- 05 ناۋ. 2024 01:54
- 235
ءبىلىم ساپاسىن جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار نەگىزىندە جۇرگىزۋ
بايانداما
تاقىرىبى: «ءبىلىم ساپاسىن جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار نەگىزىندە جۇرگىزۋ»
قازىرگى كەزەڭدە رەسپۋبليكانىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ەڭ باستى مىندەتى قازاق مەكتەبى تۇلەگىنىڭ ءبىلىم ساپاسىنىڭ دەڭگەيىن حالىقارالىق دارەجەگە جۋىقتاتۋ.
بالا بولاشاعىمىز دەسەك، سول بالاعا جۇيەلى ءبىلىم بەرىپ، ىنتا – ىقىلاسىن دۇرىس باعىتتاۋدى، قابىلەت - قاسيەتتەرىن دامىتۋدى بالاباقشادان باستاۋىمىز كەرەك. مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن مەكتەپالدى دايارلىق توپتارىندا پەداگوگيكالىق ءۇردىستى ۇيىمداستىرۋدا جاڭاشىل ءادىس - تاسىلدەردى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بالاباقشادا جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋدىڭ باستى ماقساتى: وقىتۋ مەن تاربيەلەۋدە يننوۆاسيالىق ويىن تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن پايدالانا وتىرىپ، جان - جاقتى، ءبىلىمدى، قۇزىرەتتى تۇلعا تاربيەلەۋ.
بالاباقشادا قولدانۋعا تيىمدى تەحنولوگيالار:
1. تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسى.
2. ءتاي - ءتاي تەحنولوگياسى
3. مونتەسسوري تەحنولوگياسى
4. زايسيەۆ تەحنولوگياسى
5. دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى
1) تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسىن وتكەن عاسىردىڭ 70 جىلدارى گ. س. التشۋلەر ويلاپ تاپقان.
مەكتەپكە دەيىنگى بالالارعا بەيىمدەلگەن تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسى بالانى شىعارماشىلىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا ۇيرەتەدى جانە ونىڭ بويىندا شىعارماشىلىق قاجەتتىلىكتەردى دامىتا وتىرىپ، ونىڭ قىزىعۋشىلىعىنا سۇيەنە وتىرىپ شىعارماشىلىققا باۋليدى.
2) ءتاي - ءتاي تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: دجورج سوروس
ماقساتى: بالالاردىڭ شىعارماشىلىق جانە ينتەللەكتۋالدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3) مونتەسسوري تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: م. مونتەسسوري.
ماقساتى: بالالاردىڭ قورشاعان الەمگە قىزىعۋشىلىعىن تۋعىزۋ جانە ونى زەرتتەۋگە ۇمتىلدىرۋ. ساۋالدار قويۋ جانە ولارعا جاۋاپ ىزدەپ تابۋ.
4) زايسيەۆ تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: ن. ا. زايسيەۆ
ماقساتى: وقىتۋ مەن ساناۋدى قاتار ۇيرەتە وتىرىپ، بالالاردىڭ دۇرىس سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ. بالانىڭ ءبىلىمدى بارلىق سەزىم مۇشەلەرىمەن قابىلداۋىن قامتاماسىز ەتۋ.) دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى. نەگىزىن سالۋشىلارمەن زەرتتەۋشىلەر: ۆ.داۆىدوۆ، ۆ.زانكوۆ، ۆ.ەلكونين، پ.ەردنييەۆ
ماقساتى: بالانىڭ جالپى جان دۇنيەسىن، جانە ونىڭ سەزىمىنە اسەر ەتىپ لوگيكالىق ويلاۋىن دامىتۋ. سوزدىك قورى مەن سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتا وقىتۋدا تاربيەشىنىڭ باستى مىندەتى وقۋ ماتەريالدارىن بالاعا دايىن كۇيىندە ەمەس، بالامەن بىرلەسىپ، جالپى ءىس - ارەكەتتى ۇيىمداستىرا وتىرىپ، العا قويعان مىندەتتەردى ءتۇسىندىرۋ سوزدىك قورى مەن ءتىلدىڭ اراسىنداعى بايلانىستىلىققا اسا كوڭىل ءبولۋ.
دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ بالاباقشا جاعدايىندا قولدانۋعا بولاتىن تيىمدى ادىستەرى:
1. وي تولعانىس.
2. اسسوسياسيا
3. سالىستىرۋ
4. راۋند - روبين
5. توپتاۋ ءادىسى
1) وي تولعانىس ءادىسى نەمەسە پسيحولوگيا تىلىندە «ميعا شابۋىل» دەپ تە اتالادى. بۇل ءادىس كوبىنە ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تاقىرىبىن اشۋدا قولدانىلادى.
مىس: جۇمباق شەشۋ، ءسوزجۇمباق، سۋرەتتى رەبۋستار ارقىلى.
2) اسسوسياسيا ءادىسى. بۇل ادىستە بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا بالالاردا قانداي وي تۋادى سونىڭ بارلىعى سول ءسوزدىڭ جان - جاعىنا جازىلادى.
مىسالى: جالپى وتباسى:
اتا
اكە
اجە
بالا
انا
اعا
ءىنى
3) سالىستىرۋ ءادىسى. بۇل ادىستە بالالار وبەكتىلەر اراسىنداعى ۇقساستىق پەن ايىرماشىلىقتى انىقتايدى.
تاقىرىبى: «ءبىلىم ساپاسىن جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار نەگىزىندە جۇرگىزۋ»
قازىرگى كەزەڭدە رەسپۋبليكانىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ەڭ باستى مىندەتى قازاق مەكتەبى تۇلەگىنىڭ ءبىلىم ساپاسىنىڭ دەڭگەيىن حالىقارالىق دارەجەگە جۋىقتاتۋ.
بالا بولاشاعىمىز دەسەك، سول بالاعا جۇيەلى ءبىلىم بەرىپ، ىنتا – ىقىلاسىن دۇرىس باعىتتاۋدى، قابىلەت - قاسيەتتەرىن دامىتۋدى بالاباقشادان باستاۋىمىز كەرەك. مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن مەكتەپالدى دايارلىق توپتارىندا پەداگوگيكالىق ءۇردىستى ۇيىمداستىرۋدا جاڭاشىل ءادىس - تاسىلدەردى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بالاباقشادا جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋدىڭ باستى ماقساتى: وقىتۋ مەن تاربيەلەۋدە يننوۆاسيالىق ويىن تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن پايدالانا وتىرىپ، جان - جاقتى، ءبىلىمدى، قۇزىرەتتى تۇلعا تاربيەلەۋ.
بالاباقشادا قولدانۋعا تيىمدى تەحنولوگيالار:
1. تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسى.
2. ءتاي - ءتاي تەحنولوگياسى
3. مونتەسسوري تەحنولوگياسى
4. زايسيەۆ تەحنولوگياسى
5. دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى
1) تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسىن وتكەن عاسىردىڭ 70 جىلدارى گ. س. التشۋلەر ويلاپ تاپقان.
مەكتەپكە دەيىنگى بالالارعا بەيىمدەلگەن تريز (ءوتشت) تەحنولوگياسى بالانى شىعارماشىلىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا ۇيرەتەدى جانە ونىڭ بويىندا شىعارماشىلىق قاجەتتىلىكتەردى دامىتا وتىرىپ، ونىڭ قىزىعۋشىلىعىنا سۇيەنە وتىرىپ شىعارماشىلىققا باۋليدى.
2) ءتاي - ءتاي تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: دجورج سوروس
ماقساتى: بالالاردىڭ شىعارماشىلىق جانە ينتەللەكتۋالدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3) مونتەسسوري تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: م. مونتەسسوري.
ماقساتى: بالالاردىڭ قورشاعان الەمگە قىزىعۋشىلىعىن تۋعىزۋ جانە ونى زەرتتەۋگە ۇمتىلدىرۋ. ساۋالدار قويۋ جانە ولارعا جاۋاپ ىزدەپ تابۋ.
4) زايسيەۆ تەحنولوگياسى. نەگىزىن قالاعان: ن. ا. زايسيەۆ
ماقساتى: وقىتۋ مەن ساناۋدى قاتار ۇيرەتە وتىرىپ، بالالاردىڭ دۇرىس سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ. بالانىڭ ءبىلىمدى بارلىق سەزىم مۇشەلەرىمەن قابىلداۋىن قامتاماسىز ەتۋ.) دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى. نەگىزىن سالۋشىلارمەن زەرتتەۋشىلەر: ۆ.داۆىدوۆ، ۆ.زانكوۆ، ۆ.ەلكونين، پ.ەردنييەۆ
ماقساتى: بالانىڭ جالپى جان دۇنيەسىن، جانە ونىڭ سەزىمىنە اسەر ەتىپ لوگيكالىق ويلاۋىن دامىتۋ. سوزدىك قورى مەن سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتا وقىتۋدا تاربيەشىنىڭ باستى مىندەتى وقۋ ماتەريالدارىن بالاعا دايىن كۇيىندە ەمەس، بالامەن بىرلەسىپ، جالپى ءىس - ارەكەتتى ۇيىمداستىرا وتىرىپ، العا قويعان مىندەتتەردى ءتۇسىندىرۋ سوزدىك قورى مەن ءتىلدىڭ اراسىنداعى بايلانىستىلىققا اسا كوڭىل ءبولۋ.
دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ بالاباقشا جاعدايىندا قولدانۋعا بولاتىن تيىمدى ادىستەرى:
1. وي تولعانىس.
2. اسسوسياسيا
3. سالىستىرۋ
4. راۋند - روبين
5. توپتاۋ ءادىسى
1) وي تولعانىس ءادىسى نەمەسە پسيحولوگيا تىلىندە «ميعا شابۋىل» دەپ تە اتالادى. بۇل ءادىس كوبىنە ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تاقىرىبىن اشۋدا قولدانىلادى.
مىس: جۇمباق شەشۋ، ءسوزجۇمباق، سۋرەتتى رەبۋستار ارقىلى.
2) اسسوسياسيا ءادىسى. بۇل ادىستە بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا بالالاردا قانداي وي تۋادى سونىڭ بارلىعى سول ءسوزدىڭ جان - جاعىنا جازىلادى.
مىسالى: جالپى وتباسى:
اتا
اكە
اجە
بالا
انا
اعا
ءىنى
3) سالىستىرۋ ءادىسى. بۇل ادىستە بالالار وبەكتىلەر اراسىنداعى ۇقساستىق پەن ايىرماشىلىقتى انىقتايدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.