- 05 ناۋ. 2024 02:20
- 289
گرافيكتىك جانە ماتىندىك اقپاراتتاردى وڭدەۋ
ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى گ. ق. رامازانوۆا
ينفورماتيكا 5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: گرافيكتىك جانە ماتىندىك اقپاراتتاردى وڭدەۋ
/Word قۇجاتىنا سۋرەتتەر كىرىستىرۋ/
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلار word ماتىندىك رەداكتورىنا سۋرەتتەردى كىرىستىرۋمەن تانىسۋ
بىلىمدىلىك: الماسۋ بۋفەر ىسىمەن جۇمىس ىستەۋ، ماتىنگە گرافيكالىق وبەكتىلەرى جانە گرافيكالىق سۋرەتتەردى كىرىستىرۋدى ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابسراكسياسىن دامىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىن قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدارى: كومپيۋتەر، ينت. تاقتا، ەلەكت. وقۋلىق
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
«جىلى جۇرەك» ترەنينگى.(بالالار ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەر ايتادى)
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا تۇسىنىكتەرىن سۇراۋ.
* Word ماتىندىك رەداكتورىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى قانداي؟
* word رەداكتورىن قالاي ىسكە قوسامىز؟
* word ماتىندىك رەداكتورىنىڭ تەرەزەسىنىڭ بولىكتەرىن اتاڭىز
* ءماتىننىڭ ءارىپىن، ولشەمىن الپەتىم قالاي وزگەرتەمىز؟
* ءماتىندى تەگىستەۋىڭ قانداي تۇرلەرى بار، ولار قالاي ورىندالادى؟
ءىىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
Word قۇجاتىنا دايىن سۋرەتتەردى، سونداي - اق Paint گرافيكالىق رەداكتورىندا نەمەسە باسقا گرافيكالىق قولدانبالاردا جاسالعان سۋرەتتەردى كىرىستىرۋگە بولادى.
گرافيكالىق وبەكتىنى كىرىستىرۋ ءۇشىن كەلەسى ارەكەتتەردى ورىنداڭدار.
Paint رەداكتورىن پايدالانىپ سۋرەت سالىڭدار نەمەسە دايىن سۋرەتتى سۋرەتتەر كىتاپحاناسىنان الىڭدار.
سۋرەتتى بەلگىلەڭدەر (ياعني ولاردى Paint رەداكتورىنداعى ءبولىپ الۋ باتىرمالارىنىڭ كومەگىمەن قيىپ الۋ كەرەك.)
پراۆكا مەنيۋىنەن كوپيروۆات نەمەسە ۆىرەزات كوماندالارىنىڭ ءبىرىن تاڭداڭدار.
سۋرەتتى كىرىستىرەتىن ءماتىندى اشىڭدار.
مەڭزەردى قۇجاتتىڭ سۋرەتتى كىرىستىرەتىن جەرىنە ورنالاستىرىپ، ۆستاۆيت باتىرماسىن شەرتىڭدەر نەمەسە پراۆكا - ۆستاۆيت كومانداسىن ورىنداڭدار.
سۋرەتتى تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ تۇرىپ ءىلىپ الىڭدار دا، ءماتىننىڭ ءتيىستى جەرىنە ورنالاستىرىڭدار.
ماتىنگە كەسكىندى 3 تاسىلمەن كىرىستىرۋگە بولادى.
الماستىرۋ بۋفەرى ارقىلى (سۋرەتتى اشۋ، قاجەت فراگمەنتتى ەرەكشەلەۋ، ونى الماستىرۋ بۋفەرىنە كوشىرۋ، الماستىرۋ بۋفەرىنەن ماتىنگە كىرىستىرۋ)؛
سۋرەتتى فايلدان كىرىستىرۋ (كىرىستىرۋ - كەسكىن)؛
ماتىنمەن جۇمىس كەزىندە سۋرەتتى Paint - تە سالۋ (كىرىستىرۋ – Paint سۋرەتى)
ءىۇ. پراكتيكالىق جۇمىس:
№1 تاپسىرما: وقۋلىقتاعى «جالاۋ» ولەڭىن كومپيۋتەرگە ەنگىزۋ.
جالعىز جالاۋ جەلبىرەپ،
تۇماندى تەڭىز تورىندە.
جات جەردە ءجۇر نە تىڭداپ؟
نەسى بار بوتەن جەرىندە؟
ويناقتاپ تۇلەپ، جەل گۋلەپ،
مايىسار دىڭگەك سىقىرلاپ.
ول جۇرگەن جوق ب ا ق ىزدەپ،
قاشپايدى باقتان بويدى ۇرلاپ.
(م. يۋ. لەرمونتوۆتان)
ءۇ. وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ سۇراقتارى:
1. سۋرەتتى ماتىنگە قوسۋدىڭ تاسىلدەرىن اتا.
2. سۋرەتتى الماستىرۋ بۋفەرىنەن ماتىنگە كىرىستىرۋدى سيپاتتاڭدار.
3. كىرىستىرۋ – كەسكىن جانە كىرىستىرۋ – Paint سۋرەتى بۇيرىقتارى اراسىنداعى ايىرماشىلىق نەدە؟
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما: 25 - تاقىرىپتى وقىپ كەلۋ. WORD قۇجاتىنا سۋرەتتەر كىرىستىرۋ.
ءۇىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ينفورماتيكا 5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: گرافيكتىك جانە ماتىندىك اقپاراتتاردى وڭدەۋ
/Word قۇجاتىنا سۋرەتتەر كىرىستىرۋ/
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلار word ماتىندىك رەداكتورىنا سۋرەتتەردى كىرىستىرۋمەن تانىسۋ
بىلىمدىلىك: الماسۋ بۋفەر ىسىمەن جۇمىس ىستەۋ، ماتىنگە گرافيكالىق وبەكتىلەرى جانە گرافيكالىق سۋرەتتەردى كىرىستىرۋدى ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابسراكسياسىن دامىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىن قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدارى: كومپيۋتەر، ينت. تاقتا، ەلەكت. وقۋلىق
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
«جىلى جۇرەك» ترەنينگى.(بالالار ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەر ايتادى)
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا تۇسىنىكتەرىن سۇراۋ.
* Word ماتىندىك رەداكتورىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى قانداي؟
* word رەداكتورىن قالاي ىسكە قوسامىز؟
* word ماتىندىك رەداكتورىنىڭ تەرەزەسىنىڭ بولىكتەرىن اتاڭىز
* ءماتىننىڭ ءارىپىن، ولشەمىن الپەتىم قالاي وزگەرتەمىز؟
* ءماتىندى تەگىستەۋىڭ قانداي تۇرلەرى بار، ولار قالاي ورىندالادى؟
ءىىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
Word قۇجاتىنا دايىن سۋرەتتەردى، سونداي - اق Paint گرافيكالىق رەداكتورىندا نەمەسە باسقا گرافيكالىق قولدانبالاردا جاسالعان سۋرەتتەردى كىرىستىرۋگە بولادى.
گرافيكالىق وبەكتىنى كىرىستىرۋ ءۇشىن كەلەسى ارەكەتتەردى ورىنداڭدار.
Paint رەداكتورىن پايدالانىپ سۋرەت سالىڭدار نەمەسە دايىن سۋرەتتى سۋرەتتەر كىتاپحاناسىنان الىڭدار.
سۋرەتتى بەلگىلەڭدەر (ياعني ولاردى Paint رەداكتورىنداعى ءبولىپ الۋ باتىرمالارىنىڭ كومەگىمەن قيىپ الۋ كەرەك.)
پراۆكا مەنيۋىنەن كوپيروۆات نەمەسە ۆىرەزات كوماندالارىنىڭ ءبىرىن تاڭداڭدار.
سۋرەتتى كىرىستىرەتىن ءماتىندى اشىڭدار.
مەڭزەردى قۇجاتتىڭ سۋرەتتى كىرىستىرەتىن جەرىنە ورنالاستىرىپ، ۆستاۆيت باتىرماسىن شەرتىڭدەر نەمەسە پراۆكا - ۆستاۆيت كومانداسىن ورىنداڭدار.
سۋرەتتى تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ تۇرىپ ءىلىپ الىڭدار دا، ءماتىننىڭ ءتيىستى جەرىنە ورنالاستىرىڭدار.
ماتىنگە كەسكىندى 3 تاسىلمەن كىرىستىرۋگە بولادى.
الماستىرۋ بۋفەرى ارقىلى (سۋرەتتى اشۋ، قاجەت فراگمەنتتى ەرەكشەلەۋ، ونى الماستىرۋ بۋفەرىنە كوشىرۋ، الماستىرۋ بۋفەرىنەن ماتىنگە كىرىستىرۋ)؛
سۋرەتتى فايلدان كىرىستىرۋ (كىرىستىرۋ - كەسكىن)؛
ماتىنمەن جۇمىس كەزىندە سۋرەتتى Paint - تە سالۋ (كىرىستىرۋ – Paint سۋرەتى)
ءىۇ. پراكتيكالىق جۇمىس:
№1 تاپسىرما: وقۋلىقتاعى «جالاۋ» ولەڭىن كومپيۋتەرگە ەنگىزۋ.
جالعىز جالاۋ جەلبىرەپ،
تۇماندى تەڭىز تورىندە.
جات جەردە ءجۇر نە تىڭداپ؟
نەسى بار بوتەن جەرىندە؟
ويناقتاپ تۇلەپ، جەل گۋلەپ،
مايىسار دىڭگەك سىقىرلاپ.
ول جۇرگەن جوق ب ا ق ىزدەپ،
قاشپايدى باقتان بويدى ۇرلاپ.
(م. يۋ. لەرمونتوۆتان)
ءۇ. وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ سۇراقتارى:
1. سۋرەتتى ماتىنگە قوسۋدىڭ تاسىلدەرىن اتا.
2. سۋرەتتى الماستىرۋ بۋفەرىنەن ماتىنگە كىرىستىرۋدى سيپاتتاڭدار.
3. كىرىستىرۋ – كەسكىن جانە كىرىستىرۋ – Paint سۋرەتى بۇيرىقتارى اراسىنداعى ايىرماشىلىق نەدە؟
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما: 25 - تاقىرىپتى وقىپ كەلۋ. WORD قۇجاتىنا سۋرەتتەر كىرىستىرۋ.
ءۇىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ.