سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 ساعات بۇرىن)
مەنىڭ مىسىعىم
اقمولا وبلىسى
«ەرەيمەنتاۋ اۋدانىنىڭ ءبىلىم ءبولىمى» مم
«بالابەك جاحين اتىنداعى نوۆوماركوۆكا ورتا مەكتەبى» كمم
2 سىنىپ وقۋشىسى شاريپكانوۆا توميريس
جەتەكشىسى: باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى تلەۋلەسوۆا د. ك.

اننوتاسيا
«مەنىڭ مىسىعىم» تاقىرىبىنا جازىلعان بۇل عىلىمي جوبامدا ءوزىمنىڭ ەكى ايلىق كەزىنەن اسىراپ العان مىسىعىمنىڭ ءوسۋ كەزەڭىن، دامۋىن زەرتتەدىم. مىسىعىمدى ۇدايى باقىلاي ءجۇرىپ ادامدار اۋ باستا قالاي جانە نەلىكتەن مىسىقتاردى قولعا ۇيرەتتى ەكەن، مىسىقتىڭ قانداي تۇرلەرى بار ەكەن، مىسىقتىڭ ادامعا تاعى قانداي پايداسى مەن كومەگى بار ەكەن دەگەن سۇراقتار تۋىندادى. سوسىن وسى سۇراقتارىما جاۋاپ الۋ ءۇشىن ءتۇرلى جۋرنالداردى، ينتەرنەت بەتتەرىن اقتارىپ، سۇراقتارىمنىڭ جاۋاپتارىن تاپتىم. بۇدان كەيىن ءار كەزەڭ سايىن مىسىعىمنىڭ سالماعىن، بويىن ولشەي وتىرىپ جانە مىنەز - قۇلقىنداعى وزگەرىستەردى كەستەگە تۇسىرە وتىرىپ، ينتەرنەت بەتتەرىندە بەرىلگەن مىسىقتاردىڭ دامۋ كەستەسىن ءوز مىسىعىمنىڭ دامۋ كەستەسىمەن سالىستىرىپ ءجۇرىپ، مىسىعىمنىڭ دۇرىس ءوسىپ - جەتىلىپ كەلە جاتقانىنا كوزىم جەتتى. مىسىعىمدى ۇنەمى باقىلاي وتىرىپ ول وتە اقىلدى، سانالى تىرشىلىك يەسى ەكەنىن دە اڭعاردىم.

كوپتەگەن قۇربى - قۇرداستارىمنىڭ ۇيالى تەلەفوندار مەن پلانشەتتەردەگى «توم» اتتى مىسىقپەن وينايتىنى، ال شىنايى جان - جانۋارلاردى جاقسى كورۋ، ولارعا كوڭىل ءبولۋ، ولاردى ايالاۋ سياقتى قاراپايىم ادامي قاسيەتتەردەن الشاقتاپ بارا جاتقانى بارىمىزگە بەلگىلى. سول سەبەپتى وسى عىلىمي جوبامدى ءوزىم سياقتى بالالارعا ۇيالى تەلەفوندارداعى جان - جانۋارلارمەن ويناعان دەنساۋلىققا زياندى ەكەنىن، ال مىسىق سياقتى ءۇي جانۋارىن دۇرىس كۇتىپ - باپتاپ اسىرايتىن بولساڭ ونىڭ بالانىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوساتىنىن دالەلدەپ بەرۋگە تىرىستىم.

