InfoHub Logo

ساباق جوسپارى
توپ: فين - 11ك.
تاراۋ: اتىس دايىندىعى

ساباقتىڭ تاقىرىبى: اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) بولشەكتەۋ جانە جيناقتاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وتاندى، ەلدى قورعاۋدىڭ الاتىن ورنى مەن كالاشنيكوۆ اۆتوماتىن جارتىلاي بولشەكتەپ شاشىپ جيناۋدىڭ رەتىن ءتۇسىندىرۋ، ءبىلدىرۋ، مەڭگەرتۋ.
دامىتۋ: وقىتا جانە تاربيە بەرە وتىرىپ، ەلدىڭ قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋ باستى بورىش ەكەنىن ۇنەمى دامىتا مەڭگەرۋ، ءبىلدىرۋ.
تاربيەلىك: وتانىن، ەلىن، جەرىن، حالقىن سۇيۋگە، وتان قورعاۋ – باستى پاتريوتتىق مىندەت ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.

ساباقتىڭ ءادىسى: اشىق ساباق
ۋاقىتى: _______
ساباق وتەتىن ورىن: 106 اۋد.
كورنەكىلىگى: پلاكات، ينتەراكتيۆتى تاقتا، اك - 74 قارۋلارى.

ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ۆزۆود كومانديرى ساپقا تۇرعىزادى.
بولىمشە كومانديرىنىڭ بايانداۋى.
سالەمدەسۋ.
وقۋشىلاردىڭ سىرت كيىم ۇلگىسىن تەكسەرۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وقۋشىلارعا جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى، مەن ماقساتىن تانىستىرۋ.

II. نەگىزگى ءبولىم:
اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) بولشەكتەۋ جانە جيناقتاۋ.
اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) بولشەكتەۋ تولىق جانە تولىق ەمەس بولۋى مۇمكىن: تولىق ەمەس بولشەكتەۋ - اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) تازالاۋ، مايلاۋ جانە تەكسەرۋ ءۇشىن؛ تولىق بولشەكتەۋ - جاڭبىر مەن قار استىندا قالعاندا نە جوندەۋ كەزىندە اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) قاتتى لاستانۋدان تازالاۋ ءۇشىن جۇرگىزىلەدى. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) تولىق ەمەس بولشەكتەۋ ۇستەل ۇستىندە نەمەسە تازا توسەنىش جايىلىپ جۇرگىزىلەدى؛ بولشەكتەر مەن مەحانيزمدەر بولەكتەنگەن رەتىمەن قويىلادى.
اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) جيناقتاۋ كەزىندە ونىڭ بولىمدەرىندەگى نومىرلەردى سالىستىرۋ كەرەك؛ ءار اۆتوماتتىڭ (پۋلەمەتتىڭ) ۇڭعى قورابىنداعى ءنومىر گاز قۇبىرىنداعى، بەكىتپە ەرگەنەگىندەگى، بەكىتپەدەگى، ۇڭعى قورابى قاقپاعىنداعى جانە باسقا بولىكتەردەگى نومىرگە سايكەس كەلۋى كەرەك.
اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) بولەكتەۋ مەن جيناقتاۋ اسا ساقتىقپەن عانا جۇرگىزىلەدى.
پۋلەمەتتى بولەكتەۋ الدىندا ونىڭ ۇڭعى بولىگىن سولعا قاراتا سيراعىمەن قويۋ كەرەك.
پۋلەمەتتى جيناقتاۋ سوڭىندا ونى سول قولمەن تىك ۇستاپ، وڭ قولمەن ونىڭ سيراقتارىن ازداپ اجىراتا، ۇڭعىعا تاقاپ جانە سەرىپپەلى ىلمەكپەن بەكىتۋ ارقىلى ونىڭ سيراقتارىن جينايدى.

اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) تولىق ەمەس بولشەكتەۋ ءتارتىبى:
1). وقجاتاردى بولەكتەۋ. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) سول قولمەن ءدۇمىنىڭ ماڭدايشاسىنان نە قۇنداعىنان ۇستاپ، وڭ قولمەن وقجاتاردى وراي ۇستايدى، باس بارماقپەن بەكىتكىشتى قىسىپ، وقجاتاردىڭ تومەنگى جاعىن ىلگەرى ۇمسىندىرىپ، ونى بولەكتەپ الادى. سودان كەيىن وقتىقتا وقتىڭ بار جوعىن تەكسەرەدى، بۇل ءۇشىن اۋىستىرعىش تومەنگە تۇسىرىلەدى، ونى «اۆ» ( اۆتوماتتى اتۋ) نەمەسە «ود» (جەكەلەي اتۋ) جاعدايىنا قويىپ، بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ تۇتقاسى كەيىن جىلجىتىلادى، وقتىقتى تەكسەرىپ، بەكىتكىش جاقتاۋى جىبەرىلىپ، شۇرىپپەنى ۇرىستىق قايىرۋدان (ۆزۆودتان) بوساتادى.
2) جابدىقتار پەنالىن ءدۇم ۇياسىنان شىعارىپ الۋ. وڭ قولدىڭ سۇق ساۋساعىمەن ءدۇم ۇياسىنىڭ قاقپاعىن پەنال سەرىپپەنىڭ اسەرىمەن ۇيادان شىعاتىنداي ەتىپ باسادى؛ پەنالدى اشىپ، ودان سۇرتكىشتى، تازالاعىشتى،
بۇراۋىشتى، قاققىشتى شىعارۋ قاجەت.
3) ءسۇمبىنى الۋ. ءسۇمبىنىڭ ۇشىن ونىڭ باسى قاراۋىلدىڭ نەگىزىندەگى تىرەكتەن شىعاتىنداي ەتىپ ۇڭعىدان تارتىپ، ءسۇمبىنى جوعارى سۋىرىپ الادى.
4) اۆتوماتتان – ۇڭعىلىق تەجەۋىش - كومپەنساتورىن، پۋلەمەتتەن – جالىن سوندىرگىشىن ءبولىپ الۋ. بۇراۋىشپەن ۇڭعىلىق تەجەۋىش كومپەنساتوردىڭ ورنىقتىرعىشى باتىرىلادى. ۇڭعىلىق تەجەۋىش كومپەنساتور قاراۋىل نەگىزىندەگى بۇراندالى دوڭەستەن ساعات تىلىنە قارسى باعىتتا بۇرالىپ شىعارىلادى. ۇڭعىلىق تەجەۋىش كومپەنساتور (جالىن سوندىرگىش) تىم قاتتى بۇرالعان جاعدايدا ۇڭعىلىق
تەجەۋىش كومپەنساتوردىڭ اينەگىنە قويىلعان ءسۇمبىنىڭ كومەگىمەن بۇراپ الۋعا بولادى.

5) ۇڭعى قوراپشاسىنىڭ قاقپاعىن بولەكتەۋ. سول قولمەن ءدۇمنىڭ موينىن قامتي ۇستاپ، وسى قولدىڭ باس بارماعىمەن قايتارمالى مەحانيزمنىڭ باعىتتاۋشى وزەگىنىڭ دوڭەسىن باسادى، وڭ قولمەن ۇڭعى قورابى قاقپاعىنىڭ ارتقى بولىگىن جوعارى كوتەرىپ قاقپاقشانى الادى.

6) قايتارمالى مەحانيزمدى ءبولىپ الۋ. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) ءدۇمنىڭ موينىنان سول قولمەن ۇستاپ تۇرىپ، وڭ قولمەن قايتارمالى مەحانيزمنىڭ باعىتتاۋشى وزەگىن ونىڭ وكشەسى ۇڭعى قورابىنىڭ بويلىق ويىعىنان شىققانشا ىلگەرى قاراي ۇمسىندىرادى؛ باعىتتاۋشى وزەكتىڭ ارتقى شەتىن كوتەرىڭكىرەپ، قايتارمالى
مەحانيزمدى بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ ارناسىنان شىعارادى.

7) بەكىتپەمەن قوسا بەكىتپە جاقتاۋىن الۋ. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) سول قولمەن ودان ءارى ۇستاپ تۇرىپ، وڭ قولمەن بەكىتپە جاقتاۋىن ارتقا تىرەلگەنشە تارتىپ، ونى بەكىتپەمەن بىرگە كوتەرىڭكىرەپ بارىپ، ۇڭعى قورابىنان بولەكتەپ الادى.

8) بەكىتپەنى بەكىتپە جاقتاۋىنان الۋ. بەكىتپە جاقتاۋىن بەكىتپە جوعارىدا بولاتىنداي ەتىپ سول قولعا الادى؛ وڭ قولمەن بەكىتپەنى كەيىن شەگەرىپ، بەكىتپەنىڭ جەتەكشى دوڭەسى بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ فيگۋرالى ويىعىنان شىعاتىنداي ەتىپ، بەكىتپەنى العا قاراي شىعارىپ الادى.

9) ۇڭعىلىق باستىرماسىمەن گاز تۇتىگىن بوساتىپ الۋ. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) سول قولمەن ۇستاپ تۇرىپ، وڭ قولمەن جابدىق پەنالىن گاز تۇتىگى تۇيىقتالعىشىنىڭ شىعىڭقىسىنا تىك بۇرىشتى ساڭىلاۋمەن كىرگىزەدى، جاپقىشتى وزىنەن تىك جاعدايعا دەيىن بۇرىپ، گاز تۇتىگىن گاز كامەراسىنىڭ كەلتە
تۇتىگىنەن شىعارىپ الادى.

اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) تولىق ەمەس بولشەكتەۋدەن كەيىن جيناستىرۋ رەتى.
1. گاز تۇتىكشەسىن ۇڭعىلىق باستىرماسىمەن قوسۋ. اۆتوماتتى (پۋلەمەتتى) سول قولمەن ۇستاپ تۇرىپ، وڭ قولمەن گاز تۇتىگىن الدىڭعى شەتىمەن گاز كامەراسىنىڭ كەلتە تۇتىگىنە ۇمسىندىرادى جانە ۇڭعى باستىرماسىنىڭ ارتقى شەتىن ۇڭعىعا قىسادى؛ تۇيىقتالعىشتى ونىڭ ورنىقتىرعىشى كوزدەۋ قالىبىنىڭ ويىعىنا كىرگەنشە بۇرايدى.
2. بەكىتپەنى بەكىتپە جاقتاۋىنا قوسۋ. بەكىتپە جاقتاۋىن سول قولمەن وڭ قولعا الىپ، ونى ءسيليندرلى بولىگىمەن جاقتاۋ ارناسىنا سۇعادى؛ بەكىتپەنى ونىڭ جەتەكشى دوڭەسى بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ فيگۋرالى ويىعىنا كىرەتىندەي ەتىپ بۇراپ، بەكىتپەنى العا قاراي سۇعادى.

3. بەكىتپەمەن قوسا بەكىتپە جاقتاۋىن ۇڭعى قورابىنا قوسۋ. سول قولمەن ءدۇمنىڭ مويىنشاسىن قامتي ۇستايدى. بەكىتپەسىنە قوسا بەكىتپە جاقتاۋىن وڭ قولدا باس بارماقپەن قىسىلعان بەكىتپە الدىڭعى جاعدايدا بولاتىنداي ەتىپ ۇستاپ تۇرىپ، گاز پورشەنىن كوزدەۋىش قالىبىنىڭ قۋىسىنا كىرگىزەدى دە ۇڭعى قورابىنىڭ قايىرمالارى بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ ويىقتارىنا كىرەتىندەي ەتىپ بەكىتپە جاقتاۋىن ىلگەرى جىلجىتادى، ونى ءسال - ءپال كۇشتەپ ۇڭعى قورابىنا قوسادى دا، ىلگەرى ۇمسىندىرادى.

4. قايتارمالى مەحانيزمدى قوسۋ. وڭ قولمەن قايتارمالى مەحانيزمدى بەكىتپە جاقتاۋىنىڭ ارناسىنا كىرگىزەدى، قايتارمالى سەرىپپەنى قىسىپ، باعىتتاۋشى وزەكتى ىلگەرى يتەرەدى دە، ءبىرشاما تومەن ءتۇسىرىپ، ونىڭ وكشەسىن ۇڭعى قورابىنىڭ بويلىق ويىعىنا كىرگىزەدى.

5. ۇڭعى قوراپشاسىنىڭ قاقپاعىن قوسۋ. ۇڭعى قورابىنىڭ الدىڭعى شەتىمەن كوزدەۋ قالىبىنداعى جارتىلاي شەڭبەر ويىققا كىرگىزىلەدى، قاقپاقتىڭ ارتقى شەتىن وڭ قولدىڭ الاقانىمەن قايتارمالى مەحانيزمنىڭ باعىتتاۋشى وزەگىنىڭ شىعىڭقىسى ۇڭعى قورابىنىڭ قاقپاعىنىڭ ويىعىنا كىرەتىندەي ەتىپ العا جانە تومەن ۇمسىندىرادى.

6. شۇرىپپەنى ۇرىستىڭ قايىرماسىنان بوساتىپ، ساقتاندىرعىشقا قويۋ. اعىتقىش ىلمەكتى باسىپ، اۋىستىرعىشتى تىرەلگەنگە دەيىن جوعارى كوتەرەدى.
7. اۆتوماتقا ۇڭعىلى - تەجەۋىش كومپەنساتوردى، پۋلەمەتكە – جالىن سوندىرگىشتى قوسۋ. ءدۇمدى تەجەۋىش - كومپەنساتوردى قاراۋىل بويىنداعى شىعىڭقى بولىككە تىرەلگەنشە بۇرايدى. ەگەر ۇڭعىلى تەجەۋىش - كومپەنساتوردىڭ (جالىن سوندىرگىشتىڭ) ساڭىلاۋى ورنىقتىرعىشقا سايكەس كەلمەسە، ۇڭعىلى تەجەۋىش - كومپەنساتور ۇڭعىسىنا نەمەسە جالىن سوندىرگىشتى ساڭىلاۋ ورنىقتىرعىشقا ورنالاسقانشا اينالدىرادى (ءبىر اينالىمنان ارتىق ەمەس)
8. ءسۇمبىنى قوسۋ.

9. پەنالدى ءدۇم ۇياسىنا سالۋ. سۇرتكىشتى، تازالاعىشتى، بۇراۋىشتى، قاققىشتى پەنالعا سالىپ، قاقپاعىن جابادى دا، پەنالدى تۇبىمەن ءدۇم ۇياسىنا قاقپاقشا جابىلاتىنداي ەتىپ كىرگىزەدى. جينالمالى ءدۇمدى اۆتوماتتا پەنال وقجاتارعا ارنالعان سومكە قالتاسىنا سالىنادى.
10. وقجاتاردى اۆتوماتقا قوسۋ. اۆتوماتتى سول قولمەن ءدۇم مويىنشاسىنان نەمەسە شەتمويىننان ۇستاپ تۇرىپ، وڭ قولمەن وقجاتاردىڭ ىلگىشىن ۇڭعى قورابىنىڭ تەرەزەسىنە ەنگىزىپ، وقجاتاردىڭ ىلمەگى وقجاتاردىڭ تىرەك شىعىڭقىسىنان اساتىنداي ەتىپ وزىنە بۇرادى.

اۆتوماتى (پۋلەمەتتى) تولىق ەمەس بولشەكتەۋ رەتى (بەينەماتەريال) 2 مين.
جاڭا ساباقتى تۇسىنگەندىگىن انىقتاۋ ءۇشىن گرافوپروەكتوردا كومپيۋتەرلىك باعدارلاما ارقىلى اۆتوماتتى بولشەكتەۋ.(ەگەر وقۋشى بولشەكتەۋ رەتىن دۇرىس تاپسا «دۇرىس» دەگەن جاۋاپ، قاتە بولسا «دۇرىس ەمەس» دەگەن جاۋاپ شىعىپ تۇرادى)

ءىىى. قورىتىندى ءبولىم.
وقۋشىلاردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ.
جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
باعالاۋ.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
قوشتاسۋ (سىنىپ كەزەكشىسىنىڭ «ۆزۆود، تۇر»، «تىك تۇر» پارمەنى بويىنشا).