ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا
تاقىرىبى: ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا
ماقساتى: تابيعاتتى قورعاۋ، ساقتاۋ قاجەتتىگى تۋرالى وي، ىنتا تۋعىزۋ. تۋعان جەر تابيعاتىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ. تابيعاتتاعى سۇلۋلىقتى كورە ءبىلۋ، ەموسيالىق اسەر الا بىلۋگە، ءوز ورتاسىندا سىمباتتى دا شىنىققان تۇلعا بولۋعا باۋلۋ، ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ قۇرىلىمى:
ءى ءبولىم
ءى. ۇيىمداستىرۋ
ءىى. تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبىن ايتىپ، ماقساتىن حابارلاۋ؛
ءىىى. تابيعات دەگەنىمىز نە؟(ساياحات - شولۋ)
1. تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ بار ارمانى – اۋا
2. تىرشىلىك كوزى – سۋ
3. تابيعات بايلىعى – وسىمدىكتەر
4. ورمان ءسانى – قۇستار
5. تابيعاتتىڭ سۇلۋ ءمۇسىنى – جانۋارلار
ءمۇعالىم: – ارمىسىزدار وقۋشىلار! «ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا» اتتى سىنىپ ساعاتىمىزدى باستايمىز.
تابيعات، جەر – انا، وتان، تۋعان جەر، اتامەكەن دەگەن قۇلاققا جىلى ەستىلىپ، جۇرەككە شاتتىق سەزىم ۇيالاتاتىن قاسيەتتى ءقادىرلى سوزدەر.
ادامنىڭ ءوزى تابيعات پەن جەر – انانىڭ پەرزەنتى. جەر – انانى سۇيە ءبىلۋ ونى ايالاۋ – ادامنىڭ ازاماتتىق بورىشى.
تابيعات ادامزاتتىڭ، جالپى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ەجەلدەن ءومىر ءسۇرىپ كەلە جاتقان ورتاسى، التىن بەسىگى. تابيعات - سۇلۋلىقتىڭ تاۋسىلماس كوزى. ەندەشە ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىزدى تابيعاتپەن امانداسۋدان باستايمىز. بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ مىنا ولەڭ جولدارىن بىرگە ايتايىق!
ءى سلايد
قايىرلى كۇن، كۇنىم، دالام، ورمانىم،
قايىرلى كۇن، گۇلىم، قۇسىم، كولدەرىم.
قايىرلى كۇن، وسىمدىكتەر، جاندىكتەر
قايىرلى كۇن، بار تىرشىلىك يەسى!
كىرىسپە:
ادام تابيعات پەرزەنتى. ونىڭ تىرشىلىگى تابيعات اياسىندا وتەدى.
« ادامداردىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق،
مۇنى ايتۋعا تابيعاتتىڭ ءتىلى جوق» دەگەن سوزدەرى كوپ جاعدايدى اڭعارتاتىنى انىق. تابيعات – ءبىزدى قورشاعان ورتا. ادامدار تىرشىلىك ەتىپ وتىرعان ورتاق ءۇيى. ادام تابيعاتپەن تىعىز ءومىر سۇرەدى.
ال، تابيعاتتى قورعاۋ دەگەنىمىز - اۋانى لاستاماۋ، قۇستاردى ايالاۋ، وزەن - كولدىڭ سۋىن بۇلدىرمەۋ، جان - جانۋارلارعا قامقورلىق جاساۋ.
وتە جاقسى! بارلىعىمىز ورىندارىمىزعا وتىرامىز. بالالار، جالپى تابيعات دەگەنىمىز نە؟ ولارعا نەلەر جاتادى؟
وقۋشىلار: اۋا، سۋ، وسىمدىكتەر، حايۋاناتتار، قۇستار، بالىقتار…
ولاي بولسا، وقۋشىلاردىڭ ولەڭ – شۋماقتارىنا كەزەك بەرەيىك.
1. ارمان: اتامەكەن جانعا جايلى سايا باۋ،
ار الدىندا كۇنا بولار تابيعاتتى اياماۋ.
قانىمىزعا سىڭگەن ەكەن سۇتىمەن انانىڭ
تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن ايالاۋ.
2. ايدا: سۇلۋ دالا، مەنىڭ سۇيگەن ولكەمسىڭ،
جانى جايساڭ جاراتىلعان ەركەمسىڭ.
قانداي جاقسى قازاق بولىپ تۋعانىم،
و، تۋعان جەر، تاماشاسىڭ، كوركەمسىڭ!
3. دامير: تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز كۇرەسەيىك،
ءبىر - ءبىر اعاش جانە گۇل ەگەيىك.
تەككە وتىرماي جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك.
4. بەكبول: ءقادىر ءتۇتىپ تابيعات قاسيەتىن،
ادىلدىكتىڭ الدىندا باس يەتىن.
“مال قالعانشا اتاڭنان، تال قالسىن” دەپ
بابام ايتقان ورىندى وسيەتىن.
5. ايجان: اشىق بولسا مەنىڭ بايتاق اسپانىم،
تۋعان جەرىم بىتپەيتىن مول داستانىم.
تىنىشتىقتى قالايمىن ومىردە بۇل،
كەرەگى نە، كەرەگى نە باسقانىڭ
6. ماليكا: تۋعان جەرىم وزىڭە نە جەتەدى،
دالام مەنى ماپەلەپ تەربەتەدى.
قۇشاعىڭدا ەڭ العاش پەرزەنتتەرىڭ
بالعىن جىرىن بۇلاقتاي سەلدەتەدى.
سلايد
ءىىى. ەندەشە، ساياحاتىمىزدىڭ ءبىرىنشى ايالداماسى « تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ بار ارمانى – اۋا» دەپ اتالادى. ءسوز كەزەگى وقۋشىلارعا بەرىلەدى.
1 - وقۋشى: تابيعات بايلىقتارىنىڭ ىشىندەگى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ءومىر وزەگى – اۋا.
تىرشىلىكتە نە دەيسىڭ عوي ەڭ قىمبات،
تىرشىلىكتە ادام قىمبات، سەن قىمبات.
ال ادامعا اۋا قىمبات بارىنەن،
اۋا قىمبات، الاتۇعىن دەم قىمبات.
راسىندا دا اۋادان قىمبات ەش نارسە جوق.
ادام بار – جوعى ءبىر - ەكى مينۋت عانا دەم الماي تۇرا الادى. سوندىقتان دانا حالقىمىزدا « اۋاداي قاجەت» دەگەن ءسوز بار.
ءمۇعالىم: يا، بالالار، اۋاسىز ءومىردى ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. اۋانى لاستاماۋ ءارقايسىمىزدىڭ بورىشىمىز. ال تىرشىلىكتى سۋسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن بە؟
ءىىى سلايد
ەندىگى ەكىنشى ايالدامامىز «تىرشىلىك كوزى – سۋ» دەپ اتالادى. سۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدىلىعى بار ەكەن؟
2 - وقۋشى: تابيعاتتىڭ كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق كوزى – سۋ.
اقشۇقىر مەكتەپ - ليسەيى
وتكىزگەن: بەكەشوۆا ق.
ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا. جۇكتەۋ
ماقساتى: تابيعاتتى قورعاۋ، ساقتاۋ قاجەتتىگى تۋرالى وي، ىنتا تۋعىزۋ. تۋعان جەر تابيعاتىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ. تابيعاتتاعى سۇلۋلىقتى كورە ءبىلۋ، ەموسيالىق اسەر الا بىلۋگە، ءوز ورتاسىندا سىمباتتى دا شىنىققان تۇلعا بولۋعا باۋلۋ، ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ قۇرىلىمى:
ءى ءبولىم
ءى. ۇيىمداستىرۋ
ءىى. تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبىن ايتىپ، ماقساتىن حابارلاۋ؛
ءىىى. تابيعات دەگەنىمىز نە؟(ساياحات - شولۋ)
1. تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ بار ارمانى – اۋا
2. تىرشىلىك كوزى – سۋ
3. تابيعات بايلىعى – وسىمدىكتەر
4. ورمان ءسانى – قۇستار
5. تابيعاتتىڭ سۇلۋ ءمۇسىنى – جانۋارلار
ءمۇعالىم: – ارمىسىزدار وقۋشىلار! «ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا» اتتى سىنىپ ساعاتىمىزدى باستايمىز.
تابيعات، جەر – انا، وتان، تۋعان جەر، اتامەكەن دەگەن قۇلاققا جىلى ەستىلىپ، جۇرەككە شاتتىق سەزىم ۇيالاتاتىن قاسيەتتى ءقادىرلى سوزدەر.
ادامنىڭ ءوزى تابيعات پەن جەر – انانىڭ پەرزەنتى. جەر – انانى سۇيە ءبىلۋ ونى ايالاۋ – ادامنىڭ ازاماتتىق بورىشى.
تابيعات ادامزاتتىڭ، جالپى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ەجەلدەن ءومىر ءسۇرىپ كەلە جاتقان ورتاسى، التىن بەسىگى. تابيعات - سۇلۋلىقتىڭ تاۋسىلماس كوزى. ەندەشە ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىزدى تابيعاتپەن امانداسۋدان باستايمىز. بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ مىنا ولەڭ جولدارىن بىرگە ايتايىق!
ءى سلايد
قايىرلى كۇن، كۇنىم، دالام، ورمانىم،
قايىرلى كۇن، گۇلىم، قۇسىم، كولدەرىم.
قايىرلى كۇن، وسىمدىكتەر، جاندىكتەر
قايىرلى كۇن، بار تىرشىلىك يەسى!