كىرىسپە
ۇيگە مىسىق اسىراپ الۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك. مىسىقتى اندا - ساندا سيپاپ، وعان تاماق بەرە سالۋمەن ونىڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىك اياقتالدى دەۋ ۇلكەن قاتەلىك. ول جاندى ءارى سانالى تىرشىلىك يەسى بولعاندىقتان ونى جاقسى كورە ءبىلۋ كەرەك جانە وعان ۇلكەن كۇتىم كەرەك. ال قازىرگى كەزدە بالالاردىڭ جالپى جان - جانۋارعا دەگەن، اسىرەسە مىسىققا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، قامقورلىق سەزىمدەرى ازايىپ بارا جاتىر.
زەرتتەگەن تاقىرىبىم: «مەنىڭ مىسىعىم»
مەنىڭ بۇل زەرتتەۋشىلىك جۇمىسىمنىڭ ماقساتى: مىسىقتى قولعا ۇيرەتۋ تاريحىن جانە تۇرلەرى تۋرالى مالىمەت جيناستىرۋ؛ مىسىعىمنىڭ ءوسۋ كەزەڭىندەگى ءىس - ارەكەتىن، وزگەرۋىن باقىلاۋ ارقىلى وعان مەنىڭ ۇيىمدە تۇرۋ جايلى ما ەكەندىگىن انىقتاۋ؛ سانالىلىعى تۋرالى قورىتىندى شىعارۋ؛ قۇربى - قۇرداستارىما ۇيالى تەلەفوندار مەن پلانشەتتەردە ءومىر سۇرەتىن مىسىقتاردى ەمەس شىنايى مىسىقتى جاقسى كورۋ كەرەكتىگىن ناسيحاتتاۋ؛
مىندەتتەرى:
- ينتەرنەت جەلىسىن، ادەبيەتتەردى وقۋ ارقىلى مىسىقتىڭ قولعا ۇيرەتىلۋى جانە تۇرلەرى تۋرالىم الىمەت جيناستىرۋ.
- ءوز مىسىعىما ۇدايى باقىلاۋ جۇرگىزۋ.
- جينالعان مالىمەتتەر بويىنشا قورىتىندى شىعارۋ.
بولجام: وسى جوبامدا قىزىقتى دا پايدالى مالىمەتتەردى ايتا وتىرىپ، قۇربى - قۇرداستارىما ولاردى سانالى تىرشىلىك يەسى رەتىندە قۇرمەتتەۋ جانە جاقسى كورۋ كەرەكتىگىن تۇسىندىرگىم كەلەدى؛ ال جالپى ادامزات اتاۋلى ولاردى وزدەرى قولعا ۇيرەتكەندىكتەن ولار ءۇشىن جاۋاپتى ەكەندىكتەرىن ەستەرىنە سالۋ.
زەرتتەۋ وبەكتىسى: ءوزىمنىڭ «تۇمار» اتتى مىسىعىم.
زەرتتەۋ جاڭالىعى: زەرتتەۋ بارىسىندا ينتەرنەت جەلىسىن، ادەبيەتتەردى وقۋ ارقىلى مىسىقتىڭ قولعا ۇيرەتىلۋى جانە مىسىق تۇرلەرى تۋرالى مالىمەت جيناستىردىم. كىشكەنتاي كەزىنەن اسىراپ العان مىسىعىما ۇدايى باقىلاۋ جۇرگىزدىم. ونىڭ دامۋ كەستەسىن قۇردىم جانە ونى سالىستىردىم. قازىرگى ۇيالى تەلەفوندار مەن پلانشەتتەردە ءومىر سۇرەتىن «توم» اتتى مىسىقپەن ويناۋدى جانە شىنايى مىسىقپەن ويناۋدى سالىستىرىپ، العاشقىسىنىڭ زياندى ەكەنىن جانە سوڭعىسىنىڭ پايدالى ەكەندىگىن دالەلدەدىم.
جينالعان مالىمەتتەر بويىنشا قورىتىندى شىعاردىم.

نەگىزگى ءبولىم
مىسىقتاردى قولعا ۇيرەتۋ تاريحىنان
مياسيدتەر - بۇدان 50 ملن جىل بۇرىن پايدا بولعان، بارلىق جىرتقىشتاردىڭ ارعى تەگى. مياسيتار كىشىگىرىم دەنەلى جانە ۇزىن قۇيرىقتى جانۋار بولعان. ال جابايى مىسىقتاردى قولعا ۇيرەتۋ وسىدان كەمىندە 5 مىڭ جىل بۇرىن باستالعان. نەگىزىنەن، ءۇي مىسىقتارىنىڭ ارعى تەگى ليۆيا مىسىعى بولىپ سانالادى.

مىسىق تۇرلەرى
جەر بەتىندە تەك قانا مىسىقتاردىڭ سەكسەنگە جۋىق تۇرلەرى تىرشىلىك ەتەدى. ولار: باسى ۇلكەندەۋ بىتكەن، كەرجىك تاناۋ، باراق ءجۇندى پارسى مىسىعى، دەنە تۇرقى سىپتىعىر، تۇگى تارعىل جولاقتانىپ كەلگەن كورول مىسىعى، مان ارالىنىڭ شولاق قۇيرىق مىسىعى، ءسىبىر مىسىعى، تىقىر ءجۇندى ەۋروپا مىسىعى، تۇرىك جانە سيام توبىنا جاتاتىن – سيام، بيرمان، ابيسسين مىسىقتارى. مۇنىڭ سىرتىندا مىسىقتار ءتۇر - ءتۇسى، مىنەز - داعدىسى، كوز جانارىنىڭ ءتۇسى جانە باسقا دا بەلگىلەرى بويىنشا اجىراتىلىپ، اتالادى. كوپتەگەن ەلدەردە مىسىققۇمارلار كلۋبتارى جۇمىس ىستەيدى. مۇندا مىسىقتار تەگى، ءتۇر - ءتۇسى بويىنشا ارنايى كىتاپتارعا تىركەلىپ، ولاردىڭ كورمەسى ۇيىمداستىرىلىپ وتىرادى.

ءۇي مىسىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى
ءۇي مىسىعى - وتە تازا حايۋان بولىپ ەسەپتەلەدى. مىسىقتى تۇزگە شىعۋعا ءوزى سۇراناتىنداي ەتىپ ۇيرەتەدى. ءجۇنى ۇزىندارىن كۇن سايىن، ءجۇنى قىسقالارىن كۇن ارا تاراپ وتىرۋ قاجەت. مىسىقتىڭ بالالارىن سەرۋەنگە ەنەسىمەن بىرگە شىعارادى. مويىن ءجىپ بايلانعانى دۇرىس. پاتەردە ولارعا ارنايى ورىن ءبولىنىپ، وعان قۇم نەمەسە توپىراق، اعاش ۇنتاعى سالىنعان سەبەت ايتپەسە جاشىك قويىپ، ءىشىن كۇندە جاڭارتىپ تۇرادى.

مىسىقتىڭ ادامعا پايداسى
ءبىرقاتار حالىق ەمشىلەرىنىڭ بايانداۋىنشا، مىسىق يەسىنىڭ قاي جەرى اۋىرسا، سول جەرگە بارىپ جاتاتىن كورىنەدى. جانە دە مىسىقتاردىڭ كەيبىرى يەسىنىڭ اۋىرعان جەرىن اقىرىن تىرنالاپ ەمدەسە، ەكىنشىلەرى ولاي ماسساج جاساماي - اق، سول جەردە جاتقان كۇيى وعان بويىنداعى قۋاتىمەن اسەر ەتىپ، شيپاسىن سىيلايدى ەكەن. سەنەرىڭدى دە، سەنبەسىڭدى دە بىلمەيسىڭ. تەك ءبىزدىڭ ءبىر بىلەتىنىمىز، بۇرىندارى حالىق ەمشىلەرىنىڭ مىسىق بويىنداعى شيپاگەرلىك قاسيەتتى جاقسى ءبىلىپ، ونى ءىس - تاجىريبەدە پايدالانعانى. قازىرگى مەديسينادا «انيمالتەراپيانىڭ» بار ەكەنى، بۇل سالانىڭ جىلدان - جىلعا دامىپ كەلە جاتقانى مىسىقتىڭ ەمدىك قاسيەتىنە باستى دالەلدەردىڭ ءبىرى. بۇل جونىندەگى وي - پىكىرلەرگە نازار اۋدارساق، «مىسىق يەسىنىڭ اۋىرعان جەرىن ءدال تاباتىن ەنەرگەتيكالىق – اقپاراتتىق قۇرال ىسپەتتەس. ويتكەنى، ادامنىڭ اۋىرعان جەرىنىڭ ەنەرگەتيكاسى وزگەرەدى دە، وسى وزگەرىستى مىسىق بىردەن سەزەدى».

تاعى ءبىر تاڭعالارلىق وي - پىكىر: «مىسىقتىڭ ءبيوورىسى جۇرەكتىڭ جۇمىسىن قالپىنا كەلتىرەدى، قان قىسىم رەتتەيدى، باس اۋرۋىن جازادى، ول ءۇشىن مىسىققا جاقىن بولىپ، ونى ءبىر مەزەت سيپاپ قويۋ قاجەت». ول ادام بويىنداعى تەرىس قۋاتتاردى دا ءسۇزىپ الادى. انيماتەراپيەۆتەردىڭ دالەلدەۋىنشە، مىسىقتىڭ پىر - پىر ەتكەن ءۇنىنىڭ ءوزى ادامدارعا شيپالى. مىسىقتىڭ مياۋلاعان داۋىسى – 20 - 25 گەرسكە دەيىن جەتەتىن دىبىس تولقىندارى بولعاندىقتان، بۇل مولشەردەگى دىبىس دياپازونى ادام جاراقاتىنىڭ تەز جازىلىپ كەتۋىنە، سىنعان سۇيەكتىڭ تەز بىتۋىنە وتە جاقسى اسەر ەتەدى. ول ءتىپتى، اعزانىڭ يممۋنيتەتتىك جۇيەسىن كۇشەيتىپ، ادام ءومىرىن ۇزارتاتىن بولىپ شىقتى. سونداي - اق، مىسىقتىڭ مامىق تەرىسىن بىرنەشە مينۋت سيپاساڭ، ينفاركت، ينسۋلت الۋ ءقاۋپى ازاياتىن كورىنەدى. سەبەبى، مىسىقتى سيپاۋ - ءالسىز توك ارقىلى ەلەكتروستاتيستيكالىق اسەر ەتۋ دەگەن ءسوز. بۇل ناعىز فيزيوتەراپيا!

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما