سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
ءبىزدىڭ ءومىرىمىز، اينالامىز بولاشاقتا قانداي بولادى ەكەن؟

ادامدار ءاردايىم بولاشاققا كوز جۇگىرتىپ، قيالعا ەرىك بەرىپ وتىرعان. جازۋشىلار ارماندارىن قيال-عاجايىپ اڭگىمەلەر جازىپ، كومپوزيتورلار ءان تۋدىرىپ، سۋرەتشىلەر سۋرەتتەر سالۋ ارقىلى كورسەتكەن.

ەڭ قىزىعى، ادام سەنگىسىز دۇنيەلەر بولاشاقتا جۇزەگە اسىپ وتىرعان. مىسالى، بۇرىنعى زامانداعى ادامدار ءبىر ورىننان ەكىنشى ورىنعا جىلدام جەتكىزەتىن ەرتەگىدەگىدەي ۇشاتىن كىلەمدى ارمانداعان. ءقازىر ادامدار ۇشاققا وتىرىپ، كوزدى اشىپ-جۇمعانشا الىس ەلگە تەز-اق جەتەدى. گرەك ميفولوگياسىنداعى يكار كۇنگە ۇشۋعا ارمانداعان. ءقازىر  ادامدار عارىشقا ۇشىپ، ايعا جەتىپ، مارس ت.ب پلانەتالارعا بارۋىن جوسپارلاپ وتىر.

كەلەشەكتە  ءومىر قانداي بولادى؟ -دەگەن سۇراقتار ءارقاشاندا تۋىنداعان. 1911 جىلى فرانسيادا اسا تانىمال ەمەس سۋرەتشى «2000 جىلى ءومىر قانداي بولادى؟» تاقىرىبىندا اشىقحاتتار سەرياسىن ازىرلەيدى. قاراپ شىقساق، ۇلكەن عيماراتتار، ادام ءومىرىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن جاسالعان سانسىز سىمدارمەن جالعانعان مەحانيزمدەر. ءبىر سۋرەتىندە اۋىلدىڭ كورىنىسى. جايقالىپ تۇرعان ەگىندى ماشينا شاۋىپ جۇر، ادام ونى سىرتتاي باقىلاپ وتىر. ءقازىر بۇل كورىنىس ءبىزدى ەشقانداي تاڭقالدىرمايدى. ول ءبىزدىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىسىمىز. ەلەكتر جۇيەسى، بايلانىس قۇرىلعىلارى، سوڭعى جىلدارى سىمسىز بايلانىس، ماشينالار، مەحانيزمدەر ءبىزدىڭ تىرشىلىگىمىزدىڭ كورسەتكىشتەرى.

2006 جىلى بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىنىڭ ابۋ-دابي قالاسىندا الەمدەگى تۇڭعىش بولاشاقتىڭ ەكوقالاسى - ماسدار ءسيتيدى تۇرعىزا باستادى. ول ءشول دالاداعى جايقالعان كوگالدى، ساياباق، باۋ-باقشاسى كوپ، اۋاسى تازا قالا بولادى دەپ جوسپارلانۋدا. ماسدار ەنەرگيا قۋاتىن كۇننەن ءوندىرىپ، دۇنيەدەگى قورشاعان ورتاعا زيان كەلتىرەتىن زاتتاردى از مولشەردە شىعاراتىن ءبىرىنشى قالا بولماق.

ينجەنەرلەر كولىكتىڭ جاڭا تۇرلەرىن وڭدەۋ ۇستىندە. ساۋلەتشىلەر مەن ديزاينەرلەر عيماراتتاردىڭ جوباسىن دايىنداپ، قالانى بەزەندىرۋ جولىندا ەڭبەك ەتۋدە. بولاشاقتىڭ قالاسى تەك ءقاۋىپسىز عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ادەمى دە بولۋى كەرەك.  

قىتايدىڭ ەلدى مەكەنىندە كولىكسىز قالا جوباسى قولعا الىنى جاتىر. Great city "ۇلى قالا" دەپ اتالاتىن قالا 80 مىڭ تۇرعىنعا جوسپارلانعان. تۇرعىن ۇيلەر ورتالىققا، ال عيماراتتار جاسىل ايماققا ورنالاسادى. ادامدار كەز كەلگەن جەرگە نە جاياۋ،نە  ۆەلوسيپەدپەن جەتەدى.

ءبىر جەردە ەكو-قالانى تۇرعىزۋ جۇمىستارى باستالىپ كەتسە، باسقا جوبالار قازىرشە ساۋلەتشىنىڭ شىعارماشىلىق  قيالىنىڭ جەمىسى بولىپ جاتىر.

مەنىڭ ويىمشا، قازاقستاندادا وسىنداي ەكو-قالالار دا ورىن الۋ ءتيىس. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدە قىتايداعىداي جەر ماسەلەسى جوق. كەڭ بايتاق جەرىمىزدە ادەمى قالالار سالىنىپ، كوگالدانىپ، بىر-بىرىنە ۇقسامايتىن عيماراتتار بوي كوتەرۋ كەرەك.  سوڭعى ۋاقىتتا " اقىلدى قالالار" دەگەن جوبالار تۋرالى  الەۋمەتتىك جەلىلەردە كوپ تاراپ جاتىر. دامىعان ەلدەردە ەكونوميكالىق، ەكولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك دەڭگەيلەرى تۇراقتى، قىزمەت كورسەتۋ ينفراقۇرىلىمى دامىعان قالالار جاتادى. جاڭا تەحنولوگيالاردى يگەرىپ، ولارمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى  "سمارت سيتي" ستاندارتىن بارلىق وڭىرلەردە قامتي الاتىن دارەجەگە جەتۋىمىز كەرەك.  

مەن كەلەشەكتە وسىنداي  "اقىلدى قالادا" جايلى ءومىر ءسۇرىپ، جۇمىس ىستەگىم كەلەدى. تۋعان ەلىم – قازاقستان باسەكەگە قابىلەتتى وزىق ەلدەردىڭ الدىڭعى قاتارىنا شىعىپ، الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق جاعدايى مىقتى ەلگە اينالاتىنىنا سەنەمىن.

 

كاپيزوۆ ازات، اقتوبە وبل. حرومتاۋ اۋد. اباي نەگىزگى مەكتەبىنىڭ 8 سىنىپ وقۋشىسى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما