InfoHub Logo

قىسقا مەرزىمدى جوسپار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بىرىككەن سوزدەردىڭ جازىلۋى
قازاق ءتىلى 4 سىنىپ
ماقساتى: بىرىككەن سوزدەردىڭ جازىلۋىن ۇيرەنۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
*بىرىككەن سوزدەردىڭ ماعىناسىن تۇسىنەدى.
*بىرىككەن سوزدەرگە سويلەمدەر قۇراستىرىپ، ونى ماتىننەن تابا بىلەدى.
كەرەكتى جابدىقتار: قازاق ءتىلى وقۋلىعى 4 - سىنىپ، ادىستەمەلىك نۇسقاۋ، جۇمىس داپتەرى، سوزدەر جازىلعان پاراقشالار، جەكە سۋرەتتەر.
ساباقتا قولدانىلاتىن ءوزارا بايلانىستى مودۋلدەر: ستو، وقىتۋ ءۇشىن باعالاۋ، كوشباسشىلىقتى انىقتاۋ.

ساباق بارىسى:
كىرىسپە
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن قاداعالاۋ.
- ۇلكەنگە دە ءسىز،
- كىشىگە دە ءسىز.
- سالەم بەردىك سىزدەرگە،
- قۇرمەتپەنەن ءبىز!

قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
نە ءۇشىن
- ەكى كوزىڭ نە ءۇشىن كەرەك؟
- جاقسىلاردى كورۋ ءۇشىن!
- ەكى قولىڭ نە ءۇشىن كەرەك؟
- ەلگە كومەك بەرۋ ءۇشىن كەرەك!
- قۇلاق نە ءۇشىن كەرەك؟
- اقىل كەڭەس تىڭداۋ ءۇشىن كەرەك!
- جۇرەك دەگەن نە ءۇشىن كەرەك؟
- جاۋلارىمنان سىنباۋ ءۇشىن!
- ءتىل مەن جاعىڭ نە ءۇشىن كەرەك؟
- اقيقاتتى ايتۋ ءۇشىن!
- ال اياعىڭ؟...
- شەتتە جۇرسەم،
- تۋعان جەرگە قايتۋ ءۇشىن!

II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
تاۋەشكى سوزىنە ءسوزسازىندىق ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. مورفولوگيالىق تالداۋ. سينتاكسيستىك تالداۋ.
- بىرىككەن سوزدەر دەگەنىمىز نە؟ ولار قالاي جازىلادى؟
- بىرىككەن سوزدەردىڭ تۋىندى ءتۇبىر، تۇبىرلەس سوزدەردەن قانداي ايىرماشىلىعى بار؟
- نەگە كۇردەلى سوزدەر دەپ اتالادى؟
- بىرىككەن سوزدەردىڭ قۇرامىنداعى تۇبىرلەردىڭ باستاپقى ماعىناسى وزگەرە مە؟

ءىىى. ءۇي جۇمىسىن باعالاۋ.
باعدارشام ستراتەگياسىن قولدانىپ، باعالايدى.
تۇساۋ كەسەر

ءىۇ. جاڭا ساباق
كەيبىر بىرىككەن سوزدەر وزگەرگەن قالپىندا، ايتىلۋى بويىنشا جازىلادى. مىسالى: جازدىگۇنى، قىستىگۇنى، قولعاپ، قاراگوز، تەلعوجا، امانگەلدى.
كوركەم جازۋ جولدارىن جازعىزۋ.
دىبىستى تالداۋ ت ت دىبىسى
ت - بۇل داۋىسسىز دىبىس. سەبەبى، بۇل دىبىستى ايتقاندا وكپەدەن شىققان اۋا اۋىز قۋىسىندا ءتۇرلى كەدەرگىلەرگە ۇشىراپ، اۋا قىسىلىپ شىعادى.
1. ءۇن مەن سالدىردىڭ قاتىسىنا قاراي: ت - قاتاڭ داۋىسسىز دىبىس. سەبەبى، بۇل دىبىس تەك سالدىر تۇرادى.
2. ايتىلۋ، جاسالۋ تاسىلىنە قاراي: ت – شۇعىل داۋىسسىز دىبىس. سەبەبى، بۇل دىبىستى ايتقاندا دىبىستاۋ مۇشەلەرى ءبىر - بىرىنە قاتتى سوقتىعىسىپ، اۋا كىلت ءۇزىلىپ، شۇعىل شىعادى.
3. جاسالۋ ورنى مەن دىبىستاۋ مۇشەلەرىنىڭ قاتىسىنا قاراي: ت – ءتىل مەن ءتىس داۋىسسىز دىبىسى.
تاۋەلسىزدىك سوزىنە ءسوزسازىندىق تالداۋ.
1. بۇل ءسوز ايتىلۋ، جاسالۋ، جازىلۋ جولدارىنا قاراي جىڭىشكە بۋىندى ءسوز. سەبەبى، ءسوزدىڭ قۇرامىنداعى داۋىستى دىبىستار جىڭىشكە داۋىستىلار.
2. بۇل ءسوز ءتاۋ + ەل + ءسىز + دىك بولىپ ءتورت بۋىنعا بولىنەدى. سەبەبى، ءسوزدىڭ قۇرامىندا ءتورت داۋىستى دىبىس بار.
ءتاۋ - ءسىز - دىك بۋىندارى بىتەۋ بۋىندارى. سەبەبى، داۋىسسىز دىبىستان باستالىپ، داۋىسسىز دىبىسقا اياقتالىپ تۇر.
ەل - بۋىنى تۇيىق بۋىن. سەبەبى، داۋىستى دىبىستان باستالىپ، داۋىسسىز دىبىسقا اياقتالىپ تۇر.
3. بۇل ءسوز ءتاۋ + ەل + ءسىز + دىك بولىپ ءۇش جاعدايدا تاسىمالدانادى. سەبەبى، ءسوز ءتورت بۋىننان تۇر نەمەسە بۋىن جىگىنە سايكەس تاسىمالدانعان.
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى: ج. ش. مولدالييەۆا
بىرىككەن سوزدەردىڭ جازىلۋى. جۇكتەۋ