سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 10 ساعات بۇرىن)
ءدىنتانۋ نەگىزدەرى پانىندە ديالوگتىك وقىتۋدىڭ تيىمدىلىگى
الماتى وبلىسى، ىلە اۋدانى،
«يۋ. ا. گاگارين اتىنداگى №16 ورتا مەكتەبى
مەكتەپكە دەيىنگى شاعىن ورتالىعىمەن» مكم.
تاريح ءپانى ءمۇعالىمى ەركەبايەۆا گۇلزيرا ميرزاتاي قىزى.

«ءدىنتانۋ نەگىزدەرى» پانىندە ديالوگتىك وقىتۋدىڭ تيىمدىلىگى. شەبەر سىنىپ.
ماقساتى:
1. مۇعالىمدەرگە ءدىنتانۋ پانىندە ديالوگتىك وقىتۋ، اڭگىمەنىڭ تۇرلەرى مەن سۇراقتىڭ تۇرلەرى جايلى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ.
2. ساباق ۇردىسىندەگى ديالوگتىك وقىتۋدىڭ ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ.
3. جوعارى دارەجەلى سۇراقتاردى قۇراستىرۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ. مۇعالىمدەرگە ساباق بارىسىندا ديالوگتى ۇتىمدى پايدالانۋدى ۇيرەتۋ.
ءتۇيىندى يدەيا: ديالوگتىڭ ماڭىزىن اشۋ، ساباققا وقىتۋ نىسانى رەتىندە اڭگىمەلەسۋدى ەنگىزۋ. بارلىق وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم الۋ، ماقساتقا جەتۋ مەن سىنىپ ومىرىنە قاتىسۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ ءۇشىن ونى تۇلعا رەتىندە دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋ بولىپ تابىلادى. ديالوگ ساباقتا وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋمەن قاتار، ولاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ وسۋىنە ۇلەس قوسادى.
ساباقتا قولداناتىن ماتەريالدار:
اكت، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، پوستەر، ماركەرلەر، ءتۇرلى - ءتۇستى ستيكەرلەر.
شەبەر سىنىپ: توپپەن، جۇپپەن، جالپى ۇجىممەن جۇمىس، كورۋ جانە ەستۋ ارقىلى سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ ادىستەرى، ينتەربەلسەندى ادىستەر، رەفلەكسيا
تاپسىرمالار: وي قوزعاۋ، سۇراق قۇراۋ، پوستەر قورعاۋ، اشىق سۇراق قۇراستىرۋ، باعالاۋ، رەفلەكسيا.
شەبەرلىك سىنىبىنىڭ جۇرگىزىلۋى:
سالەمەتسىزدەرمە قۇرمەتتى ارىپتەستەر!
مەن سىزدەرمەن كەزدەسىپ، بىرلەسە جۇمىس جاسايتىنىما قۋانىشتىمىن. مۇعالىمدەرگە پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ 2 مين

كوڭىل - كۇي تۋدىرۋ.
“كوڭىل - كۇي ” سۋرەتى اتتى جاتتىعۋ. ادامنىڭ قارىم – قاتىناسى ونىڭ كوڭىل - كۇيىنەن بىلىنەدى، كوڭىل - كۇي ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسىنىڭ قۇبىلىسى. ولاي بولسا، كوڭىل - كۇيىمىزدى ءبىلىپ الايىق: تاقتاداعى گۇلگە نازار اۋدارساق. سەندەر ءاربىر ءۇيدىڭ گۇلسىڭدەر. ەندى وسى گۇلگە كوبەلەك قوندىرۋىمىز كەرەك.. مىنا قاعازدان قيىلعان كوبەلەككە ءوز كوڭىل - كۇيىمىزدى جازىپ تاقتاداعى گۇلگە قوندىرامىز. گۇلدىڭ بەتىندەگى كوڭىل كۇيلەرىڭ وتە جاقسى ەكەن. مەن سابىرلىلىقتى، جىلىلىقتى، كوڭىلدەرىڭنىڭ كۇندەي ەكەنىن كورىپ تۇرمىن. كوڭىلدى ادامداردىڭ بەت - الپەتى سۇلۋلانىپ، نۇرلانا تۇسەدى. كوڭىل - كۇي ادامعا قانات بىتىرەدى.

ساباقتىڭ ماقساتىن انىقتاۋ.
• «بۇگىنگى شەبەر سىنىپتان نە كۇتەسىز؟» - دەپ سۇراق قويامىن.
بۇگىن ءبىز سىزدەرمەن وسى شەبەر سىنىپ بارىسىندا ءدىنتانۋ نەگىزدەرى ءپانى ساباعىندا ديالوگتىك وقىتۋ تۋرالى، اڭگىمەنىڭ جانە سۇراقتىڭ تۇرلەرى تۋرالى ماعلۇمات الىپ، جوعارى دارەجەلى سۇراقتاردى قۇراستىرىپ ۇيرەنەتىن بولامىز.

وي قوزعاۋ:
1) ديالوگ دەگەنىمىز نە؟
2) ديالوگتىك وقىتۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىزدەر؟
3) اڭگىمە دەگەنىمىز نە؟
4) سۇراقتى قالاي قويۋ كەرەك؟
5) سۇراقتىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟

جاۋاپتار:
1. ديالوگ – ەكى نە بىرنەشە ادامنىڭ كەزەكتەسىپ سويلەسۋى ارقىلى بەرىلەتىن اۋىزەكى تىلدەگى ەرەكشە فورما.
ديالوگتىك اڭگىمە – بەلگىلى ءبىر تاقىرىپقا باعىتتالعان ديالوگ جۇرگىزۋگە نەگىزدەلگەن ۆەربالدى - كوممۋنيكاتيۆتىك ءادىس. ديالوگ بارىسىندا يدەيالار ەكى باعىتتا ءجۇرىپ، وقۋشىنىڭ قارقىندى ءبىلىم الۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى. ديالوگ بارىسىندا وقۋشىلار (سونداي - اق ولاردىڭ مۇعالىمدەرى) تەڭ قۇقىلى سەرىكتەستەر بولىپ تابىلادى. ولار بار كۇشتەرىن كەلىسىلگەن ناتيجە الۋعا جۇمسايدى جانە مەرسەر (2000) ايتقانداي، بىرلەسكەن ءبىلىم الۋ نەمەسە «پىكىر الماسۋ» ۇدەرىسىنە تارتىلادى.
2. ديالوگتىك وقىتۋ - ءمۇعالىمنىڭ وقۋ ماتەريالىن وقۋشىلارعا ءتۇسىندىرىپ، وقۋشىلاردىڭ سول وقۋ ماتەريالىن مەڭگەرۋى ماقساتىندا وقۋ ماتەريالىن دايىنداۋدىڭ جانە بايانداۋشى اڭگىمە جۇرگىزۋدىڭ ناقتىلى رەتتەۋشى ەرەجەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ قۇرىلعان وقىتۋ مەن وقۋ ءتاسىلى. وقۋشىلاردى ماسەلەنى (پروبلەمانى) انىقتاپ، ونى شەشۋگە يتەرمەلەيدى جانە ولاردىڭ وقۋداعى ءىس - ارەكەتتەرىن بەلسەندى ەتۋدى كوزدەيدى.
3. اڭگىمە - وقۋشىلاردىڭ وي ارەكەتىن جانداندىرۋ ماقساتىندا قولدانىلاتىن وقىتۋ تاسىلدەرىنىڭ ءبىرى؛ اڭگىمەلەسۋ ۇدەرىسىندە وقۋشىلار ءمۇعالىم قويعان جانە قۇرداستارىندا پايدا بولعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، جاڭا ءبىلىم الادى، بار بىلىمدەرىن قايتالاپ، بەكىتەدى.
4. سۇراق قويۋ ماڭىزدى داعدىلاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى، سەبەبى سۇراق دۇرىس قويىلعان جاعدايدا وقىتۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالىنا اينالادى جانە دە وقۋشىلاردىڭ وقۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، ونى جاقسارتا جانە كەڭەيتە الادى. سوندىقتان سۇراق قويۋ كەزىندە ءمۇعالىم وقۋشىنىڭ جاتتاندى جاۋاپ بەرمەي، ويلانىپ، ءوز ويىن قوسا وتىرىپ، جاۋاپ بەرەتىندەي ەتىپ قويعانى دۇرىس.
5. وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپتى تۇسىنۋىنە قول جەتكىزۋ ءۇشىن مۇعالىمدەر سۇراقتىڭ ەكى ءتۇرىن: تومەن دارەجەلى جانە جوعارى دارەجەلى سۇراقتاردى كەڭىنەن قولدانادى. وقۋشىنىڭ ءبىلىم الۋىن قولداۋ ءۇشىن سۇراق قويۋدىڭ تۇرتكى بولۋ، سىناقتان وتكىزۋ جانە باسقاعا باعىتتاۋ سياقتى ءار ءتۇرلى تاسىلدەرىن پايدالانۋعا بولادى. قۇراستىرعان سۋرەتتەرى بويىنشا توپ مۇشەلەرى ءوز ويلارىن ايتادى.

