلمەيمىسىڭ كۇيدىڭ قاشان كەرەگىن!
ەڭبەك بەينەت ەتكەننەن سوڭ
ويعا تىنىس بەرمەك ءۇشىن تارتپاي ما؟
عىلىمعا اۋەل جول بەرىڭىز،
كۇيدى كەيىن تەربەتىڭىز.
گورتەنزيو.
مەن كونبەيمىن بۇل زورلىققا.
بيانكا.
رەنجىتەسىز سىزدەر مەنى،
ۇرىس سالىپ مەن بيلەيتىن جاي ءۇشىن.
شىبىق سوعار بالا ەمەن مەن،
ۇزاق كۇنگە سارىلاتىن
تىلەگىمشە وقىماقپىن.
داۋ ءبىتسىن ءبىز وتىرايىق
ءسىز بىزگە ءبىر كۇي تارتىڭىز.
ءبىز وقۋدى بىتىرگەنشە، ءسىز كۇيلەپ تە بولمايسىز.
گورتەنزيو.
مەن بولعاندا، قوياسىز با وقۋدى؟
ليۋچەنسيو.
دامەسىن ءوزىنىڭ. بۇراي بەر — بار!
بيانكا.
ءبىز قاي جەرگە كەلىپ ەك؟
ليۋچەنسيو.
مىنا جەرگە «ءھىس ibat Simvis؛ his est Sigeia tellus؛ hie steterat Priami reqia celsa senis»s.
بيانكا. اۋدارىڭىزشى.
ليۋچەنسيو: «His ibat» — مەن سىزگە ايتتىم عوي سىزگە: SiMois مەن ليۋچەنسيومىن، «his est» — ۆينچەنسيونىڭ بالاسىمىن. پيزادانمىن؛ siqeia tellus — ءسىزدىڭ ماحابباتىڭىزعا جەتسەم دەپ كيىم اۋىستىرىپ كيىپ كەلدىم؛ «his steterat — ال اناۋ ءسىزدى ايتتىرام دەپ جۇرگەن ليۋچەنسيو بولسا، «Priami» — ول مەنىڭ مالايىم ترانيو؛ «reqia» — مەن بولىپ ءجۇر، «celsa senis» — كارى اكەڭدى الداۋ ءۇشىن ءسويتىپ ءجۇرمىز.
گورتەنزيو. مەن سىرنايدى كۇيلەپ بولدىم.
بيانكا. تىڭدايىق! ءۇستى كەلمەپتى.
ليۋچەنسيو. الاقانىڭا تۇكىر دە تاعى كىرىس.
بيانكا. مەن اۋدارا الار ما ەكەم، بايقايىنشى. «His ibat Simois — مەن ءسىزدى بىلمەيمىن؛ «His est Siqeia tellus — مەن سىزگە سەنبەيمىن؛ his steterat Priami — ساق بولىڭىز، ءسوزىمىزدى ەستىپ قويماسىن؛ «reqia» — اسقاق بولماڭىز؛ celsa Senis» — كۇدەر ۇزبەڭىز.
گورتەنزيو. ەندى كۇيلەندى.
ليۋچەيسيو. تەك استى كەلمەپتى.
گورتەنزيو.
استى، استى! استىرتىن قۋ ءوزىڭ كەلمەپسىڭ؛ (شەتكە).
سۇمەلەك، ءوزى سونداي اسقاق، تاسىر!
قۇداي اقى اينالدىرماق ويى بار
مولدا سۇرەي، كوز ايىرماي باعارمىن.
بيانكا.
كەيىن بولسا بىلمەيمىن، ال ازىرشە سەنبەيمىن.
ليۋچەنسيو.
يلانىڭىز سوزىمە. شىن ەاكيد دەگەنى
ءبىر اياكە ەمەس پە ەد: اتاسى مەن اتالعان.
بيانكا.
ۇستازىنا سەندى دە،
بولماسا، شاك قىلار ەم.
ال، جەتتى سىزگە ليچيو، مەن ءازىرمىن.
وتىنەمىن، سوكپەڭىزدەر، مىرزالار،
ەكەۋىڭىزگە ويناپ ايتقان ازىلگە.
گورتەنزيو (ليۋچەنسيوعا).
ءبىز قالىپ، ءسىز كەتسەڭىز دە بولادى،
ءۇش داۋىسپەن وقىمايمىز.
ليۋچەنسيو.
و، نە قىلعان قاتالدىق!
(شەتكە) كەتپەيمىن،
ادەيى بايقايمىن. مەن بىلسەم
بۇل مۋزىكانتسىماق قىزعا ىنتىق.
گورتەنزيو.
قولعا اسپاپتى الماس بۇرىن
ساۋساعىڭىز باسار جەرىن بىلدىرمەككە،
ونەر الدىن تانىتايىن،
گاممالاردى تەز ۇيرەنۋ ءادىسىن
انىق، دۇرىس جايلىسىن
ءوز جولىممەن ۇيرەتەم.
جازعانىمشا: مىنا قاعاز بويىنشا.
بيانكا.
ءبىراق گاممانى مەن الدەقاشان بىلەم عوي!
گورتەنزيو.
جو، ونىڭىزدان گورتەنزيو باسقا ۇيرەتەدى.
بيانكا (وقيدى).
«مەن گامما، جەردەگى كۇيدىڭ ءتۇبىرىمىن»،
A،— گورتەنزيومەن بىرگە قاپالىمىن.
B،— و، بيانكا، ماعان ءتيشى.
C،— سىزگە ىنتىقپىن.
د، — ەكى نوتا ءبىر كىلتى.
ە، — راقىم ەت تە جار قىلشى.
وسىنى دا گامما دەيسىز بە؟ ساندىراق!
بۇرىنعى جاقسى ەسۋاس ەمەن،
تۇزۋلىكتى بۇرمالاۋعا سالعانداي.
مالاي كىرەدى.
مالاي.
اكەڭىز وقۋ قويسىن دەيدى،
اپاڭىزبەن ءۇيدى بىرگە جايعاس دەيدى،
بىلەسىز عوي، ەرتەڭ توي عوي.
بيانكا.
سۇيىكتى وقىتۋشىلار، قوش بولىڭدار.
بيانكا، مالاي كەتەدى.
ليۋچەنسيو.
ءسىز كەتكەندە، مەنىڭ دە قالار جايىم جوق.
كەتەدى.
گورتەنزيو.
ال مەنىڭ ءسىزدى باعاتۇعىن جايىم بار؛
ءوزى شىن-اق اشىق جانعا ۇقسايدى.
ءبىراق، ەگەر بيانكا، ويىڭ سەنىڭ وسال بولىپ
بولىمسىزعا بوي ۇرسا،
تاپقانىڭدى الا عوي. سەن اينىساڭ — سول ءۇشىن
گورتەنزيو ساقتاي الماس بۇل ءپىشىن.
كەتەدى.
ەكىنشى كورىنىس
پادۋيا. باپتيستا ءۇيىنىڭ الدى.
باپتيستا، گرەميو، ترانيو، كاتارينا، بيانكا، ليۋچەنسيو، مالايلار شىعادى.
باپتيستا (ترانيوعا).
اتاعان كۇن جەتتى مىنە، سينور،
كاتارينا، پەترۋچيو تويى دا
كۇيەۋدەن ءبىراق تۇك حابار جوق،
نە دەيدى جۇرت؟ ماسقارا عوي —
جىگىت جوق بوپ كەلسە دە
نەكە قيار ءازىر بولىپ تۇرسا دا!
قالاي دەيسىز بۇل سۇمدىقتى؟
كاتارينا.
ماسقارا بولعان جالعىز مەن. زورلىق ەتىپ
ەركىمدى الىپ قوستىڭىز.
جابايى ءبىر قۋ نەمەگە.
ايتتىرۋعا اسىقسا دا، اسىقپايدى الۋعا،
ايتپاپ پا ەدىم — جىندى دەپ.
ىرجاقتاۋمەن ءسوزدى ەلەمەيد،
قىزىق جىگىت اتانباق بوپ،
ءجۇز ايتتىرىپ، كۇن اتاپ،
بارىڭىزدى جيىپ ءبىتىم قىپ،
ۇيلەنۋدى ويعا دا المايد.
ەندى مەنى جۇرتتىڭ ءبارى تابالاپ:
«پەترۋچيو قاتىنى ەدى،
الماي كەتتى مۇنى» دەسىن.
ترانيو.
باپتيستا، كاتارينا، شىداڭىزدار.
ولدا، الدامايد پەترۋچيو،
جولدا بوگەت كيلىككەن عوي.
بولعانمەنەن قىلجاقباس، ول سالماقتى،
بولعانمەنەن كۇلدىرگى، ادال ادام.
كاتارينا.
كورسەم ەتتى مەن ونى.
جىلاپ جونەلەدى، ارتىنان بيانكا مەن باسقالار دا كەتەدى.
باپتيستا.
بار، كوز جاسىڭا ۇرىسپايمىن،
سەندەي قياس جان تۇگىلى
اۋليە بولسا سابىر توزار.
بوندەللو كەلەدى.
بوندەللو. مىرزا، مىرزا، ءسۇيىنشى. تاماشا ءسۇيىنشى، مۇنداي ءسۇيىنشىنى ەستىپ تە كورگەن ەمەسپىز.
باپتيستا.
تاماشا ءسۇيىنشى — بۇل قالاي؟
بوندەللو.
ە، پەترۋچيو كەلە جاتسا، ءسۇيىنشى ەمەي نەمەنە؟
باپتيستا.
كەلدى مە ءوزى؟
بوندەللو.
جوق، سۋدار.
باپتيستا.
قايدا ءجۇر؟
بوندەللو.
جولدا كەلەدى.
باپتيستا.
مۇندا قاشان جەتەدى؟
بوندەللو.
وسى جەرگە مەنىڭ ورنىما كەپ تۇرعاندا جەتەدى.
گرەميو.
ال سەنىڭ تاماشا ءسۇيىنشىڭ قايسى؟
بوندەللو. جاڭا قالپاق، ەسكى كەمزال كيگەن پەترۋچيو كەلەدى. بۇتىندا ءۇش رەت جاماپ كيگەن شالبارى بار. ەتىگىنىڭ ءبىرى جاماۋ، ءبىرى قۇراۋ. قويمادان العان توت باسقان ەسكى ساپىسى بار، ونىسىنىڭ سابى سىنعان، قابى جوق، باۋى دا جوق. استىنداعى اتى اقساق، ەر-توقىمى ەسكى، كۇيە جەگەن، ەكى ۇزەڭگى ەكى ءتۇرلى. اتىنىڭ ءوزى ماڭقا، ارقاسى جاۋىر، ءۇستى قوتىر، قارنى قاباقتاي، اياعى تاياقتاي، ءوزى سۇرىنشەك، قىسقاسى يت كەمىرگەن قۋ اسىقتاي. جۇگەنىندە اۋىزدىق جوق، تىزگىنى تاسپا جانە ۇزىك-ۇزىك. ايىلى التى جەردەن جامالعان، قۇيىسقانى بارقىت، قاتىن ەر-توقىمىنىكى ەكى جەردە قارپى بار، جوعالماسىن دەپ جىپپەن شاندىپ قويعان.
باپتيستا. قاسىندا كىم بار؟
بوندەللو. و، سۋدار، مالايىنىڭ ءسانى اتىنان بەتەر: ءبىر اياقتا شاباتا، بىرەۋىندە كيىز بايپاق، ءبىرىن قىزىل، ءبىرىن كوك سۋىرتپاقپەن شاندىعان. قالپاعى ەسكى، وعان قۇس قاناتى ورنىنا قىرىق قۇراۋ الەم بايلاعان. قۇبىجىق، تۋرا قۇبىجىق دەرسىڭ! دەنى دۇرىس قىزمەتشىگە دە، نە مىرزانىڭ مالايىنا دا ۇقسايتىن ءبىر نۇسقا جوق.
ترانيو.
انشەيىن ءبىر قىرى شىعار،
بولماسا كيىم بار ەدى عوي.
باپتيستا.
قاي پىشىندە كەلسە دە جەتكەنىنە قۋاندىم.
بوندەللو.
ول مۇندا جەتپەيدى، سۋدار.
باپتيستا.
ە، كەلە جاتىر دەگەن جوق پا ەڭ؟
بوندەللو.
كىم؟ پەترۋچيو ما؟
باپتيستا.
ە، پەترۋچيو دەمەپ پە ەڭ؟
بوندەللو. جوق، سۋدار. كەلە جاتقان ونىڭ اتى، ال ءوزى تاپجىلعان جوق، سول اتتىڭ عانا ۇستىندە وتىر.
باپتيستا. ە، ونىڭ ءبارىبىر.
بوندەللو.
كۋاسى سەن دجەمي،
قويامىن ءبىر پەنني،
اتى مەن يەسى
بولسا دا بىردەن كوپ
ەكىدەن شىن كەمى.
پەترۋچيو، گرۋميو كىرەدى.
پەترۋچيو.
ءجا، قايدا الگى بىرەۋلەر؟ ۇيدە كىم بار؟
باپتيستا.
حوش كەلىپسىز!
پەترۋچيو.
نەسى حوش بولسىن!
باپتيستا.
ءسىز اقسايسىز با، قالاي؟
ترانيو.
الدە كيىم ويداعىداي ەمەس پە؟
پەترۋچيو.
جاقسى كيىم تۇرسا دا، كيەتىنىم وسىناۋ،
ال قايدا، قايدا مەنىڭ، اسىل جارىم؟
نەمەنە، اكە، ا؟ قوناقتارىڭ كوڭىلسىز بە؟
نەعىپ ماعان قادالدىڭىز؟
عاجاپ سۇلۋ ەسكەرتكىشتى كورگەندەي،
الدە جۇلدىز ەلەسى كورىنە مە؟
باپتيستا.
بۇگىن، سۋدار تويىڭىز عوي،
كەلمەي مە دەپ قامىعىپ ەك —
ءقازىر مىناۋ تۇرىڭىزگە ونان سايىن كۇپتىمىز.
تاستاڭىزشى، ماسقارا عوي.
جاقسى كۇندە كوز ۇيالتاد.
ترانيو.
ايتىڭىزشى، قانداي سەبەپ
قالىڭدىقتان ءسىزدى ۇزاققا ايىرعان،
جانە نەگە مۇنشا ءتۇرىڭىز جات؟
پەترۋچيو.
ءىشىم پىساد ايتۋعا، سىزدەرگە دە ەستۋ ازاپ.
سەرتتە تۇرىپ جەتكەنىم دە بولادى،
كەشىكسەم دە از عانا.
وڭاشادا اقتالارمىن،
ابدەن ىرزا بولارسىزدار.
ءجا، كەت قايدا؟ كورمەگەلى كوپ بولدى؟
جۇرەيىك تە شىركەۋگە. جەر تىعىز عوي.
ترانيو.
قالىڭدىققا مىنا اجارمەن بارماڭىز،
بىزگە ءجۇرىپ كيىمىڭىزدى كيىڭىز.
پەترۋچيو.
جوق، اتاماڭىز. ءقازىر وعان بارامىز
باپتيستا.
مىنا تۇرمەن بارمايسىز عوي شىركەۋگە؟
پەترۋچيو.
ءدال وسىمەن بارامىن. ءسوز قىسقا.
كيىمگە ەمەس، ماعان تيەد.
ول توزدىرار قۋاتىمدى
بۇل كيىمدەي جاڭعىرتا السام
كەت پەن ماعان قۇپ بولار ەد.
ءجا، نە دەپ تۇرمىن مەن وتتاپ،
جارعا بارىپ، ءسۇيىپ الىپ
تانىتسامشى ەركىمدى.
پەترۋچيو، گرۋميو كەتەدى.
ترانيو.
سۇم كيىم دە سەبەپ بولار،
تىلگە كەلسە قويدىرايىن،
اۋىستىرسىن توي الدىندا.
باپتيستا.
قايتەر ەكەن مەن كورەيىن.
باپتيستا، گرەميو، مالايلار كەتەدى.
ترانيو.
سۋدار، قىز كوڭىلى بولعانمەن دە،
اكەسىنىڭ بەيىلى كەرەك.
ايتقانىمداي وزىڭىزگە
كىسى كەرەك — كىم ەكەنى
قاجەت ەمەس، تەك قانا ول
پيزاداعى ۆينچەنسيو بولماقشى.
پادۋيادا سىزگە كەپىل
بولىپ ۇلكەن سوما اتاسىن
ءسىز ءۇمىتتىڭ جەمىسىن جەپ
بيانكاعا ويداعىداي ۇيلەنەسىز.
ليۋچەنسيو.
قاسىمداعى وقىتۋشى
بيانكانى اڭدىماسا،
مەن جاسىرىپ ۇيلەنەر ەم.
جۇرت نە دەسە ول كۇندە
دەگەنىمدى ساقتار ەدىم.
ترانيو.
سونىڭ ءبارىن ورىندايمىز،
ويداعىنى الامىز
وتىرتالىق گرەميو لاقسا مەنەن
قىراعى اكە مينولدى دا،
ليچيو كۇيشى سۇمدى دا —
ءبارىن دە ءبىز ءۇشىن، مەنىڭ مىرزام ليۋچەنسيو.
گرەميو كەلەدى.
سينور گرەميو، شىركەۋدەن كەلدىڭىز بە؟
گرەميو.
بالا كۇندە مەكتەپتەن ءوستىپ قاشۋشى ەم.
ترانيو.
ەرلى-زايىپتى قايتتى ما ەكەن ۇيىنە؟
گرەميو.
ەر دەيسىز بە! ەرسى دەڭىز.
كىم العانىن ەندى بىلەر قىز باقىر!
ترانيو.
وزىنەن دە دولى ما؟ بولماس ولاي!
گرەميو.
ناعىز سايتان، باسقاسى جوق.
ترانيو.
قىز دا سايتان، كەم بە ەدى.
گرەميو.
ول قوزىداي، كوگەرشىندەي مىناۋ جىگىت قاسىندا -،
تىڭدا، سينور: پوپ كەلىپ
الاسىز با جۇكتىلىككە دەگەندە
«ە، ارينە» دەپ قارق ەتىپ، باقىرا
دۇعا وقىپ ەد، پوپ قولىنان كىتاپ ۇشتى
سونى الام دەپ ەڭكەيگەندە،
كۇيەۋ كەلىپ تەۋىپ ەدى،
پوپ سوناداي ۇشىپ ءتۇستى،
جىگىت جۇرتقا «جارىلعان جوق باسى كۇشتى» دەدى عوي.
ترانيو.
قالىڭدىق قايتتى سول كەزدە؟
گرەميو.
قالتىراپ تۇر، ەرى اقىرىپ
زەكىگەندە پوپقا ۇمتىلىپ،
نەكە قيار بىتكەن سوڭ،
شاراپ سۇراپ العىزىپ
«ساۋلىققا!» دەپ اقىرعانى
كەمەدە قىزىپ ىشكەندەي.
سودان مۋسكات الا سالا
قوڭىراۋشىعا شاشىپ قالدى
بار سىلتاۋى بۇل ىشكەندە
سىلكىنتەدى ساقالىن
قايىرشىعا ۇقساعانى.
سودان قىزدى موينىنان اپ
شارت ەتكىزىپ ءسۇيىپ ەدى،
شىركەۋ ءىشى كۇڭىرەندى،
ۇيالعاننان قاشىپ كەتتىم،
جۇرت تا سولاي قاشقان شىعار.
مۇنداي توپاس توي كورگەم جوق —
ال، مۋزىكا وينادى عوي.
مۋزىكا. پەترۋچيو، كاتارينا، بيانكا، باپتيستا، گورتەنزيو، قوناقتار كەلەدى.
پەترۋچيو.
العىس ايتام، قامدارىڭا، دوستارىم،
اسقا وتىرماق ويدا بار عوي
تويعا ىستەگەن تاماق تا كوپ
ءبىراق مەنىڭ ءىسىم تىعىز
ورتاڭىزدان كەتپەسىمە امال جوق.
باپتيستا.
ياپىر-اۋ، تۇنگە قارسى جۇرەسىز بە؟
پەترۋچيو.
ءتۇن بولماستان ءجۇرۋىم شارت،
تاڭدانباڭىز. جۇمىسىمدى بىلسەڭىز،
توقتاتپاستان اسىقتىرار ەدىڭىز.
العىس ايتام جاقسى توپقا.
كوردىڭىزدەر ەركىم بەردىم
سابىرلى سۇلۋ جارىما.
ۇيدە قالىپ ساۋشىلىققا ءىشىڭىز،
مەن بوگەلمەي كەتەمىن. قوش بولىڭىز.
ترانيو.
وتىنەمىز، اس ءىشىڭىز.
پەترۋچيو.
مۇمكىن ەمەس.
گرەميو.
قاتتى وتىنەم مەن سىزدەن.
پەترۋچيو.
مۇرشام جوق.
كاتارينا.
مەن دە سىزدەن وتىنەم.
پەترۋچيو.
زور شاتپىن.
كاتارينا.
شاتسىز با مۇندا قالماققا؟
پەترۋچيو.
شاتپىن ءسىزدىڭ تىلەككە: ءبىراق، وتىنگەنمەن قالمايمىن.
كاتارينا.
سۇيگەن ءۇشىن قالىڭىز.
پەترۋچيو.
اتتاردى تارت!
گرۋميو.
ءازىر، سۋدار! اتتىڭ ءبارىن س ۇلى جەپ قويدى.
كاتارينا.
ال، مەيلىڭ!
نە دەسەڭ مەن جۇرمەيمىن
ەرتەڭ دە سول، ەركىمشە.
ەسىك اشىق جولىڭ بولسىن،
جورت ەتىگىڭ توزعانشا.
مەن قالامىن اسىقپايمىن.
تانىتتىڭىز، ءسىز ويىنشى ەكەنسىز،
اۋەلدەن-اق اشتىڭىز.
پەترۋچيو.
ابايلا، كەت! تىلەۋىڭ بەرسىن دولدانبا
كاتارينا.
دولدانام سول! نە قىلعان ءىس؟ اكە، ول جۇرمەيدى، ارينە!
گرەميو.
ال سينور، ەندى بۇلار ءىس باستايدى.
كاتارينا.
سينور، راقىم ەتىپ وتىرىڭدار ۇستەلگە.
ايەلدى اقىماق ەتۋ وڭاي،
قارسىلاسار كۇش بولماسا.
پەترۋچيو.
ولار سەنى تىڭدايدى، كەت!
كەلىنگە ىقلاس بەرىڭدەر.
قىزىقتاپ، تويلاپ وسىڭدەر،
ىشىڭدەر مۇنىڭ جاستىعى ءۇشىن.
شاتتانىڭدار! ارام بولار!
ال، كەت بولسا، بۇل مەنىمەن كەتەدى.
ءاي، بۇرتيما، تۇكسيمە!
ءوز مۇلكىمە ءوزىم يە
بۇل ءوزىمنىڭ ءۇيىم-جايىم،
شارۋا مۇلكىم، ءۇي-اسپابىم،
وگىزىم، اتىم، ەسەگىمدەي.
تۇر عوي مىنە — ءتيىپ كورشى بىرەۋىڭ —
پالە جابام، جاقىنداپ كور،
بوگەپ كورشى جولىمدى. ءاي، گرۋميو،
سۋىر ساپىنى! جاۋ قامايدى.
ەركەك بولساڭ، بايبىشەڭدى قورعاپ ال. —
قورىقپا، كەت، تيە المايدى.
قالقانىڭ مەن، مىڭ بولسا دا بوتەندەر!
پەترۋچيو، كاتارينا، گرۋميو كەتەدى.
باپتيستا.
كەتە بەرسىن! مومىن جاندار!
گرەميو.
ەندى قالسا — ولەر ەدىم كۇلكىدەن.
ترانيو.
مۇنداي سويقان كورگەن ەمەن.
ليۋچەنسيو.
اپاڭىز جايلى ءسىز نە ويلايسىز؟
بيانكا.
سويقانعا سويقان قوسىلعان سوڭ قايتەرسىڭ.
گرەميو.
پەترۋچيو كاتارينامەن عوي.
باپتيستا.
كورشى دوستار، بولماسا دا
تويىمىزدا ۇيلەنگەندەر،
ءتاتتى تاماق تولىق ەدى.
ليۋچەنسيو كۇيەۋ ءۇشىن ءسىز بولىڭىز.
اپاسىنىڭ ورنىنا وتىرسىن بۇگىن بيانكا.
ترانيو.
ۇيرەنسىن بە قالىڭدىقتىڭ حالىنە؟
باپتيستا.
ءيا، ءيا، ليۋچەنسيو. مىرزالار، ۇستەلگە.
كەتىسەدى.
شىمىلدىق.
ءتورتىنشى پەردە
ءبىرىنشى كورىنىس
پەترۋچيونىڭ قالا سىرتىنداعى ءۇيى.
گرۋميو كىرەدى.
گرۋميو. وما قاپسىن بولدىرعان ات، بۇزاقى باي، باتپاق جولدار! وسىنشالىق دۇرە جەگەن، وسىنشالىق ارىپ-تالعان ءدال مەندەي جان بولدى ما ەكەن؟ مەنى الدىنان وت جاعا بەر دەپ جىبەردى، ولار كەلىپ جىلىنباق. تەز قىزاتىن قول-قۇمان بولماسام الدەقاشان ەرىندەرىم تىسىمە جابىسىپ، جۇرەگىم قارنىما جابىسىپ قاپ، وتقا قاقتاپ جىبىتەر ەم. ەندى مىنە وتتى ۇرگەندە جىلىنىپ كەلەم. مىناۋ ايازدا مەن تۇگىل، مەنەن دەنەلى كىسى دە توڭار. ءاي، كەرتيس!
كەرتيس كىرەدى.
كەرتيس. ايازداعان داۋىسپەن مەنى شاقىرعان كىم ەكەن؟
گرۋميو. كەسەك مۇز عوي شاقىرعان. كۇدىگىڭ بولسا يىعىمنان وكشەمە شەيىن سىرعاناق تەپ. سەكىرەر جەرىڭ جەلكەم بولسىن. وت جاق، جاقسى كەرتيس!
كەرتيس. مىرزام مەن قاتىنى كەلە مە، گرۋميو؟
گرۋميو. يا، كەرتيس. ءسويتىپ، وت، وت جاق. تەك سۋ قۇيما.
كەرتيس. قاتىنى قالاي، شىن تەنتەك پە جۇرت ايتقانداي؟
گرۋميو. وسى ايازعا دەيىن سونداي ەدى، كەرتيس. ءبىراق ءوزىڭ بىلەسىڭ عوي، قىس ەر مەن ايەلدى دە، ايۋاندى دا جاسىتادى. ءبىزدىڭ كارى مىرزا مەن جاس بايبىشەنى دە، مەنى دە جۋاسىتتى، دوسىم كەرتيس.
كەرتيس. جوعال، اقىماق مىرتەسە. مەن بە ەكەن ساعان ايۋان؟!؟
گرۋميو. ءا، مەن مىرتەسە مە ەكەنمىن؟ راس، سەنىڭ ءمۇيىزىڭ ءبىر قۇلاش، مەن دە ونىڭنان قىسقا ەمەسپىن. ال، جاعاسىڭ با وتىندى؟ ايتپەسە مەن بايبىشەگە ايتام. ول ءقازىر مىرزانىڭ ۋىسىندا بولعانمەن، سەن ونىڭ قولىنان ىستىق قىزمەتىڭە سالقىن سىيلار الارسىڭ.
كەرتيس. جوندەپ ايتشى، جاقسى گرۋميو، دۇنيەدە نە بوپ جاتىر؟
گرۋميو. دۇنيەدە سۋىق سوعىپ تۇر، وزىڭنەن وزگە جەردە جىلۋ جوق. سوندىقتان — وت جاق! قاجەتىڭدى ىستە دە، قاجەتىڭدى ال، مىرزا مەن قاتىنى ءولىمشى بوپ جاۋراپ كەلەدى.
كەرتيس. وت جانادى ءقازىر-اق ودان دا جاڭالىق ايتشى، گرۋميو.
گرۋميو. ال، «كىشى دجەك، كىشكەنتاي» جاڭالىق دەگەن ءتىپتى كوپ.
كەرتيس. جارايدى، قويشى، الدامشىسىڭ سەن سونداي.
گرۋميو. ال جاق وتىڭدى، جامان توڭدىم. قازانشى قايدا؟ اس ءازىر مە، ءۇي تازا ما، جەرگە قامىس توسەلدى مە، قوقسىق جوق پا، قىزمەتشىلەر تازا كيىم كيدى مە، اق شۇلىق كيىپ تويعا ءازىر تۇر ما؟ ستاقان مەن ىدىستاردىڭ ءىشى-سىرتى تازا ما؟ داستارقان جايىلدى ما، ءبارى رەتتى مە؟
كەرتيس. ءبارى رەتتى. ال ەندى جاڭالىق ايت.
گرۋميو. ەڭ اۋەلى ءمالىم ەتەيىن، مەنىڭ اتىم بولدىرىپ، مىرزا مەن ايەلى جالپ ەتىستى.
كەرتيس. بىرىنە ءبىرى مە؟
گرۋميو. جوق، باتپاققا، سودان ۇلكەن مالاعام بولدى.
كەرتيس. سوزباساڭشى، جاقسى گرۋميو!
گرۋميو. قۇلاعىڭ سوزشى.
كەرتيس. ءما، مىنەكي.
گرۋميو (سالىپ قالىپ). ءما، مىنەكي.
كەرتيس. بۇل مالاعامدى ەستۋ ەمەس، سەزىنۋ عوي.
گرۋميو. ە، سوندىقتان دا ول سەزگىش مالاعام اتالادى. ال جاڭاعى شاپالاق سەنىڭ قۇلاعىڭا ەسكەرتۋ — تىڭدا دەگەنىم. ەندى باستايمىن، ءبىز باتپاق توبەدەن اسىپ كەلە جاتىر ەك، مىرزا بايبىشەنىڭ ارت جاعىندا وتىرعان بولاتىن.
كەرتيس. ەكەۋى ءبىر اتتا ما ەدى؟
گرۋميو. وندا سەنىڭ نە اقىڭ بار؟
كەرتيس. اقىم جوق، اتتى ايتام.
گرۋميو. ە، ايتساڭ اڭگىمەنى دە سەن ايتا عوي. ءسوزىمدى بولمەگەن بولساڭ بايبىشەنىڭ اتى جىعىلعانىن، ونىڭ ات استىندا قالعانىن ەستىر ەڭ. باتپاققا بىلعانىپ ول جاتقاندا، مىرزامنىڭ ات استىندا جاتقان قاتىنعا قاراماي، ونىڭ اتى سۇرىنگەنى ءۇشىن مەنى ساباي باستاعانىن ەستىر ەڭ. ايەلدىڭ باتپاق كەشىپ مەنى اراشالاعانىن، مىرزانىڭ بوقتىق استىنا العانىن جانە بۇرىن كىسىگە جالىنىپ كورمەگەن ايەلدىڭ بايىنا جالىنعانىن ەستىر ەڭ. مەنىڭ باقىرعانىمدى، اتتاردىڭ قاشقانىن، مىرزانىڭ تىزگىنى ۇزىلگەنىن، مەنىڭ ايىلىمدى جوعالتقانىمدى — تاعى سونداي قىزىقتاردى ەستىمەستەن قالاسىڭ. ول جاڭالىقتىڭ ءبارى ۇمىتىلادى، ال سەن نادان كۇيىڭدە كورگە كىرەسىڭ.
كەرتيس. قيسىنىنا قاراعاندا مىرزا انادان دا تەنتەك دەسەڭشى!
گرۋميو. ءيا، ءيا، سەنى مەن وزىڭدەي بەيباس دوسىڭ ءبارىن دە ول كەلگەن سوڭ تاتاسىڭ. ءاي، وسىمەن نەعىپ اڭگىمەدە تۇرمىن؟ شاقىر شاپشاڭ نەتەنەل، دجوزەف، نيكلاس، فيليپپ، ۋولتەر، سلاستەن بار، بارلىعىن. تەگىس شاشتارىن جىلميتا تاراسىن، كيىمدەرىن تازارتىپ ىقشام بولسىن. قارسى العاندا سول تىزەسىن بۇكسىن جانە، اسىرەسە، مىرزانىڭ قولىنان سۇيگەن سوڭ عانا اتىنىڭ قۇيرىعىنا قول تيگىزەتىن بولسىن. ءبارى ءازىر مە؟
كەرتيس. ءبارى ءازىر.
گرۋميو. مۇندا شاقىر ءبارىن دە.
كەرتيس. ءاي، قايداسىڭدار، ەستيمىسىڭ؟ سەندەر مىرزانى قارسى العاندا بايبىشەگە وي سالاتىن بولاسىڭدار.
گرۋميو. ونىسى وزىندە دە بار.
كەرتيس. ە، ونى كىم بىلمەيدى!
گرۋميو. سەن بىلمەيسىڭ، حالىق جيىپ وي سالام دەپ تۇرعان.
كەرتيس. مەن جيعاندا قارىز ادا قىلماقپىن.
گرۋميو. ول مۇندا قارىز سۇراي كەلمەيدى.
تورت-بەس مالاي كىرەدى.
نەتەنەل. حوش كەلىپسىڭ، گرۋميو.
فيليپپ. ءحالىڭ قالاي، گرۋميو؟
دجوزەف. ال، قالاي، گرۋميو؟
نيكلاس. ا، دوس گرۋميو؟
گرۋميو. ءوزىڭىز حوش كەلىپسىز. ءحالىڭىز قالاي؟ ءسىز قالاي؟ ءسىز شە، دوس؟ ال، وسى جەتتى كارسى الۋعا! قالاي، نويان جولداستار، ءبارى ءازىر مە؟ بارلىق بۇيىم رەتتى مە؟
نەتەنەل. بار نارسە ءازىر. جاقىندا ما مىرزامىز؟
گرۋميو. سوزعان قولىڭ جەتەدى، اتتان تۇسكەن بولار. ال سوندىقتان... ارام بولار! اقىرىن! ءۇنى كەلەد!
پەترۋچيو مەن كاتارينا كىرەدى.
پەترۋچيو.
قايدا بۇل شايتاندار؟ جان جوق تىستا.
تۇسىرەتىن، ات ۇستايتىن!
قايدا گرەگوري، نەتەنەل، فيليپپ؟
مالايلار. مەن مۇندا. مەن مۇندا. مەن مۇندا. مەن مۇندا
پەترۋچيو.
مەن مۇندا، مەن مۇندا، مەن مۇندا!
مىنە، توپاس نايساپتار!
بۇ نە؟ ىقىلاس جوق، بەيىل جوق پا؟
مانا كەتكەن اقىماق قايدا؟
گرۋميو.
مەن مۇندا. كەتكەندەگى اقىماق قالپىم!
پەترۋچيو.
ءسىز جابايى، توپاس ناس! توعايدا توس دەمەپ پە ەدىم.
مىنا سۇمنىڭ ءبارىن الىپ؟
گرۋميو.
نەتەنەل كەمزالى جوق،
گەبريەلدىڭ جىرتىعى كوپ،
قالپاعى جوق پيتەردىڭ،
ۋولتەردە قىلىش قىنسىز.
ءازىر ەكەن گرەگوري، ادام مەن رەلف،
وزگەلەردى قايىرشىداي،
ءبىراق ءبارى مۇندا توستى.
پەترۋچيو.
ال، سۇمپايىلار، اس ازىرلە!
مالايلار كەتەدى.
(اندەتىپ).
«بۇرىن كەشكەن داۋرەن قايدا،
الگى قايدا...» وتىرشى، كەت، بايبىشە بول.
ۋف، ۋف، ۋف، ۋف!
مالايلار تاماق اكەلەدى.
ال، تەز بە؟ ءاي، كەلىڭدەر، كەت!
تارت ەتىكتى! شاپشاڭ، يتتەر! (اندەتەدى.)
«بولىپتى ءبىر سورلى سوپى
كەزۋمەنەن وتكەن وسى...»
وڭباعان، سىندىردىڭ عوي اياعىمدى!
ەكىنشىسىن سىندىرماسقا، ءما ساعان! (ۇرادى).
كەت، كوڭىلدەي! سۋ اپكەل! ءاي!
ءيتىم ترويل قالاي؟ ءبىرىڭ بارىپ
شاقىرىڭدار فەرديناندتى!
ءسىز تانىسىڭىز ونىمەن، كەت، بەتىنەن ءسۇيىڭىز.
تۋفلي قايدا؟ ال سۋدى قاشان بەرەسىڭدەر؟
مالاي قۇمان مەن شىلاپشىنىن اكەلەدى.
جۋىنىڭىز، كەت، راقىم ەت،
مالاي قۇماندى ءتۇسىرىپ الادى.
ءاي، سەن نايساپ! تۇسىرمەك پە ەڭ! (ۇرادى).
كاتارينا.
بايقامادى، كەيىمەڭىز.
پەترۋچيو.
سالپاڭ قۇلاق ايۋان! اقىماق!
وتىرىڭىز، كەت! بىلەم، ءسىز اشسىز.
قاي سىنىمىز دۇعا وقيمىز!
قوي ەتى مە؟
1 - مالاي.
ءيا!
پەترۋچيو.
كىم اكەلدى؟
پيتەر.
مەن.
پەترۋچيو.
كەۋىپ قاپتى. ءتىپتى بار تاماعىڭ كۇيگەن عوي.
قانداي توبەتتەر؟ قايدا قۋارعان قازانشى؟
قاي بەتىمەن مۇنى بەرگەن
ءوستىپ قىزمەت قىلماق پا؟
اپكەت تاباق، اياقتاردى.
تاماقتاردى ساحناعا لاقتىرىپ، شاشادى.
دۇلەي، مەڭىرەۋ سۇمىرايلار!
يا! اشۋ ما؟ ۇيرەتەرمىن ءبارىڭدى!
كاتارينا.
جانىم، ەرىم، كۇيزەلمەڭىز،
ءمىن تاقپاڭىز — اس ءدامدى.
پەترۋچيو.
جوق، كەت، ءبارى كۇيىپ، ءبارى كەۋىپ قالعان،
ونى جەۋگە قوسپاعان-دى.
وت توگىلىپ، اشۋ تۋاد،
ورازا بولدىق ودان دا،
ونسىز دا ءبىز اشۋلىمىز،
كۇيگەن، كەپكەن ەت جەمەي-اق.
سابىرلى بول. ەسەسى ەرتەڭ،
تۇندە ەكەۋمىز اشىعامىز،
ءجۇر توسەككە جەتكىزەيىن.
ەكەۋى كەتەدى. بىرنەشە مالاي كىرەدى.
نەتەنەل.
پيتەر، كورگەنىڭ بار ما مۇندايدى؟
پيتەر.
قىز مىنەزىن ەم ەتىپ ءجۇر وزىنە!
كەرتيس قايتا كەلەدى.
گرۋميو.
ءقازىر قايدا؟
كەرتيس.
توسەگىنە اپارىپ، قاناعات جايىن ۇگىتتەپ تۇر.
ۇرسىپ جاتىر، اناۋ بايعۇس،
نە دەرىن دە بىلمەيدى.
ۇيقىدان جاڭا تۇرعانداي.
ءجۇر كەتەيىك. تاعى كەلەد.
كەتىسەدى. پەترۋچيو قايتا شىعادى.
پەترۋچيو.
قوجالىقتى وڭ باستادىم،
جاقسى اياقتار ءۇمىتىم بار.
سۇڭقارىم اش، قىلپىپ تۇر.
جەمساۋ تولسا، كونبەس ەدى،
شاقىرعانعا كەلمەس ەدى.
باۋلىپ الام كەلەتىن عىپ
شاقىرعاندا سونادايدان.
باسىلعانشا اساۋلىعى،
سۇڭقارعا ۇيقى بەرمەس بولار.
بۇگىن اش قوي، ەرتەڭ دە سول،
كەشە تۇندە ۇيىقتاعان جوق،
بۇگىن دە ۇيقى بولماسىن.
استان ايىپ تاپقانداي
توسەكتى دە سىلتاۋ ەتەم.
لاقتىرامىن جاستىقتاردى
قۇس توسەك پەن كورپەلەردى!
سول ابىگەر بارلىعىن دا
ءبىر ءوزىنىڭ قۇرمەتى دەپ
ۇيقىسىنان ايىرام.
قالعىپ كەتسە بايباي سالىپ،
تۇرعىزامىن ۇركىتىپ.
يا، بۇل دوستىقپەن ءولتىرۋ دە وپ-وڭاي،
اساۋدى ءسويتىپ تۇسايمىن.
ۇيرەتۋدىڭ باسقا بىلسە ارتىعىن
اشىپ سالسىن، ونەگەگە وزگەگە.
كەتەدى.
ەكىنشى كورىنىس
پادۋيا. باپتيستا ءۇيىنىڭ الدى. ترانيو، گورتەنزيو شىعادى.
ترانيو.
مۇمكىن بە ەكەن، دوس ليچيو، بيانكانىڭ
ليۋچەنسيودان وزگە جاندى ءسۇيۋى؟
مەنى وڭدىرماي الدادى عوي.
گورتەنزيو.
ايتقانىما ايعاعىم بار. وقىتقان ءتۇرىن ەستىڭىز.
شەتكە كەتىسەدى. بيانكا مەن ليۋچەنسيو شىعادى.
ليۋچەنسيو:
پايدا بار ما ساباعىمنان؟
بيانكا.
ساباعىڭىز قايسى ەكەن؟
ليۋچەنسيو.
بار بىلگەنىم — اسىقتىقتىڭ ساباعى.
بيانكا.
سول عىلىمعا كامىلسىز بە؟
ليۋچەنسيو.
يا، جۇرەگىمە ءوزىڭ كامىل بولعانداي.
ساحنانىڭ تورىنە كەتەدى.
گورتەنزيو.
جەڭىپ باراد! ءمانى قالاي؟
انت ءىشىپ ەڭ بيانكانىڭ
شىن تاڭدارى ليۋچەنسيو دەپ.
ترانيو.
اينىعىش ايەل سيقىرلى عوي
عاجاپ سول عوي، ليچيو!
گورتەنزيو.
اداسپاڭىز. مەن ليچيو ەمەسپىن.
كۇيشى دە ەمەن، الداعامىن.
ءتۇستى بوياۋ جيرەنتەدى،
اقسۇيەكتى ول ساتقان سوڭ.
قۇرمەت تۇتىپ قاڭعىمانى.
ءمالىم بولسىن، مەنىڭ اتىم گورتەنزيو.
ترانيو.
سينور گورتەنزيو، كوپ ەستىپ ەم
ءسىز ىنتىق دەپ بيانكاعا،
ەندى كورىپ ايىعىپپىن،
ءسىز كونسەڭىز مەن دە بىرگە
بيانكانىڭ قاسيەتىنەن باس تارتام.
گورتەنزيو.
كورەسىز بە، ەركەلەۋىن، ءسۇيۋىن!
قولىم مىنە، ەندىگارى
جابىسپاسقا سەرت بەرەم.
تاتىمايدى سۇيگەنىمە بيانكا
اقىلسىز بوپ البىرتقانىم تەك ەكەن.
ترانيو.
مەن دە انت ەتەم بارىنشا،
تىلدەسە دە الماسىما.
فۋ، ايۋانشا جاناسۋى-اي!
گورتەنزيو.
تەگىس بەزدىك. سول-اق السىن
مەن سەرتىمدى ورىنداۋعا
ءوزى جەسىر، باي قاتىندى الامىن.
مىناۋ جايىن سۇڭقاردى مەن سۇيگەندە
ول اينىماي ءسۇيۋشى ەدى ءوزىمدى!
سولاي، سينور ليۋچەنسيو، حوش تۇرىڭىز، —
اجارلى ەمەس، اقىلدى ايەل،
سۇيۋىمە ساي بولاد. حوش تۇرىڭىز.
دەگەنىمە تۇرامىن.
ترانيو (بيانكاعا كەلىپ).
سينورا، ءسىزدى ءتاڭىر ساقتاسىن.
امسە ءسۇيسىن ءسىزدىڭ جار!
سىرىڭىزدى كوردىك تە،
گورتەنزيو ەكەۋىمىز تايقىپ شىقتىڭ وزىڭىزدەن.
بيانكا.
قويىڭىزشى، سولاي ما؟ ەكەۋىڭىز دە بىردەن بە؟
ترانيو.
و، سولاي!
ليۋچەنسيو.
ەندەشە ءسىز ليچيودان بوساپسىز.
ترانيو.
ول دا ءبىر جەسىر جاس قاتىنعا
كىدىرمەستەن ۇيلەنبەكشى.
بيانكا.
باقىت بەرسىن ەكەۋىنە.
ترانيو.
ۇيرەتەدى بۇل ونى.
بيانكا.
سويتەم دەي مە؟
ترانيو.
ءوزى ۇيرەتكىش مەكتەبىنە ءتۇستى عوي.
بيانكا.
بىزدە سونداي مەكتەپ بار ما ەدى؟
ترانيو.
بار، ۇستازى عوي پەترۋچيو،
وقىتارى اساۋ قىزدىڭ،
ءتىلىن تيىپ، جونگە سالۋ.
بوندەللو كەلەدى.
بوندەللو.
مىرزا، شارشاعانىم يتتەن بەتەر —
سونشا توسىپ، اقىر تاپتىم
قولعا تۇسكەن — كارى اۋليە،
تىلەگەنىڭ ءدال ءوزى.
ترانيو.
كىم ەكەن، بوندەللو؟
بوندەللو.
ساۋداگەر مە، مولدا ما،
بىلمەدىم، ءبىراق بەينەسى
كيىمى مەن ءجۇرىسى — ءدال اكەڭىز.
ليۋچەنسيو.
سەن نە دەيسىڭ، ترانيو؟
ترانيو.
كونگىش بولىپ، ەرتەگىمە يلانسا،
ۆينچەنسيو بولام دەسىن.
كوڭىلىم بولسىن اتا الدىندا.
ءدال ۆينچەنسيو وزىڭدەي،
ال، ازىرشە جارىڭىزبەن كەتىڭىز.
بيانكا، ليۋچەنسيو كەتەدى. پەدانت كىرەدى.
پەدانت.
قايىرلى ءسات.
ترانيو.
وزىڭىزگە ءام بولسىن.
پەدانت.
وسى جەر ەدى از كۇنگە
بۇدان ريمگە جانە ارىراق
ءتىرى بولسام تريپولي جەتپەكپىن.
ترانيو.
تۋىسىڭىز قاي جەرلىك؟
پەدانت.
مانتۋيالىق.
ترانيو.
مانتۋيالىق؟ ساقتا قۇداي؟
پادۋيادا تىرلىگىڭىز قاتەر عوي؟
پەدانت.
تىرلىگىم؟ نەگە؟ نە قاتەر؟
ترانيو.
قىرعىن بار عوي مانتۋيالىق
كەلگەنىنە پادۋياعا. بىلمەيسىز بە؟
ءسىزدىڭ بارلىق كەمەلەردى، ۆەنەسيا ۇستاپ وتىر،
بەگىڭىزبەن دوج جاۋلاسىپ
ءومىر بەرگەن، جۇرتقا ءمالىم.
تاڭ قالامىن. جاڭا كەلگەن بولساڭىز دا،
قالاي مۇنى بىلمەگەنسىز.
پەدانت.
ويباي سينور! ولگەنىم عوي ەندەشە.
فلورەنسيادان ۆەكسەل الىپ
بۇدان اقشا الماق ەم عوي!
ترانيو.
بولىسسام با ەكەن مەن سىزگە،
ءجا، ءبىر اقىل ايتايىن.
ايتىڭىزشى: ءسىز پيزادا بوپ پا ەدىڭىز؟
پەدانت.
ءيا، پيزادا مەن تالاي بولعام،
اسىل جاندار كوپ شىعىپ ەد.
ترانيو.
بىلەسىز بە ۆينچەنسيو دەگەندى؟
پەدانت.
تانىس ەمەن، ءبىراق سىرتتان قانىقپىن
بايلىعىنا تەڭ جوق دەپ ەد.
ترانيو.
ەندەشە، سول مەنىڭ اكەم، جانە ايتايىن
ەكەۋىڭىزدىڭ تۇستەرىڭىز قاتتى ۇقساس.
بوندەللو (شەتكە).
ءيا، الماعا باقا ۇقساعانداي.
ترانيو.
ونى ءسۇيىپ، ءسىزدى اجالدان قۇتقارماققا،
ءبىر قىزمەت ىستەمەكپىن:
بايقاۋىمشا جاقسى بوپ تۇر
اكەممەنەن ۇقساسىڭىز.
سول اتانىپ قۇرمەت كورىپ
ءبىزدىڭ ۇيگە جايعاسىڭىز،
ءرولىڭىزدى جاقسى ويناڭىز.
ۇقتىڭىز با؟ ءسويتىپ مۇندا
ءىس بىتكەنشە تۇراسىز مۇنىم جاقسى، قابىلداڭىز.
پەدانت.
قابىلدايمىن، سينور.
ماڭگى ءسىزدى. قارىزدارىم دەپ كەتەرمىن.
ترانيو.
ەندەشە، بىرگە كىرىستىك،
ايتپاقشى، ءبىراق، ەستە بولسىن،
بۇگىن-ەرتەڭ اكەم كەلمەك.
توي حاتىنا قول قويماققا
مەن باپتيستا قىزىن الام،
بارلىق جايىن كەيىن ايتام.
ەندى ءجۇرىپ باسقا كيىم كيىڭىز.
كەتىسەدى.
ءۇشىنشى كورىنىس
پەترۋچيو ءۇيىنىڭ بولمەسى. كاتارينا، گرۋميو كىرەدى.
گرۋميو.
جوق، ءسىرا، جوق. باتا المايمىن.
كاتارينا.
ماعان باتقان سايىن ول قاتال!
اش قاتىرىپ ولتىرمەككە العان با؟
ەسىككە كەلگەن تىلەنشى دە
ۇيدەن قايىر الماۋشى ما ەد،
كىم دە بولسا بەرمەۋشى مە ەد.
مەن كىسىدەن سۇراپ پا ەكەم
سۇرايتىنداي دىلگەر بوپ پا ەم.
سۇلدەرىم تۇر، ەندى اشپىن دا، ۇيقى دا جوق.
ايقايىمەن ۇيقىنى، اشۋمەن استى قۋدى.
بارىنەن دە باتاتىنى، سونىڭ ءبارىن
سۇيگەندىكتەن ەتەم دەيدى.
اس جەپ، ۇيقى ۇيىقتاسام
ولە قالماق پا ەكەمىن.
جولىڭ بولسىن، اكەلە گور،
از دا بولسا ءدام تاتايىن.
گرۋميو.
جەر مە ەدىڭىز بۇزاۋ ەتىن؟
كاتارينا.
تاماشا، تەك شاپشاڭ.
گرۋميو.
ءبىراق ءسىزدىڭ وتىڭىزگە زالال عوي.
قۋىرعان ەتكە قالايسىز؟
كاتارينا.
ابدەن بولاد! گرۋميو، اكەل شاپشاڭ!
گرۋميو.
ءاي، بىلمەيمىن وتىڭىزگە جايلى بولماس
گورچيسا مەن سيىر ەتىن نە دەيسىز؟
كاتارينا.
ونى ءتىپتى جاقسى كورەم.
گرۋميو.
وي، گورچيسا جاقپايدى عوي!
كاتارينا.
ەتىن اكەل ەندەشە!
گرۋميو.
گورچيساسىز ەت بەرەم بە مەن سىزگە؟
وزگە بەرسىن وندايدى — اتاماڭىز!
كاتارينا.
نە بىرگە، نە جەكە بولسىن، تەك بەرشى.
گرۋميو.
وندا ەتسىز قۇر گورچيسا بولا ما؟
كاتارينا.
جوعال شاپشاڭ! قۋ، سۋايت! (ۇرادى).
اتاۋمەنەن تويعىزباق پا ەڭ؟
اتىڭ ءوشسىن، وڭشەڭ بۇزىق،
مەنىڭ قايعىم مازاق قوي!
جوعال شاپشاڭ!
تاماق الىپ پەترۋچيو، گورتەنزيو كىرەدى.
پەترۋچيو.
قالايسىڭ، كەت؟ نەگە بۇلاي جاداۋسىڭ؟
گورتەنزيو.
سينورا، حال قالاي؟
كاتارينا.
بۇدان جامان حال بولماس.
پەترۋچيو.
قوي تۇيىلمەي! كۇلە قارا!
كورەسىڭ بە، كۇيەۋىڭنىڭ قامقورىن،
اسىڭدى ءوزىم ءپىسىردىم.
بۇل العىسقا تاتىر-اق!
ءۇن جوق پا؟ جاقپادى عوي بۇل اس تا؟
تىرىسقانىم بوس ەكەن! (مالايلارعا).
اكەتىڭدەر تاباقتى.
كاتارينا.
وتىنەمىن، تيمەڭىز.
پەترۋچيو.
ءار قىزمەتكە العىس بار،
سونى ايتپاساڭ تاتپايسىڭ.
كاتارينا.
راحمەت سىزگە! گورتەنزيو،
سينور، پەترۋچيو، ۇيات قايدا.
سينورا كەت، مەن تاباقتاس بولايىن!
پەترۋچيو (اقىرىن گورتەنزيوعا).
تىلەۋىڭ بەرسىن، گورتەنزيو، كوبىرەك جە!
(كاتاريناعا).
ال، بارىنشا جەشى ەندى!
كەت، جە شاپشاڭ. قىمباتتىم، بۇگىن
توركىنىڭە بارامىز دا،
ويداعىداي سايراندايمىز.
وندا جىبەك، بارقىت، جۇزىكتەر،
ىشىك، كويلەك مامىقتاي
لەنتى شىلتەر قوس-قوستان،
بىلەزىك، القا جالعاسقان
جەپ تە بولدىڭ با؟
تىگىنشى دە توسىپ تۇر،
سىبدىر تولقىپ سەنى وراۋعا ەسىپ تۇر.
تىگىنشى كىرەدى.
