- 05 ناۋ. 2024 02:09
- 161
بولمە گۇلدەرىنىڭ كۇتىمى
ءبىلىم بەرۋ ايماعى: «تانىم».
بولىمدەر: «ەكولوگيا»،
تاقىرىبى: «بولمە گۇلدەرىنىڭ كۇتىمى».
باعدارلاما مازمۇنى: بالالاردى گۇلدەردى كۇتىپ باپتاۋعا ۇيرەتۋ، گۇلدىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتا بىلۋگە باۋلۋ، تاقپاق، ماقال - ماتەل، تيىم سوزدەر ارقىلى ءتىل بايلىعىن دامىتۋ، لوگيكالىق ويلاۋ، كورۋ، سەزۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋ، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ.
كورنەكىلىك: گۇلدەر، سۋ قۇيعىش، سۋرەتتەر.
بيلينگۆالدى سىڭار: سۆەتى - گۇلدەر.
شاتتىق شەڭبەرى:
ارمىسىڭ التىن كۇن!
ارمىسىڭ جارقىن كۇن!
ارمىسىڭ كوك اسپان!
ارمىسىڭ جەر - انا!
ارمىسىڭ دوستارىم!
مىنە، مەنىڭ قولىم،
جىلۋىمەن جىلۋ قوس.
بالالار ءبىر - بىرىمەن دوس بولادى
بالالاردىڭ قولدارىنا ءبىر گۇلدەن بەرىپ، ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتۋ ارقىلى ءبىر شوق گۇلدى جيناۋ.
بالالار ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتۋ ارقىلى كوڭىلدەنەدى.
- بالالار ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ كوڭىلىمىزدى كوتەردىك، ال ەندى ايتا قويىڭدارشى، ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟
- قىس ايلارىن اتاڭدارشى؟
- قىس ايلارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قانداي؟
بالالار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
- بالالار، ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىز بولمە گۇلدەردىڭ باپتاپ، كۇتەتىنىمىز جايلى بولماق.
1. بالالار، سەندەر گۇلدەردى جاقسى كورەسىڭدەر ما؟
2. مەرەكە كەزىندە انالارىڭا گۇل سىيلايسىڭدار ما؟
3. وسى ادەمى گۇلدەر بىزدەرگە قۋانىش جانە جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايدى، ال بولمە گۇلدەرى ءبىزدىڭ باقشانى، توپتى بەزەندىرەدى. ولار اۋانى شاڭ - توزاڭنان، ميكروبتاردان تازارتادى.
بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
وسى بولمە گۇلدەرى ءبىزدىڭ توپتىڭ تابيعات بۇرىشىندا كوپ.
- كانە كىم اتاپ بەرەدى؟
- دۇرىس بالالار.
- گۇلدەر قايدا ءوسىپ تۇر؟
- مىنە، وسى گۇلدەردىڭ ىشىنەن بۇگىن «قازتاماق» گۇلىن الايىق.
- ونىڭ تامىرى، ساباعى،
جاپىراعى، كۇلتەسى بار.
- وسى گۇلدىڭ ادەمى بوپ، ءوسىپ گۇلدەۋى ءۇشىن، توپىراعىن قوپسىتىپ، جاپىراعىن ءسۇرتىپ، سۋارامىز، سۋ سەپكىشپەن سەبەزگىلەپ بۇرىككىشپەن سۋ شاشىپ، تىڭايتقىش سەبەمىز.
- مىنە، بالالار، ءبىزدىڭ كۇتىپ باپتاعان گۇلدەرىمىز گۇلدەپ، حوش ءيىس بەرەدى، قانداي ادەمى بولادى.
كولەۋس، شەگىرگۇل، كاكتۋس،
زيگوكاكتۋس، قازتاماق، بۇعى ءمۇيىز،
- قاۋاشاقتا.
- بالالار وسىعان بايلانىستى كىم تاقپاق بىلەدى؟
1. گۇلدەر ەكتىك باقشادا،
باپتاپ كۇتىپ تۇلەتتىك.
قالماسىن دەپ قۋارىپ،
اپتا سايىن سۋاردىق.
2. گۇل وسىرسەڭ تەرلەپ،
مۇنىڭ اتى - ەڭبەك.
قيىندىقتىڭ ءبارىن،
ەڭبەك عانا جەڭبەك.
سەرگىتۋ ءساتى:
ال، بالالار تۇرامىز،
اينالانى شولامىز.
جاۋقازىنداي جايقالىپ،
بايشەشەكتەي ءيىلىپ.
ءسال تىنىعىپ الايىق،
ساباقتارى سالالى.
جەلگە ىرعالىپ شايقالعان،
جاپىراقتارى جايقالعان.
ءبىز گۇلدەرشە وسەمىز.
بالالار سەرگىتۋ ءساتىن
جاسايدى.
تيىم سوزدەر:
گۇلدى ۇزبە. كوك ءشوپتى جۇلما.
اعاشتى سىندىرما.
تيىم سوزدەر:
گۇلدى ۇزبە. كوك ءشوپتى جۇلما.
اعاشتى سىندىرما.
ديداكتيكالىق ويىن:
«سانمەن بەلگىلە» ويىنى.
- بالالار سىزبا بويىنشا گۇلدىڭ ءوسۋ جولىن سانمەن بەلگىلەۋ.
1. تامىر. 2. ساباق.
3. جاپىراق. 4. كۇلتەسى.
- دۇرىس بالالار، وسى گۇلدەرگە بايلانىستى ماقال - ماتەل كىم بىلەدى؟
مال تولىمەن جاراستى،
جەر گۇلىمەن جاراستى.
قىز وسسە - ەل كوركى،
گۇل وسسە - جەر كوركى.
ەڭبەك – ءتۇبى بەرەكە.
- گۇلدەر بولمەمىزگە كورىك بەرەدى.
ءبىز ولاردان دەمالامىز.
سوندىقتان ءبىز ولاردى ايالاپ، قورعاپ سىندىرماي، گۇلدىڭ جاپىراعىن جۇلماي ءوسىرۋىمىز كەرەك.
تازا اۋامەن دەمالىپ، ادەمى گۇلدەرگە قاراپ راحاتتانامىز.
ساباققا جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلۋ كەرەك: بولمە گۇلدەرىنىڭ اتتارىن بىلەدى.
نەنى يگەرەدى: گۇلدەردى باپتاپ كۇتۋ جولدارىن يگەرەدى.
نەنى بىلەدى: گۇلدەردىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتا بىلەدى.
بولىمدەر: «ەكولوگيا»،
تاقىرىبى: «بولمە گۇلدەرىنىڭ كۇتىمى».
باعدارلاما مازمۇنى: بالالاردى گۇلدەردى كۇتىپ باپتاۋعا ۇيرەتۋ، گۇلدىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتا بىلۋگە باۋلۋ، تاقپاق، ماقال - ماتەل، تيىم سوزدەر ارقىلى ءتىل بايلىعىن دامىتۋ، لوگيكالىق ويلاۋ، كورۋ، سەزۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋ، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ.
كورنەكىلىك: گۇلدەر، سۋ قۇيعىش، سۋرەتتەر.
بيلينگۆالدى سىڭار: سۆەتى - گۇلدەر.
شاتتىق شەڭبەرى:
ارمىسىڭ التىن كۇن!
ارمىسىڭ جارقىن كۇن!
ارمىسىڭ كوك اسپان!
ارمىسىڭ جەر - انا!
ارمىسىڭ دوستارىم!
مىنە، مەنىڭ قولىم،
جىلۋىمەن جىلۋ قوس.
بالالار ءبىر - بىرىمەن دوس بولادى
بالالاردىڭ قولدارىنا ءبىر گۇلدەن بەرىپ، ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتۋ ارقىلى ءبىر شوق گۇلدى جيناۋ.
بالالار ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتۋ ارقىلى كوڭىلدەنەدى.
- بالالار ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ كوڭىلىمىزدى كوتەردىك، ال ەندى ايتا قويىڭدارشى، ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟
- قىس ايلارىن اتاڭدارشى؟
- قىس ايلارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قانداي؟
بالالار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
- بالالار، ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىز بولمە گۇلدەردىڭ باپتاپ، كۇتەتىنىمىز جايلى بولماق.
1. بالالار، سەندەر گۇلدەردى جاقسى كورەسىڭدەر ما؟
2. مەرەكە كەزىندە انالارىڭا گۇل سىيلايسىڭدار ما؟
3. وسى ادەمى گۇلدەر بىزدەرگە قۋانىش جانە جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايدى، ال بولمە گۇلدەرى ءبىزدىڭ باقشانى، توپتى بەزەندىرەدى. ولار اۋانى شاڭ - توزاڭنان، ميكروبتاردان تازارتادى.
بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
وسى بولمە گۇلدەرى ءبىزدىڭ توپتىڭ تابيعات بۇرىشىندا كوپ.
- كانە كىم اتاپ بەرەدى؟
- دۇرىس بالالار.
- گۇلدەر قايدا ءوسىپ تۇر؟
- مىنە، وسى گۇلدەردىڭ ىشىنەن بۇگىن «قازتاماق» گۇلىن الايىق.
- ونىڭ تامىرى، ساباعى،
جاپىراعى، كۇلتەسى بار.
- وسى گۇلدىڭ ادەمى بوپ، ءوسىپ گۇلدەۋى ءۇشىن، توپىراعىن قوپسىتىپ، جاپىراعىن ءسۇرتىپ، سۋارامىز، سۋ سەپكىشپەن سەبەزگىلەپ بۇرىككىشپەن سۋ شاشىپ، تىڭايتقىش سەبەمىز.
- مىنە، بالالار، ءبىزدىڭ كۇتىپ باپتاعان گۇلدەرىمىز گۇلدەپ، حوش ءيىس بەرەدى، قانداي ادەمى بولادى.
كولەۋس، شەگىرگۇل، كاكتۋس،
زيگوكاكتۋس، قازتاماق، بۇعى ءمۇيىز،
- قاۋاشاقتا.
- بالالار وسىعان بايلانىستى كىم تاقپاق بىلەدى؟
1. گۇلدەر ەكتىك باقشادا،
باپتاپ كۇتىپ تۇلەتتىك.
قالماسىن دەپ قۋارىپ،
اپتا سايىن سۋاردىق.
2. گۇل وسىرسەڭ تەرلەپ،
مۇنىڭ اتى - ەڭبەك.
قيىندىقتىڭ ءبارىن،
ەڭبەك عانا جەڭبەك.
سەرگىتۋ ءساتى:
ال، بالالار تۇرامىز،
اينالانى شولامىز.
جاۋقازىنداي جايقالىپ،
بايشەشەكتەي ءيىلىپ.
ءسال تىنىعىپ الايىق،
ساباقتارى سالالى.
جەلگە ىرعالىپ شايقالعان،
جاپىراقتارى جايقالعان.
ءبىز گۇلدەرشە وسەمىز.
بالالار سەرگىتۋ ءساتىن
جاسايدى.
تيىم سوزدەر:
گۇلدى ۇزبە. كوك ءشوپتى جۇلما.
اعاشتى سىندىرما.
تيىم سوزدەر:
گۇلدى ۇزبە. كوك ءشوپتى جۇلما.
اعاشتى سىندىرما.
ديداكتيكالىق ويىن:
«سانمەن بەلگىلە» ويىنى.
- بالالار سىزبا بويىنشا گۇلدىڭ ءوسۋ جولىن سانمەن بەلگىلەۋ.
1. تامىر. 2. ساباق.
3. جاپىراق. 4. كۇلتەسى.
- دۇرىس بالالار، وسى گۇلدەرگە بايلانىستى ماقال - ماتەل كىم بىلەدى؟
مال تولىمەن جاراستى،
جەر گۇلىمەن جاراستى.
قىز وسسە - ەل كوركى،
گۇل وسسە - جەر كوركى.
ەڭبەك – ءتۇبى بەرەكە.
- گۇلدەر بولمەمىزگە كورىك بەرەدى.
ءبىز ولاردان دەمالامىز.
سوندىقتان ءبىز ولاردى ايالاپ، قورعاپ سىندىرماي، گۇلدىڭ جاپىراعىن جۇلماي ءوسىرۋىمىز كەرەك.
تازا اۋامەن دەمالىپ، ادەمى گۇلدەرگە قاراپ راحاتتانامىز.
ساباققا جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلۋ كەرەك: بولمە گۇلدەرىنىڭ اتتارىن بىلەدى.
نەنى يگەرەدى: گۇلدەردى باپتاپ كۇتۋ جولدارىن يگەرەدى.
نەنى بىلەدى: گۇلدەردىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتا بىلەدى.