ەمدىك شوپتەر
ءبىلىم سالاسى: «تانىم»، «دەنساۋلىق»،«قاتىناس»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تاقىرىبى: «ەمدىك شوپتەر»
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا ەمدىك شوپتەردىڭ، شيپالىق قاسيەتتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتىپ، تاني بىلۋگە، ءارقايسىسىن دۇرىس اتاۋعا جانە پايدالانۋ جولدارىن ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ديداكتيكالىق ماتەريالدار، تانىمدىق تاپسىرمالار ارقىلى بالالاردىڭ دۇنيەتانىمىن شىعارماشىلىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن، قيالىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردى ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، تۋعان جەردىڭ تابيعاتىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەۋ.
قۇرالدار: سلايد، تىرەك سىزبالار، بۇلشىق ەتتەرگە ارنالعان جاتتىعۋلار، ەمدىك شوپتەردىڭ سۋرەتتەرى، ديداكتيكالىق ويىندار، تاجىريبە جاساۋعا كەرەكتى قۇرالدار.
بالالار مەن سەندەردى سەرۋەنگە شاقىرامىن. ءبىز پايدالى ىسپەن اينالىسامىز.
تابيعات اناعا كومەكتەسۋدى ۇيرەنەمىز جان - جاققا قاراڭدارشى تابيعات قانداي كەرەمەت! تابيعات اناعا ريزاشىلىعىمىزدى بىلدىرەيىك.
كۇن، ساۋلە شاشىپ، جارقىراعانىڭ ءۇشىن راقمەت!
جەر، دەم بەرىپ، كۇش قوسقانىڭ ءۇشىن راقمەت!
اسپان، تازا اۋا بەرگەنىڭ ءۇشىن راقمەت!
سۋ، ءومىردىڭ ءنارى بولعانىڭ ءۇشىن راقمەت!
بالالار تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
ءيا، تابيعات اينالامىزدا قورشاعان الەم، ال ادامدار ومىردەگى ەڭ كەرەمەت، ەڭ اقىلدى جاراتىلىس.
سوندىقتان ادامدار تابيعاتقا جاۋاپتى.
ءبىز تابيعاتتى لاستاماي ونى كۇتىپ، باپتاۋىمىز سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋىمىز كەرەك.
بالالار ءبىز جاسىل الەم ستۋدياسىنا كەلدىك.
ءتىلشى: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى تەلەكورەمەندەر.؟ بىزدە بۇگىن قوناقتا «تابيعات بارلاۋشىلارى»
سالەمەتسىزدەر مە؟ «جاسىل الەم» ستۋدياسىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
تابيعات بارلاۋشىلارى ءوز جۇمىستارىڭىزبەن بولىسە كەتسەڭىزدەر!
ءبىز تابيعات بارلاۋشىلارىمىز تابيعات اناعا كومەكتەسەمىز جانە ادامدارعا پايدالى ەمدىك شوپتەردى دارۋمەندەردى زەرتتەيمىز.
ءتىلشى: سولار تۋرالى ايتىپ وتسەڭىزدەر.
تۇيمەداعى: انگينا اۋىز قۋىسىنىڭ اۋرۋلارىنىڭ قابىنۋعا قارسى انتيسەپتيكالىق زات رەتىندە. سونداي اق گاستريتتە، اسقازان، ىشەك اۋرۋلارىنا قارسى قولدانىلدى.
ب ا ق - ب ا ق: ءشوپتىڭ جاپىراعى، تامىرى ءدارى - دارمەك جاساۋ ءۇشىن قولدانىلادى. ونىڭ تامىرىنان جاسالعان تۇنبا ادامنىڭ تابەتىن اشادى.
ەمەن: جاس اعاشتارىنىڭ قابىعى مەن بۇتاقتارىنىڭ قايناتىلعان سۇزبەسىن تىنىس جولدارىن تازارتۋعا، اۋىز جانە تاماق شايۋعا قولدانادى.
جارناما: سەرگىتۋ ءساتى.
سارىمساق: ەرتە ۋاقىتتان بەرى تىنىس جولدارى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ، ىشەك جانە اسقازان بۇزىلۋدان ساقتايتىن ەمدىك قۇرال رەتىندە پايدالانىلىپ كەلەدى.
جولجەلكەن: كوپ جىلدىق وسىمدىك.
جاپىراقتارى سىنباۋ ءۇشىن جەرگە وتە جاقىن وسەدى. قايناتپاسى اسقازاندى تازارتادى، جوتەلدى قويعىزادى. ورتا ازيادا جولجەلكەندى قان توقتاتۋعا، ۋكراينادا ارانىڭ، جىلاننىڭ شاعىپ العانىنا قارسى قولدانادى.
الوە: بۇل وڭتۇستىك افريكادان تاراعان، سوندىقتان ول بولمەلەردە عانا وسىرىلەدى. ونى جارالانعان، كۇيگەن، ۇسىگەن جاعدايلاردا دەنەگە تارتادى جانە سۋىق تيگەن كەزدە بالمەن ارالاستىرىپ، مۇرىنعا تامىزادى.
جارناما: ديداكتيكالىق ويىن: «دۇرىس اجىراتا ءبىل»
يتمۇرىن: جەمىسىنىڭ قۇرامىندا ەمدىك زاتتار، س، ك، ر، ە، ۆ توبىنداعى دارۋمەندەر، كاروتين، قانت، ليمون، الما قىشقىلدارى، ازداعان مولشەردە بەلوك، ماي، گليكوزيدتەر بار. يتمۇرىن جەمىسى، تۇنباسى مالعا دا، ادامعا دا وتە پايدالى.
وگەيشوپ: قازاقستاندا كوپ كەزدەسەتىن جابايى وسىمدىك. تۇنباسى مەن قايناعان سۋى قاقىرىق تۇسىرەتىن جانە تەرلەتەتىن ءدارى رەتىندە قولدانىلادى.
جارناما: « ءسوز جۇمباق»
ورتەسەن دە وشىرمەيدى،
نە توت باسىپ شىرىەيدى.
ءون بويىنا سۋ سىڭبەيدى
ىلعال تارتىپ ىرىمەيدى.
( تاس)
وڭتۇستىك افريكادان تاراعان بولمەدە وسىرىلەدى
( الوە)
كوكتەم مەن جازدا باسىنا سارى قالپاق كيەدى. كۇزگە قاراي قالپاعى ۇشىپ كەتەدى.
(ب ا ق ب ا ق)
باعالى دارۋمەندەرگە باي وسىمدىك
(يتمۇرىن)
مىقتى شىرىمەس،
جاسايدى ودان كەمەنى.
(بالقاراعاي)
كراپيۆانىڭ قازاقشا اتى.
(قالاقاي)
شالعىندا تۇرعان قىزداردىڭ
كوزى التىن، قاباعى اق.
(تۇيمەداعى)
ءتىلشى: تابيعاتقا بايلانىستى تىيىم سوزدەردى بىلەسىزدەر مە؟
كوك ءشوپتى جۇلما،
اعاشتى سىندىرما.
كوك المانى ۇزبە
ءوزى ۇزىلەر كۇزدە.
گۇلدى ۇزبە
كوكتى تاپتاما.
تابيعاتتىڭ تازالىعىن ساقتاساق، قورعاساق ءوز دەنساۋلىعىمىزدى ساقتاعانىمىز ەكەنىن بىلەمىز. ءبىز تابيعاتتان نە ۇيرەندىك؟
- مەن كۇننەن مەيىرىمدىلىكتى ۇيرەندىم.
- مەن قۇستاردان ءان سالۋدى ۇيرەندىم.
- مەن كوبەلەكتەن ادەمىلىكتى كورىپ، ۇيرەندىم.
- مەن جەردەن توزىمدىلىكتى ۇيرەندىم.
- مەن سۋدان تازالىقتى ۇيرەندىم.
«ءبىز مەيىرىمدىلىكتى تابيعاتتان ۇيرەندىك»
بالالار كۇنگە، جەرگە، سۋعا جالپى ءبىزدى قورشاعان تابيعاتقا ادامداردىڭ دەنساۋلىق ءۇشىن جاساعان جومارت سىيلىعى ءۇشىن العىس ايتايىق.
ءتىلشى: بىزبەن ويلارىڭىزدى بولىسكەندەرىڭىزگە راقمەت!
سىزدەرمەن بىرگە بولعان ايىم قايىر قىزى جانە تابيعات بارلاۋشىلارى.
تابيعاتتىڭ بەرگەن سىيىنا رازى بولىپ ءارقاشان دەندەرىڭىز ساۋ بولسىن، اۋىرماڭىزدار.
ساباقتى قورىتۋ.
تابيعاتقا قامقور بوپ،
بايلىعىن ءبىز قورعايىق.
ادەپتى دە ءتارتىپتى بوپ،
جاقسىلىقتى قولدايىق.
بالالار ولەڭ سوزىمەن ايتىپ ورىندايدى
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تاقىرىبى: «ەمدىك شوپتەر»
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا ەمدىك شوپتەردىڭ، شيپالىق قاسيەتتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتىپ، تاني بىلۋگە، ءارقايسىسىن دۇرىس اتاۋعا جانە پايدالانۋ جولدارىن ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ديداكتيكالىق ماتەريالدار، تانىمدىق تاپسىرمالار ارقىلى بالالاردىڭ دۇنيەتانىمىن شىعارماشىلىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن، قيالىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردى ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، تۋعان جەردىڭ تابيعاتىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەۋ.
قۇرالدار: سلايد، تىرەك سىزبالار، بۇلشىق ەتتەرگە ارنالعان جاتتىعۋلار، ەمدىك شوپتەردىڭ سۋرەتتەرى، ديداكتيكالىق ويىندار، تاجىريبە جاساۋعا كەرەكتى قۇرالدار.
بالالار مەن سەندەردى سەرۋەنگە شاقىرامىن. ءبىز پايدالى ىسپەن اينالىسامىز.
تابيعات اناعا كومەكتەسۋدى ۇيرەنەمىز جان - جاققا قاراڭدارشى تابيعات قانداي كەرەمەت! تابيعات اناعا ريزاشىلىعىمىزدى بىلدىرەيىك.
كۇن، ساۋلە شاشىپ، جارقىراعانىڭ ءۇشىن راقمەت!
جەر، دەم بەرىپ، كۇش قوسقانىڭ ءۇشىن راقمەت!
اسپان، تازا اۋا بەرگەنىڭ ءۇشىن راقمەت!
سۋ، ءومىردىڭ ءنارى بولعانىڭ ءۇشىن راقمەت!
بالالار تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
ءيا، تابيعات اينالامىزدا قورشاعان الەم، ال ادامدار ومىردەگى ەڭ كەرەمەت، ەڭ اقىلدى جاراتىلىس.
سوندىقتان ادامدار تابيعاتقا جاۋاپتى.
ءبىز تابيعاتتى لاستاماي ونى كۇتىپ، باپتاۋىمىز سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋىمىز كەرەك.
بالالار ءبىز جاسىل الەم ستۋدياسىنا كەلدىك.
ءتىلشى: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى تەلەكورەمەندەر.؟ بىزدە بۇگىن قوناقتا «تابيعات بارلاۋشىلارى»
سالەمەتسىزدەر مە؟ «جاسىل الەم» ستۋدياسىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
تابيعات بارلاۋشىلارى ءوز جۇمىستارىڭىزبەن بولىسە كەتسەڭىزدەر!
ءبىز تابيعات بارلاۋشىلارىمىز تابيعات اناعا كومەكتەسەمىز جانە ادامدارعا پايدالى ەمدىك شوپتەردى دارۋمەندەردى زەرتتەيمىز.
ءتىلشى: سولار تۋرالى ايتىپ وتسەڭىزدەر.
تۇيمەداعى: انگينا اۋىز قۋىسىنىڭ اۋرۋلارىنىڭ قابىنۋعا قارسى انتيسەپتيكالىق زات رەتىندە. سونداي اق گاستريتتە، اسقازان، ىشەك اۋرۋلارىنا قارسى قولدانىلدى.
ب ا ق - ب ا ق: ءشوپتىڭ جاپىراعى، تامىرى ءدارى - دارمەك جاساۋ ءۇشىن قولدانىلادى. ونىڭ تامىرىنان جاسالعان تۇنبا ادامنىڭ تابەتىن اشادى.
ەمەن: جاس اعاشتارىنىڭ قابىعى مەن بۇتاقتارىنىڭ قايناتىلعان سۇزبەسىن تىنىس جولدارىن تازارتۋعا، اۋىز جانە تاماق شايۋعا قولدانادى.
جارناما: سەرگىتۋ ءساتى.
سارىمساق: ەرتە ۋاقىتتان بەرى تىنىس جولدارى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ، ىشەك جانە اسقازان بۇزىلۋدان ساقتايتىن ەمدىك قۇرال رەتىندە پايدالانىلىپ كەلەدى.
جولجەلكەن: كوپ جىلدىق وسىمدىك.
جاپىراقتارى سىنباۋ ءۇشىن جەرگە وتە جاقىن وسەدى. قايناتپاسى اسقازاندى تازارتادى، جوتەلدى قويعىزادى. ورتا ازيادا جولجەلكەندى قان توقتاتۋعا، ۋكراينادا ارانىڭ، جىلاننىڭ شاعىپ العانىنا قارسى قولدانادى.
الوە: بۇل وڭتۇستىك افريكادان تاراعان، سوندىقتان ول بولمەلەردە عانا وسىرىلەدى. ونى جارالانعان، كۇيگەن، ۇسىگەن جاعدايلاردا دەنەگە تارتادى جانە سۋىق تيگەن كەزدە بالمەن ارالاستىرىپ، مۇرىنعا تامىزادى.
جارناما: ديداكتيكالىق ويىن: «دۇرىس اجىراتا ءبىل»
يتمۇرىن: جەمىسىنىڭ قۇرامىندا ەمدىك زاتتار، س، ك، ر، ە، ۆ توبىنداعى دارۋمەندەر، كاروتين، قانت، ليمون، الما قىشقىلدارى، ازداعان مولشەردە بەلوك، ماي، گليكوزيدتەر بار. يتمۇرىن جەمىسى، تۇنباسى مالعا دا، ادامعا دا وتە پايدالى.
وگەيشوپ: قازاقستاندا كوپ كەزدەسەتىن جابايى وسىمدىك. تۇنباسى مەن قايناعان سۋى قاقىرىق تۇسىرەتىن جانە تەرلەتەتىن ءدارى رەتىندە قولدانىلادى.
جارناما: « ءسوز جۇمباق»
ورتەسەن دە وشىرمەيدى،
نە توت باسىپ شىرىەيدى.
ءون بويىنا سۋ سىڭبەيدى
ىلعال تارتىپ ىرىمەيدى.
( تاس)
وڭتۇستىك افريكادان تاراعان بولمەدە وسىرىلەدى
( الوە)
كوكتەم مەن جازدا باسىنا سارى قالپاق كيەدى. كۇزگە قاراي قالپاعى ۇشىپ كەتەدى.
(ب ا ق ب ا ق)
باعالى دارۋمەندەرگە باي وسىمدىك
(يتمۇرىن)
مىقتى شىرىمەس،
جاسايدى ودان كەمەنى.
(بالقاراعاي)
كراپيۆانىڭ قازاقشا اتى.
(قالاقاي)
شالعىندا تۇرعان قىزداردىڭ
كوزى التىن، قاباعى اق.
(تۇيمەداعى)
ءتىلشى: تابيعاتقا بايلانىستى تىيىم سوزدەردى بىلەسىزدەر مە؟
كوك ءشوپتى جۇلما،
اعاشتى سىندىرما.
كوك المانى ۇزبە
ءوزى ۇزىلەر كۇزدە.
گۇلدى ۇزبە
كوكتى تاپتاما.
تابيعاتتىڭ تازالىعىن ساقتاساق، قورعاساق ءوز دەنساۋلىعىمىزدى ساقتاعانىمىز ەكەنىن بىلەمىز. ءبىز تابيعاتتان نە ۇيرەندىك؟
- مەن كۇننەن مەيىرىمدىلىكتى ۇيرەندىم.
- مەن قۇستاردان ءان سالۋدى ۇيرەندىم.
- مەن كوبەلەكتەن ادەمىلىكتى كورىپ، ۇيرەندىم.
- مەن جەردەن توزىمدىلىكتى ۇيرەندىم.
- مەن سۋدان تازالىقتى ۇيرەندىم.
«ءبىز مەيىرىمدىلىكتى تابيعاتتان ۇيرەندىك»
بالالار كۇنگە، جەرگە، سۋعا جالپى ءبىزدى قورشاعان تابيعاتقا ادامداردىڭ دەنساۋلىق ءۇشىن جاساعان جومارت سىيلىعى ءۇشىن العىس ايتايىق.
ءتىلشى: بىزبەن ويلارىڭىزدى بولىسكەندەرىڭىزگە راقمەت!
سىزدەرمەن بىرگە بولعان ايىم قايىر قىزى جانە تابيعات بارلاۋشىلارى.
تابيعاتتىڭ بەرگەن سىيىنا رازى بولىپ ءارقاشان دەندەرىڭىز ساۋ بولسىن، اۋىرماڭىزدار.
ساباقتى قورىتۋ.
تابيعاتقا قامقور بوپ،
بايلىعىن ءبىز قورعايىق.
ادەپتى دە ءتارتىپتى بوپ،
جاقسىلىقتى قولدايىق.
بالالار ولەڭ سوزىمەن ايتىپ ورىندايدى