كىرىسپە:
ادام تابيعات پەرزەنتى. ونىڭ تىرشىلىگى تابيعات اياسىندا وتەدى.
« ادامداردىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق،
مۇنى ايتۋعا تابيعاتتىڭ ءتىلى جوق» دەگەن سوزدەرى كوپ جاعدايدى اڭعارتاتىنى انىق. تابيعات – ءبىزدى قورشاعان ورتا. ادامدار تىرشىلىك ەتىپ وتىرعان ورتاق ءۇيى. ادام تابيعاتپەن تىعىز ءومىر سۇرەدى.
ال، تابيعاتتى قورعاۋ دەگەنىمىز - اۋانى لاستاماۋ، قۇستاردى ايالاۋ، وزەن - كولدىڭ سۋىن بۇلدىرمەۋ، جان - جانۋارلارعا قامقورلىق جاساۋ.
وتە جاقسى! بارلىعىمىز ورىندارىمىزعا وتىرامىز. بالالار، جالپى تابيعات دەگەنىمىز نە؟ ولارعا نەلەر جاتادى؟
وقۋشىلار: اۋا، سۋ، وسىمدىكتەر، حايۋاناتتار، قۇستار، بالىقتار…
ولاي بولسا، وقۋشىلاردىڭ ولەڭ – شۋماقتارىنا كەزەك بەرەيىك.
1. ارمان: اتامەكەن جانعا جايلى سايا باۋ،
ار الدىندا كۇنا بولار تابيعاتتى اياماۋ.
قانىمىزعا سىڭگەن ەكەن سۇتىمەن انانىڭ
تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن ايالاۋ.
2. ايدا: سۇلۋ دالا، مەنىڭ سۇيگەن ولكەمسىڭ،
جانى جايساڭ جاراتىلعان ەركەمسىڭ.
قانداي جاقسى قازاق بولىپ تۋعانىم،
و، تۋعان جەر، تاماشاسىڭ، كوركەمسىڭ!
3. دامير: تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز كۇرەسەيىك،
ءبىر - ءبىر اعاش جانە گۇل ەگەيىك.
تەككە وتىرماي جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك.
4. بەكبول: ءقادىر ءتۇتىپ تابيعات قاسيەتىن،
ادىلدىكتىڭ الدىندا باس يەتىن.
“مال قالعانشا اتاڭنان، تال قالسىن” دەپ
بابام ايتقان ورىندى وسيەتىن.
5. ايجان: اشىق بولسا مەنىڭ بايتاق اسپانىم،
تۋعان جەرىم بىتپەيتىن مول داستانىم.
تىنىشتىقتى قالايمىن ومىردە بۇل،
كەرەگى نە، كەرەگى نە باسقانىڭ
6. ماليكا: تۋعان جەرىم وزىڭە نە جەتەدى،
دالام مەنى ماپەلەپ تەربەتەدى.
قۇشاعىڭدا ەڭ العاش پەرزەنتتەرىڭ
بالعىن جىرىن بۇلاقتاي سەلدەتەدى.
سلايد
ءىىى. ەندەشە، ساياحاتىمىزدىڭ ءبىرىنشى ايالداماسى « تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ بار ارمانى – اۋا» دەپ اتالادى. ءسوز كەزەگى وقۋشىلارعا بەرىلەدى.
1 - وقۋشى: تابيعات بايلىقتارىنىڭ ىشىندەگى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ءومىر وزەگى – اۋا.
تىرشىلىكتە نە دەيسىڭ عوي ەڭ قىمبات،
تىرشىلىكتە ادام قىمبات، سەن قىمبات.
ال ادامعا اۋا قىمبات بارىنەن،
اۋا قىمبات، الاتۇعىن دەم قىمبات.
راسىندا دا اۋادان قىمبات ەش نارسە جوق.
ادام بار – جوعى ءبىر - ەكى مينۋت عانا دەم الماي تۇرا الادى. سوندىقتان دانا حالقىمىزدا « اۋاداي قاجەت» دەگەن ءسوز بار.
ءمۇعالىم: يا، بالالار، اۋاسىز ءومىردى ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. اۋانى لاستاماۋ ءارقايسىمىزدىڭ بورىشىمىز. ال تىرشىلىكتى سۋسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن بە؟
ءىىى سلايد
ەندىگى ەكىنشى ايالدامامىز «تىرشىلىك كوزى – سۋ» دەپ اتالادى. سۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدىلىعى بار ەكەن؟
2 - وقۋشى: تابيعاتتىڭ كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق كوزى – سۋ.
اقشۇقىر مەكتەپ - ليسەيى
وتكىزگەن: بەكەشوۆا ق.
ايالاساڭ، تابيعاتتى ايالا. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
"جۇرەك جىلۋى" (اتا - انالارعا ارنالعان ترەنينگ)
