- 05 ناۋ. 2024 02:21
- 291
دارا جانە كۇردەلى سان ەسىم
استانا قالاسى،
№35 مەكتەپ - ليسەيىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كوكانوۆا گۇلنار سابەشوۆنا
قازاق ءتىلى 4 سىنىپ
تاقىرىبى: دارا جانە كۇردەلى سان ەسىم
ماقساتى: سان ەسىمنەن العان بىلىمدەرىن جيناقتاۋ، بەكىتۋ جانە قورىتۋ، تالداۋ تۇرلەرىن قايتالاۋ؛ تاپقىرلىق، ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرگە جەتەلەۋ، ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ؛ ادەمى، كوركەم جازۋعا توسەلدىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباعى
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، تالداۋ
كورنەكىلىگى: سىزبا، ماقال - ماتەلدەر، ۇلەستىرمەلى كارتوچكا.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
a) ساباققا دايارلىقتارىن تەكسەرۋ؛
ءا) دايەك ءسوزدى وقىتۋ:
«انا ءتىلىن بىلمەيىنشە، وزگە پاندەرلى ءتۇسىنۋ مۇمكىن ەمەس»
ج.. ايماۋىتوۆ
ءىى «سەن ماعان، مەن ساعان»
وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. توپ اراسىندا سۇراقتار قويىلادى.
ءى توپقا: زات ەسىمگە بايلانىستى سۇراقتار؛ «جولداس» ءسوزىن سەپتە.
ءىى توپقا: ەتىستىك بويىنشا سۇراقتار؛ «ايت، ءبىل» ەتىستىكتەرىن ءۇش شاقتا ايت.
ءىىى توپقا: سىن ەسىمگە قاتىستى سۇراقتار؛ «ءبيشى» ءسوزىن جىكتە.
ءىV توپقا: سان ەسىمگە بايلانىستى سۇراقتار؛ «كۇندەلىكتى» ءسوزىن تاۋەلدە
ءىىى «تاپقىرلار مەن بىلگىشتەر»
تاقتامەن جۇمىس جاسالادى، ماقال - ماتەلدەردەگى كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا سان ەسىمدى تاۋىپ جاز.
1. باتىر... ولەدى.
قورقاق... ولەدى.
مورفولوگيالىق تالداۋ: ءبىر - سان ەسىم، نەگە، دارا، ەسەپتىك
2. بىلگەنىڭ... توعىز،
بىلمەگەنىڭ... توعىز
فونەتيكالىق تالداۋ: تو - عىز 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 بۋىن.
ت - د - سىز، قاتاڭ
و - د – تى، جۋان
ع - د – سىز، ۇياڭ
ى - د - تى، جۋان
ز - د - سىز، ۇياڭ
3. سينتاكسيستىك تالداۋ: ءبىر كىسى قازعان قۇدىقتان،
مىڭ كىسى سۋ ىشەدى.
4... تەڭگەڭ بولعانشا
.... دوسىڭ بولسىن.
ءسوز قۇرامىنا تالداۋ: ءجۇزىنشىمىن
ءىV «باس قاتىرعىلار»
1. ءبىرىنشى بۋىنى سان ەسىمنەن بولىپ كەلگەن ادام اتتارىن اتا.
2. جالعىز، جالقى، دارا، قوس، ەگىز سوزدەرى قاي سان ەسىمدەرمەن سينونيمدەس.
3. وڭ وقىسا دا، تەرىس وقىسا دا ماعىناسى بىردەي بولاتىن قايسى ەسىم؟
4. بەس ءىن، بەس ءىنىڭ اۋزى ءبىر ءىن. (قولعاپ)
5. قارعانىڭ سانى قانشا؟
جەتى قارعا جول جاقتا ءجۇر،
ەكى قارعا ار جاقتا ءجۇر.
ەندى ۇشەۋى قارقىلداپ وتىر،
ءانشىسىنىپ جارقىلداپ وتىر،
تاعى التاۋى تالعا قونىپ وتىر،
ەندى التاۋى جارعا قونىپ وتىر.
كوپ ەكەن ءتىپتى بۇل قارعا،
ماڭايدا قانشا ءجۇر قارعا؟
( 24 قارعا )
V وقۋلىقپەن جۇمىس
1. توپ: 468 - جاتتىعۋ
2. توپ: 469 - جاتتىعۋ
3. توپ: 470 - جاتتىعۋ
4. توپ: 466 - جاتتىعۋ
VI «كىمنىڭ قيالى ۇشقىر؟» سان ەسىمدەردەن قاتىستىرىپ ساناماق قۇراۋ. مىسالى:
ءبىر دەگەنىم - بىرلىك
ەكى دەگەن – ەرلىك
ءۇش دەگەن – ۇزدىك ت. س. س
VII ساباقتى قورىتۋ
- سان ەسىم دەگەن نە؟
- رەتتىك، ەسەپتىك سان ەسىمدەرگە مىسال ايت
- قانداي قاسيەتتى سانداردى بىلەمىز؟
VIII باعالاۋ
№35 مەكتەپ - ليسەيىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كوكانوۆا گۇلنار سابەشوۆنا
قازاق ءتىلى 4 سىنىپ
تاقىرىبى: دارا جانە كۇردەلى سان ەسىم
ماقساتى: سان ەسىمنەن العان بىلىمدەرىن جيناقتاۋ، بەكىتۋ جانە قورىتۋ، تالداۋ تۇرلەرىن قايتالاۋ؛ تاپقىرلىق، ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرگە جەتەلەۋ، ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ؛ ادەمى، كوركەم جازۋعا توسەلدىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباعى
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، تالداۋ
كورنەكىلىگى: سىزبا، ماقال - ماتەلدەر، ۇلەستىرمەلى كارتوچكا.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
a) ساباققا دايارلىقتارىن تەكسەرۋ؛
ءا) دايەك ءسوزدى وقىتۋ:
«انا ءتىلىن بىلمەيىنشە، وزگە پاندەرلى ءتۇسىنۋ مۇمكىن ەمەس»
ج.. ايماۋىتوۆ
ءىى «سەن ماعان، مەن ساعان»
وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. توپ اراسىندا سۇراقتار قويىلادى.
ءى توپقا: زات ەسىمگە بايلانىستى سۇراقتار؛ «جولداس» ءسوزىن سەپتە.
ءىى توپقا: ەتىستىك بويىنشا سۇراقتار؛ «ايت، ءبىل» ەتىستىكتەرىن ءۇش شاقتا ايت.
ءىىى توپقا: سىن ەسىمگە قاتىستى سۇراقتار؛ «ءبيشى» ءسوزىن جىكتە.
ءىV توپقا: سان ەسىمگە بايلانىستى سۇراقتار؛ «كۇندەلىكتى» ءسوزىن تاۋەلدە
ءىىى «تاپقىرلار مەن بىلگىشتەر»
تاقتامەن جۇمىس جاسالادى، ماقال - ماتەلدەردەگى كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا سان ەسىمدى تاۋىپ جاز.
1. باتىر... ولەدى.
قورقاق... ولەدى.
مورفولوگيالىق تالداۋ: ءبىر - سان ەسىم، نەگە، دارا، ەسەپتىك
2. بىلگەنىڭ... توعىز،
بىلمەگەنىڭ... توعىز
فونەتيكالىق تالداۋ: تو - عىز 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 بۋىن.
ت - د - سىز، قاتاڭ
و - د – تى، جۋان
ع - د – سىز، ۇياڭ
ى - د - تى، جۋان
ز - د - سىز، ۇياڭ
3. سينتاكسيستىك تالداۋ: ءبىر كىسى قازعان قۇدىقتان،
مىڭ كىسى سۋ ىشەدى.
4... تەڭگەڭ بولعانشا
.... دوسىڭ بولسىن.
ءسوز قۇرامىنا تالداۋ: ءجۇزىنشىمىن
ءىV «باس قاتىرعىلار»
1. ءبىرىنشى بۋىنى سان ەسىمنەن بولىپ كەلگەن ادام اتتارىن اتا.
2. جالعىز، جالقى، دارا، قوس، ەگىز سوزدەرى قاي سان ەسىمدەرمەن سينونيمدەس.
3. وڭ وقىسا دا، تەرىس وقىسا دا ماعىناسى بىردەي بولاتىن قايسى ەسىم؟
4. بەس ءىن، بەس ءىنىڭ اۋزى ءبىر ءىن. (قولعاپ)
5. قارعانىڭ سانى قانشا؟
جەتى قارعا جول جاقتا ءجۇر،
ەكى قارعا ار جاقتا ءجۇر.
ەندى ۇشەۋى قارقىلداپ وتىر،
ءانشىسىنىپ جارقىلداپ وتىر،
تاعى التاۋى تالعا قونىپ وتىر،
ەندى التاۋى جارعا قونىپ وتىر.
كوپ ەكەن ءتىپتى بۇل قارعا،
ماڭايدا قانشا ءجۇر قارعا؟
( 24 قارعا )
V وقۋلىقپەن جۇمىس
1. توپ: 468 - جاتتىعۋ
2. توپ: 469 - جاتتىعۋ
3. توپ: 470 - جاتتىعۋ
4. توپ: 466 - جاتتىعۋ
VI «كىمنىڭ قيالى ۇشقىر؟» سان ەسىمدەردەن قاتىستىرىپ ساناماق قۇراۋ. مىسالى:
ءبىر دەگەنىم - بىرلىك
ەكى دەگەن – ەرلىك
ءۇش دەگەن – ۇزدىك ت. س. س
VII ساباقتى قورىتۋ
- سان ەسىم دەگەن نە؟
- رەتتىك، ەسەپتىك سان ەسىمدەرگە مىسال ايت
- قانداي قاسيەتتى سانداردى بىلەمىز؟
VIII باعالاۋ