ال، اسىلىڭ كورسەتە بەر،
جاز بىلاي!
ۇساق پۇلدىڭ ساۋداگەرى كىرەدى.
ءسىزدىڭ پۇلىڭ قاندايلىق؟
ساۋداگەر.
مىناۋ بورىك ءسىز تاپسىرعان.
پەترۋچيو.
مىنا ۇلگىنى العانبىسىڭ استاۋدان؟
اينىماعان تەگەنە! ءتۇۋ، سۇم ەكەن!
بۇ نە، ەشكى ماي ما، قابىرشاق پا،
ويىنشىق پا، قىلجاق پا، الدە بالا بوركى مە؟
دولوي! بار، كەڭىرەك ەتىپ اكەل
كاتارينا.
كەرەك ەمەس كەڭىرەگى. وسى مودى —
جاقسى ايەلدىڭ بارىندە وسى.
پەترۋچيو.
جاقسى بولساڭ — سەن دە الاسىڭ،
ءقازىر ەمەس.
گورتەنزيو (شەتكە).
ول تەز بولماس.
كاتارينا.
ەركىم بار عوي مەنىڭ داعى سويلەيتىن!
سويلەيمىن مەن — بالا ەمەسپىن!
سىزدەن ارتىق، كىسىلەر دە تىڭدايتىن،
جاقتىرماساڭ قۇلاعىڭا ماقتا تىق.
ىشكە جيعان بار شەرىمدى ايتامىن.
ساقتاي بەرسەم — جارىلامىن
ايتىپ تىنام ەركىممەنەن،
تىلەگەندى تەگىس ايتام.
پەترۋچيو.
ابدەن راس وسىنىڭ — سۇمپاي بورىك،
جىبەكتەن تىككەن مانتىدەي مە، سوراقى!
جاقتىرمايسىڭ، مۇنىڭ ماعان جاعادى.
كاتارينا.
ماعان ۇنايد، جاقپاسا دا، جاقسا دا،
وزگەسى ەمەس، وسىنى الام.
ساۋداگەر كەتەدى.
پەترۋچيو.
كويلەكتى مە؟ ال، تىگىنشى، كورسەتشى؟
ساقتا قۇداي، بۇل نە قىلعان ماسكاراد!
مىناۋى نە، جەڭى مە؟ زەڭبىرەك پە دەپ ەدىم!
ايقىش-ۇيقىش، قىم-قۋىت،
ويىق-قيىق، شۇرق تا شۇرق
اينىماعان شاشتارازى قورقورى.
ءجا، بۇ نەمەنە بىلىعىڭ؟
گورتەنزيو (شەتكە)،
بورىگى دە، كويلەگى دە تيمەس بولدى.
تىگىنشى.
ءوزىڭىز عوي جاقسى تىك دەپ تاپسىرعان.
مودى بولسىن دەدىڭىز عوي.
پەترۋچيو.
دەدىم. ءبىراق سوندا ايتپاپ پا ەدىم،
مودىمەن تىك، تەك مودىمەن، بۇزبا دەپ.
بار، شىعىڭىز! مارش ۇيىڭە!
باسقاعا تىك، سۋدار،
مۇنداي ماعان قاجەت ەمەس! جاقسى تىك.
كاتارينا.
ومىرىمدە مۇنداي جاقسى كورمەپ ەم:
مودىسى مەن سۇلۋلىقتا ءمىنى جوق.
الدە مەنى بەزەيسىز بە قۋىرشاقتاي.
پەترۋچيو.
ءدال، ءدال! سەنى بەزەيد قۋىرشاقتاي.
تىگىنشى.
ءسىزدى ايتتى عوي بەزەيسىز دەپ قۋىرشاقتاي.
پەترۋچيو.
اح، قۋ سۇمىراي!
ايتپا وتىرىك، ينە، ويماق،
كوز، شەرىك، اشموڭكە،
بيت، قىرىق اياق، قۋ بۇرگە.
ءوز ۇيىندە ءجىپ قارسىلىق ايتا ما.
شىق، شۇبەرەك! جوعال شاپشاڭ، قۋ قيقىم.
بولماسا كوزبەن كوزدەرمىن دە،
ءومىر بويعا وتتاعانىڭ تىيارمىن،
بۇزدىڭ دەيمىن كويلەكتى.
تىگىنشى.
بەكزادام، ءسىز جاڭىلاسىز — كويلەك
ءسىزدىڭ بۇيرىقپەنەن،
گرۋميو ايتۋىنشا تىگىلگەن.
گرۋميو.
مەن بۇل بەرگەم، بۇيرىق ەمەس.
تىگىنشى.
قالاي تىگۋ نۇسقاسىن دا ايتقانسىز.
گرۋميو.
قالاي تىگۋ؟ ارينە جىپپەن تىك دەگەم.
تىگىنشى.
ايتپاپ پا ەڭ قالاي ءپىشۋدى؟
گرۋميو.
سەن ءپىشىپسىڭ.
تىگىنشى.
ءپىشتىم.
گرۋميو. مەنى پىشپە جالعىز-اق. سەن كوپ كىسىگە ءسان بەردىڭ، ءبىراق مەن ءوزىمدى ونداي كەسىپ-پىشكەندى سۇيمەيمىن. مەن سەنىڭ قوجايىنىڭا كويلەكتىڭ قيىعى بولسىن دەگەم، قىرىق قۇراۋ تۋرامشىلا دەگەم جوق. ەندەشە، سەن وتىرىك ايتاسىڭ.
تىگىنشى. مىنە فاسون تۋراسىنداعى قاعاز، مەنىڭ سوزىمە وسى كۋا.
پەترۋچيو. وقى.
گرۋميو. سوندا مەن ايتتى دەگەن ءسوز بولسا، ول قاعازدىڭ ءوز سورى.
تىگىنشى (وقيدى). «بەلىن قىناپ كەلتىرگەن كويلەك».
گرۋميو. مىرزا، ەگەر ءسىرا دە: «بەلىن قىناپ كەلتىرگەن كويلەك» دەگەن بولسام، مەنى سول كويلەكتىڭ ەتەگىنە وراپ تىگىڭىز دە، قوڭىر ءجىپتىڭ ۇشىمەن ءولىمشى قىپ ساباڭىز. بار ايتقانىم «كويلەك» دەگەم.
پەترۋچيو. ىلگەرى وقى.
تىگىنشى (وقيدى). «كىشكەنە دوڭگەلەك پەلەرينامەن».
گرۋميو. پەلەرينا؟ ءيا، ونى ايتقام.
تىگىنشى (وقيدى). «جەڭى تار».
گرۋميو. ەكى جەڭ بە؟ بولسىن دەگەم.
تىگىنشى (وقيدى). «جەڭىنىڭ ويىعى مولىراق بولسىن».
پەترۋچيو. مىنە بۇل — بىلىق.
گرۋميو. قاعازدىڭ قاتەسى، سينور، قاعازدىڭ قاتەسى. مەنىڭ تاپسىرعانىم جەڭىن ءپىش تە، تىك دەگەم، مۇنىمەن قايدا بارساڭ دا موينىڭا سالام، ە، ماعان دەسە شىنتاعىڭا ون ويماق كي.
تىگىنشى. مەن شىندى ايتام. بالەم، باسقا جەردە كەزدەسسەڭ، تانىتار ەم مەن ساعان.
گرۋميو. ءاي، مەن ءقازىر-اق ءازىرمىن. قاعازىڭدى ءوزىڭ اپ، اناۋ كوزىڭدى ماعان ۇستات تا ساباي بەر، اياما!
گورتەنزيو. ءتاڭىر وڭعارسىن، گرۋميو! شەتىن ەكەن بۇل مايدانىڭ.
پەترۋچيو. ال، قىسقاسى كويلەك ماعان قونبايدى!
گرۋميو. ابدەن راس، ايەل كويلەگى عوي.
پەترۋچيو. ءما، كوتەر، ماستەر ءوزى قىزىقتاسىن.
گرۋميو. ءاي، جولاما، وڭباعان! بايبىشەنىڭ كويلەگىن كوتەرىپ، ماستەر قىزىقتاماق پا؟
پەترۋچيو. وي، مۇنىڭ ءمانىسى قالاي؟
گرۋميو. و، سينور، مۇنىڭ ءمانىسى، ءسىزدىڭ ويدان تەرەڭ جاتىر! بايبىشەنىڭ كويلەگىن كوتەرىپ ماستەر قىزىقتاسىن با! ءتۇۋ، ءتۇۋ!
پەترۋچيو (اقىرىن گورتەنزيوعا). گورتەنزيو، ايتساڭشى، اقىسىن تولەيمىز. (تىگىنشىگە). جونەل دەيمىن! ساۋدا ءبىتتى!
گورتەنزيو (تىگىنشىگە).
تىگىنشى، اقىڭدى ەرتەڭ مەن تولەيمىن،
قاتتى سوزگە اشۋلانبا،
ۇيىڭە قايت. قوجايىنعا سالەم ايت.
تىگىنشى كەتەدى.
پەترۋچيو.
ال، جارايدى، كەت، توركىنىڭە
ءوزىمىزدىڭ كۇندەگى ادال كيىم كيىپ بارامىز.
كيىم جامان بولسا دا — قالتا مىعىم،
دەنە دەگەن اقىلمەنەن باي بولار.
بۇلتتان ءوتىپ، كۇن جەتكەندەي
قاسيەتتى جامان كيىم بوگەمەس.
بوزتورعايدان ساۋىسقان
ارتىق پا ەد الا قانات بولعانمەن.
ۋگور كەم بە جىلاننان
جىلان ءتۇسى سىپايىراق بولعانمەن؟
سەن ەشقاشان، كەت، كەم بولمايسىڭ،
قانداي جامان كيىنسەڭ دە.
ۇيالار بولساڭ — ماعان جاپ.
كانى كۇلشى — توي تويلايمىز
توركىنىڭە بارىپ aپ.
جۇرتتى شاقىر، ءجۇرۋ كەرەك،
توعايعا تارتسىن اتتاردى،
سوعان شەيىن جاياۋ بارىپ مىنەمىز.
شاماسى ءقازىر جەتى بولار —
تۇستىككە شەيىن جەتەرمىز.
كاتارينا.
يلانىڭىز، ءقازىر ەكى بولىپ قالدى،
ءبىز كەشكى اسقا ارەڭ جەتەمىز.
پەترۋچيو.
ءدال جەتىدە ءبىز مىنەمىز
كورشى مىنە نە دەپ، نەنى ەتسەم دە، —
دايىم قيعاش كەلەسىڭ. (مالايلارىنا)
بار، تاراڭدار.
جۇرمەيمىن ءازىر.
ءوزىم ايتقان
ساعات سوقپاي جۇرمەيمىن.
گورتەنزيو.
مىنە جىگىت! مىناۋ ما، ايعا دا ءامىر جۇرگىزەر.
كەتىسەدى.
ءتورتىنشى كورىنىس
پادۋيا. باپتيستا ءۇيىنىڭ الدى. ۆينچەنسيو بوپ كيىنگەن پەدانت پەن ترانيو شىعادى.
ترانيو.
ءۇي مىناۋ، سينور. بۇيىراسىز با قاعۋعا؟
پەدانت.
ارينە! قاتەلەسكەن بولماسام
مەن ەسىڭدە بولارمىن.
گەنۋيادا جيىرما جىل ىلگەرى
«پەگاس» اتتى قوناق ۇيدە تۇرعامىز.
ترانيو.
بەك جاقسى — ءرولىڭىزدى جاقسى ۇستاپ
اكەگە لايىق بولىڭىز.
پەدانت.
قىسىلماڭىز. انە قىزمەتشى دە كەلىپتى.
بوندەللو كەلەدى.
ۇقتىرۋ كەرەك بۇعان دا.
ترانيو.
قورعانباڭىز بۇل ءۇشىن. بايقا، بوندەللو،
ابايلاپ ءجۇر، جاڭىلما.
مىنانى ۆينچەنسيو وزىڭدەي كور.
بوندەللو.
قىسىلماڭدار.
ترانيو.
باپتيستاعا تاپسىرعاندى ايتتىڭ با؟
بوندەللو.
ايتتىم ءسىزدىڭ اكەڭىز ۆەنەسياعا كەلىپتى دەپ،
پادۋياعا وسى كۇندەر جەتەد دەپ.
ترانيو.
سەن پىسىقسىڭ. ىشۋىڭە مىنانى ال.
ا، انە باپتيستا. كۇيىڭىزدەن جاڭىلماڭىز.
باپتيستا، ليۋچەنسيو كەلەدى.
سينور باپتيستا، كەزدەسكەنگە شاتتانامىن. (پەدانتقا)
وسى، سينور، سىزگە ايتقانىم،
وتىنەمىن جاقسى اكەم بوپ
بيانكانى اپەرىڭىز جۇلدەمە.
پەدانت (ترانيوعا).
توقتا، بالام! (باپتيستاعا)
كەشىرىڭىز، سينور، پادۋياعا كەلگەنىم،
الاسىمنىڭ ءجونى ەدى. ءبىراق ليۋچەنسيودان
ۇلكەن جۇمىس ءجونىن ءبىلدىم.
مۇنىمەنەن ءسىزدىڭ بالا جاراسىپتى،
ءسويتىپ، ءسىزدىڭ اتاق ساي بولعاننان،
ءسويتىپ ءسىزدىڭ قىزدى بۇل سۇيگەننەن،
قۇمارلىقپەن قيناماسقا بۇلاردى
قابىل كوردىم قوسىلۋىن، مەيىرلى اكە بولدىم دا،
ەگەر سىزدە ءدال وسىنداي كوڭىل بولسا، كەلىسىمدە
كونگىشىمدى كورەرسىز.
تويدىڭ شارتىن قۋانىشپەن جاسايمىز.
تارتىسپايمىن سىزبەنەن مەن
جاقسى اتىڭىز ماعان ءمالىم.
باپتيستا.
كەشىرىڭىز ءسوزىمدى،
اشىق مىنەز ۇناتامىن.
راس، بالاڭىز ليۋچەنسيو
جانە قىزىم جاراسىپتى،
جالعان بولماس بۇلارى.
ەندى بايلاۋ وزىڭىزدە
اكەسىز عوي، مەنىڭ قىزىم
جاقسى مۇلىك يەسى.
ءسىز كونسەڭىز ءىس بىتەدى،
مەن قىزىمدى بەرەمىن.
ترانيو.
العىس ايتام، سۋدار.
قانداي جەردە
قۇدالىقتى بايلاسىپ،
بايلاساق ەكەن بار شارتتى!
باپتيستا.
ءبىزدىڭ ۇيدە بولمايدى. بىلەسىز عوي
تىڭشى بولاد، دۋالدا مالايلار كوپ —
اڭدۋمەن ءجۇر گرەميو كارى دە.
بوگەۋ بولۋ وپ-وڭاي.
ترانيو.
ولاي بولسا، ءبىزدىڭ ۇيدە
اكەمنىڭ دە مەكەنى عوي،
بۇگىن تۇندە بار جۇمىستى جايعايىق.
قىزىڭىزعا قىزمەتشىنى جۇمساڭىز،
نوتاريۋستى مەن شاقىرتام.
جالعىز ايىپ — ۋاقىت تىعىز،
استىڭ تارپى از بولار.
باپتيستا.
اسا جاقسى — كامبيو، جۇگىرىڭىز،
بيانكا تەز كيىم كيسىن.
ءيا، ءىس جايىندا ايتارسىز،
پادۋياعا، ليۋچەنسيونىڭ اكەسى كەپ جەتتى دە،
ەندى قىزىم ەرگە تيەد. بوندەللو.
بار تاڭىردەن تىلەرىم، سولاي بولسىن!
ترانيو.
تاڭىرلەردى تىنىش قوي دا — جۇگىر شاپشاڭ!
بوندەللو كەتەدى.
جول باستاۋعا رۇقسات بولسىن، سينور،
ءبىر-اق ءتۇرلى تاماق تارتام،
وقا ەمەس تەك، ەسەسى قايتاد پيزادا.
باپتيستا.
ەردىم سىزگە.
ترانيو، پەدانت، باپتيستا كەتەدى. بوندەللو كەلەدى.
بوندەللو. كامبيو!
ليۋچەنسيو. نە ايتاسىڭ، بوندەللو؟
بوندەللو. قوجايىننىڭ ىم قاققانىن كوردىڭىز بە؟
ليۋچەنسيو. نەسى بار ەد، بوندەللو؟
بوندەللو. تەك اشەيىن. ءبىراق مەنى مۇندا قالدىرعاندا وسى ىم-جىمنىڭ ءمانىن ۇقتىر دەپ ەدى.
ليۋچەنسيو. ايت ەندەشە.
بوندەللو. بىلاي بولدى. باپتيستانى تايعىزدىق. ول جالعان ۇلدىڭ جالعان اكەسىمەن بولادى.
ليۋچەنسيو. ال ءسويتىپ؟
بوندەللو. ا ءسىز ونىڭ قىزىن اسقا اپاراسىز.
ليۋچەنسيو. ال؟
بوندەللو. اۋليە لۋكا شىركەۋىنىڭ كارى پوپى تىلەگەن ساتتە ەركىڭىزدە بولادى.
ليۋچەنسيو. ال، بولسا قايتەدى؟
بوندەللو. بولعانى سول، انالار جالعان شارتتى جاساپ جاتقاندا ءسىز cum privibeqio sodum solum9 قىزدى مەنشىكتەنەسىز. جونەلىڭىز شىركەۋگە، تەك قاسىڭىزعا پوپ پەن سەرىگىن جانە ءبىر توپ جارامدى، تازا كۋالار ەرتىپ الا بارىڭىز.
بۇل جاقپاسا كوڭىلىڭىزگە نە دەرمىن،
بيانكانى الدىرمايدى كەدەرگىڭ.
ليۋچەنسيو. بوندەللو ءبىلدىڭ بە؟
بوندەللو. بوگەلۋگە مۇرشام جوق. مەن بىلگەن ءبىر ايەل، جايباراقات ءبىر كۇنى وگورودقا قىمىزدىق الام، ءۇي قويانىنا بەرەم دەپ بارا جاتىپ كۇيەۋگە تيگەن. ءسىز دە سويتە الاسىز، سۋدار. قوجايىننىڭ بۇيىرعانى، لۋكا اۋليەنىڭ شىركەۋىندەگى پوپ سىزدەن بۇرىن ءازىر بولىپ، ءسىز بەن قوسىمشاڭىزدى كۇتىپ تۇرسىن دەپ.
كەتەدى.
ليۋچەنسيو.
مەن تىلەيمىن، مىرزا بولسا.
ال، ىرزا بولماس نەسى بار؟
ءجا نە دە بولسا!
كامبيو دا كەتتى عوي
تەك جالعىز ءوزىم قايتپايمىن.
كەتەدى.
بەسىنشى كورىنىس
جول ءۇستى.
پەترۋچيو، كاتارينا، گورتەنزيو، مالايلار شىعادى.
پەترۋچيو.
ايداڭدار، بارارىمىز قيىن عوي،
اح، ءتاڭىر-اي، اي قالاي جارىق ەدى!
كاتارينا. ايىڭ نە؟ كۇن، كۇن عوي!
پەترۋچيو.
مەن ساعان اي جارىق دەپ تۇرمىن عوي.
كاتارينا.
مەن بىلەم، بۇل جارقىراعان كۇن.
پەترۋچيو.
وڭبايىن، شەشەمنىڭ ۇلىمەن — ءوز اتىممەن
انت ەتەيىن، وسى اي بولعانشا
ايتقانىمداي بولعانشا — مەن اكەڭە بارمايمىن.
ءاي، ءبۇر كەيىن! قايتامىز ۇيگە!
بۇعان تەك داۋ كەرەك! ىلعي داۋ!
گورتەنزيو.
بولسىنشى دەگەنى، جەتە المايمىز ايتپەسە.
كاتارينا.
العا، ازعانتاي-اق قالدى عوي.
اي ما، كۇن بە — تىلەگەنىڭ ءبارى بولسىن
شىلاپشىن دە ماعان دەسە.
وڭبايىن، ءسىز نە دەسەڭىز سول دەيىن،
پەترۋچيو.
مەن ايتتىم عوي اي دەپ.
كاتارينا.
ە، بىلەمىن، اي.
پەترۋچيو.
جوق، وتىرىك ايتاسىز، ول مەيىرىمدى كۇن.
كاتارينا.
يا، راقىم اللا، مەيىرىمدى كۇن!
ال كۇن ەمەس دەسەڭىز — ەمەس دەيىن.
ويىڭىزداي اينىعىش اي دەسەڭىز، ول دەيىن.
نە دەسەڭىز سول بولادى،
كاتارينا ماڭگى سولاي بولادى.
گورتەنزيو.
ال جول بولسىن، پەترۋچيو، مايدان ەرى ءوزىڭسىڭ!
پەترۋچيو.
مىنە وسىلاي العا قاراي! دوڭ ىلديعا
دومالايدى، ورگە ەمەس.
توقتا! مىنا بىرەۋ نەتكەن جان؟ (ۆينچەنسيو كەلەدى، سوعان)
قايدا اسىقتىڭ، سۇلۋ بيكەش؟
شىنىڭدى ايتشى، كەت ماعان،
وسىنداي سۇلۋ قىز كوردىڭ بە؟
گۇل جۇزىندە القىزىلى قاندايلىق!
جۇلدىزداي جارىق اسپاندا،
كوزدەرىڭ-اي نۇر ديداردا!
تاعى سالەم، سۇلۋ بيكەش،
كەت، ءسۇيشى سۇلۋ جۇزىنەن.
گورتەنزيو.
جىندى قىلار ايەل ەتىپ سويلەسىپ.
كاتارينا.
و، ءسىڭلىم، گۇل اتقان،
ساپار قالاي، ءۇيىڭ قايدا؟
امان با ەكەن، اتا-اناڭ؟
كىمنىڭ عانا باعى ءۇشىن
كىمنىڭ جارى بولارسىڭ!
پەترۋچيو.
ءاي، مۇنىڭ نە، كەت، جىندىمىسىڭ؟
شال ەمەس پە قۇرىسقان،
سەن ايتقانداي قىز با ەكەن!
كاتارينا.
كەشىر، اتا، بايقاماپپىن،
كۇننەن كوزىم ۇيالعان عوي،
بۇلدىراپ تۇر اينالام.
ەندى كوردىم، قارت ەكەنسىڭ،
وتىنەيىن، كىنامدى كەش.
پەترۋچيو.
كەش، قاريا، ءجونىڭدى ايت،
بارىس قايدا، ەگەر ءبىر بولسا،
جولقوسشىڭىز بولايىق.
ۆينچەنسيو.
سينور جانە سينورا، ازىلكەش،
تاڭ قىلدىڭىز اۋەلدە،
اتىم ۆينچەنسيو، جەرىم پيزا،
ىزدەپ كەلەم پادۋياعا
كوپ بولعالى كورىسپەگەن ۇلىمدى.
پەترۋچيو.
اتى كىم ەد؟ ۆينچەنسيو.
ليۋچەنسيو، سينور. پەترۋچيو.
ءسات بولسىن بۇل كەزدەسۋ، اسىرەسە بالاڭا،
جاسىڭىز ەمەس، جول بويىنشا
اتامسىز دەپ ايتا الامىن.
مىناۋ مەنىڭ ايەلىمنىڭ ءسىڭلىسىن
الىپ وتىر سەنىڭ بالاڭ. تاڭدانبا دا
كەيىمە — ءبىرىنشى سورت كەلىنىڭ.
بايلىعىمەن، تۋىسىمەن
قاسيەتى انىق ساي.
قاي اقسۇيەك الام دەسە.
ۇلىڭا بىرگە بارامىز،
كەلگەنىڭە ءماز بولار.
ۆينچەنسيو.
شىنىڭ با وسى؟ الدە ءازىل مە،
جۇرگىنشىنىڭ ءازىلقويى
جولاۋشىعا ايتاتىن؟
گورتەنزيو.
جوق، اكە، يلانىڭىز.
پەترۋچيو.
جۇرە عوي — ءوزىڭ كورەسىڭ،
باستا ويناپ ەك — سەنبەيمىسىڭ ءبىرجولا؟
كەتىسەدى. گورتەنزيو قالادى.
گورتەنزيو.
بەك جاقسى. پەترۋچيو قايرات بەردى،
ەندى تارتتى جەسىر قاتىن جانىنا. تەنتەك بولسا —
تىرتىسام كەپ مەن تەكەدەي، ەركەك بولام!
كەتەدى.
شىمىلدىق.
بەسىنشى پەردە
ءبىرىنشى كورىنىس
پادۋيا. ليۋچەنسيو ءۇيىنىڭ الدى.
گرەميو كورىنەدى. ودان ارى بوندەللو، ليۋچەنسيو، بيانكا.
بوندەللو. اقىرىن، سۋدار، تەزىرەك: پوپ توسىپ تۇر.
ليۋچەنسيو. ۇشتىم، بوندەللو. ال، سەن ۇيگە كەرەك بولارسىڭ، جۇرە بەر.
بوندەللو. جوق، مەن ءسىزدىڭ ارتىڭىزدان شىركەۋ ەسىگىنىڭ جابىلعانىن كورمەكپىن، سودان كەيىن ۇيگە قاراي ۇمتىلام.
ليۋچەنسيو، بيانكا، بوندەللو كەتەدى.
گرەميو.
قايران قالام: كامبيو قالاي كەشىكتى.
پەترۋچيو، كاتارينا، ۆينچەنسيو، گرۋميو، مالايلار كەلەدى.
پەترۋچيو.
ەسىگى وسى، ليۋچەنسيو ءۇيىنىڭ،
اتاسىنىڭ ءۇيى ىلگەرى.
ەندى مەنىڭ جۇمىسىم بار، كەتەمىن.
ۆينچەنسيو.
اۋەلى ءسىز ىشپەك كەرەك مەنىمەن،
وسى جەردە ابدەن قوناق ەتە الام،
جەيتىن اس تا تابىلار.
ەسىك قاعادى.
گرەميو.
ولار بوس ەمەس، قاتتىراق قاعىڭىز.
تەرەزەدەن پەدانت باسىن شىعارادى.
پەدانت.
بۇل كىم ءوزى، ەسىكتى سىندىرايىن دەپ پە ەدىڭ!
ۆينچەنسيو.
ۇيدە مە سينور ليۋچەنسيو، سۋدار؟
پەدانت. ۇيدە، سۋدار، ءبىراق قابىل ەتپەيدى.
ۆينچەنسيو. ەگەر ونىڭ ويىن-ساۋىعىنا ارناپ بىر-ەكى ءجۇز فۋنت اقشا اكەلگەن كىسى بولسا قايتەر ەدى.
پەدانت. ول سوماڭىزدى وزىڭىزگە قالدىرىڭىز، مەن تىرىدە ونىڭ مۇقتاجى بولمايدى.
پەترۋچيو. كوردىڭىز بە، ايتىپ ەم عوي، ءسىزدىڭ بالاڭىزدى پادۋيادا جاقسى كورىسەدى. تىڭداڭىز، سۋدار، قىلجاقتى قويىڭىز دا سينور ليۋچەنسيوعا ايتىڭىز، پيزادان اكەسى كەلىپ، ەسىك الدىندا تۇر، سويلەسپەك دەڭىز.
پەدانت. سەن وتىرىك ايتاسىڭ! ونىڭ اكەسى پيزادان كەلىپ، ءقازىر مىنە تەرەزەدەن قاراپ تۇر.
ۆينچەنسيو. ءسويتىپ سەن ونىڭ اكەسى بولامىسىڭ؟
پەدانت. يا، سۋدار، جالعان ايتقان بولماسا، شەشەسىنىڭ ايتۋى سولاي.
پەترۋچيو (ۆييچەنسيوعا). ءجا، ءسىز نە دەيسىز، قاريا؟ ءبۇيتىپ كىسى اتىن يەمدەنۋ بارىپ تۇرعان بۇزىقتىق ەمەس پە؟
پەدانت. بايلاڭدار مىناۋ نايساپتى! مەنىڭ اتىمدى جامىلىپ قالادا بىرەۋدى وتىرتايىن دەپ جۇرگەن نەمە عوي.
بوندەللو كەلەدى.
بوندەللو. ەكەۋى دە شىركەۋدە تۇر. ساپارلارى ءسات بولسىن! ءجا، مىناۋ نە؟ مەنىڭ كارى قوجايىنىم ۆينچەنسيو عوي! قاپ، ءبىرجولا پالە بولدى، ءبىتتى-اۋ ءبارى!
ۆينچەنسيو (بوندەللونى، كورىپ). بەرى كەلشى اي، جانكەشتى!
بوندەللو. قالاي كەشۋ، مەنىڭ ءوزى ەركىم بولسا كەرەك.
ۆينچەنسيو. كەل بەرى، نايساپ! نەمەنە! سەن مەنى ۇمىتقان-بىسىڭ؟
بوندەللو. ۇمىتقان؟ جوق، سۋدار! ومىرىمدە ءسىزدى بىردە-بىر كورگەن ەمەن، سوندىقتان ۇمىتتى دەۋ ءسوز ەمەس.
ۆينچەنسيو. نە دەيسىڭ، الاياق قۋ! مىرزاڭنىڭ اكەسى ۆينچەنسيونى سەن بە ومىردە كورمەگەن؟
بوندەللو. نە دەيدى؟ مەنىڭ ءقادىرلى كارى قوجايىنىمدى ما!؟ ارينە، كورگەم. ول انە تەرەزەدەن قاراپ تۇر.
ۆينچەنسيو. اح، سولاي ما ەدى! شىنىڭ با؟ (ۇرادى).
بوندەللو. قۇتقار، قۇتقار! مىنا جىندى مەنى ولتىرمەك!
كەتەدى.
پەدانت. جۇگىر، بالام! جۇگىر، سينور، باپتيستا!
جوعارى كەتەدى،
پەترۋچيو. تىڭداشى، كەت، بىلايىراق بارىپ، مىنا مالاعامنىڭ نەمەن تىنارىن كورەيىك.
شەتكە كەتىسەدى. تومەنگە پەدانت. ترانيو.
باپتيستا، مالايلار كەلەدى.
ترانيو. سۋدار، مەنىڭ مالايلارىمدى ۇرارلىق ءسىز كىم ەدىڭىز؟
ۆينچەنسيو. مەن كىم دەيسىز بە، سۋدار؟ جوق، ءسىز كىم ەدىڭىز، سۋدار؟ ماڭگى-باقي جاساعان! ال انتۇرعان! جىبەك كەمزال، بارقىت شالبار، قىزىل پلاشش، ۇشكىر قالپاق! و، مەن قۇرىپپىن، مەن قۇرىپپىن! تىس-تىرنەكتەپ پۇل جيسام، ونى بالام مەن مالايى ۋنيۆەرسيتەتتە جەلگە شاشادى.
ترانيو. نە دەيدى! نەمەنە ءوزى؟
باپتيستا. بۇل نەتكەن ادام — جىندى ما؟
ترانيو. سۋدار، ءتۇرىڭىز بايسالدى قارت مىرزا ءتارىزدى، ال ءسوزىڭىز تاپ جىندىداي. مەنىڭ التىن مەن مەرۋەرت تاققانىمدا ءسىزدىڭ قانداي اقىڭىز بار؟ وسىلايشا كيىنۋىمە قاراجات بەرگەن قايىرىمدى اكەمە عانا قارىزدارمىن.
ۆينچەنسيو. اكەڭ بە سەنىڭ؟ اح، نايساپ؟! سەنىڭ اكەڭ بەرگامودا جەلكەن جاماپ وتىر.
باپتيستا. ءسىز جاڭىلاسىز، سۋدار، جاڭىلاسىز، سۋدار. جولىڭىز بولسىن، ايتىڭىزشى، ءسىزدىڭ ويىڭىزشا اتى كىم مۇنىڭ؟
ۆينچەنسيو. اتى كىم؟ اتىن بىلمەيتىن مەن عوي؟ بۇنى ءۇش جاسىندا تاربيەمە العان ءوزىمدى، اتى ترانيو!
پەدانت. جوعال، جوعال، قۇتىرعان ەسەك! مۇنىڭ اتى ليۋچەنسيو، ول مەنىڭ، سينور ۆينچەنسيونىڭ جالعىز ۇلىم، ماعان ءتيىستى بارلىق جەردىڭ مۇراگەرى.
ۆينچەنسيو. ليۋچەنسيو! و، بۇل ولتىرگەن عوي مىرزاسىن! بايلاڭدار مۇنى بۇيىرامىن گەرسوگ اتىنان! و، بالام مەنىڭ، بالام! ايت، نايساپ، قايدا مەنىڭ ۇلىم ليۋچەنسيو؟
ترانيو. شاقىرىڭدار مۇندا پريستاۆتى!
مالاي پريستاۆتى ەرتىپ كەلەدى.
مىناۋ جىندىنى اباقتىعا اكەتىڭىز. اكە، باپتيستا، جولىڭىز بولسىن، ەكەۋىن باقىلاڭىزشى.
ۆينچەنسيو. اباقتىعا مەنى اكەتە مە؟
گرەميو. توقتا، پريستاۆ! ول بارمايدى اباقتىعا!
باپتيستا. تالاسپاڭىز، سينور گرەميو، مەن ايتسام سىزگە، ول بارادى اباقتىعا.
گرەميو. ساق بولىڭىز، سينور باپتيستا، قاتىسپاڭىز بۇل بىلىق جانجالعا. وسىنىڭ انىق ۆينچەنسيو ەكەنىنە مەن انت بەرۋگە ءازىرمىن.
پەدانت. باتىلىڭ بارسا بەرە عوي.
گرەميو. جوق، مەن بەرمەيمىن.
ترانيو. الدە سەن مەنى ليۋچەنسيو ەمەس دەرسىڭ؟
گرەميو. جوق، مەن بىلەم، سەن سينور ليۋچەنسيوسىڭ.
باپتيستا. اكەتىڭدەر وتتاعىشتى! اپار اباقتىعا!
ۆينچەنسيو. شەت ادامعا مۇندا قانداي قىسىم ەدى. اح، جاۋىز! اح، جاۋىز!
ليۋچەنسيو، بيانكانى ەرتىپ بوندەللو كەلەدى.
بوندەللو. و، ءبىز قۇرىدىق، مىنە ءوزى. تانىماڭىز، جات بولىڭىز، بولماسا ءبارى قۇرىدى.
ليۋچەنسيو. كەشىرىڭىز، اكە، ءبىزدى! (تىزەرلەپ تۇرادى)
ۆينچەنسيو. سەن ءتىرى مە ەڭ، ۇلىم جانىم؟
بوندەللو، ترانيو، پەدانت زىتا بەرەدى.
بيانكا.
كەشىرىڭىز، اكە، ماعان!
باپتيستا.
He دەيدى، نە ءۇشىن؟
قايدا الگى ليۋچەنسيو؟
ليۋچەنسيو.
ۋا، مەن عوي ليۋچەنسيو —
شىن ۇلى مەن، شىن ۆينچەنسيونىڭ.
قىزىڭىزبەن نەكەلەسىپ قويىپپىز،
جالعاندارمەن ءسىز سويلەسىپ جاتقاندا.
گرەميو.
بۇل ايلامەن ءبارىمىزدى الداپتى!
ۆينچەنسيو.
قايدا كەتتى الگى ترانيو؟
كوزبە-كوز مەنى مازاقتاعان؟
باپتيستا.
ايتشى وسى سەن كامبيو ەمەس پە ەڭ؟
بيانكا.
كامبيودان ليۋچەنسيو بوپ تۇر عوي.
ليۋچەنسيو.
ماحابباتتىڭ مۇعجيزاسى. بيانكا ءۇشىن
ترانيو ەكەۋمىز، ات ايىرباس ەتىپ ەك،
شاھاردا ول مەن بوپ ءجۇردى،
ال مەن ساتىمەن جەتىپ تۇرمىن
ارمان ەتكەن بار مۇراتقا.
بارلىق ءىسى مەنىڭ ءامىرىم بولاتىن.
كەشىر، اكە، مەن ءۇشىن.
ۆينچەنسيو. تۇمسىعىن بۇزسام دەپ ەم ول سۇمنىڭ، مەنى اباقتىعا جاپپاق ەدى عوي.
باپتيستا (ليۋچەنسيوعا). ايتىڭىزشى، سۋدار، ءسىز مەنىڭ قىزىما رۇقساتىمسىز قالاي ۇيلەندىڭىز؟
ۆينچەنسيو. قورىقپاڭىز، باپتيستا، ىرزالايمىز ءبىز ءسىزدى. تەك كەك الام وڭباعاننان.
كەتەدى.
باپتيستا.
مەن بولسام سول وڭباعاندىقتىڭ سىرىن بىلەم.
كەتەدى.
ليۋچەنسيو (بيانكاعا). قايرات جىي، ول اشۋىن قويادى.
ليۋچەنسيو، بيانكا كەتەدى.
گرەميو.
بۇيىرماسا تاڭدايعا قالايدا
سىباعا الام بۇل تويدا.
كەتەدى.
پەترۋچيو مەن كاتارينا كىرەدى.
كاتارينا.
اڭعارشى، دوسىم، بۇل قويىرتپاق نەمەن بىتەر.
پەترۋچيو.
بەك جاقسى، ءبىراق اۋەلى بەتىمنەن ءسۇيشى، كەت.
كاتارينا.
قالاي؟ كوشە ورتاسىندا ما؟
پەترۋچيو.
نەسى بار، مەنەن ۇيالاسىڭ با؟
كاتارينا.
جوق، قۇداي ساقتاسىن، سۇيىسۋگە ۇيالام.
پەترۋچيو.
ەندەشە ءقازىر قايتامىز. ءاي، تارت ۇيگە.
كاتارينا.
ال سۇيەيىن. قويا تۇرشى، تۇرا تۇر.
پەترۋچيو.
ال نەسى بار، جامان با؟ سولاي جانىم، كەت
ەرتە بولسا جاقسى بولاد.
جاقسىلىقسىز جاماندىق جوق.
كەتىسەدى.
ەكىنشى كورىنىس
پادۋيا. ليۋچەنسيو ءۇيى. باپتيستا، ۆينچەنسيو، گرەميو. پەدانت، ليۋچەنسيو، بيانكا، پەترۋچيو، كاتارينا، گورتەنزيو، جەسىر قاتىن، بوندەللو، گرۋميا شىعادى. ترانيو مەن مالايلار دەسەرت تاسىپ ءجۇر.
ليۋچەنسيو.
مىنە اقىرى ۇعىسىپپىز، مىرزالار،
كەرىس بىتكەن شاعىندا
وتكەن شەرگە كۇلۋگە دە بولادى،
ال، بيانكا، سەن اكەمە قۇرمەت ەت،
سەنىڭ اكەڭ مەنەن قۇرمەت كورگەندەي.
پەترۋچيو، باۋىرىم، تۋىسقانىم كاتارينا،
گورتەنزيو ءوزى سۇيگەن جارىمەن،
اسقا راقىم ەتىڭىزدەر، وتىنەم
دەسەرتپەنەن اياقتاسىن
اۋىر استار. الىڭىزدار،
جەي وتىرا سويلەسەرمىز.
ءبارى ۇستەلگە وتىرادى.
پەترۋچيو.
وتىرۋ دا وتىرۋ، جەۋ دە جەۋ!
باپتيستا.
پادۋيادا قۇرمەت ەتىسەد!
پەترۋچيو.
ءيا، پادۋيادا جالعىز قۇرعاق قۇرمەت ەتىسەد.
گورتەنزيو.
ءبىز ەكەۋمىز سونى كورسەك.
پەترۋچيو.
وڭبايىن، گورتەنزيو قاتىنى ءۇشىن قورقادى.
جەسىر قاتىن.
جوق، بايقاڭىز، مەن وندايلىق مىلجىڭ ەمەن.
پەترۋچيو.
ۇعىمىڭىز بار ەكەن، ءبىراق تەرىس ۇقپاڭىز
گورتەنزيو سىزدەن قورقاد دەمەك ەم.
جەسىر قاتىن.
قيسىققا دۇنيە قيسىق كورىنەر.
پەترۋچيو.
قيسىق ەمەس ايتقانىڭىز
كاتارينا (جەسىر قاتىنعا)
ول نەمەنە بولعانى؟
جەسىر قاتىن.
ءبىز جايعاستىق ونىمەن.
پەترۋچيو.
جايعاستىق، مەنىمەن! گورتەنزيو، نە دەيسىڭ؟
گورتەنزيو.
جايعاستىق دەيد ءسوز جونىندە.
پەترۋچيو.
ە، ەبىن تاپتىڭ. (جەسىر قاتىنعا)
بەتىنەن ءسۇيشى.
كاتارينا.
«قيسىققا دۇنيە قيسىق كورىنەر».
ايتىڭىزشى، ءمانى قالاي بۇ ءسوزدىڭ؟
جەسىر قاتىن.
كۇيەۋىڭىز ءسىزدى الىپ قيسىق بوپتى،
سونى مەنىڭ ەرىمە دە جول دەپتى.
وسى ەدى ويىم، مەن ايتقان.
كاتارينا.
ءيا، ءدال قاپتەسەر تىشقان ويى ەكەن.
جەسىر قاتىن.
ول وي سىزگە ساي بولعانى عوي.
كاتارينا.
راس، ءسىزدىڭ قاسىڭىزدا مەن تىشقاندايمىن، ارينە.
پەترۋچيو.
ال، كانىكي، كەت!
گورتەنزيو.
ال، كانە، قاتىن!
پەترۋچيو.
ءجۇز ماركا ءباس قويام: كەت بۇنى بۇكتەيدى.
گورتەنزيو.
قوي، بۇكتەۋ ءبىزدىڭ قارەكەت قوي.
پەترۋچيو.
ءا، سەن سونداي قارەكەتشى ەكەنسىڭ-اۋ!
كەل ەندەشە ساۋلىعىڭا! (ەكەۋى ىشەدى)
باپتيستا.
قالاي، گرەميو، جاقسى ايقاستى-اۋ!
گرەميو.
و، راس، سينور، تاماشا سۇزىسەدى.
بيانكا.
سۇزىسەدى! ءمۇيىز بولسا ماڭدايدا،
ىزدەڭىز اۋەل وزىڭىزدەن.
ۆينچەنسيو.
ءا، ءسىز دە ويانعان با ەدىڭىز؟
بيانكا.
ويانعام جوق شومعاننان،
تاعى قايتا ۇيىقتاي الام.
پەترۋچيو.
ۇيىقتاتپايمىز. تىلگە كەلگەن ەكەنسىز،
سىزگە اتاتىن ەكى وق بار.
بيانكا.
نەمەنە، مەن قۇس پا ەكەن. بولسام توعاي اراسىنا
بارارمىن. نىساناعا ىلدىرمەسپىن — قوش بولىڭىز.
بيانكا، كاتارينا، جەسىر قاتىن كەتەدى.
پەترۋچيو.
قاشتى مەنەن. — ال سونىمەن، ترانيو،
قۇس اتام دەپ تەرىس اتقان ءسىزسىز عوي؟
كوزدەگەنى تيمەگەن ءۇشىن مەن ىشەم!
ترانيو.
سينور، مەن اڭشىنىڭ ءيتى بولدىم.
جۇگىرگەنمەن ۇشىرعان قۇسى جاتتىكى.
پەترۋچيو.
تەڭەگەنىڭ يت بولسا دا وتكىر بولدى.
ترانيو.
ءسىزدى ايتساڭشى: ءوزىڭىز ءۇشىن جۇگىرگەنسىز،
ءبىراق ءسىزدىڭ ءوزىڭىزدى اڭ قاۋىپتى.
باپتيستا.
و-و، پەترۋچيو، ءدوپ ءتيدى-اۋ مىناۋ!
ليۋچەنسيو.
اسىل ترانيو، اسىعىس ايتام ءدال ونىڭا.
گورتەنزيو.
تيگەن جوق پا؟ مويىنداڭىز! مويىنداڭىز!
پەترۋچيو.
شىندى ايتايىن جاناپ ءوتتى،
ءبىراق مەنەن تايقىپ بارىپ
ەكەۋىڭنەن قابات ءوتتى.
باپتيستا.
ءيا، قالجىڭ ەمەس، ۇلىم
پەترۋچيو، ەڭ سۇلۋ جار ساعان ءتيدى.
پەترۋچيو.
ءبالى، بەكەر. كوزدەرىڭدى جەتكىزەمىن.
شاقىرايىق قاتىنداردى ءبارىمىز —
كىم قاتىنى ءتىل العىش،
ەلگەزەك بوپ ايتقاندى ەتەد،
بار بايگەنى سول السىن.
گورتەنزيو.
ماقۇل، قانشا قويامىز؟
ليۋچەنسيو.
جيىرما كرون!
پەترۋچيو.
قالاي جيىرما كرون!
قارشىعا مەن يتكە قوياد ول ءباستى،
قاتىن ءۇشىن جيىرما ەسە ارتىق كەرەك.
ليۋچەنسيو.
ال، ءجۇز ەندەشە.
گورتەنزيو.
ماقۇل.
پەترۋچيو.
قول سوقتىق.
گورتەنزيو.
ال، كىم باستايد؟
ليۋچەنسيو.
مەن-اق باستايىن.
بوندەللو، شاقىرشى مۇندا قاتىندى.
بوندەللو.
قۇپ! (كەتەدى.)
باپتيستا (ليۋچەنسيوعا)
ۇلىم، بيانكا ءۇشىن جارىم ءباستى مەن قويدىم.
ليۋچەنسيو.
كەرەك ەمەس، ءوزىم قويام ءبارىن دە.
بوندەللو قايتىپ كەلەدى.
نە ايتاسىڭ؟
بوندەللو.
ءامىر ەتتى، جەتكىز دەپ،
بوس ەمەسپىن، بارمايمىن دەيدى.
پەترۋچيو.
نە دەيدى! «بوس ەمەسپىن، بارمايمىن!»
نەتكەن جاۋاپ.
گرەميو.
ءيا، ءالى بۇل سىپايى عوي!
وزىڭىزگە بۇدان جامان تيمەسىن!
پەترۋچيو.
مەن جاقسىراق جاۋاپ كۇتەم.
گورتەنزيو.
بوندەللو، ايتىپ كورشى قاتىنىما، مۇندا كەلسىن.
بوندەللو كەتەدى.
پەترۋچيو.
ا-ا! «ايتىپ كورشى» بولدى ما
سوندا كەلەر دەيسىڭ عوي!
گورتەنزيو.
قورقام، سۋدار،
سىزدىكىنە جالىنساق تا ەم بولماس.
بوندەللو كەلەدى.
ال، قاتىن قايدا؟
بوندەللو.
ويناماسىن، بارمايمىن دەيد،
وزىڭىزگە كەلسىن دەيدى.
پەترۋچيو.
سور ۇستىنە سور بولسىن. «بارمايمىن دەيدى»؟
نەتكەن ۇيات، سوراقى!
ال، گرۋميو، بايبىشەگە بار داعى
مەن بۇيىردى كەلسىن دەپ ايت.
گرۋميو كەتەدى.
گرەميو.
جاۋاپ ءمالىم.
پەترۋچيو.
قانداي؟
گورتەنزيو.
«بارعىم كەلمەيدى» دەيتىن دە.
پەترۋچيو.
دەسە مەنىڭ سورىم دا — سول-اق تا!
باپتيستا.
ساقتا، قۇداي! ءوزى كەلە جاتىر عوي.
كاتارينا كەلەدى.
كاتارينا.
نەمەنە ايتپاق ەدىڭىز؟ شاقىرتىپسىز عوي مەنى ءسىز.
پەترۋچيو.
ا، ءسىڭلىڭ مەن گورتەنزيو جارى قايدا؟
كاتارينا.
زالدا كامين جانىندا اڭگىمەمەن وتىر عوي.
پەترۋچيو.
مۇندا جىبەر سولاردى. كەلمەس بولسا،
قامشىلاپ اكەل بايلارىنا.
بار، كەلتىر ءبارىن وسىندا.
كاتارينا كەتەدى.
ليۋچەنسيو.
سيقىر بارى شىن بولسا — وسى دەرسىڭ.
گورتەنزيو.
ال بۇل سيقىردىڭ ارتى نە؟
پەترۋچيو.
ارتى تىنىشتىق، ماحاببات،
ءامىرشى كۇشتى قۇرمەتتەۋ،
قىسقاسى — بارلىق باقىت دەرمىز.
باپتيستا.
باقىتتى بول، پەترۋچيو، قىمباتتىم!
بايگەنى الدىڭ، ەندى مەنىڭ قوسارىم
جيىرما مىڭ كرون بولسىن،
قىزىم وڭعان — جاساۋ دا وڭسىن، ول بۇگىندە — باسقا بولعان ءبىرجولا.
پەترۋچيو.
بايگەنى انىق العىم كەلەد
ءتىل العىشتىق ۇلگىسىمەن،
ونىڭ جاڭا قاسيەتىمەن،
انە قياس قاتىنداردى
ول تۇتقىن قىپ ءتىزىپ كەلەد.
كاتارينا، بيانكا، جەسىر قاتىن كەلەدى.
مىناۋ بورىك ساعان ءتىپتى جاراسپايدى،
ال دا جەرگە تاستاشى، كەت!
كاتارينا بوركىن الىپ جەرگە تاستايدى.
جەسىر قاتىن.
يا، ءتاڭىر، مەنى دە سول كۇنگە جەتكىز،
ءدال وسىنداي اقىماق بولار.
بيانكا.
وسىنداي دا ەسۋاستىقتى،
ءتىلالعىشتىق دەيسىز بە؟
ليۋچەنسيو.
وسىنداي ەسۋاس بولعانىڭدى تىلەر ەم!
بولماسا، اقىلىڭنان، بيانكا،
ءجۇز كروندى ۇتقىزۋمەن وتىرمىن.
بيانكا.
بوسقا اقىماق بولىپسىز،
باعىنۋدان ءۇمىت قىپ.
پەترۋچيو.
كەت، ۇقتىر مىنا قياستارعا
باي الدىندا مىندەتىن.
جەسىر قاتىن.
قىلجاقتايسىز با؟ بىزگە ساباق كەرەك ەمەس.
پەترۋچيو.
ال، كەت، شاپشاڭ! وزىنەن باستا وسىنىڭ.
جەسىر قاتىن.
باستامايدى.
پەترۋچيو.
كورەرسىز. وزىنەن باستا وسىنىڭ.
كاتارينا.
جادىرات كەيىس قاباقتى،
كۇيەۋىڭە تۇيىلمە،
جارالاما ءامىرشىڭدى، يەڭدى.
قاسيەتىن ۇشىرادى، داۋىل قۋعان جاپىراقتاي.
اشۋ قۇرتاد سۇلۋلىقتى، كوگالدى قار قۇرتقانداي
قىزىعى جوق تيتتەي دە،
دولى قاتىن جۇرەگى — لاي باستاۋ ءتارىزدى.
بىلىق، مالما، جيرەنىش،
شولىركەگەن جان بولسا دا،
ونداي سۋدان تاتپايدى.
بايىڭ — يەڭ، سۇيەنىشىڭ، تىرلىگىڭ،
باسشىڭ دا سول ءامىرشىڭ. ويلاعانى
سەنىڭ قامىڭ، راقاتىڭ،
بەينەت كەشەر سۋدا، شولدە.
ۇيقى كورمەس سۋىق جەلدە،
سەن جىلىدا، جاتقانىڭدا تىنىشتىقتا.
سەنەن جالعىز تىلەگى بار —
ماحاببات، بەيىل، ءتىل العىشتىڭ.
ۇلى ەڭبەككە از تولەۋ.
بەك الدىندا مىندەتىندەي نوكەردىڭ،
ەر الدىندا مىندەتى بار قاتىننىڭ.
بولار بولسا قياس مىنەز، بايالار،
تىڭداماسا جاقسى اقىلدى،
بولعان جوق پا ازعانداي،
امىرشىگە op قازعانداي؟
ۇيالامىن سەندەردىڭ ەسۋاستىق مىنەزىڭنەن،
الىسپاقپىسىڭ؟ تىلەسەڭدەرشى ءبىتىمدى!
بيلەمەك پە، توستەمەك پە ويلارىڭ؟
ماحاببات پەن ءتىلالعىش بوپ بويىڭ سۇن!
تەككە ءتانىڭ ءالسىز بە،
اۋىر ىسكە كەمسىنبە،
جۇرەك دەنەڭ بىرلەسىپ،
باعىنا ءبىلسىن دەگەندە!
اح، تۇيسىكسىز جەر قۇرتى!
ءدال سەندەردەي تاكاپپار ەم مەن داعى،
بارىڭنەن دە اسقاك ەم،
ءسوز اسىرماي، شانىشقاندى — شانشۋشى ەم،
ەندى باقسام قۇرالىمىز
سالام ەكەن، بوس ەكەمىز،
كۇش دەگەنىم ءتۇس ەكەن.
تاكاپپارلىق تىيىڭدار —
ودان تۇسەر ولجا جوق —
اياعىنا ەرلەردىڭ، باستارىڭدى يىڭدەر.
ءتىلالعىشتىق كورسەتۋگە ءازىرمىن،
تىلەك ەتسە ونى مەنىڭ ءقادىرلىم.
پەترۋچيو.
كەت، ءسۇيشى مەنى، سەن جىگىتسىڭ!
ليۋچەنسيو.
ءيا، كارى سايقال، باقىتتىسىڭ، جەڭىپسىڭ!
ۆينچەنسيو.
راقات قوي، بالالار مۇنداي گۇل بولعاندا.
ليۋچەنسيو.
سور عوي قاتىندار دولى بولعاندا.
پەترۋچيو.
ال، كەت، توسەككە دە مەزگىل جەتتى،
ۇشەۋ ەدىك ۇيلەنگەن. ەكەۋلەرى توسسا نەتتى.
بايگەنى العان مەن بولدىم، اقشىلىن ءسىز الساڭىز دا (ليۋچەنسيوعا)،
قايىرلى ءتۇن قالساڭىز دا.
پەترۋچيو، كاتارينا كەتەدى.