InfoHub Logo

قازاقستان الەم ەفيرىنەن ورىن العانىنا جاقىندا 26 جىل. سول سىندارلى جىلدار بارىسىندا باستان كەشكەن قۋانىشىمىز بەن تاۋقىمەتىمىز از ەمەس. كوشكەن قۇستاي ءبىر-بىرىنىڭ سوڭىنان ىلەسكەن ۋاقىت 6 عاسىرعا جۋىق تاريحى بار قازاق كوشىن جىلدار جىلجىعان سايىن ىلگەرىلەتتى. ءتۇرلى وزگەرىستەرگە بوي ۇيرەتىپ، تالاي جاڭاشىلدىققا بەت بۇردىق. سانسىز جوبالارمەن جۇمىس اتقارىپ، كوپتەگەن ستراتەگيا، يدەيالار بارىسىندا حالىق اراسىندا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي جاھاندانۋ، جاندانۋ تولقىنى كورىنىس الدى.

ەل يگىلىگى ءۇشىن جۇمىس اتقارىپ جاتقان جوبالاردىڭ سوڭعىسى «رۋحاني جاڭعىرۋ» اياسىندا تالدانعان «لاتىن الىپبيىنە كوشۋ» جوباسى ءساۋىر ايىنىڭ ورتاسىندا ورايى ءتۇسى ، وڭ جامباسىمەن  ۇكىمەت باسشىلارى اراسىنا توپ ەتە  تۇسكەن ەدى.

بۇل جوبا 2017 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن ءبىرىڭعاي ستاندارتتى نۇسقاسى جاسالۋى ءتيىس بولعان. سونىڭ نەگىزىندە وقۋ پراگرامماسى لاتىن ارپىندە جۇرگىزىلۋى ، مەكتەپتەر مەن باسقا دا وقۋ ورىندارىندا جازبا تۇرىنە ەنگەن جاڭا جازۋدىڭ جەتىلدىرىلۋى كەلەر 2018 جىلدىڭ انىق تا، ايقىن  ماقساتى.

ءوز ويىمدى بىلدىرمەس بۇرىن، لاتىننىڭ بۇگىنگى تاڭدا الەم الەۋەتىندە الار ورنى مەن قۇنى قانشا، بۇل جازىلىم قاي مەملەكەتتىڭ سىناعىنان ءوتىپ كورگەن، قولدانىستان  كەيىنگى ءتىل دارەجەسىنىڭ باعدارى وڭ با دەگەن ساۋالدارعا قىسقاشا توقتالىپ وتكەندى ءجون كوردىم.

ەۋروپا ەلدەرىن بىلاي قويعاندا، تۇركى تىلدەس تۋىستارىمىز تۇگەلگە دەرلىگى وسى لاتىن ءقارپىن قولداۋدا. اتاپ ايتساق،  شەگەلەنگەن شەگارامىزبەن شەكتەسە كورشىلەس بولىپ وتىرعان وزبەك ەلى، «الەمدەگى ەڭ ۇلكەن كول» ستاتۋسى بار كاسپيي ارقىلى كورشىلەسىپ جاتقان ءازىربايجان جۇرتى  جانە دە قازاستاندى ءوز تاۋەلسىزدىگىندە العاش بولىپ مويىنداعان مۇسىلمان باۋىرلارىمىز،  ياعني تۇركيا سىندى مەملەكەتەر  تاۋلەسىزدىكتەرىنىڭ العاشقى جىلدارىندا–اق وزدەرىنە  لاتىندى لايىق كورگەندەر قاتارىندا. ال ول ەلدەردە ءتىل مادەنيەتى ارتپاسا، كەمىمەگەندىگىن سىنشى كوزىمىز كورىپ-اق ءجۇر. اناۋ ايتقانداي قيىندىق پەن وكىنىشتى باستان كەشىرگەن ەلدى كوزىمىز شالمادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، تەك جاقسى ناتيجە ءۇشىن كۇرەستەن وزگە ماسەلە  جوق.

كوشباسشىمىزدىڭ  «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسى اياسىندا سوزىنمە دالەل بولاتىنى «ريەۆاليۋسيالىق ەمەس ، ەۆاليۋسيالىق دامۋ» ءبولىمى . مەنىڭشە، بۇل دا ءبىر ساتىلاپ دامۋ ۇدەرىسى.

ەڭ باستىسى  بۇل ارىپتەر  ءيسى قازاققا تانسىق ەمەس .  اعا ۇستازدارىمىز دەپ بىلەتىن احمەتتەر باستاعان بۋىن وكىلدەرىنىڭ  كوزىن كورگەن لاتىن ءتىلى ءبىزدىڭ قازاقتا قوناق بولىپ كەتكەن ءتىل. بۇگىنگى وقىپ وتىرعان ءالىپبيىمىزدى قۇراعانداردىڭ لاتىن ارپىمەن ساۋات اشقانىن ەسكەرسەك  ، ءبىز بۇل لاتىننىڭ لاي – لايىن شىعارارىمىز انىق، ال لاتىنعا كوشۋدى اداسۋشىلىققا بالاۋشىلىق – ناق جالقاۋلىقا باستاۋ دەي الامىن. زامان مەن ۋاقىت تالابىنا ساي مەملەكەتىمىزدى جاڭالاماي العا باسۋشىلىق كورىنىس تاپپاسى انىق. تاريحتا ادام ايتسا نانعىسىز وزبىرلىتقان بۇگىنگى تاۋەلسىز ەلگە اينالعان قازاق،  كەزەكتى  سىننان دا سۇرىنبەسىنە ءھام سەنىمدىمىن.

                                                                                                  سارا ماكۋوۆا

احمەت بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى گيمنازيانىڭ 11 سىنىپ وقۋشىسى

---