ەر، ەرلىك، باتىرلىق تۋرالى ماقال-ماتەلدەر
ەرلىك بىلەكتە ەمەس، جۇرەكتە.
*** *** *** ***
ەل باردا، ەر قور بولماس،
ەر باردا، ەل قور بولماس.
*** *** *** ***
باتىردى جاۋدا، شەشەندى داۋدا سىنا.
*** *** *** ***
باتىردان — ساۋعا،
اڭشىدان — سىرالعى.
*** *** *** ***
ەردىڭ قۇنى — ءجۇز تۇيە،
كوزدىڭ قۇنى — ەلۋ تايلاق.
*** *** *** ***
باتىر بولساڭ — جاۋىڭا نايزاڭ ءتيسىن،
باي بولساڭ — ەلىڭە پايداڭ ءتيسىن.
*** *** *** ***
مەرگەن قورعانىستا تىرەنىش،
شابۋىلدا سۇيەنىش.
*** *** *** ***
مەرگەننىڭ كوزى دە مەرگەن،
قولى دا مەرگەن.
*** *** *** ***
ەلىڭدى سۇيسەڭ ەرلىك ىستەيسىڭ.
*** *** *** ***
قىلىشتى قورقاقتى،
سويىلدى باتىر سوعىپ الادى.
*** *** *** ***
ەڭبەك ەرلىككە جەتكىزەر،
ەرلىك ەلدىككە جەتكىزەر.
*** *** *** ***
باتىرعا وق دارىمايدى،
باتىلعا جاۋ جولامايدى.
*** *** *** ***
جاۋىنگەرگە جارا دا جاراسادى.
*** *** *** ***
قاھارلى قامال بۇزادى.
*** *** *** ***
تىزەرلەپ ءجۇرىپ تۇڭىلتكەننەن،
تىك ءجۇرىپ ولگەن ارتىق.
*** *** *** ***
قورقاقتىڭ قاتىنى بولعانشا،
باتىردىڭ جەسىرى بول.
*** *** *** ***
ەرلىكتىڭ شارتى — وزىنە سەنگەندىك.
*** *** *** ***
شاپشاڭ جۇرگەنگە شاڭ جۇقپاس.
*** *** *** ***
ايلالى باتىر الدىرماس.
*** *** *** ***
ەر ساسقاندا بەلگىلى،
ات شاپقاندا بەلگىلى.
*** *** *** ***
باتىرعا تاياق تا — جاراق.
*** *** *** ***
وتىزىڭدا وردا بۇزباساڭ،
قىرقىڭدا قىرىپ كەلدىم دەگەنىڭە ەشكىم سەنبەيدى.
*** *** *** ***
الىسساڭ اتاڭ دا بولسا جىق.
*** *** *** ***
وتقا سالىپ ەرىتسەڭ دە،
التىن ءسىرا جەز بولماس.
اياققا شىلعاۋ قىلساڭ دا،
اسىل جىبەك ءبوز بولماس.
*** *** *** ***
جاۋعا جالىنبا،
دوسقا تارىلما.
*** *** *** ***
تاۋەكەل ەت تە تاس جۇت،
اجال جەتپەي ولمەك جوق.
*** *** *** ***
تاباق تاماعىمەن جاراستى،
باتىر جاراعىمەن جاراستى.
*** *** *** ***
باتىرلىق ايقاستا تانىلار.
*** *** *** ***
شەشىنگەن سۋدان تايىنباس.
*** *** *** ***
قاشپاق بولساڭ زىمىرا.
*** *** *** ***
تاۋەكەلسىز ءىس بىتپەيدى،
تاۋەكەل ەتپەگەن ارىقتان وتپەيدى.
*** *** *** ***
ەر جولداسى — تاۋەكەل.
*** *** *** ***
وجەت ولىمنەن قايمىقپاس.
*** *** *** ***
كۇش باتىلدىققا ەرەدى.
*** *** *** ***
تاۋەكەلدىڭ كەمەسى سۋعا كەتپەيدى.
*** *** *** ***
بولات بۇگىلمەس، شورت سىنار.
*** *** *** ***
ۋايىم ءتۇبى تۇڭعيىق،
باتاسىڭ دا كەتەسىڭ.
تاۋەكەل ءتۇبى جەل قايىق،
مىنەسىڭ دە وتەسىڭ.