توپتارعا سيتۋاسيالىق تاپسىرمالار.
«كۋبيزم» ستراتەگياسى ارقىلى تاپسىرما بەرۋ.
تاقتادا ءماتىنى كورسەتىلەدى.
سابىن مەن ءدىن.
عيبراتتى اڭگىمەلەر.
دىننەن ەش حابارى جوق، سابىن وندىرگەننەن باسقا ەشتەڭە بىلمەيتىن ءبىر كىسى بىردە ءدىندار كىسىمەن اڭگىمەلەسىپ وتىرىپ بىلاي دەيدى:
- سەندەردىڭ سەنىمدەرىڭنەن پايداسى بولسا، ادامدارعا تەك جاقسىلىق اكەلسە، وسىنشاما جىلدار بويى دۇنيەدە جاماندىق، كۇپىرلىك قالمايتىن ەدى عوي؟!
يماندى كىسى سابىنشىنىڭ بەتىنە ءبىر قارادى دا:
— ونداي بولسا، سەن جاساعان سابىنداردىڭ دا تۇككە كەرەگى جوق. ويتكەنى، ولاردىڭ ءبىر پايداسى بولعاندا، اينالامىزدا كىر مەن لاستىق قالماس ەدى؟ — دەپ ءۋاج ايتادى.
سابىنشى دەرەۋ قارسى شىعىپ:
- ادامدار سابىن قولدانباسا مەنىڭ كىنام نە؟
- ادامدار ءدىننىڭ ءامىرىن ورىنداماسا ءدىننىڭ كىناسى نە؟ ەگەر شاريعاتتىڭ تالاپتارىنا بارلىق پەندە مويىنسۇنسا كۇللى دۇنيە باياعىدا تۇزەلگەن بولار ەدى،- دەپ ءدىندار جاۋاپ قاتادى.

1 - توپ. سىلتەمە تابۋشىلار. (ماتىندەگى نەگىزگى ويدى انىقتاپ تۇرعان، وقيعانىڭ ەڭ قىزىقتى جەرىن تاۋىپ وقيدى.)
2 - توپ. كەيىپكەرلەردى سيپاتتاۋشى. (ءار كەيىپكەردى تانىپ، سيپاتتايدى.)
3 - توپ. ىزدەنۋشىلەر. (ماتىنگە قاتىستى قوسىمشا اقپارات ۇسىنادى.)
4 - توپ. دانەكەر توپ. (ماتىندەگى وقيعانى قازىرگى ومىرمەن بايلانىستىرۋ.)
5 - توپ. ءسوز تاپقىشتار توبى. (ماتىنگە سايكەس ماقال - ماتەل، ناقىل سوزدەر تابۋ.)
6 - توپ. بەينەلەۋشى، سۋرەتتەۋشى توپ. (كەيىپكەرلەردىڭ سۋرەتتەرىن، سولارعا قاتىستى ءىس - ارەكەتتەرىنىڭ سۋرەتىن سالادى.)
ءار توپ ءوز تاپسىرماسىن پوستەردە ورىندايدى. توپتاردىڭ جاۋاپتارىن تىڭداۋ.

ويتولعاۋ.
«سىر ساندىق» ستراتەگياسى بويىنشا:
1. بۇگىنگى ماتىننەن ەستە قالعان 5 زاتتىڭ اتىن جازۋ.
2. وسى اتالعان زاتتاردىڭ ىشىنەن ساعان قاتتى ۇناعان بىرەۋىن بەلگىلەپ، سولار تۋرالى تولىعىراق مالىمەت جاز.

رەفلەكسيا. 5 مين. «تاۋ رەفلەكسياسى». مىنا سۋرەتتەگى تاۋدى «ديالوگتىك وقىتۋ» دەپ الساق، سىزدەر وسى تاقىرىپ بويىنشا ءوزىڭىزدى تاۋدىڭ قاي جەرىندەمىن دەپ ەسەپتەيسىزدەر؟ مىنە، وسىعان سايكەس، الدارىڭىزدا جاتقان ستيكەرلەرگە شەبەر سىنىپ بويىنشا نە تۇسىنگەنىڭىزدى، ەكى ءساتتى كەزەڭدى، ءبىر ۇسىنىسىڭىزدى جازىپ، تاۋدىڭ سۋرەتىنە جابىستىرىڭىز.
قاتىسۋشى مۇعالىمدەر تۇسىنگەنىن ستيكەرلەرگە جازادى جانە وزدەرىنە ۇناعان 2 ءساتتى كەزەڭدى، 1 ۇسىنىس - تىلەگىن جازىپ، تاۋدىڭ سۋرەتىنە جابىستىرادى.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما