گۇل-قول
مەكسيكا مەن گۆاتەمالا تاۋلارىندا «ادام قولى ىسپەتتەس اعاش» وسەدى.
گرەك تىلىنەن بۇل وسىمدىك ءدال وسىلاي اۋدارىلادى. بەس ساۋساقتى قول پىشىنىنە ۇقساس حيرانتودەندرون (Chiranthodendron pentadactylon) — ءوز تەگىندەگى جالعىز وكىل. بۇل «قول پىشىندەس» اعاشتار 2-3 كيلومەتر ايماقتا، ەڭ بيىكتە وسەدى جانە ءىرى، ءبىراق تومەن ەكى مەترگە جۋىق ديامەترلى دىڭگەككە يە.
گۇلدەپ تۇرعان اعاش العاش كورگەندە ۇلكەن اسەر قالدىرادى: قان ءتۇستى قىزىل گۇلدەر ادام قولىنىڭ ساۋساقتارىنا قاتتى ۇقسايدى: كون ءتارىزدى توستاعاننان ەربەڭدەگەن «ساۋساقتار» سوزىلىپ شىعىپ تۇرادى، ءتىپتى «تىرناقتارى» دا بولادى، جانە ەكى اپتادان كەيىن گۇلدەر سولا باستايدى. توستاعان ءدامى قۋىرىلعان نان مەن سۋعا ۇقساس شىرىنعا تولادى.
امەريكالىق بوتانيك دجۋليان الفرەد ستەيەرمارك حيرانتودەندروندى بىلاي سيپاتتاعان: «قولمەن ۇقساستىعى سونشا، مۇنى بايقاماۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل اعاش قورقىنىش پەن سۇيىسپەنشىلىك تۋدىراتىنى ءسوزسىز. ۇزاق ۋاقىت بويى مەحيكو القابىن مەكەندەۋشىلەرگە تولۋكادا وسەتىن ءبىر عانا وسىنداي اعاش بەلگىلى بولىپ كەلگەن، - ونىڭ داندەرى مەحيكونىڭ بوتانيكالىق باعىنا يسپاندار باسىپ كىرگەنگە دەيىن ەگىلگەن بولاتىن. ءبىراق كەيىن تاۋلاردا وڭتۇستىك-باتىس ايماقتا بۇل اعاش كوپ كولەمدە وسەتىنى انىقتالعان».
You Might Also Like
-
جارقىن تۇستەرگە بويالعان قوسمەكەندىلەردى عالىمدار برازيليالىق اتلانت ورماندارىندا تاپتى.