*** *** *** ***
اتى اتالماعان جىگىتتەن،
اتى اتالعان توبە ارتىق.
*** *** *** ***
قاشپاق، قۋماق ەرگە سىن،
كوشپەك، قونباق جەرگە سىن.
*** *** *** ***
جومارت بەرگەنىن ايتپاس،
ەر ايتقانىنان قايتپاس.
*** *** *** ***
وقسىز مىلتىق — تاياق.
*** *** *** ***
دۇشپانعا تاستاي قاتتى بول،
دوسىڭا بالداي ءتاتتى بول.
*** *** *** ***
جۇرەك — ەر، باس — كەمەڭگەر.
*** *** *** ***
اقىلدان اسار امال جوق،
باتىلدار الماس قامال جوق.
*** *** *** ***
شاماسىز باتىرلىق — شاراسىز ءولىم.
*** *** *** ***
تۋرا اعاش ۇيگە تىرەۋ،
تۋرا جىگىت ەلگە تىرەۋ.
*** *** *** ***
اتقىشتان اجال قاشادى.
*** *** *** ***
باتىرعا دا جان كەرەك،
پاقىرعا دا جان كەرەك.
*** *** *** ***
ات ونەرى بىلىنبەس،
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي.
ەر ونەرى بىلىنبەس،
قويان-قولتىق الىسپاي.
*** *** *** ***
قيمىلداعان قىر اسار.
*** *** *** ***
ەردىڭ ءىسى — ەلدىڭ موينىندا،
ەلدىڭ ءىسى — ەردىڭ موينىندا.
*** *** *** ***
ەل ءۇمىتىن ەر اقتار،
ەر اتاعىن ەل ساقتار.
*** *** *** ***
ەر سالماعىن ەل كوتەرەدى،
ەل سالماعىن جەر كوتەرەدى.
*** *** *** ***
اۋىرلىقتى جەر كوتەرەر،
اۋىر قازىنانى ەر كوتەرەر.
*** *** *** ***
ۇراندى ەلدىڭ — ۇرپاعى قايسار.
*** *** *** ***
ەرلىك بىلەكتەن ەمەس، جۇرەكتەن.
*** *** *** ***
ەلىن سۇيگەن ەر بولار.
*** *** *** ***
باتىر تۋسا ەل ىرىسى،
جاڭبىر جاۋسا جەر ىرىسى.
*** *** *** ***
ءبىر وقتى بۇلان كوتەرەدى،
ەكى وقتى ۇلان كوتەرەدى.
*** *** *** ***
قاشپاق، قۋماق — ەرگە سىن،
كوشپەك، قونباق — جەرگە سىن.
*** *** *** ***
ات باسىنا كۇن تۋسا،
اۋىزدىقپەن سۋ ىشەر.
ەر باسىنا كۇن تۋسا،
ەتىگىمەن سۋ كەشەر.
*** *** *** ***
ءبورى سوعار جىگىت بوركىنەن بەلگىلى.
*** *** *** ***
بولار ەلدىڭ بالاسى ون بەسىندە باسپىن دەر،
بولماس ەلدىڭ بالاسى وتىزىندا داسپىن دەر.
*** *** *** ***
ەردىڭ ەكى سويلەگەنى ولگەنى.
*** *** *** ***
ەر ءبىر رەت ولەدى،
قورقاق مىڭ رەت ولەدى.
*** *** *** ***
ەردى قورلاساڭ — ساستىرار،
استى قورلاساڭ — قۇستىرار.
*** *** *** ***
كۇشتى كىسى الىپ تا جىعادى،
شالىپ تا جىعادى.
*** *** *** ***
قوياندى قامىس ولتىرەدى،
ەردى نامىس ولتىرەدى.
*** *** *** ***
بورىكتى تاستاپ، بورىدەن قۇتىلۋعا بولمايدى.
*** *** *** ***
جاۋعا جانىڭدى بەرسەڭ دە،
سىرىڭدى بەرمە.
*** *** *** ***
باق-باق ەتكەن تەكەنى
قار جاۋعاندا كورەمىز،
باتىرسىعان جىگىتتى
جاۋ كەلگەندە كورەمىز.
*** *** *** ***
سۋدان تونىن اياماعان،
جاۋدان جانىن اياماس.
*** *** *** ***
قاۋعادان شوشىنعان مال وڭباس،
جاۋدان شوشىنعان ەر وڭباس.
*** *** *** ***
بولات قايناۋدا شىنىعادى،
باتىر مايداندا شىنىعادى.
*** *** *** ***
جۇك اۋىرىن نار كوتەرەر،
ەل اۋىرىن ەر كوتەرەر.
*** *** *** ***
ۇلانى بار ەلدىڭ ۇرانى بار.
*** *** *** ***
مال قونىسىن ىزدەيدى،
ەر جىگىت تۋىسىن ىزدەيدى.
*** *** *** ***
ەر تارىقپاي، مولىقپايدى.
*** *** *** ***
ەر سۇرىنبەي، ەل تانىماس،
ات سۇرىنبەي، جەر تانىماس.
*** *** *** ***
ەر موينىندا قىل ارقان شىرىمەس.
*** *** *** ***
وق جەتپەس جەرگە قىلىش سۋىرما.
*** *** *** ***
ەر قارتايسا، قازاندى بولار،
بۇركىت قارتايسا، تىشقاندى بولار.
*** *** *** ***
شىن ەر — جەڭسە تاسىماس،
جەڭىلسە، جاسىماس.
*** *** *** ***
ەردى كەبەنەك ىشىندە تانى.
*** *** *** ***
ەردىڭ اتىن،
نە اتى شىعارار،
نە قاتىنى شىعارار.
*** *** *** ***
سۋ جەتپەيىن دەمەيدى،
جار جەتكىزبەيدى.
ەر جەتپەيىن دەمەيدى،
مال جەتكىزبەيدى.
*** *** *** ***
ەر باقىتتىڭ
قونعانىن بىلمەيدى،
ۇشقانىن بىلەدى.
*** *** *** ***
قورىققانعا قوس كورىنەر.
*** *** *** ***
جاۋ جوقتا باتىر كوپ،
داۋ جوقتا اقىل كوپ.
*** *** *** ***
ەردىڭ جاقسىسى
ەلىمەن ويلاسادى.
ايەلدىڭ جاقسىسى،
ەرىمەن ويلاسادى.
*** *** *** ***
ەر ءقادىرىن بىلمەگەن،
ەل ءقادىرىن بىلمەيدى.
*** *** *** ***
ارمانىمەن ەر سۇلۋ،
ورمانىمەن جەر سۇلۋ.
*** *** *** ***
تاۋ مەن تاستى سۋ بۇزار،
ەر اراسىن قۋ بۇزار.
*** *** *** ***
قويدان قويدىڭ نەسى ارتىق،
قول باسىنداي ەتى ارتىق.
ەردەن ەردىڭ نەسى ارتىق،
ويلاپ ايتقان ءسوزى ارتىق.
*** *** *** ***
تاۋەكەل تاۋ جىعار.
*** *** *** ***
ەر جوقتا ەرگەجەيلى ەرسىنەر.
*** *** *** ***
قارۋ كۇشتى ەمەس،
قارۋ ۇستاعان كۇشتى.
*** *** *** ***
بەلدەسكەننىڭ بەلىن سىندىر،
تىرەسكەننىڭ تىزەسىن بۇكتىر.
*** *** *** ***
قارا بەت بولىپ قاشقاننان،
قايرات كورسەتىپ ولگەن ارتىق.
ماتەريالدى كوشىرىپ جاريالاۋ ءۇشىن رەداكسيانىڭ نەمەسە اۆتوردىڭ جازباشا، اۋىزشا رۇقساتى قاجەت جانە «ادەبيەت پورتالىنا» گيپەرسىلتەمە بەرىلۋى ءتيىس. اۆتورلىق قۇقىق ساقتالماعان جاعدايدا ق ر اۆتورلىق قۇقىق جانە ساباقتاس قۇقىقتار تۋرالى زاڭىمەن قورعالادى. ەل. پوشتا: Adebiportal@gmail.com 8 (7172) 79 82 06 (ىشكى – 112) © adebiportal.kz
https://adebiportal.kz/kz/news/view/3529
You Might Also Like
-
وتان ءۇشىن كۇرەس، ەرگە تيگەن ۇلەس. *** *** *** ***
