ەلىمنىڭ ەسىل ەرلەرى
تاربيە ساعاتى: « ەلىمنىڭ ەسىل ەرلەرى»
ماقساتى: 1. ۇلى وتان سوعىسى، ونىڭ زارداپتارى، ۇلى جەڭىستىڭ ءمان - ماڭىزى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ءتىل بايلىقتارىن، ويىن، مانەرلەپ وقۋ داعدىلارىن ۇشتاۋ.
3. وتان ءۇشىن جان قيعان اتالار مەن اپالاردىڭ، قازىرگى تاڭداعى ارامىزدا جۇرگەن ارداگەرلەرىمىزدىڭ ەرلىكتەرىن ۇلگى ەتە وتىرىپ، ولاردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛
وتانسۇيگىشتىككە، ەلجاندىلىققا، باتىلدىققا شىنشىلدىققا باۋلۋ.
كورنەكىلىكتەر: پلاكاتكا جازىلعان ناقىل سوزدەر، ۇ. و. س. باتىرلارىنىڭ سۋرەتتەرى، بۋكلەتتەر، وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەر، سلايد
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
- قۇرمەتتى قوناقتار، وقۋشىلار، مۇعالىمدەر!
ءارقايسىسىمىز ءۇشىن جاقىن دا قىمبات مەرەكە 1941 - 1945 جىلدارداعى ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىس كۇنىنە ساناۋلى دا كۇندەر قالدى.
جەڭىسكە جەتۋ جولىندا قازاقستاندىقتاردىڭ اسقان ەرلىگى مەن اسكەري جانقيارلىعى وتان سوعىسى تاريحىنداعى جارقىن بەتتەرگە اينالدى. سوندىقتان جەڭىس كۇنى ءارقايسىسىمىزدىڭ جۇرەگىمىزگە جاقىن.
1 - جۇرگىزۋشى: وكىنىشكە وراي، ۋاقىت سول ۇلى وقيعالارعا قاتىسۋشىلاردى ءبىزدىڭ قاتارلارىمىزدان الىپ كەتىپ جاتىر. ولار ازايعان ۇستىنە ازايىپ بارادى. ءبىراق ەشكىم دە، ەشتەڭە ۇمىتپاۋى ءتيىس! سەبەبى، بۇل – ءبىزدىڭ تاريحىمىز، ءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز، ءبىزدىڭ داڭقىمىز!
2 - جۇرگىزۋشى: 1941 جىلى ماۋسىمنىڭ 22 – سىندە گيتلەرلىك گەرمانيا وتانىمىزعا سوعىس جاريالاماستان وپاسىزدىقپەن شابۋىل جاسادى.
ءمۇعالىم: جەڭىس ءۇشىن شىبىن جاندارىن قۇربان ەتكەن بىرنەشە ميلليونداعان ادامداردىڭ ەسىمدەرىن ەستە ساقتاپ، 1418 ازاپتى كۇن مەن ءتۇندى بولاشاق ءۇشىن ەرەن ەڭبەكپەن، قايسار ەرلىكپەن وتكىزگەندەرىن ۇمىتۋعا بولمايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: ۇلى وتان سوعىسىنىڭ دۇنيە ءجۇزى ءۇشىن ماڭىزى زور بولدى. 1945 جىلى 8 - مامىردا بەرليندە فاشيستىك گەرمانيا جەڭىلگەنىن مويىنداپ قول قويدى. 1945 جىلى مامىردىڭ 9 – ىندا بۇرىن – سوڭدى بولماعان مىڭ زەڭبىرەك 30 دۇركىن ساليۋت اتىلدى. مىنە، جەڭىس كۇنى وسىلاي كەلگەن ەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: دۇنيە ءجۇزى حالقى بوستاندىق الدى. حالىق وتان ۇعىمىڭ تەرەڭ سەزىنە ءتۇستى. قاھارمان ەرلىك پەن ەڭبەك جەڭىپ شىقتى. زۇلىمدىق، باسقىنشىلىق تىزە بۇكتى. بىرلىك، ەرلىك، حالىقتار دوستىعى نىعايا ءتۇستى.
ءان: «ەل قورعاۋعا ءازىرمىز»
1 - وقۋشى. جەڭىسبەك
«ەشكىم دە ۇمىتىلعان جوق، ەش نارسە دە ۇمىت قالعان جوق». وسىناۋ سوزدەر جەڭىس كۇنىن مەرەكەلەۋ كەزىندە ءجيى ايتىلادى، وسىناۋ سوزدەر سوعىستا قازا تاپقاندار ەسكەرتكىشتەرىنە دە قاشالىپ جازىلعان.
