InfoHub Logo

اتى اڭىزعا اينالعان Prince of Persia ويىنىن ويلاپ تابۋ تاريحىنا شولۋ.

حانزادا تۋرالى ويىندى شىعارۋ ونىڭ اۆتورى جاس تالانتتى پەرفەكسيونيست ءۇشىن ءتورت جىلعا جاقىن ۋاقىت ارالىعىن قاجەت ەتتى.

تانىسىپ قويىڭىزدار: دجوردان مەكنەر ەسىمدى اتۆوردىڭ بۇل فوتوسى 1985 جىلى 21 جاسىندا تۇسىرىلگەن بولاتىن. ءدال سول جىلى دجوردان يەل ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن ەدى. ەڭ ۇلكەن ارمانى گولليۆۋدتا جازۋشى-سەناريست بولىپ جۇمىس ىستەۋ بولاتىن دجوردان كومپيۋتەرلىك ويىنداردى تەك «وتپەلى» تابىس كوزى رەتىندە عانا قابىلدايتىن.

شىندىعىندا، ويىندار دا ەمەس، تەك ءبىر عانا ويىن. ۋنيۆەرسيتەتتە وقىپ جۇرگەن جىلدارى دجوردان كاراتەكا ويىنىن شىعارعان بولاتىن. بۇل ونىڭ العاشقى ويىنى ەمەستىن، الايدا ويىن شىعاراتىن كومپانياعا ۇناپ، كەڭ تارالعان العاشقى ويىنى ەدى. Brøderbund Software كومپانياسى 1984 جىلى كاراتەكانى شىعارۋعا كەلىسكەننەن كەيىن، كەلەسى بىرنەشە جىل بويى دجوردان ويىننىڭ ساتىلىمدارىنان تۇسكەن قاراجاتقا ءومىر سۇرەدى.

ۋنيۆەرسيتەتتەن كەيىن دجوردان ءوزىنىڭ العاشقى فيلمىنە ارنالعان سەنارييدى جازۋعا كىرىسپەك بولادى. الايدا ونىڭ Brøderbund-تاعى دوستارى تاعى ءبىر ويىندى، اتاپ ايتساق، ەكىنشى كاراتەكانى شىعارۋىن سۇرايدى. بۇل ويعا مۇلدەم كوڭلى اۋماعان دجوردان اقىر اياعىندا 1001 ءتۇن ەرتەگىلەرى نەگىزىندە ءبىر ويىن ويلاپ تابۋعا كەلىسىمىن بەرەدى. وعان قوسا، شىعىس الەمىنە ءتان كيىم ۇلگىلەرى مەن ارحيتەكتۋرا سول كەزدەگى كومپيۋتەرلەردىڭ ءالسىز گرافيكالىق مۇمكىندىكتەرىنە دە ساي كەلەتىن ەدى.

دجورداننىڭ تاعى ءبىر شابىت كوزى ەسكى عيباداتحانالارداعى قازىنالار پەشىندە جۇرگەن ينديانا دجونس تۋرالى فيلمدەر بولاتىن. باستى كەيىپكەردىڭ ەكپىنمەن سەكىرىپ، قولدارىمەن ۇستالىنۋ ارقىلى سەكىرىس قاشىقتىعىن ەكى ەسە ۇلكەيتە الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولا الاتىنىن دجوردان ينديانا دجونسقا ارنالعان العاشقى فيلمنەن العان بولاتىن.

شىعارۋشى كومپانياعا ەكىنشى كاراتەكاعا قاراعاندا، جاڭا ويىن يدەياسى ۇناماسا دا، اقىر اياعىندا جاڭا ويىندى شىعارۋعا كەلىسىم بەرەدى. الايدا دجوردان كومپانياعا جۇمىسقا تۇرۋدان باس تارتىپ، تەك ساتىلىمداردان تۇسەتىن وزىنە تيەسىلى پايىزدى عانا الاتىنىن بىلدىرەدى. سوندىقتان تۇراقتى جالاقى ءۇشىن جۇمىس ىستەمەگەن دجورداننىڭ Brøderbund كومپانياسى ءۇشىن دايىنداعان جاڭا ويىندى دايىنداپ شىعارۋى دا ءتورت جىلعا سوزىلادى.

دجوردان ءوزىنىڭ باستى كەيىپكەرىن شىنايى ءبىر كەيىپكەر رەتىندە ازىرلەۋگە كىرىستى. سوندىقتان وزىنە بەينەكامەرا ساتىپ العان دجوردان باسىندا ءۇيىنىڭ جانىندا ورنالاسقان كولىك قوياتىن ورىندا ءىنىسىنىڭ سەكىرىپ ويناپ جۇرگەنىن تۇسىرە باستايدى.

«ديەۆيد وتە جاقسى اكروبات بولماسا دا، تەگىن جۇمىس ىستەۋگە كەلىسكەن بولاتىن»، - دەپ، دجوردان كەيىن ەسىنە العان ەدى.

بەينەكامەرا وتە قىمبات – $2،500 تۇرعاندىقتان، جاس دجوردان ونى 30 كۇن ىشىندە قايتارىپ بەرۋ مۇمكىندىگىن قولدانىپ، وسى ۋاقىت ارالىعىندا ويىندى باستاپ كەتۋ ءۇشىن كەرەكتىنىڭ ءبارىن ءتۇسىرىپ، ونى قايتارىپ بەرەدى.

1980 جج. ورتاسىندا بەينەماتەريالدى كامەرادان كومپيۋتەرگە كوشىرۋ وتە قيىن بولاتىن. سوندىقتان دجوردان وزىنە بەينەماگنيتوفون ساتىپ الىپ، تاسپاداعى سۋرەتتەردى بىرنەشە كادرعا العا قاراي بۇراي وتىرىپ، تەلەديدار ەكرانىن كادىمگى فوتواپپاراتپەن فوتوعا تۇسىرۋمەن اينالىستى. شىققان فوتولارداعى ءىنىسىنىڭ بەينەسىن قارا فلوماستەرمەن اينالدىرا بەلگىلەپ، كەرەك دەگەن بولىكتەرىن اق تۇسپەن قالدىرادى. وسىلايشا شىققان سۋرەتتەردى سكانەرلەپ، كومپيۋتەر جادىسىندا كەسەدى.

ەكراندا العاشقى جۇگىرتپە جول پايدا بولعاندا، دجوردان ءوزىنىڭ ويىنىنىڭ ءبۇرىن-سوڭدى بولماعان ناعىز شەديەۆرگە اينالاتىنىن سەزگەن ەدى.

بۇل ءۇردىس ءبىر جىلعا جۋىق ۋاقىتتى قاجەت ەتتى. كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيالار وتە قاراپايىم بولعاندىقتان، دجوردان ديسكىنى دە قولدانباعان ەدى. ول بارلىق ماتەريالدى كادىمگى ديسكەتالارعا ساقتاعان بولاتىن. اتالعان ديسكەتالاردى ءاردايىم الماستىرىپ وتىرۋ قاجەتتىلىگىنە قوسا، سۋرەت سالۋ، رەداكترلەۋ جانە وزگە دە فايلدارمەن جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن قاجەت بارلىق باعدارلامالاردى دجوردان ءوزى جازۋعا ءماجبۇر بولدى. سەبەبى ول كەزدەرى بۇگىنگى فوتوشوپقا ۇقساس باعدارلامالار بولعان جوق. ءدال وسى جىلى ول Brøderbund كومپانياسىنىڭ كەڭسەسىندە باسقا باعدارلاماشىلارمەن بىرگە جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن كاليفورنياعا كوشىپ بارادى.

ەندى دجوردان حانزادا الەمىنىڭ قانداي بولۋى كەرەكتىگى تۋرالى ويلانا باستايدى. نەگىزى دجوردان ويىندى حانزادا دەپ اتاماعان ەدى. Prince of Persia (پارسى حانزاداسى) اتاۋىن ويىندى شىعارۋشى كومپانيا ۇسىنعان بولاتىن. بۇل اتاۋ العاشىندا دجوردانعا ۇناماعانىمەن، جوبا اتىنىڭ بۇلاي اتالۋىنا ءوز كەلىسىمىن بەرگەن ول ءوزىنىڭ باستى كەيىپكەرىن «kid» (بالاقاي) دەپ اتايدى.

باعدارلامانى ازىرلەۋ كەزىندە دجورداننىڭ قولىنان شىققان سۋرەتتەردىڭ بىرىنە نازار اۋدارساڭىزدار، مۇندا سەكىرۋ مەحانيكاسى بەلگىلەنگەن. بالاقاي 2، 3 نەمەسە 4 «بولىككە» عانا سەكىرە الادى، ال 5 «بولىككە» سەكىرۋ مۇمكىن ەمەس:

كەلەسى سۋرەتتە تومەن ءتۇسىپ كەتەتىن تاقتاتاستار مەن تاقتاتاس تۇيمەشەلەرى جۇمىسىنىڭ ەسكيزدەرى بەرىلگەن:

باعدارلامالانۋى وتە قيىنعا سوققان جانە سول سەبەپتى ويىننىڭ سوڭعى نۇسقاسىنا كىرمەي قالعان ويلار دا بولعان ەدى:

ال مىناۋ حانشايىمنىڭ بۇرىلۋىن كورسەتەتىن ەسكيزدەر. ولار دا بەينەكادر ۇلگىلەرىنەن سالىنعان بولاتىن. الايدا بۇل جولى باستى كەيىپكەردى Brøderbund قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبىرىنىڭ قىز جيەنى «سومداعان» بولاتىن.

ويىننىڭ سوڭعى نۇسقاسىندا ورىن الماعان تاعى ءبىر سيۋجەت:

مەكنەر حانزادا دەڭگەيلەرىن ازىرلەۋ ءۇشىن ارنايى باعدارلاما ويلاپ تاپقان بولاتىن. باستاپقى ويى بويىنشا ساتىپ الۋشىلار ونى ويىنمەن بىرگە الىپ، جەراستى عيماراتتارىن سالۋدا بىر-بىرىمەن شەبەرلىكتەرىن سىناۋ ارقىلى جارىسقا تۇسە الادى دەپ جوسپارلاعان ەدى.

كەيىن مەكنەر ءدال وسى كەزدە Brøderbund كومپانياسىنىڭ جۇمىسى توقتاتىلعانىن ەسىنە الادى. كومپانياعا كسرو-دان «سىناۋ» جانە ونى كەيىن امەريكا نارىعىندا ساتۋ ءۇشىن تەتريس اتتى ءبىر ويىن كەلەدى. تەتريس بارىنە ۇنايدى. الايدا ونىڭ باعدارلاماسى رس-دە جازىلعان بولاتىن، ال كومپانيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ باسىم بولىگى Apple II كومپيۋتەرلەرىن قولدانعان ەدى. الايدا بۇل جاعداي دا باستالعان ءۇردىستى توقتاتقان جوق، سەبەبى باعدارلاماشىلاردىڭ ءبىرى تەتريس ويىنىن Apple ءۇشىن قايتا جازىپ شىعارادى. بۇل، ءوز كەزەگىندە، بىرنەشە اپتا بويى بارلىق قىزمەتكەرلەردىڭ اتالعان ويىندى باس الماستان ويناۋىنا الىپ كەلەدى.

دەگەنمەن Brøderbund كومپانياسى باعدارلاماشىلاردان باسقا ەشكىمگە ۇنامايدى دەپ ەسەپتەگەن تەتريس ويىنىن شىعارۋدان باس تارتادى.

1987 جىلدىڭ سوڭىنا جاقىن مەكنەرگە گولليۆۋدتان قوڭىراۋ شالىپ، ول جازعان سەنارييدى وقىپ، سويلەسۋگە شاقىرادى. پروديۋسەرلەر مەن رەجيسسەرلەر دە تابىلىپ قويىپتى. ناتيجەسىندە بۇدان ەشتەڭە شىققان جوق، ال ويىنعا قاتىستى جۇمىس بولسا، بىرنەشە اي بويى تۇرىپ قالادى.

1988 جىلى دجوردان ويىندى نەعۇرلىم ەرتە بىتىرۋگە بەل بۋادى، سەبەبى ول ويىنىن ۋاقىت وتە كەلە ەسكىرىپ بارا جاتقان Apple II ءۇشىن جازىپ جاتقان ەدى. سوندىقتان بىرنەشە جىلدان كەيىن Prince of Persia ويىنىنىڭ ەشكىمگە كەرەك بولماۋىنان قورىققان دجوردان ونى ءبىراز وزگەرتۋ قاجەتتىلىگىن تۇسىنە باستايدى.

50 ءتۇرلى دەڭگەيدەن تۇراتىن ويىننىڭ باستى كەيىپكەرى ويجۇمباقتاردى شەشىپ، سان ءتۇرلى تۇزاقتاردان قاشىپ قۇتىلۋ ارقىلى كەلەسى دەڭگەيگە وتەتىن ەدى. الايدا ويىندا حانزادادان باسقا كەيىپكەرلەردىڭ جانە ءبارىمىزدىڭ كىشكەنتاي كەزىمىزدەن بەرى وسى ويىندا كورگەن نەشە ءتۇرلى ايقاستاردىڭ بولماۋى ونى كادىمگى پاززل دەڭگەيىندەگى ءبىر ويىن تۇرىنە الىپ كەلەدى.

ياعني 50 دەڭگەيدەن تۇراتىن، الايدا مۇلدەم قارسىلاستارى جوق ءبىر ويىندى ەلەستەتىپ كورىڭىزدەرشى!

ويىننىڭ وسال تۇستارىن دەر كەزىندە بايقاعان دجوردان بالاقايعا قارسىلاستار ويلاپ تابۋعا كىرىسەدى. بۇل جاڭا كەيىپكەرلەردى سالۋ قاجەتتىلىگىن تۋدىرادى، الايدا دجوردان ولاردىڭ كاراتەكاداعىداي تەك باستارى عانا بىر-بىرىنە ۇقسامايتىن، ال دەنە بىتىمدەرى ۇقساس كەيىپكەرلەر تۇرىندە بولۋىن قالاماعان ەدى. سوندىقتان ول ەندى حانزادادان اينىمايتىن كەيىپكەرلەردەن باست تارتادى. دەگەنمەن ويىنداعى ەڭ ءبىرىنشى قوسىمشا كەيىپكەر حانزادانىڭ ەگىزى بولادى. ارىپتەستەرىنىڭ ءبىرى بەرگەن بۇل ويدى دجوردان جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ەگىزدىڭ اينادان اتىپ شىعۋ ساحناسىن جاسايدى.

الايدا ەندى Prince of Persia ويىنىنىڭ اتىسقا تولى  باسقا ويىنداردان ەرەكشەلەنەتىن تۇستارىن جاساۋ قاجەت ەدى. ولار – باستى كەيىپكەردىڭ قىلىشپەن جەكپە-جەككە شىعۋى. حانزادانىڭ سەكىرگەن كەزدەگى قوزعالىستارىنىڭ نەعۇرلىم شىنايى بولعانىن ەسكە تۇسىرسەك، ايقاستارىنىڭ دا سوعۇرلىم شىنايى بولۋىن قالايدى.

ناتيجەسىندە دجوردان روبين گۋد تۋرالى 1938 جىلى تۇسىرىلگەن شىتىرمان وقيعالى فيلمدەگى باستى كەيىپكەر مەن ونىڭ قارسىلاسى اراسىنداعى 6 سەكۋندتىق ءبىر ۇزىندىگە نازار اۋدارادى. مۇندا روبين گۋد ءوزىنىڭ قارسىلاسىمەن دجوردانعا قاجەت بولعان راكۋرستا جەكپە-جەككە شىعىپ، قىلىشتارمەن ايقاسقا تۇسەتىن ەدى:

دجوردان وسىعان دەيىن ىستەگەنىندەي، اتالعان كادرلاردى دا وڭدەپ، ويىننىڭ سوڭعى نۇسقاسىنا كىرگەن كوز جاۋىن الاتىن شىنايى ساحنالاردى جاساپ شىعارادى.

كەلەسى روليكتە ويىندى ويلاپ تابۋ ءۇشىن قولدانىلعان بەينەماتەريالدار توپتاماسى بەرىلگەن (مۇندا قارا جەيدە مەن اق ءتۇستى شالبار كيىپ، قولىنا قىلىشتىڭ ورنىنا تاياق الىپ، مەكتەپتەگى سەمسەرلەسۋ ساباقتارىندا ۇيرەنگەن قوزعالىستارىن قايتالاپ، سومداعان دجورداننىڭ ءوزى بەينەلەنگەن):

ال سۋرەتتىڭ استىندا دجوردان ءوزىنىڭ باستى كەيىپكەرلەرىن تاڭداۋعا كىرىسەدى. ول حانشايىم رولىندە دايان لەيندى، ال حانزادانى كيانۋ ريۆز بەينەسىندە كورگەن ەدى. اتالعان جۇلدىزداردىڭ 1988 جىلعى سۋرەتتەرى:

ال 1989 جىلى ويىن العاش شىققان كەزدەگى سۋرەتتە جۇلدىزداردىڭ تۇرلەرى ءبىراز وزگەرگەنىن كورۋگە بولادى.

ايتا كەتۋ كەرەك، العاشىندا ويىن ول كەزدە نارىقتان كەتۋگە جاقىن بولعان Apple II ءۇشىن شىققان بولاتىن. دجوردان ءومىرىنىڭ سوڭعى ءتورت جىلىنىڭ قۇردىمعا كەتكەنىن تۇسىنە باستايدى.

الايدا Brøderbund كومپانياسىنداعى باعدارلاماشىلار ويىندى رس ءۇشىن قايتا جازىپ شىعارعاننان كەيىن، ويىننىڭ ساتىلىمدارى ءبىرشاما جاقسارادى. الايدا بۇل جولى دا جوسپارلانعان ساتىلىمعا جەتە الماسا دا، كوشىرمە جاساۋ مۇمكىندىكتەرىنە يە بولعان جاڭا نۇسقا بارىنە ۇناعان بولاتىن.

ناتيجەسىندە حانزادانىڭ ناعىز كوممەرسيالىق جەتىستىكتەرى شەتەلدىك ساتىلىمدارعا جانە ويىن پريستاۆكالارىنا ارنالعان نۇسقالارىنا نەگىزدەلدى. ويىن سول كەزدەگى بارلىق جۇيەلەر ءۇشىن قايتا جازىلىپ شىعارىلدى. تەتريستى ەسەپكە الماساق، Prince of Persia ويىنى 1980 جج. شىققان ويىندار ىشىندەگى بارلىق جۇيەلەرگە بەيىمدەلگەن ەڭ كەڭ تارالعان ويىن رەتىندە تاريحقا ەندى.

---