دارا جانە كۇردەلى ەتىستىكتەر
ساباقتىڭ تاقىرىبى: دارا جانە كۇردەلى ەتىستىكتەر
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا دارا، كۇردەلى ەتىستىك تۋرالى ماعلۇمات بەرىپ، سويلەم ىشىنەن تابا بىلۋگە دارا، كۇردەلى ەتىستىكتەردى ءبىر - بىرىنەن اجىراتۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: سوزدىك قورلارىن مولايتۋ، ساۋاتتى جازۋعا قالىپتاستىرۋ. شىعارماشىلىق ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ
تاربيەلىك: ءاربىر ءىستى ساپالى، ۇقىپتى ورىنداۋعا، قۇستاردى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، وزىندىك جۇمىس، وي اشار، وي تولعانىس
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، تىرەك - سىزبا. «سايكەستەندىرۋ» ويىنى
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
سالەمدەسۋ: ۇلكەنگە دە ءسىز
كىشىگە دە ءسىز
سالەم بەردىك سىزدەرگە
قۇرمەتپەنەن ءبىز.
ءقازىر قانداي ساباق ەكەنىن ەسكە تۇسىرەيىك. 1 - وقۋشى داۋىستاپ مانەرلەپ ايتادى.
قازاق ءتىلىم - ءوز ءتىلىم، انا ءتىلىم،
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل – قىزىڭ ماڭگى سەنى،
بولاشاعىم، باقىتىم، دارا ءتىلىم
مىنە، وقۋشىلار عۇلاما كەمەڭگەر اقىندارىمىزدىڭ ءتىلى – تۋعان ءتىلىمىز قازاق ءتىلى ساباعىنا بۇگىن قوناقتار قاتىسىپ وتىر. قوناقتارمەن امانداسىپ، ساباعىمىزدى باستايىق.
3. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
ەرتەگىمەن جالعاستىرۋ. ەرتە، ەرتە، ەرتەدە جاپان تۇزدە جالعىز قاراعاش ءومىر ءسۇرىپتى. ول 10 جاسىندا ەرجەتىپ، 20 - سىندا بۇعاناسى بەكىپ جايقالىپ ءوسىپتى دە، كەنەتتەن قارتايا باستاپتى.
كەيبىر بۇتاقتارى سىنىپ، قوتىر قابىرعانىڭ ءار جەرىنە قۇرت ءتۇسىپتى. قۇرت كوبەيىپ، ونىڭ ءار جەرىن تەسىپتى. تۇلا بويى قاقساپ اۋىرعان سوڭ امال بار ما؟
- قۇرت اۋرۋىنا شالدىقتىم. - ۋح، جانىم - اي! ەندى نە قىلامىن؟ جاپىراقتارىم سىزدايدى، بۇتاقتارىم سىرقىرايدى، جاردەم ەتە كورىڭدەر،- دەپ، قاراعاش كۇنى - ءتۇنى زارلاپ جىلايدى.
ونىڭ داۋىسىن ەستىپ، ءبىر كۇنى ءبىر كوگەرشىن ۇشىپ كەلەدى:
قاراعاش اتا، اۋرۋىڭىز جامان ەكەن. مەن دارىگەردىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيمىن، دەگەنمەن ىزدەپ كورەيىن،- دەپ ۇشا جونەلەدى.
بالالار، كوگەرشىنمەن بىرگە قاراعاشتىڭ اۋرۋىن ەمدەيتىن دارىگەر ىزدەپ جولعا شىعايىق. ول ءۇشىن مىنا تاپسىرمانى ورىنداپ جىبەرەيىك.
«ارتىق ءسوزدى تاپ» ويىنى
شارتى: تاقتادا بەرىلگەن سوزدەردىڭ ىشىنەن ارتىق ءسوزدى تاۋىپ دالەلدەۋ.
اسپان، شاعالا، انالار، وتىردى، ورىندىق.
سەبەبى، وتىردى دەگەن ءسوز ەتىستىك، قالعاندارى زات ەسىمدەر.
- ەندى، ەتىستىكتەر تۋرالى نە بىلەمىز.
«ەتىستىك»
- ەتىستىك تۋرالى نە بىلەمىز؟
تىرەك - سىزبا: / سلايد/
ەتىستىك
قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن نە قىلدى؟ ءقايتتى؟ نە ىستەدى؟
ءمۇعالىم: ءبىز قاراعاشتى ەمدەيتىن دارىگەر ىزدەپ كەلە جاتىرمىز، العاشقى تاپسىرمانى ورىندادىق. ەندى كوگەرشىنمەن بىرگە ءارى قاراي اتتانايىق.
كوگەرشىن بىرگە ۇشىپ كەلە جاتىپ ءبىر تورعايدى كورەدى دە، وعان كەلىپ بولعان جايدى باياندايدى."قاراعاشقا جاقسىلىق جاساي كور"، - دەپ وتىنەدى. اركىمنىڭ ءوز جۇمىسى بار عوي، مەنىڭ كومەكتەسۋگە ۋاقىتىم جوق،- دەيدى... ونىڭ ۋاقىتى جوق بولسا، وندا ءبىز كومەكتەسىپ مىنا تاپسىرمانى ورىندايىق.
وي اشار: جۇمباق شەشۋ
بارلىق جەمىن بىتەۋدەي اسايدى،
(قۇس)
- بالالار، قۇستىڭ قيمىلىنا بايلانىستى سويلەم قۇرايىق.
قۇس ۇشتى. قۇس ۇشىپ ءجۇر.
قۇس قوندى. قۇس قونىپ وتىر.
ايىرماشىلىعى قانداي؟ ( ەرەجە شىعارۋ)
دارا ەتىستىك ءبىر سوزدەن، كۇردەلى ەتىستىك ەكى نەمەسە ودان دا كوپ سوزدەن تۇرادى.
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا دارا، كۇردەلى ەتىستىك تۋرالى ماعلۇمات بەرىپ، سويلەم ىشىنەن تابا بىلۋگە دارا، كۇردەلى ەتىستىكتەردى ءبىر - بىرىنەن اجىراتۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: سوزدىك قورلارىن مولايتۋ، ساۋاتتى جازۋعا قالىپتاستىرۋ. شىعارماشىلىق ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ
تاربيەلىك: ءاربىر ءىستى ساپالى، ۇقىپتى ورىنداۋعا، قۇستاردى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، وزىندىك جۇمىس، وي اشار، وي تولعانىس
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، تىرەك - سىزبا. «سايكەستەندىرۋ» ويىنى
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
سالەمدەسۋ: ۇلكەنگە دە ءسىز
كىشىگە دە ءسىز
سالەم بەردىك سىزدەرگە
قۇرمەتپەنەن ءبىز.
ءقازىر قانداي ساباق ەكەنىن ەسكە تۇسىرەيىك. 1 - وقۋشى داۋىستاپ مانەرلەپ ايتادى.
قازاق ءتىلىم - ءوز ءتىلىم، انا ءتىلىم،
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل – قىزىڭ ماڭگى سەنى،
بولاشاعىم، باقىتىم، دارا ءتىلىم
مىنە، وقۋشىلار عۇلاما كەمەڭگەر اقىندارىمىزدىڭ ءتىلى – تۋعان ءتىلىمىز قازاق ءتىلى ساباعىنا بۇگىن قوناقتار قاتىسىپ وتىر. قوناقتارمەن امانداسىپ، ساباعىمىزدى باستايىق.
3. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
ەرتەگىمەن جالعاستىرۋ. ەرتە، ەرتە، ەرتەدە جاپان تۇزدە جالعىز قاراعاش ءومىر ءسۇرىپتى. ول 10 جاسىندا ەرجەتىپ، 20 - سىندا بۇعاناسى بەكىپ جايقالىپ ءوسىپتى دە، كەنەتتەن قارتايا باستاپتى.
كەيبىر بۇتاقتارى سىنىپ، قوتىر قابىرعانىڭ ءار جەرىنە قۇرت ءتۇسىپتى. قۇرت كوبەيىپ، ونىڭ ءار جەرىن تەسىپتى. تۇلا بويى قاقساپ اۋىرعان سوڭ امال بار ما؟
- قۇرت اۋرۋىنا شالدىقتىم. - ۋح، جانىم - اي! ەندى نە قىلامىن؟ جاپىراقتارىم سىزدايدى، بۇتاقتارىم سىرقىرايدى، جاردەم ەتە كورىڭدەر،- دەپ، قاراعاش كۇنى - ءتۇنى زارلاپ جىلايدى.
ونىڭ داۋىسىن ەستىپ، ءبىر كۇنى ءبىر كوگەرشىن ۇشىپ كەلەدى:
قاراعاش اتا، اۋرۋىڭىز جامان ەكەن. مەن دارىگەردىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيمىن، دەگەنمەن ىزدەپ كورەيىن،- دەپ ۇشا جونەلەدى.
بالالار، كوگەرشىنمەن بىرگە قاراعاشتىڭ اۋرۋىن ەمدەيتىن دارىگەر ىزدەپ جولعا شىعايىق. ول ءۇشىن مىنا تاپسىرمانى ورىنداپ جىبەرەيىك.
«ارتىق ءسوزدى تاپ» ويىنى
شارتى: تاقتادا بەرىلگەن سوزدەردىڭ ىشىنەن ارتىق ءسوزدى تاۋىپ دالەلدەۋ.
اسپان، شاعالا، انالار، وتىردى، ورىندىق.
سەبەبى، وتىردى دەگەن ءسوز ەتىستىك، قالعاندارى زات ەسىمدەر.
- ەندى، ەتىستىكتەر تۋرالى نە بىلەمىز.
«ەتىستىك»
- ەتىستىك تۋرالى نە بىلەمىز؟
تىرەك - سىزبا: / سلايد/
ەتىستىك
قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن نە قىلدى؟ ءقايتتى؟ نە ىستەدى؟
ءمۇعالىم: ءبىز قاراعاشتى ەمدەيتىن دارىگەر ىزدەپ كەلە جاتىرمىز، العاشقى تاپسىرمانى ورىندادىق. ەندى كوگەرشىنمەن بىرگە ءارى قاراي اتتانايىق.
كوگەرشىن بىرگە ۇشىپ كەلە جاتىپ ءبىر تورعايدى كورەدى دە، وعان كەلىپ بولعان جايدى باياندايدى."قاراعاشقا جاقسىلىق جاساي كور"، - دەپ وتىنەدى. اركىمنىڭ ءوز جۇمىسى بار عوي، مەنىڭ كومەكتەسۋگە ۋاقىتىم جوق،- دەيدى... ونىڭ ۋاقىتى جوق بولسا، وندا ءبىز كومەكتەسىپ مىنا تاپسىرمانى ورىندايىق.
وي اشار: جۇمباق شەشۋ
بارلىق جەمىن بىتەۋدەي اسايدى،
(قۇس)
- بالالار، قۇستىڭ قيمىلىنا بايلانىستى سويلەم قۇرايىق.
قۇس ۇشتى. قۇس ۇشىپ ءجۇر.
قۇس قوندى. قۇس قونىپ وتىر.
ايىرماشىلىعى قانداي؟ ( ەرەجە شىعارۋ)
دارا ەتىستىك ءبىر سوزدەن، كۇردەلى ەتىستىك ەكى نەمەسە ودان دا كوپ سوزدەن تۇرادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
