بەرەل قورعاندارى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: پسيحولوگيالىق احۋال قالىپتاستىرۋ: «ساعات بويىنشا دوستار» ترەنينگى ارقىلى جاعىمدى احۋال قالىپاستىرۋ. ماقساتى: ءبىر - ءبىرىن قولداۋ، جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلاۋ. وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە ىم - يشارامەن بۇگىنگى كۇنگە جاقسى كوڭىل كۇي سىيلايدى. كۇلىمسىرەڭىز، قول بۇلعاڭىز، شاپالاقتاڭىز، جىلى ءسوز ايتىڭىز، ساتتىلىك تىلەڭىز، قوشەمەتتەڭىز. ساناۋ ارقىلى وقۋشىلار 3 توپقا بولىنەدى، توپتارعا اتاۋ بەرىلەدى. ءى توپ «ەتنوگرافتار»، ءىى توپ «ارحەولوگتار»، ءىىى توپ: «تاريحشىلار» الدىڭعى بىلىمگە شولۋ: "كەستەلى ورامال" ءادىسى ارقىلى الدىڭعى بىلىمگە قاتىستى سۇراقتار قويىلىپ، وقۋشىلاردان جاۋاپ الىنادى. 1. بەرەل قورعاندارى قاي جەردەن تابىلدى؟ 2. بەرەل قورعاندارىنان نەلەر تابىلدى؟ 3. بەرەلدىكتەر ءمايىتتى قالاي جەرلەگەن؟ 4. بەرەل جەرلەۋ ورىندارىنان تاعى قانداي بۇيىمدار تابىلدى؟ 5. اداممەن بىرگە جەرلەنگەن جانۋار؟ 6. بەرەل قورعاندارى قاي عاسىرعا جاتادى؟ 7. ساركوفاگ دەگەن نە؟ قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ: وقۋشىلاردىڭ دۇرىس جاۋاپتارىن «ءۇش شاپالاق» ادىسىمەن باعالاۋ. | توپ اتتارى جازىلعان قيما قاعازدار، ينتەربەلسەندى تاقتا - بەينە - جازبا، وقۋلىق، https://fsd. multiurok. ru/html/2017/02/18/s_58a8a0d0800b5/img2. jpg | ||||
ءىى. ميعا شابۋىل ءادىسى ارقىلى جاڭا تاقىرىپقا كوشەمىن. بالالارعا بۇگىنگى ساباققا قاتىستى سۋرەتتەر ينتەرتاقتادان كورسەتىلەدى. - مىنا سۋرەتتەردەن نەنىڭ بەينەسىن كورىپ تۇرسىزدار؟ - ارحەولوگيالىق ولجالار قالاي اتالۋى مۇمكىن؟ - قاي جەردەن تابىلعان ولجالار دەپ ويلايسىزدار؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ رەتىندە، بۇگىنگى تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ ماقساتىندا ۆيدەروليك كورسەتىلەدى. 1 - تاپسىرما: «سيقىرلى جالاۋشالار» ءادىسى. جەكە جۇمىس تاقتاعا ارحەولوگيالىق ولجالاردىڭ سيپاتتاماسى جازىلعان جالاۋشالار ىلىنەدى. وقۋشىلار جالاۋشاداعى سوزدەردى وقىپ، قايسىسى بەرەل قورعانىنان تابىلعان ارحەولوگيالىق ولجالار ەكەندىگىن انىقتايدى. 1 - ءشى جالاۋشا: قۇس باستى، جىرتقىش دەنەلى، قوس ءمۇيىزدى، قوس قاناتتى ءمۇسىن (بەرەل قورعانىنان تابىلعان گريفون ءمۇسىنى) 2 - ءشى جالاۋشا: تاۋتەكە ءمۇيىزدى عاجايىپ قىراندار بەينەلى ماسكالار (بەرەل قورىمىنان تابىلعان جىلقى اشەكەيى) 3 - ءشى جالاۋشا: بۇل جادىگەر جەرلەنگەن ادامنىڭ بيلىك يەسى بولعانىن بىلدىرەدى (التىن گريفون) 4 - ءشى جالاۋشا: جادىگەر اڭ بەينەسىمەن ورنەكتەلىپ، جۇقا اق التىنمەن قاپتالعان. (ات ابزەلدەرى) 5 - ءشى جالاۋشا: قوڭىر مينەرالدى بوياۋمەن بويالعان (قۇمىرالار) باعالاۋ كريتەريي: 1. بەرەل قورعاندارىنان تابىلعان ولجالاردى انىقتاۋ. دەسكريپتور: 1. بەرەل قورعاندارىنان تابىلعان ولجالاردى باسقا ارحەولوگيالىق ولجالار اراسىنان سيپاتىنا قاراي انىقتايدى؛ قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ:«باعدارشام» ءادىسى ارقىلى باعالاۋ. جاسىل - ءتۇسىندىم، سارى - ورتاشا ءتۇسىندىم، قىزىل - تۇسىنبەدىم. 2 - تاپسىرما: «سۋرەتتەر سىرى»توپتىق جۇمىس. ءى توپ تاپسىرماسى: بەرەل قورعانىندا جىلقىلاردىڭ نەلىكتەن ادامدارمەن بىرگە جەرلەنگەنىن جانە نەلىكتەن ەرەكشە اسەمدەلگەنىن سۋرەتپەن سيپاتتاڭىز. باعالاۋ كريتەريي: 1) جىلقىنىڭ ەرەكشە اسەمدەلۋى ساقتاردىڭ دۇنيەتانىمدىق تۇسىنىگى ەكەنىن انىقتاۋ؛ 2) جىلقىلاردىڭ ادامدارمەن بىرگە جەرلەنۋى ساقتاردىڭ دۇنيەتانىمدىق تۇسىنىگى بولعانىن انىقتاۋ؛ دەسكريپتور: 1. بەرەل قورعانىنان تابىلعان جىلقىنىڭ نەلىكتەن ەرەكشە اسەمدەلگەنىن انىقتايدى؛ 2. جىلقىلاردىڭ نەلىكتەن ادامدارمەن بىرگە جەرلەنگەنىن انىقتايدى؛ ءىى توپ تاپسىرماسى: بەرەل قورعانىنان تابىلعان ارحەولوگيالىق بۇيىمداردى سۋرەتتەرمەن سيپاتتاڭىز. (قوس قاناتتى گريفون، مىسىق تەكتەس اڭ بەينەلى ماسكا، سامۇرىق بەينەسى، ات - ابزەلدەرى) باعالاۋ كريتەريي: 1. ارحەولوگيالىق ولجالاردىڭ ساق ونەرى مەن دۇنيەتانىمىن كورسەتەتىنىن سۋرەتتەرمەن سيپاتتاۋ؛ دەسكريپتور: 1. ارحەولوگيالىق ولجالاردى سۋرەتتەرمەن سيپاتتايدى؛ 2. ساق ونەرى مەن دۇنيەتانىمىن سۋرەتتەرمەن سيپاتتايدى؛ ءىىى توپ تاپسىرماسى: 2500 جىل بۇرىنعى ساق ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاپ، سيپاتتاڭىز. باعالاۋ كريتەريي: 1. ساق ونەرىنىڭ 2 ەرەكشەلىگىن ماتىننەن انىقتاۋ؛ 2. 2500 جىل بۇرىنعى ساق ونەرى تۋرالى سيپاتتاۋ؛ دەسكريپتور: 1. وسىدان 2500 جىل بۇرىنعى ساق ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ماتىننەن انىقتايدى؛ 2. 2500 جىل بۇرىنعى ساق ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن سيپاتتايدى. قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ. «ەكى جۇلدىز، ءبىر ۇسىنىس» ادىسىمەن وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىن باعالايدى. 3 تاپسىرما: ۆەنن دياگرامماسىمەن جۇمىس بەرەل قورعاندارىنان تابىلعان ارحەولوگيالىق ولجالار مەن ەسىك وباسىنان تابىلعان ولجالاردىڭ ايىرماشىلىقتارى مەن ۇقساستىقتارىن سالىستىرىڭىز.
1.. ەسىك وباسىنان تابىلعان ولجالاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتايدى. 2. بەرەل قورعانىنان ابىلعان ولجالاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتايدى. 3. بەرەل قورعانى ولجالارىنىڭ ەسىك وباسىنان تابىلعان ولجالارمەن ايىرماشىلىعىن سالىستىرادى. 4. ەسىك وباسىنان تابىلعان ولاجالار مەن بەرەل قورعانىنان تابىلعان ولجالاردىڭ ۇقساستىعىن انىقتايدى. 5. تابىلعان ولجالاردىڭ ايىرماشىلىقتارى مەن ۇقساستىقتارىن جۇپتا تالقىلايدى. باعالاۋ كريتەريي: 1. بەرەل قورعاندارىنان تابىلعان بۇيىمداردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋ؛ 2. ەسىك وباسىنان تابىلعان ولجالاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋ؛ 3. بەرەل مەن ەسىك قورعاندارىنان تابىلعان ولجالاردىڭ ايىرماشىلىقتارىن سالىستىرۋ؛ 4. ەكى قورعاننان تابىلعان ولجالاردىڭ ۇقساستىقتارىن انىقتاۋ؛ 5. ايىرماشىلىقتارى مەن ۇقساستىقتارىن جۇپپەن تالقىلاۋ؛ قالىپتاستىرۋشى بaعaلaۋ: «باس بارماق» ءادىسى ارقىلى بaعaلaۋ. وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىن ماداقتايدى. كەرى بايلانىس: «ارالدار» وقۋشىلاردان بۇگىنگى ساباق تۋرالى كەرى بايلانىس الىنادى. ستيكەردى ارالدارعا اپارىپ جاپسىرۋ ۇسىنىلادى. مەن بۇگىن جاقسى ءتۇسىندىم...... «ءتۇسىنۋ» ارالى مەن بۇگىنگى ساباقتا ءبىلدىم...... «ءبىلۋ» ارالى مەنىڭ سۇراعىم بار....... «تۇسىنبەۋ» ارالى مەن دوسىما كومەكتەستىم....... «دوستىق» ارالى رەفلەكسيا. «بەس ساۋساق» ءادىسى.
بالالى ۇيرەك (بىرلەسۋ) – توپپەن قالاي جۇمىس جاسادىم، كىمگە كومەكتەسە الدىم، مەن كىمگە كومەكتەستەستىم؟ ورتان تەرەك (ويلاۋ) - مەن بۇگىن قانداي ءبىلىم الدىم، نەنى ءتۇسىندىم؟ شىلدىر شۇمەك (شىندىق) - ساباق ماعان ۇنادى. نەلىكتەن؟ كىشكەنتاي بوبەك (كوڭىل - كۇي) - مەن ساباقتا ءوزىمدى.... سەزىندىم | قازاقستان تاريحى 5 - سىنىبىنا ارنالعان وقۋلىق. اۆتورلارى: س. ر. احمەتوۆاا. م. يبرايەۆا، ا. ا. قۇلىمبەتوۆاا. س. ماعزۇموۆا، ا. م. مارقابايەۆا استانا، نزم، 2017ج. https://youtu. be/Ovd6VUdmRhY ۆيدەوروليك https://fsd. multiurok. ru/html/2017/02/18/s_58a8a0d0800b5/img2. jpg نۇسقاۋلىق https://youtu. be/x1v4aY - gyTk https://fsd. multiurok. ru/html/2017/12/05/s_5a26c62e32106/img4. jpg ۆەنن دياگرامما سى سىزباسى https://youtu. be/Fgz1tUKf4ss عالامتور جەلىسى https://ds04. infourok. ru/uploads/ex/0f29/0004ca18 - 79381acb/img15. jpg |