بالىق جانە تەڭىز ونىمدەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بالىق جانە تەڭىز ونىمدەرى. (7 - سىنىپ)
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا بالىق جانە تەڭىز تاعامدارىمەن تانىستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن پراكتيكا جۇزىندە قولدانا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛
تاربيەلىك: قىز بالانى ءۇي شارۋاشىلىعىنا يكەمدى بولۋعا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكات № 1، 2، بۋكلەت
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، تاريح
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) سالەمدەسۋ ادەبى: سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىنە، دەنساۋلىعىنا باسا نازار اۋدارۋ.
ءا) ساباققا قاتىسۋىن باقىلاۋ: جوق وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ، كەزەكشىلەردى انىقتاۋ، قۇرالدارىن تەكسەرۋ.
II. وتكەن ماتەريالدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ا) ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
ءا) وتكەن ماتەريالدى پىسىقتاۋ:
1. داستارحان باسىندا ءوزىن - ءوزى ۇستاۋ مادەنيەتى دەگەنىمىز نە؟
2. ورىندىقتا قالاي وتىرۋ كەرەك؟
3. مايلىق دەگەنىمىز نە؟
4. تاماق ءىشىپ بولعان سوڭ مايلىقتى قاي جاعىنا قويادى.
ءىىى. جاڭا ساباق.
بالىق ەتى – دامدىلىگى مەن بويعا جۇعىمدىلىعى جاعىنان ودان اسىپ تۇسەتىن اس. ەت تاعامدارىنا قاراعاندا بالىق تاعامدارى اسىرەسە بالىق سورپاسى ءسىڭىمدى بولعاندىقتان، ونى پايدالانعان كەزدە اسقازان شىرىنى كوپ بولىنەدى.
بالىق ەتىنىڭ قۇرامىنداعى بەلوكتىڭ كولەمى 15 %- تەن 26 % ارالىعىندا بولعاندا، باعالى بولىپ ەسەپتەلەدى. بالىقتىڭ بەلوگىندە 20 ءتۇرلى امين قىشقىلى بولادى، ونىڭ 8 - ءى (ليزين، مەتيونين، تريپتوفان، ۆالين، لەيسين، يزولەيسين، ترەونين، فەنيلالين)، ادام ورگانيزمى ءۇشىن وتە قاجەتتى زات بولىپ ەسەپتەلەدى. بالىقتا 0، 1 - 30 % ماي، 0، 9 - 2 % ۆيتاميندەر مەن مينەرالدىق زاتتار بولادى. سۇتقورەكتى جانۋارلاردىڭ مايىنا قاراعاندا بالىقتىڭ مايى سۇيىق بولادى، ويتكەنى ونىڭ قۇرامىندا زات الماسۋىنا ماڭىزدى رول اتقاراتىن قانىقپاعان ماي قىشقىلدارى كوپ بولادى.
بالىق – وتە باعالى تاماق ءونىمى. بالىق ەتىندە اقۋىز، مينەرالدىق زاتتار، مايلار مەن دارۋمەندەر بار.
بالىق اقۋىزى بويعا تەز سىڭەدى (≈ 95 - 98 %).
مايى از جاس بالىق پايدالى.
مايلىلىعىنا قاراي بالىقتاردى 3 توپقا بولەدى:
- ارىقتاۋى: ءنالى بالىق (ترەسكا)، حەك؛
- ورتاشا مايلى: تەڭىز الابۇعاسى، كامبالا، سكۋمبريا، ستاۆريدا؛
- مايلىسى: مايشاباقتار.
بالىقتاردىڭ مينەرالدىق قۇرامى ءار الۋان. تەڭىز بالىقتارى يودقا باي. بالىق تەز بۇزىلادى، سوندىقتان ونى توڭازىتقىشتا ۇستايدى، تۇزدايدى.
مۇزدالعان بالىقتار ءوزىنىڭ باستاپقى ساپاسىن جويمايدى. بالىقتى ساقتاۋ مەرزىمىن قاداعالاڭدار.
ەت دايىنداماسى – جارتىلاي دايىندالعان ەت.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا بالىق جانە تەڭىز تاعامدارىمەن تانىستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن پراكتيكا جۇزىندە قولدانا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛
تاربيەلىك: قىز بالانى ءۇي شارۋاشىلىعىنا يكەمدى بولۋعا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكات № 1، 2، بۋكلەت
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، تاريح
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) سالەمدەسۋ ادەبى: سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىنە، دەنساۋلىعىنا باسا نازار اۋدارۋ.
ءا) ساباققا قاتىسۋىن باقىلاۋ: جوق وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ، كەزەكشىلەردى انىقتاۋ، قۇرالدارىن تەكسەرۋ.
II. وتكەن ماتەريالدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ا) ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
ءا) وتكەن ماتەريالدى پىسىقتاۋ:
1. داستارحان باسىندا ءوزىن - ءوزى ۇستاۋ مادەنيەتى دەگەنىمىز نە؟
2. ورىندىقتا قالاي وتىرۋ كەرەك؟
3. مايلىق دەگەنىمىز نە؟
4. تاماق ءىشىپ بولعان سوڭ مايلىقتى قاي جاعىنا قويادى.
ءىىى. جاڭا ساباق.
بالىق ەتى – دامدىلىگى مەن بويعا جۇعىمدىلىعى جاعىنان ودان اسىپ تۇسەتىن اس. ەت تاعامدارىنا قاراعاندا بالىق تاعامدارى اسىرەسە بالىق سورپاسى ءسىڭىمدى بولعاندىقتان، ونى پايدالانعان كەزدە اسقازان شىرىنى كوپ بولىنەدى.
بالىق ەتىنىڭ قۇرامىنداعى بەلوكتىڭ كولەمى 15 %- تەن 26 % ارالىعىندا بولعاندا، باعالى بولىپ ەسەپتەلەدى. بالىقتىڭ بەلوگىندە 20 ءتۇرلى امين قىشقىلى بولادى، ونىڭ 8 - ءى (ليزين، مەتيونين، تريپتوفان، ۆالين، لەيسين، يزولەيسين، ترەونين، فەنيلالين)، ادام ورگانيزمى ءۇشىن وتە قاجەتتى زات بولىپ ەسەپتەلەدى. بالىقتا 0، 1 - 30 % ماي، 0، 9 - 2 % ۆيتاميندەر مەن مينەرالدىق زاتتار بولادى. سۇتقورەكتى جانۋارلاردىڭ مايىنا قاراعاندا بالىقتىڭ مايى سۇيىق بولادى، ويتكەنى ونىڭ قۇرامىندا زات الماسۋىنا ماڭىزدى رول اتقاراتىن قانىقپاعان ماي قىشقىلدارى كوپ بولادى.
بالىق – وتە باعالى تاماق ءونىمى. بالىق ەتىندە اقۋىز، مينەرالدىق زاتتار، مايلار مەن دارۋمەندەر بار.
بالىق اقۋىزى بويعا تەز سىڭەدى (≈ 95 - 98 %).
مايى از جاس بالىق پايدالى.
مايلىلىعىنا قاراي بالىقتاردى 3 توپقا بولەدى:
- ارىقتاۋى: ءنالى بالىق (ترەسكا)، حەك؛
- ورتاشا مايلى: تەڭىز الابۇعاسى، كامبالا، سكۋمبريا، ستاۆريدا؛
- مايلىسى: مايشاباقتار.
بالىقتاردىڭ مينەرالدىق قۇرامى ءار الۋان. تەڭىز بالىقتارى يودقا باي. بالىق تەز بۇزىلادى، سوندىقتان ونى توڭازىتقىشتا ۇستايدى، تۇزدايدى.
مۇزدالعان بالىقتار ءوزىنىڭ باستاپقى ساپاسىن جويمايدى. بالىقتى ساقتاۋ مەرزىمىن قاداعالاڭدار.
ەت دايىنداماسى – جارتىلاي دايىندالعان ەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «جول ەرەجەسىن بىلەيىك، امان - ەسەن جۇرەيىك»