2 - وقۋشى. ايبەك
جەڭىس دەگەن جاقسىلىقتىڭ سىڭارى،
جىگەر مەنەن قۇشتارلىقتىڭ قۇرالى.
كۇرەسكەردىڭ ارمانى مەن ۇرانى،
قۋانىش پەن مەرەكەنىڭ بۇلاعى.
3 - وقۋشى. ارسەن
ءاربىر كوكتەم ءبىزدى ويشا وسىناۋ ۇمىتىلماس، ءارى كوپتەن كۇتكەن كۇنگە 1945 جىلدىڭ 9 - مامىرىنا قايتا ورالتادى.
2 - جۇرگىزۋشى:
جاۋىنگەر ءبىزدىڭ ساڭلاقتار،
جاۋدى جەڭگەن سولداتتار.
ارداقتى وتان – ەل ءۇشىن،
باقىتتى تۋعان جەر ءۇشىن.
- قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار سول اعالارىمىزدىڭ رۋحىنا باس ءيىپ 1 مينۋت ەسكە الايىق.
4 - وقۋشى. مەدەت
9 مامىر – جەڭىس كۇنى ءومىردى سۇيەر ادامزاتتىڭ ەسىنەن ماڭگى كەتە مە؟ ءبىراق بۇل جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق.
5 - وقۋشى. راۆيل
وق بورادى كۇنى - ءتۇن
جاتتى جەردى وت قارىپ.
العا قاراي ۇمتىلدى،
باتىر قازاق وقتى الىپ.
1 - جۇرگىزۋشى:
گيتلەرشىلدەر سوعىستىڭ باس كەزىندە 190 ديۆيزيانى، 5 مىڭداي ۇشاقتى، 3700 تانكتى، 50 مىڭداي قارۋ شابۋىلعا شىعاردى. جەرىمىزگە باسىپ كىرگەن جاۋ اسكەرىنىڭ جالپى سانى 5، 5 ميلليون ادامعا جەتتى.
2 - جۇرگىزۋشى:
وسى سۇراپىل سوعىستا جاۋدى تالقانداپ ۇلى جەڭىسكە جەتۋگە قازاقستاندىقتار دا سۇبەلى ۇلەس قوستى. جۇزدەگەن مىڭ قازاقستاندىقتار قولىنا قارۋ الىپ، ءوز وتانىنىڭ بوستاندىعى ءۇشىن كۇرەستى.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقستاندىقتار برەست قامالىن قورعادى، ماسكەۋ تۇبىندە ولىمگە باس تىكتى، ستالينگراد، كۋرسك دوعاسىنداعى شايقاستاردا ەرەكشە كوزگە ءتۇستى. بەرليندى شابۋىلدادى، رەيحستاگقا قازاق جىگىتى راقىمجان قوشقاربايەۆ جەڭىس تۋىن تىكتى 1945 جىلى 30 ساۋىردە.
6 - وقۋشى. سامات
تۋىن جىقپاي قولداعى،
وپات بولدى ەلى ءۇشىن.
كەۋدەسىمەن قورعادى،
ازاتتىقتىڭ جەمىسىن.
ۆالس «سينيي پلاتوچەك» جەڭىسبەك، نازەركە، سامات، كارينا
7 - وقۋشى. ارسەنبەك
ءبىزدىڭ حالقىمىز قازاقتىڭ باتىر قىزدارى ءاليا مولداعۇلوۆا مەن مانشۇك مامەتوۆانىڭ ەسىمدەرىن ماقتانىشپەن اتايدى.
8 – وقۋشى: دينارا
1942 جىلى الماتى قالاسىنداعى مەديسينا ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەن ەدى. ول ءوز ەركىمەن سۇرانىپ قازاق ۇلتتىق 100 - بريگاداسى قۇرامىندا مايدانعا اتتاندى.
مانشۇك مامەتوۆا - نيەۆەل قالاسىن قورعاۋ كەزىندە اقىرعى وعى قالعانشا جاۋدى قىرىپ، ەرلىكپەن قازا تاپتى. قاسىنداعى جولداستارىنان ايىرىلعان مانشۇك ءۇش پۋلەمەتتى قاتارىنان قويىپ، جاۋدى 3 ساعات بويى جالعىز بوگەپ تۇرعان. كاھارمان قىزعا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلدى.
9 - وقۋشى: ەلۆيرا
دالامىزدىڭ داڭقىسىڭ،
بالاۋسا گۇل بالعىن قىز.
جانىن قيىپ حالقى ءۇشىن،
جانىپ تۇسكەن اق جۇلدىز.
ماقساتى: 1. ۇلى وتان سوعىسى، ونىڭ زارداپتارى، ۇلى جەڭىستىڭ ءمان - ماڭىزى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ءتىل بايلىقتارىن، ويىن، مانەرلەپ وقۋ داعدىلارىن ۇشتاۋ.
3. وتان ءۇشىن جان قيعان اتالار مەن اپالاردىڭ، قازىرگى تاڭداعى ارامىزدا جۇرگەن ارداگەرلەرىمىزدىڭ ەرلىكتەرىن ۇلگى ەتە وتىرىپ، ولاردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛
وتانسۇيگىشتىككە، ەلجاندىلىققا، باتىلدىققا شىنشىلدىققا باۋلۋ.
كورنەكىلىكتەر: پلاكاتكا جازىلعان ناقىل سوزدەر، ۇ. و. س. باتىرلارىنىڭ سۋرەتتەرى، بۋكلەتتەر، وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەر، سلايد
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
- قۇرمەتتى قوناقتار، وقۋشىلار، مۇعالىمدەر!
ءارقايسىسىمىز ءۇشىن جاقىن دا قىمبات مەرەكە 1941 - 1945 جىلدارداعى ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىس كۇنىنە ساناۋلى دا كۇندەر قالدى.
جەڭىسكە جەتۋ جولىندا قازاقستاندىقتاردىڭ اسقان ەرلىگى مەن اسكەري جانقيارلىعى وتان سوعىسى تاريحىنداعى جارقىن بەتتەرگە اينالدى. سوندىقتان جەڭىس كۇنى ءارقايسىسىمىزدىڭ جۇرەگىمىزگە جاقىن.
1 - جۇرگىزۋشى: وكىنىشكە وراي، ۋاقىت سول ۇلى وقيعالارعا قاتىسۋشىلاردى ءبىزدىڭ قاتارلارىمىزدان الىپ كەتىپ جاتىر. ولار ازايعان ۇستىنە ازايىپ بارادى. ءبىراق ەشكىم دە، ەشتەڭە ۇمىتپاۋى ءتيىس! سەبەبى، بۇل – ءبىزدىڭ تاريحىمىز، ءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز، ءبىزدىڭ داڭقىمىز!
2 - جۇرگىزۋشى: 1941 جىلى ماۋسىمنىڭ 22 – سىندە گيتلەرلىك گەرمانيا وتانىمىزعا سوعىس جاريالاماستان وپاسىزدىقپەن شابۋىل جاسادى.
ءمۇعالىم: جەڭىس ءۇشىن شىبىن جاندارىن قۇربان ەتكەن بىرنەشە ميلليونداعان ادامداردىڭ ەسىمدەرىن ەستە ساقتاپ، 1418 ازاپتى كۇن مەن ءتۇندى بولاشاق ءۇشىن ەرەن ەڭبەكپەن، قايسار ەرلىكپەن وتكىزگەندەرىن ۇمىتۋعا بولمايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: ۇلى وتان سوعىسىنىڭ دۇنيە ءجۇزى ءۇشىن ماڭىزى زور بولدى. 1945 جىلى 8 - مامىردا بەرليندە فاشيستىك گەرمانيا جەڭىلگەنىن مويىنداپ قول قويدى. 1945 جىلى مامىردىڭ 9 – ىندا بۇرىن – سوڭدى بولماعان مىڭ زەڭبىرەك 30 دۇركىن ساليۋت اتىلدى. مىنە، جەڭىس كۇنى وسىلاي كەلگەن ەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: دۇنيە ءجۇزى حالقى بوستاندىق الدى. حالىق وتان ۇعىمىڭ تەرەڭ سەزىنە ءتۇستى. قاھارمان ەرلىك پەن ەڭبەك جەڭىپ شىقتى. زۇلىمدىق، باسقىنشىلىق تىزە بۇكتى. بىرلىك، ەرلىك، حالىقتار دوستىعى نىعايا ءتۇستى.
ءان: «ەل قورعاۋعا ءازىرمىز»
1 - وقۋشى. جەڭىسبەك
«ەشكىم دە ۇمىتىلعان جوق، ەش نارسە دە ۇمىت قالعان جوق». وسىناۋ سوزدەر جەڭىس كۇنىن مەرەكەلەۋ كەزىندە ءجيى ايتىلادى، وسىناۋ سوزدەر سوعىستا قازا تاپقاندار ەسكەرتكىشتەرىنە دە قاشالىپ جازىلعان.
2 - وقۋشى. ايبەك
جەڭىس دەگەن جاقسىلىقتىڭ سىڭارى،
جىگەر مەنەن قۇشتارلىقتىڭ قۇرالى.
كۇرەسكەردىڭ ارمانى مەن ۇرانى،
قۋانىش پەن مەرەكەنىڭ بۇلاعى.
3 - وقۋشى. ارسەن
ءاربىر كوكتەم ءبىزدى ويشا وسىناۋ ۇمىتىلماس، ءارى كوپتەن كۇتكەن كۇنگە 1945 جىلدىڭ 9 - مامىرىنا قايتا ورالتادى.
2 - جۇرگىزۋشى:
جاۋىنگەر ءبىزدىڭ ساڭلاقتار،
جاۋدى جەڭگەن سولداتتار.
ارداقتى وتان – ەل ءۇشىن،
باقىتتى تۋعان جەر ءۇشىن.
- قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار سول اعالارىمىزدىڭ رۋحىنا باس ءيىپ 1 مينۋت ەسكە الايىق.
4 - وقۋشى. مەدەت
9 مامىر – جەڭىس كۇنى ءومىردى سۇيەر ادامزاتتىڭ ەسىنەن ماڭگى كەتە مە؟ ءبىراق بۇل جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق.
5 - وقۋشى. راۆيل
وق بورادى كۇنى - ءتۇن
جاتتى جەردى وت قارىپ.
العا قاراي ۇمتىلدى،
باتىر قازاق وقتى الىپ.
1 - جۇرگىزۋشى:
گيتلەرشىلدەر سوعىستىڭ باس كەزىندە 190 ديۆيزيانى، 5 مىڭداي ۇشاقتى، 3700 تانكتى، 50 مىڭداي قارۋ شابۋىلعا شىعاردى. جەرىمىزگە باسىپ كىرگەن جاۋ اسكەرىنىڭ جالپى سانى 5، 5 ميلليون ادامعا جەتتى.
2 - جۇرگىزۋشى:
وسى سۇراپىل سوعىستا جاۋدى تالقانداپ ۇلى جەڭىسكە جەتۋگە قازاقستاندىقتار دا سۇبەلى ۇلەس قوستى. جۇزدەگەن مىڭ قازاقستاندىقتار قولىنا قارۋ الىپ، ءوز وتانىنىڭ بوستاندىعى ءۇشىن كۇرەستى.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقستاندىقتار برەست قامالىن قورعادى، ماسكەۋ تۇبىندە ولىمگە باس تىكتى، ستالينگراد، كۋرسك دوعاسىنداعى شايقاستاردا ەرەكشە كوزگە ءتۇستى. بەرليندى شابۋىلدادى، رەيحستاگقا قازاق جىگىتى راقىمجان قوشقاربايەۆ جەڭىس تۋىن تىكتى 1945 جىلى 30 ساۋىردە.
6 - وقۋشى. سامات
تۋىن جىقپاي قولداعى،
وپات بولدى ەلى ءۇشىن.
كەۋدەسىمەن قورعادى،
ازاتتىقتىڭ جەمىسىن.
ۆالس «سينيي پلاتوچەك» جەڭىسبەك، نازەركە، سامات، كارينا
7 - وقۋشى. ارسەنبەك
ءبىزدىڭ حالقىمىز قازاقتىڭ باتىر قىزدارى ءاليا مولداعۇلوۆا مەن مانشۇك مامەتوۆانىڭ ەسىمدەرىن ماقتانىشپەن اتايدى.
8 – وقۋشى: دينارا
1942 جىلى الماتى قالاسىنداعى مەديسينا ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەن ەدى. ول ءوز ەركىمەن سۇرانىپ قازاق ۇلتتىق 100 - بريگاداسى قۇرامىندا مايدانعا اتتاندى.
مانشۇك مامەتوۆا - نيەۆەل قالاسىن قورعاۋ كەزىندە اقىرعى وعى قالعانشا جاۋدى قىرىپ، ەرلىكپەن قازا تاپتى. قاسىنداعى جولداستارىنان ايىرىلعان مانشۇك ءۇش پۋلەمەتتى قاتارىنان قويىپ، جاۋدى 3 ساعات بويى جالعىز بوگەپ تۇرعان. كاھارمان قىزعا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلدى.
9 - وقۋشى: ەلۆيرا
دالامىزدىڭ داڭقىسىڭ،
بالاۋسا گۇل بالعىن قىز.
جانىن قيىپ حالقى ءۇشىن،
جانىپ تۇسكەن اق جۇلدىز.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.