ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ
ماتەماتيكا 6 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتتارى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ماندەس تەڭدەۋلەرگە انىقتاما بەرۋ جانە تەڭدەۋلەردىڭ قاسيەتتەرىن پايدالانىپ، ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن، تەز ويلاپ، ناقتى ناتيجەگە جەتۋ قابىلەتتەرىن جانە ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ
تاربيەلىك: شاپشاڭدىلىققا، ءوز بەتىمەن ەڭبەكتەنۋگە، باتىل شەشىمگە كەلۋگە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ادىستەرى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن ەلەمەنتتەرىن قولدانۋ، دەڭگەيلەپ وقىتۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ەلەكتروندى وقۋلىق، كارتوچكالار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباق بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سالەمدەسۋ ءا) وقۋشىلار ءتىزىمىن تەكسەرۋ
بۇگىنگى ساباقتا ءبىزدى سان الۋان بەلەستەر مەن اسۋلار كۇتۋدە، ولاي بولسا ءبىر - بىرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيىك!
II. ا) «ورمەكشى شىرماۋىنان شىعىپ كور».
ماقساتى: وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ.
1. قانداي ورنەكتەر تەڭبە - تەڭ ورنەكتەر دەپ اتالادى؟ (ەكى ورنەكتەگى اينىمالىلاردىڭ قابىلدايتىن ماندەرى تەڭ ورنەكتەردى ايتادى )
2. قانداي تەڭدىك تەڭبە - تەڭدىك دەپ اتالادى؟ (اينىمالىلاردىڭ قابىلدايتىن ماندەرىنىڭ كەز - كەلگەنىندە تۋرا بولاتىن تەڭدىكتى ايتادى)
3. تەڭبە - تەڭ تۇرەندىرۋ دەگەنىمىز نە؟ (ورنەكتى وعان تەڭبە - تەڭ ورنەكپەن الماستىرۋدى ورنەكتى تەڭبە - تەڭ تۇرلەندىرۋ دەپ اتايدى)
4. ەكى تۋرا ساندى تەڭدىك قالاي قوسىلادى؟ (ەكى تۋرا ساندى مۇشەلەپ قوسادى. a=b جانە c=d بولسا، وندا ا+c=b+d)
5. ەكى تۋرا ساندى تەڭدىك قالاي كوبەيتىلەدى؟ (ەكى تۋرا ساندى مۇشەلەپ كوبەيتەدى. a=b جانە c=d بولسا، اc=bd)
ءا) ۇيگە بەرىلگەن ەسەپتى تەكسەرۋ (وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىنىڭ داپتەرلەرىمەن الماسىپ، باعالايدى)
III. «كىم جىلدام؟!» (كەستەدەگى جاۋاپتاردىڭ تۇسىنا سايكەس ارىپتەردى قويىڭدار. جاسىرىن ءسوزدى وقىڭدار)
- وقۋشىلار قالاي ويلايسىڭدار نەگە مەن «تەڭدەۋ» ءسوزىن جاسىردىم؟
- ءيا، بۇگىنگى وتكەلى وتىرعان جاڭا ساباعىمىز وسى تەڭدەۋ تاقىرىبىنا تىكەلەي بايلانىستى، ياعني «ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋدى قاراستىرامىز»
IV. جاڭا ساباققا بەتبۇرىس.
ەڭ الدىمەن 5 سىنىپتا «تەڭدەۋ جانە ونىڭ تۇبىرلەرىنە» توقتالىپ، مىناداي مىسالمەن باستاعىم كەلىپ وتىر: ەكى سورەدە 40 كىتاپ تۇر، سوندا ۇستىندەگى كىتاپ تومەندەگىدەن 3 ەسە كوپ. تومەڭگى سورەدە نەشە كىتاپ بار؟
تومەندەگى سورەدەگى كىتاپ سانىن ح ارپىمەن بەلگىلەيىك، سوندا ەسەپتىڭ شارتى بويىنشا ح+3ح=40 مىناداي تەڭدىك الامىز. كىتاپتىڭ بەلگىسىز سانىن تابۋ ءۇشىن، بىزدەر ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدىك قۇردىق. وسى قۇرعان تەڭدەۋىمىزدەگى ح - ءتىڭ ورنىنا قويعاندا تۋرا تەڭدىك شىعاتىن ساندى تابۋ كەرەك. مۇنداي ساندى تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى دەپ اتايدى. ح=10 بولعاندا ح+3ح=40 تەڭدىگى تۋرا بولادى.
تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى – اينىمالىنىڭ تەڭدەۋدى تۋرا تەڭدىككە اينالدىراتىن ءمانىن اتايدى
تەڭدەۋدى شەشۋ دەگەنىمىز – ونىڭ بارلىق تۇبىرلەرىن تابۋ نەمەسە تۇبىرلەرىنىڭ جوق ەكەندىگىن دالەلدەۋ.
ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ. جۇكتەۋ
ماتەماتيكا 6 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتتارى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ماندەس تەڭدەۋلەرگە انىقتاما بەرۋ جانە تەڭدەۋلەردىڭ قاسيەتتەرىن پايدالانىپ، ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن، تەز ويلاپ، ناقتى ناتيجەگە جەتۋ قابىلەتتەرىن جانە ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ
تاربيەلىك: شاپشاڭدىلىققا، ءوز بەتىمەن ەڭبەكتەنۋگە، باتىل شەشىمگە كەلۋگە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ادىستەرى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن ەلەمەنتتەرىن قولدانۋ، دەڭگەيلەپ وقىتۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ەلەكتروندى وقۋلىق، كارتوچكالار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباق بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سالەمدەسۋ ءا) وقۋشىلار ءتىزىمىن تەكسەرۋ
بۇگىنگى ساباقتا ءبىزدى سان الۋان بەلەستەر مەن اسۋلار كۇتۋدە، ولاي بولسا ءبىر - بىرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيىك!
II. ا) «ورمەكشى شىرماۋىنان شىعىپ كور».
ماقساتى: وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ.
1. قانداي ورنەكتەر تەڭبە - تەڭ ورنەكتەر دەپ اتالادى؟ (ەكى ورنەكتەگى اينىمالىلاردىڭ قابىلدايتىن ماندەرى تەڭ ورنەكتەردى ايتادى )
2. قانداي تەڭدىك تەڭبە - تەڭدىك دەپ اتالادى؟ (اينىمالىلاردىڭ قابىلدايتىن ماندەرىنىڭ كەز - كەلگەنىندە تۋرا بولاتىن تەڭدىكتى ايتادى)
3. تەڭبە - تەڭ تۇرەندىرۋ دەگەنىمىز نە؟ (ورنەكتى وعان تەڭبە - تەڭ ورنەكپەن الماستىرۋدى ورنەكتى تەڭبە - تەڭ تۇرلەندىرۋ دەپ اتايدى)
4. ەكى تۋرا ساندى تەڭدىك قالاي قوسىلادى؟ (ەكى تۋرا ساندى مۇشەلەپ قوسادى. a=b جانە c=d بولسا، وندا ا+c=b+d)
5. ەكى تۋرا ساندى تەڭدىك قالاي كوبەيتىلەدى؟ (ەكى تۋرا ساندى مۇشەلەپ كوبەيتەدى. a=b جانە c=d بولسا، اc=bd)
ءا) ۇيگە بەرىلگەن ەسەپتى تەكسەرۋ (وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىنىڭ داپتەرلەرىمەن الماسىپ، باعالايدى)
III. «كىم جىلدام؟!» (كەستەدەگى جاۋاپتاردىڭ تۇسىنا سايكەس ارىپتەردى قويىڭدار. جاسىرىن ءسوزدى وقىڭدار)
- وقۋشىلار قالاي ويلايسىڭدار نەگە مەن «تەڭدەۋ» ءسوزىن جاسىردىم؟
- ءيا، بۇگىنگى وتكەلى وتىرعان جاڭا ساباعىمىز وسى تەڭدەۋ تاقىرىبىنا تىكەلەي بايلانىستى، ياعني «ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋدى قاراستىرامىز»
IV. جاڭا ساباققا بەتبۇرىس.
ەڭ الدىمەن 5 سىنىپتا «تەڭدەۋ جانە ونىڭ تۇبىرلەرىنە» توقتالىپ، مىناداي مىسالمەن باستاعىم كەلىپ وتىر: ەكى سورەدە 40 كىتاپ تۇر، سوندا ۇستىندەگى كىتاپ تومەندەگىدەن 3 ەسە كوپ. تومەڭگى سورەدە نەشە كىتاپ بار؟
تومەندەگى سورەدەگى كىتاپ سانىن ح ارپىمەن بەلگىلەيىك، سوندا ەسەپتىڭ شارتى بويىنشا ح+3ح=40 مىناداي تەڭدىك الامىز. كىتاپتىڭ بەلگىسىز سانىن تابۋ ءۇشىن، بىزدەر ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدىك قۇردىق. وسى قۇرعان تەڭدەۋىمىزدەگى ح - ءتىڭ ورنىنا قويعاندا تۋرا تەڭدىك شىعاتىن ساندى تابۋ كەرەك. مۇنداي ساندى تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى دەپ اتايدى. ح=10 بولعاندا ح+3ح=40 تەڭدىگى تۋرا بولادى.
تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى – اينىمالىنىڭ تەڭدەۋدى تۋرا تەڭدىككە اينالدىراتىن ءمانىن اتايدى
تەڭدەۋدى شەشۋ دەگەنىمىز – ونىڭ بارلىق تۇبىرلەرىن تابۋ نەمەسە تۇبىرلەرىنىڭ جوق ەكەندىگىن دالەلدەۋ.
ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: رازريادتان ەكى رەت اتتاپ ءوتۋ ارقىلى قوسۋ جانە ازايتۋدىڭ جازباشا ءتاسىلى
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وندىق بولشەكتى كوورديناتالىق ساۋلەدە كەسكىندەۋ. وندىق بولشەكتەردى سالىستىرۋ.
