- 05 ناۋ. 2024 00:57
- 204
دارابوز (قايتالاۋ)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ. «دارابوز»
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ىلگەرى دامۋىن انىقتاۋدا جوبالاۋ جانە جەكە توپتىق ارەكەت تۇرلەرى، ءارتۇرلى اقپارات پايدالانۋ
ارقىلى بىلىمدەرىن باعالاۋ. دارابوزدى انىقتاۋ.
سايىس مىناداي كەزەڭدەردەن تۇرادى:
1. بارلىق وقۋشىدان تەست الۋ
2. «بايگە». «مەنەن سۇراق، سىزدەن جاۋاپ»
3. «پوليگلوت»
4. «ىزدەن، ويلان، تاپ!»
5. سۋرەتكە سيپاتتاما بەرۋ. (تابليسا بويىنشا)
6. «جورعا»
ساباقتىڭ ءتۇرى: سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سايىس، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كەستە، سىزبا، كەپپەشوپتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
1 - كەزەڭنەن جوعارى بالل جيناعاندار 2 - كەزەڭگە قاتىسادى.
2 - كەزەڭ: «بايگە». «مەنەن سۇراق، سىزدەن جاۋاپ!»
(ءاربىر جاۋاپقا 10 ۇپاي بەرىلەدى)
1. كلەتكانى زەرتتەيتىن عىلىم (سيتولوگيا)
2. كلەتكانى اشقان عالىم (ر. گۋك)
3. جارىق ميكروسكوبىن ويلاپ تاپقان عالىمدار (اكەلى - بالالى يانسيندەر )
4. ميكروسكوپتىڭ كورۋ تۇتىگىنەن كەيىن ورنالاسقان بولىگى (وبەكتيۆ)
5. جاسۋشانىڭ بولىكتەرىن زاقىمداۋدان قورعايتىن بولىگى (قابىقشا)
6. ساباقتىڭ قاي بولىگىندە توز قاباتى ورنالاسادى؟ (قابىقتا)
7. ءتىن قاباتى ساباققا قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (مىقتىلىق، بەرىكتىك )
8. باقباق، جولجەلكەن، پياز، قىرىققابات قانداي ساباقتى وسىمدىكتەر (قىسقارعان)
9. وتە ءالسىز، جەر باۋىرلاپ جاتاتىن ساباقتار (جەلى نەمەسە جاتاعان)
10. قابىق پەن سۇرەكتىڭ اراسىندا ورنالاسادى (كامبيي)
3 - كەزەڭ: «پوليگلوت». وقۋشىلارعا جۇمباقتار بەرىلەدى. شەشۋىن ورىسشا، قازاقشا، اعىلشىنشا ايتۋى ءتيىس.
(تولىق جاۋاپقا 20 ۇپاي، جارتىلاي جاۋاپقا 10 ۇپاي بەرىلەدى.)
1. جاندى موتور سىنبايدى،
كۇنى – ءتۇنى تىنبايدى.
تارام - تارام بار عالام
ايقىش - ۇيقىش شىرعالاڭ.
كەيدە ونىڭ ءجۇرىسىن
دارىگەرلەر تىڭداعان (جۇرەك – سەردسە - heart)
2. تولعان اعىس توقتاسا
جوعالادى بىرگە ادام (قانتامىر - كروۆەنوسنىي سوسۋد - blood)
3. دەنساۋلىق ءۇشىن قاجەتتى ءومىر وزەگى (اۋا – ۆوزدۋح - air)
4. كۇمبىر - كۇمبىر قاراعاش،
قارتايعانشا جارادىڭ ( قۇلاق – ۋحو - ears)
5. ءۇي ىشىندە وتىز باتىر،
كىرگەندەردى وتاپ، تۋراپ جاتىر (ءتىس – زۋبى - teeth)
4 - كەزەڭ «ىزدەن، ويلان؛ تاپ!»
ۇپايى كوپ وقۋشى 1 - ءشى جاۋاپ بەرەدى. ادام اعزاسىنىڭ قۇرىلىسىنىڭ
جولىن شولۋ.
20 ( وڭ) تۇقىم قۋالاۋ قاسيەتىن ساقتايتىن ءجىپ تاياقشا ءتارىزدى ءتۇزىلىس. (حروموسوما)
20 (ورتا) باستىڭ جۇپ سۇيەكتەرى. (توبە، ساماي، بەت سۇيەكتەرى)
20 (سول) تاق ساندى باس سۇيەگى. (ماڭداي، شۇيدە، تومەنگى جاق، ءتىل استى)
30 (وڭ) باس سۇيەگى قانشا سۇيەكتەن قۇرالعان. (23)
30 (ورتا) ىشكى سەكرەسيا بەزدەرى. ادام ىلعي شولدەپ جۇرەدى، كىشى دارەتى بۇزىلادى. بۇل قانداي اۋرۋ؟ (قانت ديابەتى)
30 (سول) فوتوسينتەز بەن تىنىس الۋدىڭ ايىرماشىلىعى نەدە؟ (فوتوسينتەزدە - بەيورگانيكالىق زاتتاردان ورگانيكالىق زات تۇزەدى،
ال تىنىس الۋدا وتتەگىنى ءسىڭىرىپ كومىرقىشقىل گازىن بولەدى)
40 (وڭ) ساباقتىڭ بولىمدەرى. (قابىق، كامبيي، سۇرەك، وزەك)
40 (ورتا) قابىرشاققا اينالعان جاپىراقتار. (بۇرشىك، تامىرساباق، قابىقشا)
40 (سول) كۇنباعىستا، گۇلكەكىرەنىڭ گۇل شوعىرىنداعى شەتىندەگى گۇلدەر نەگە جەمىس بەرمەيدى؟ (گۇلدەر جىنىسسىز بولعاندىقتان)
5 - كەزەڭ. سۋرەتكە سيپاتتاما بەرۋ. (تابليسا بويىنشا)
1. جۇرەك
2. جۇيكە ۇلپاسى
3. بۇلشىق ەت
4. سۇيەك
5. قۇلاق
6 - كەزەڭ. «جورعا»
1 مينۋتتا جاۋاپ بەرگەنشە 10 ۇپاي قويىلادى.
1. جۇرەكتىڭ ورتاڭعى قاباتى (ميوكارد)
2. ورگانيكالىق زاتتار سۇيەككە قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (يىلگىشتىك، سەرپىمدىلىك)
3. مينەرالدىق زاتتار سۇيەككە قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (قاتتىلىق)
4. ادامنىڭ جاسى ۇلعايعاندا سۇيەكتە قانداي زاتتار كوبەيەدى؟ (مينەرالدىق)
5. تۇتىكتى سۇيەكتەر قايدا ورنالاسقان؟ (اياق - قول)
6. قىسقا ەتتەرگە جاتاتىندار (ومىرتقا، قابىرعا اراسى)
7. بۇلشىق ەتتىڭ قاجۋىن، جيىرىلۋ ىرعاعىن زەرتتەگەن عالىم (ي. م. سەچەنوۆ)
8. تەڭىزدىڭ ەڭ تەرەڭىندە بولاتىن بالدىر (لاميناريا)
9. قاعاز وندىرىسىندە پايدالانىلاتىن بالدىر (كلادافورا)
10. كوپجاسۋشالى ءجىپ ءتارىزدى بالدىر (ۋلوتريكس)
قورىتىندىلاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ىلگەرى دامۋىن انىقتاۋدا جوبالاۋ جانە جەكە توپتىق ارەكەت تۇرلەرى، ءارتۇرلى اقپارات پايدالانۋ
ارقىلى بىلىمدەرىن باعالاۋ. دارابوزدى انىقتاۋ.
سايىس مىناداي كەزەڭدەردەن تۇرادى:
1. بارلىق وقۋشىدان تەست الۋ
2. «بايگە». «مەنەن سۇراق، سىزدەن جاۋاپ»
3. «پوليگلوت»
4. «ىزدەن، ويلان، تاپ!»
5. سۋرەتكە سيپاتتاما بەرۋ. (تابليسا بويىنشا)
6. «جورعا»
ساباقتىڭ ءتۇرى: سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سايىس، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كەستە، سىزبا، كەپپەشوپتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
1 - كەزەڭنەن جوعارى بالل جيناعاندار 2 - كەزەڭگە قاتىسادى.
2 - كەزەڭ: «بايگە». «مەنەن سۇراق، سىزدەن جاۋاپ!»
(ءاربىر جاۋاپقا 10 ۇپاي بەرىلەدى)
1. كلەتكانى زەرتتەيتىن عىلىم (سيتولوگيا)
2. كلەتكانى اشقان عالىم (ر. گۋك)
3. جارىق ميكروسكوبىن ويلاپ تاپقان عالىمدار (اكەلى - بالالى يانسيندەر )
4. ميكروسكوپتىڭ كورۋ تۇتىگىنەن كەيىن ورنالاسقان بولىگى (وبەكتيۆ)
5. جاسۋشانىڭ بولىكتەرىن زاقىمداۋدان قورعايتىن بولىگى (قابىقشا)
6. ساباقتىڭ قاي بولىگىندە توز قاباتى ورنالاسادى؟ (قابىقتا)
7. ءتىن قاباتى ساباققا قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (مىقتىلىق، بەرىكتىك )
8. باقباق، جولجەلكەن، پياز، قىرىققابات قانداي ساباقتى وسىمدىكتەر (قىسقارعان)
9. وتە ءالسىز، جەر باۋىرلاپ جاتاتىن ساباقتار (جەلى نەمەسە جاتاعان)
10. قابىق پەن سۇرەكتىڭ اراسىندا ورنالاسادى (كامبيي)
3 - كەزەڭ: «پوليگلوت». وقۋشىلارعا جۇمباقتار بەرىلەدى. شەشۋىن ورىسشا، قازاقشا، اعىلشىنشا ايتۋى ءتيىس.
(تولىق جاۋاپقا 20 ۇپاي، جارتىلاي جاۋاپقا 10 ۇپاي بەرىلەدى.)
1. جاندى موتور سىنبايدى،
كۇنى – ءتۇنى تىنبايدى.
تارام - تارام بار عالام
ايقىش - ۇيقىش شىرعالاڭ.
كەيدە ونىڭ ءجۇرىسىن
دارىگەرلەر تىڭداعان (جۇرەك – سەردسە - heart)
2. تولعان اعىس توقتاسا
جوعالادى بىرگە ادام (قانتامىر - كروۆەنوسنىي سوسۋد - blood)
3. دەنساۋلىق ءۇشىن قاجەتتى ءومىر وزەگى (اۋا – ۆوزدۋح - air)
4. كۇمبىر - كۇمبىر قاراعاش،
قارتايعانشا جارادىڭ ( قۇلاق – ۋحو - ears)
5. ءۇي ىشىندە وتىز باتىر،
كىرگەندەردى وتاپ، تۋراپ جاتىر (ءتىس – زۋبى - teeth)
4 - كەزەڭ «ىزدەن، ويلان؛ تاپ!»
ۇپايى كوپ وقۋشى 1 - ءشى جاۋاپ بەرەدى. ادام اعزاسىنىڭ قۇرىلىسىنىڭ
جولىن شولۋ.
20 ( وڭ) تۇقىم قۋالاۋ قاسيەتىن ساقتايتىن ءجىپ تاياقشا ءتارىزدى ءتۇزىلىس. (حروموسوما)
20 (ورتا) باستىڭ جۇپ سۇيەكتەرى. (توبە، ساماي، بەت سۇيەكتەرى)
20 (سول) تاق ساندى باس سۇيەگى. (ماڭداي، شۇيدە، تومەنگى جاق، ءتىل استى)
30 (وڭ) باس سۇيەگى قانشا سۇيەكتەن قۇرالعان. (23)
30 (ورتا) ىشكى سەكرەسيا بەزدەرى. ادام ىلعي شولدەپ جۇرەدى، كىشى دارەتى بۇزىلادى. بۇل قانداي اۋرۋ؟ (قانت ديابەتى)
30 (سول) فوتوسينتەز بەن تىنىس الۋدىڭ ايىرماشىلىعى نەدە؟ (فوتوسينتەزدە - بەيورگانيكالىق زاتتاردان ورگانيكالىق زات تۇزەدى،
ال تىنىس الۋدا وتتەگىنى ءسىڭىرىپ كومىرقىشقىل گازىن بولەدى)
40 (وڭ) ساباقتىڭ بولىمدەرى. (قابىق، كامبيي، سۇرەك، وزەك)
40 (ورتا) قابىرشاققا اينالعان جاپىراقتار. (بۇرشىك، تامىرساباق، قابىقشا)
40 (سول) كۇنباعىستا، گۇلكەكىرەنىڭ گۇل شوعىرىنداعى شەتىندەگى گۇلدەر نەگە جەمىس بەرمەيدى؟ (گۇلدەر جىنىسسىز بولعاندىقتان)
5 - كەزەڭ. سۋرەتكە سيپاتتاما بەرۋ. (تابليسا بويىنشا)
1. جۇرەك
2. جۇيكە ۇلپاسى
3. بۇلشىق ەت
4. سۇيەك
5. قۇلاق
6 - كەزەڭ. «جورعا»
1 مينۋتتا جاۋاپ بەرگەنشە 10 ۇپاي قويىلادى.
1. جۇرەكتىڭ ورتاڭعى قاباتى (ميوكارد)
2. ورگانيكالىق زاتتار سۇيەككە قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (يىلگىشتىك، سەرپىمدىلىك)
3. مينەرالدىق زاتتار سۇيەككە قانداي قاسيەت بەرەدى؟ (قاتتىلىق)
4. ادامنىڭ جاسى ۇلعايعاندا سۇيەكتە قانداي زاتتار كوبەيەدى؟ (مينەرالدىق)
5. تۇتىكتى سۇيەكتەر قايدا ورنالاسقان؟ (اياق - قول)
6. قىسقا ەتتەرگە جاتاتىندار (ومىرتقا، قابىرعا اراسى)
7. بۇلشىق ەتتىڭ قاجۋىن، جيىرىلۋ ىرعاعىن زەرتتەگەن عالىم (ي. م. سەچەنوۆ)
8. تەڭىزدىڭ ەڭ تەرەڭىندە بولاتىن بالدىر (لاميناريا)
9. قاعاز وندىرىسىندە پايدالانىلاتىن بالدىر (كلادافورا)
10. كوپجاسۋشالى ءجىپ ءتارىزدى بالدىر (ۋلوتريكس)
قورىتىندىلاۋ.