سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
ءباقسابىر قۋ

ءباقسابىر دەيتىن ءبىر قۋ جىگىت سول ماڭدا ءبىر ساراڭ باي بارلىعىن، ونىڭ جالعىز ۇلى وزىمەن زامانداس ەكەنىن ەستىپ، ءبىر كۇنى توبىلعى تورى اتىن ءمىنىپ، سولاي بەتتەيدى.

ەل شەتىنە تاياي كەلگەندە، ورماندا وگىزگە وتىن ارتىپ جاتقان ءبىر كەلىنشەكتى كورەدى. ونىڭ ساراڭ بايدىڭ كەلىنى ەكەنىن ءبىلىپ، وتىنىن ارتىپ بولدى-اۋ دەگەندە كەلەدى دە، مىلقاۋ بەينەگە ەنىپ، وگىزدى ۇرىپ-ۇرىپ جىبەرىپ كەلىنشەككە ىمداپ ەدى. كەلىنشەك شوشىعاننان جان ۇشىرىپ وگىزىن ۇيىنە قاراي قۋا قاشادى. مىلقاۋ دا ارتىنان قالماي وگىزدى سابالاپ وتىرىپ ۇيىنە كەلەدى. كەلىنشەك ۇيگە جەتە جىعىلىپ، ءمان-جايدى ەنەسىنە ايتادى.

كەمپىر:

— بۇل جىندى مىلقاۋدى ءبىر شاي بەرىپ الداپ، جولعا سالايىق، — دەپ، دايار تۇرعان شايدى تالقان سالىپ قۇيادى. مىلقاۋ كەبەجەنى نۇسقاپ «ماي اكەل» دەگەندەي ىمدايدى.

كەمپىر مەن كەلىنى:

— ماي جوق بۇل ۇيدە، قاڭعىرعان جىندىنىڭ دامەسىن، مىنا جاقتا ءبىر باي اۋىل بار، شايىڭدى ءىش تە، سوعان بار، — دەپ ىمدايدى. مىلقاۋ وعان كونبەي ورنىنان تۇرىپ، كەبەجەنى تۇيگىشتەيدى. كەمپىر شوشىعاننان ماي سالىپ بەرەدى. الگى مىلقاۋ شايعا تويىپ الىپ، اتىن شىدەرلەپ، وتقا قويىپ كەلىپ، ءتوردىڭ الدىنا كورپەنى جايىپ، شاپانىن ايقارا جامىلىپ، ۇيىقتاعان بولىپ جاتادى. كەمپىر مەن كەلىنى قويدان كەلە جاتقان ۇلىنىڭ الدىنان شىعىپ، مىلقاۋدىڭ بارلىق ىستەگەنىن ايتىپ، داتتايدى.

جىگىت:

— توقتا، مەن الدىمەن شايعا قانىپ الىپ، ول جىندىنى ماڭايعا جولاماستاي ەتىپ بەزدىرەيىن، — دەپ كۇجىلدەي ۇيگە كىرەدى. ءتور الدىندا جاتقان مىلقاۋدى كورىپ:

— اكەمدەي ءتور الدىندا كەرىلىپ جاتقان مىناۋ كىم؟ — دەپ توسەگىنە سۇيەنە كەلىپ وتىرادى.

داستارحان جيىلىپ شاي قۇيا باستاعاندا، الگى مىلقاۋ ورنىنان اتىپ تۇرىپ، ۇلكەن بايدىڭ ادالباقاندا تۇرعان تىماعىن كيە سالىپ، جىگىتتىڭ اكەسىنە ۇقساپ وتىرا قالادى.

شوشىنعان كەلىنشەك شاي قۇيماق بولىپ ىڭعايلانا بەرگەندە جىگىت:

— شاي قۇيما، بايقايىق بۇل جىندىنى، — دەگەندە، كەلىنشەگى شىنىنى جەرگە قويا سالىپتى. مىلقاۋ وتتا جانىپ تۇرعان شالانى دەرەۋ الىپ، جىگىتتىڭ باسىنا سالىپتى كەپ. ءۇيدىڭ ىشىنە وت شاشىلىپ يۋ-قيۋ بولىپ كەتىپتى.

ءسويتىپ، شۋلاپ جۇرگەندە قاس قارايادى. مىلقاۋدان قۇتىلماسىن بىلگەن جىگىت جاقىن ماڭداعى اۋىلدان ادام ەرتىپ كەلمەك بولىپ جونەلەدى. ابدەن زارەسى ۇشقان شەشەسى مەن كەلىنشەگى قوسا كەتەدى. بۇل كەزدە مىلقاۋ كەيپىنە ەنىپ ءباقسابىر ەسىكتەن قاراپ تۇرىپ، قىر اسا بەرە اتقا مىنە سالىپ، وراپ الدىنان شىعىپ:

— قايدا شۇباپ باراسىڭدار؟ — دەپ ءجون سۇراي قالادى. كەمپىر بولعان ءىستى ايتادى.

— ءجا، كىسى ەرتىپ كەلگەندى قوي. جۇرىڭدەر، مەن ول نەمەنى دىرەتىپ بەرەيىن، — دەيدى. شوشىنىپ قالعان جىگىت:

— كۇشتى نەمە كورىنەدى. وتتى شالانى باسىما ويناتقاندا، جۇرەگىم سۋ سەپكەندەي سۋىنىپ، كىرەرگە تەسىك تابا المادىم، شامامىز جەتەر مە ەكەن؟ — دەيدى.

— شەشەمىز قالجا جەگەن ۇلمىز عوي، ەكەۋىمىزدىڭ ءبىر مىلقاۋعا شامامىز كەلمەي مە، ءجۇر، سۋ جۇرەك نەمە، — دەپ ءباقسابىر ۇشەۋىن ەرتىپ اۋىلعا تارتادى. «مىنانىڭ اتى الگى مىلقاۋدىڭ اتىنا ۇقسايدى عوي، تەگى جىگىتتەردىڭ بىرەۋى-اۋ سونى جاياۋ قالدىرماق بولعان» دەپ ويلايدى كەمپىر.

ءباقسابىر اتتان تۇسە ۇيگە كىرەدى. الگىلەر قورقىپ سىرتتا قالادى. باعانا ءوزى كەتەردە وڭ جاقتاعى توسەككە ادام بەينەسىندە كورپەگە وراپ كەتكەن
«مىلقاۋدى» ساباي جونەلەدى. اراسىندا:

— كەلىنشەكتى وگىزبەن جەتكىزگەن، مىلقاۋ، ماڭايداعى ەلدى كۇلگىزگەن، مىلقاۋ، وتتى شالا ويناتىپ، باتىردىڭ باسىن كۇيگىزگەن، مىلقاۋ، — دەپ كىجىنىپ سارتىلداتىپ ساباپ-ساباپ بولىپ:

— ۇيگە كىرىڭدەر، جىندىنى تۇرماستاي قىلدىم، — دەپ ايعايلايدى. جىگىت باستاپ ۇيگە كىرەدى. كەلىنشەك وت تامىزىپ جاتقاندا، ءباقسابىر كەمپىرگە:

— مىلقاۋدى ۇلكەن ۇيقىعا جىبەرۋگە تاياتتىم. شاي ىشكەن سوڭ مىنا بالاڭ ەكەۋىمىز كوتەرىپ، ءبىر قالتارىسقا اپارىپ تاستالىق، — دەيدى.

— ۋح، راحمەت، قاراعىم، كوپ جاسا، مىلقاۋ بالەدەن قۇتقاردىڭ ايتەۋىر، — دەيدى.

وت مازداپ، ءۇيدىڭ ءىشى جارىق بولعاندا، ءتور الدىندا سويلەپ وتىرعان مىلقاۋدى تانىپ، اڭ-تاڭ بولعان كەمپىر «ءباقسابىر دەگەن قۋ بار» دەپ ەسىتكەنى ەسىنە ءتۇسىپ:

— قاراعىم-اۋ، ءجونىڭدى بۇرىن ايتساڭ بولماي ما؟ ەندى ەلگە كۇلكى قىلما، — دەپ قوي سويىپ، قوناق قىلىپ، جولعا سالعان ەكەن.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما