بۇلاق كورسەڭ كوزىن اش
«بۇلاق كورسەڭ – كوزىن اش»
«ەل ەسىندە ءبىر جىل قالعىن كەلسە - اس بەر، ون جىل قالعىڭ كەلسە - اعاش وتىرعىز، ال ماڭگى قالعىڭ كەلسە - بالا تاربيەلە» دەيدى حالىق دانالىعى. مەن ءۇشىن ەڭ قاستەرلى دە، قاسيەتتى ماماندىق ول – ۇستازدىق، «ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس، ۇيرەتۋدەن بالاعا» دەپ ۇلى اباي اتامىز ايتقان وسىناۋ قاستەرلى ماماندىقتىڭ يەسى اتانعانىما 6 جىل بولدى. قيىنى مەن جەڭىلى، قىزىعى مەن قۋانىشى مول بولعان ەڭبەك جولىنداعى پەداگوگيكالىق ۇستانىمىم - ۇنەمى جاڭالىققا ۇمتىلىپ، الدىڭعى قاتاردان كورىنۋ جانە ءار وقۋشىنىڭ بويىنان جاقسىلىق تاۋىپ، بۇلاقتىڭ كوزىن اشۋ ارقىلى بيىك ماقساتتارعا جەتەلەۋ.
تاعدىرىڭدى تامىرسىزدىڭ ىندەتىنەن قالقالا،
ءار ادامدا ءوز اناسىنان باسقا دا
جەبەپ تۇرار، دەمەپ تۇرار ارقادا
بولۋ كەرەك قۇدىرەتتى ءتورت انا.
تۋعان جەرى – ءتۇپ قازىعى، ايبىنى،
تۋعان ءتىلى – ساتىلمايتىن بايلىعى،
تۋعان ءداستۇر، سالت - ساناسى – تىرەگى،
قادامىنا شۋاق شاشار ۇنەمى - دەپ م. شاحانوۆ اعامىز ايتپاقشى، ادام بالاسىنىڭ ومىرىندەگى قاسيەتتى ءتورت انانىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن قازاق ءتىلى مەن قازاق ادەبيەتىنىڭ ءمۇعالىمى بولۋ اسا جاۋاپكەرشىلىكتى ءىس دەپ بىلەمىن. وسىنداي جاھاندانۋ زامانىندا تۇسپا - تۇس كەلگەن ءبىزدىڭ شاكىرتتەرىمىزدىڭ بويىندا ۇلتتىق رۋحىمىزدى ءسىڭىرىپ، ءتىلى مەن ءدىنىن، بەرىك ۇستانعان ۇرپاق وقىتۋ، تاربيەلەۋ بارىسىندا قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمىنىڭ موينىنا جۇكتەلەتىن مىندەت زور. مەنىڭ پەداگوگ رەتىندەگى باستى ۇستانىمىم - ءوز ۇلتىما رۋحاني دىڭگەگى مىقتى، قازاق ەلىن الەمدىك كەڭىستىككە ەركىن سامعاتا الاتىنداي، ءبىلىم مەن تاربيە دەپ اتالاتىن قوس قاناتىن قومداعان زامانىنا ساي ۇرپاق تاربيەلەۋگە ءوز ۇلەسىمدى قوسۋ. «مەكتەپتىڭ جانى – ءمۇعالىم. ءمۇعالىم قانداي بولسا، مەكتەبى ءھام سونداي بولماقشى، ياعني ءمۇعالىم ءبىلىمدى بولسا، بىلگەن ءبىلىمىن باسقاعا ۇيرەتە بىلەتىن بولسا، ول مەكتەپتەن بالالار كوبىرەك ءبىلىم ءبىلىپ شىقپاقشى. سولاي بولعان سوڭ، ەڭ اۋەلى، مەكتەپكە كەرەگى – ءبىلىمدى، پەداگوگيكا، مەتوديكادان حاباردار، وقىتا بىلەتىن ءمۇعالىم»، – دەگەن.
«ەل ەسىندە ءبىر جىل قالعىن كەلسە - اس بەر، ون جىل قالعىڭ كەلسە - اعاش وتىرعىز، ال ماڭگى قالعىڭ كەلسە - بالا تاربيەلە» دەيدى حالىق دانالىعى. مەن ءۇشىن ەڭ قاستەرلى دە، قاسيەتتى ماماندىق ول – ۇستازدىق، «ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس، ۇيرەتۋدەن بالاعا» دەپ ۇلى اباي اتامىز ايتقان وسىناۋ قاستەرلى ماماندىقتىڭ يەسى اتانعانىما 6 جىل بولدى. قيىنى مەن جەڭىلى، قىزىعى مەن قۋانىشى مول بولعان ەڭبەك جولىنداعى پەداگوگيكالىق ۇستانىمىم - ۇنەمى جاڭالىققا ۇمتىلىپ، الدىڭعى قاتاردان كورىنۋ جانە ءار وقۋشىنىڭ بويىنان جاقسىلىق تاۋىپ، بۇلاقتىڭ كوزىن اشۋ ارقىلى بيىك ماقساتتارعا جەتەلەۋ.
تاعدىرىڭدى تامىرسىزدىڭ ىندەتىنەن قالقالا،
ءار ادامدا ءوز اناسىنان باسقا دا
جەبەپ تۇرار، دەمەپ تۇرار ارقادا
بولۋ كەرەك قۇدىرەتتى ءتورت انا.
تۋعان جەرى – ءتۇپ قازىعى، ايبىنى،
تۋعان ءتىلى – ساتىلمايتىن بايلىعى،
تۋعان ءداستۇر، سالت - ساناسى – تىرەگى،
قادامىنا شۋاق شاشار ۇنەمى - دەپ م. شاحانوۆ اعامىز ايتپاقشى، ادام بالاسىنىڭ ومىرىندەگى قاسيەتتى ءتورت انانىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن قازاق ءتىلى مەن قازاق ادەبيەتىنىڭ ءمۇعالىمى بولۋ اسا جاۋاپكەرشىلىكتى ءىس دەپ بىلەمىن. وسىنداي جاھاندانۋ زامانىندا تۇسپا - تۇس كەلگەن ءبىزدىڭ شاكىرتتەرىمىزدىڭ بويىندا ۇلتتىق رۋحىمىزدى ءسىڭىرىپ، ءتىلى مەن ءدىنىن، بەرىك ۇستانعان ۇرپاق وقىتۋ، تاربيەلەۋ بارىسىندا قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمىنىڭ موينىنا جۇكتەلەتىن مىندەت زور. مەنىڭ پەداگوگ رەتىندەگى باستى ۇستانىمىم - ءوز ۇلتىما رۋحاني دىڭگەگى مىقتى، قازاق ەلىن الەمدىك كەڭىستىككە ەركىن سامعاتا الاتىنداي، ءبىلىم مەن تاربيە دەپ اتالاتىن قوس قاناتىن قومداعان زامانىنا ساي ۇرپاق تاربيەلەۋگە ءوز ۇلەسىمدى قوسۋ. «مەكتەپتىڭ جانى – ءمۇعالىم. ءمۇعالىم قانداي بولسا، مەكتەبى ءھام سونداي بولماقشى، ياعني ءمۇعالىم ءبىلىمدى بولسا، بىلگەن ءبىلىمىن باسقاعا ۇيرەتە بىلەتىن بولسا، ول مەكتەپتەن بالالار كوبىرەك ءبىلىم ءبىلىپ شىقپاقشى. سولاي بولعان سوڭ، ەڭ اۋەلى، مەكتەپكە كەرەگى – ءبىلىمدى، پەداگوگيكا، مەتوديكادان حاباردار، وقىتا بىلەتىن ءمۇعالىم»، – دەگەن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
