گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيىرگەردىڭ ءرولى
ستۋدەنت: ءپىرمان ن.ق
عىلىمي جەتەكشى: سايم ل.ن.
سىرداريا اۋداندىق اۋرۋحاناسى
قىزىلوردا مەديسينالىق جوعارى كوللەدجى
كىلت سوزدەر: جۇكتىلىك؛ ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ؛ جاتتىعۋ، جۇكتىلىك كەزىندەگى دەنە بەلسەندىلىگى.
تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگى: ايەلدەردىڭ جۇكتىلىك كەزىندەگى جاتتىعۋلار تۋرالى ءبىلىمىنىڭ جاعدايى قاناعاتتانارلىقسىز. ينتەرنەت-جۇكتى ايەلدەر ءۇشىن جۇكتىلىك كەزىندەگى ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ تۋرالى نەگىزگى اقپارات كوزى. جۇكتىلىك كەزىندەگى ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ ماعىناسىن ءتۇسىنۋ مەن جاس، ءبىلىم بەرۋ، بوسانۋ ساباقتارىنا قاتىسۋ نەمەسە جۇكتى ايەلدەردىڭ ءبىلىمى اراسىندا ايتارلىقتاي بايلانىس بار. جۇكتىلىك كەزىندەگى ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ ماڭىزدىلىعى، جاتتىعۋلاردىڭ باستالۋ ۋاقىتى، ولاردىڭ جيىلىگى مەن ءتۇرى، قارسى كورسەتىلىمدەرى تۋرالى ءبىلىم دەڭگەيى 30 جاستان اسقان، ۇيلەنگەن، جوعارى ءبىلىمى بار، كوپ پارتيالى جانە بوساندىرۋ ساباقتارىنا قاتىسقان ايەلدەر توبىندا جوعارى. جۇكتىلىك كەزىندەگى ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ كوبىنەسە گەستاسيالىق جاس، جۇكتىلىكتىڭ بارىسى جانە جۇكتىلىككە دەيىنگى جاتتىعۋلار ارقىلى انىقتالادى. وكىنىشكە وراي، كوپتەگەن ايەلدەر جۇكتىلىك كەزىندە جاتتىعۋدى توقتاتادى،اسىرەسە ءبىرىنشى تريمەستردە. جاتتىعۋدى توقتاتۋدىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى: جالپى السىزدىك، مەديسينالىق ۇسىنىستار جانە جۇكتىلىككە بايلانىستى بەلگىلەر. جۇكتى ايەلدەر ءۇشىن ەڭ قولايلى سپورت تۇرلەرى: ءجۇزۋ، يوگا، پيلاتەس جانە گيمناستيكا، ولار كوبىنەسە بوسانۋ ساباقتارىندا ۇيىمداستىرىلادى، سونىمەن قاتار كوپتەگەن جۇكتى ايەلدەر جۇكتىلىك كەزىندە گينەكولوگپەن نەمەسە اكۋشەرمەن جاتتىعۋلار جاسامايدى.
قوزعالىستىڭ بولماۋى كوبىنەسە جۇكتىلىك كەزىندە ايەلدىڭ دەنساۋلىعىن ناشارلاتادى، بوسانۋدى قيىنداتادى جانە بوسانعاننان كەيىنگى كەزەڭدى قيىنداتادى. سوندىقتان ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ (ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ ) بوسانعانعا دەيىنگى كەزەڭدە بەلسەندى قولدانىلادى. ول جالپى كۇشەيتەتىن اسەرگە يە، جۇيكە جۇيەسىن نىعايتۋعا، تىنىس الۋ مەن جۇرەكتىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋعا، جۇكتى ايەلدەرگە وتە قاجەت قۇرساق بۇلشىق ەتتەرىن دامىتۋعا، بوسانۋ كەزىندەگى اسقىنۋلاردىڭ جيىلىگىن تومەندەتۋگە جانە ودان ءارى بالالاردىڭ اقىل-ويى مەن فيزيكالىق جەتىلۋىنە ىقپال ەتەدى.
زەرتتەۋ ماقساتى: گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيىرگەردىڭ ءرولىن انىقتاۋ
تاسىلدەر مەن ماتەريالدار: گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيىربيكەنىڭ ءرولىن بويىنشا ءبىلىم مەن ءرولىنىڭ دەڭگەيى باعالاۋ ماقساتىندا ساۋالناما الىندى وسى زەرتتەۋدى جۇرگىزۋدە ساۋالناما الىندى.
رەسپوندەنتتەردىڭ اراسىنداعى ءجيى كەزدەسەتىن جاس مولشەرى 41 - 50 جاس ارالىعىنداعىلار- 60% قۇراسا، ەڭ از كەزدەسەتىن جاس مولشەرى 51 جاس ارالىعىنداعىلار- 15% ، ال 25% -ى 31 - 40 جاسقا دەيىنگى ادامدار توبىن قامتيدى.
زەرتتەۋ ءتۇرى: ساپالىق
زەرتتەۋ ديزاينى: جاعدايدى زەرتتەۋ. ساۋالناما ءادىسى قولدانىلدى.سىرداريا اۋداندىق اۋرۋحاناسى گينەكولوگيا بولىمشەسىنىڭ مەيىرگەرلەرى اراسىندا جۇرگىزىلگەن ساۋالناما.
زەرتتەۋ وبەكتىسى: 2020 جىلى جەلتوقسان ايىندا قىزىلوردا وبلىسى سىرداريا اۋداندىق اۋرۋحاناسى گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇرگىزىلدى.وسى زەرتتەۋدى جۇرگىزۋدە ساۋالناما الىندى. زەرتتەۋگە جالپى 15 مەيىرگەر قاتىستى زەرتتەۋگە جالپى 15 مەيىرگەر قاتىستى.
زەرتتەۋ قۇرالى: ساۋالناما 2014 جىلى امەريكاندىق اكۋشەر-گينەكولوگتار كوللەدجى (اكاگ) جۇكتىلىك كەزىندە جاتتىعۋعا ارنالعان ۇسىنىستار جاريالادى.ونى 2017 جىلى دج. "جۇكتىلىك كەزىندەگى ەمد جۇرگىزۋدەگى مەيىگەردىڭ ءبىلىم انىقتاۋدا" كلەپا-بۇل دايىندالعان سپورتشىلارعا ارنالعان وقۋ باعدارلامالارىن جاساۋدا تاماشا نەگىز بولىپ تابىلادى جانە ماقالاسىنا سۇيەنە وتىرىپ مەيىگەرلەرگە ءبىلىم مەن تاجىريبەسىن انىقتاۋعا باعىتتالعان.وسى زەرتتەۋدەگى ساۋالناما سۇراقتارىنىڭ ۇلگىسى مەنىڭ زەرتتەۋىمدە قولدانىلدى
قورىتىندى: 2020 جىلى جەلتوقسان ايىندى جۇرگىزىلگەن نەگىزگى كورسەتكىشتەردىڭ راندوميزيرلەنگەن پوپۋلياسياعا نەگىزدەلگەن تالداۋى گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيربيكەنىڭ ءرولى مەن ءبىلىم دەڭگەيىڭ انىقتاۋ جاقسى دارەجەدە ەكەندىگىن كورسەتتى.
زەرتتەۋ بويىنشا ساۋالناما جاۋاپتارىن قورىتىندىلاي كەلە گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيربيكەنىڭ ءرولىن انىقتاۋ سكرينينگكە تەكسەرىلۋگە كەلگەن رەسپوندەنتتەردەن الدىمەن زەرتتەۋ بارىسىندا دەموگرافيالىق، جاسىن، جىنىسى، تۇرعىلىقتى مەكەن-جايى، ءبىلىمى، الەۋمەتتىك مارتەبەسى، تابىسىنىڭ دەڭگەيىن قامتيدى اۋماقتىق جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سيپاتتامالارعا نەگىزدەلگەن سۇراقتار قويىلدى.
مەيىگەرلەردىڭ كوپشىلىگى 20-30 جاس -0%، 31-40 جاس 25% (5 ادام) جانە 41-50 جاس 60% (12 ادام)،ال 51 جوعارى 15% (3 ادام).
مەيىگەرلەردىڭ كوپشىلىگى 100 %- ايەلدەر 20 ادام، ال ەر ادامدار 0% - ى قۇرادى
رەسپوندەنتتەردىڭ توپتارى وتباسىلىق جاعدايدىڭ سالىستىرمالى قۇرامىمەن سيپاتتالادى.زەرتتەۋ كەزىندە رەسپوندەنتتەردىڭ جالپى سانىنىڭ 100%-ى تۇرمىس قۇرعان/ۇيلەنگەن.
رەسپوندەنتتەردىڭ توبى ءبىلىم دەڭگەيى بويىنشا سالىستىرمالى بىرتەكتى قۇراممەن سيپاتتالادى. باكالاۆر 5% رەسپوندەنتتە بولسا،ورتا ءبىلىم 95% رەسپوندەنتتە كەزدەستى. ساۋالناماعا جاۋاپ بەرگەن قالادا تۇراتىن ادامداردىڭ كوبىنەسە ورتا ءبىلىمى بار ەكەنى انىقتالدى.
رەسپوندەنتتەردىڭ جۇمىس ءوتىلىنىڭىزدى«20 جىلدان استام» دەپ –55%، «11 جىلدان 20 جىلعا دەيىن» - جۇمىس ءوتىلۋى 40%، ال «5 جىلدان 10 جىلعا دەيىن» - 5% قۇرادى.
مەيىگەرلەردىڭ كوپشىلىگى جوعارى ساناتتى- 90%(18 ادام) قۇرادى.ءبىرىنشى ساناتى 10% (2 ادام) قۇرادى.
پاسيەنتتەردىڭ تابيعي بوسانۋ ناتەجەسى 50% بولدى، كەسەروۆو – 30 %، مەرزىمىنەن ەرتە ۋاقىتىنان بوسانۋ – 20 % قۇرادى.
جۇكتىلىك كەزىندە پاسيەنتتەردىڭ كوبىسى ەدش-50% بولدى،باسسەينمەن – 5 %،سەرۋەندەۋ-25%،ماسساج -10%،باسقا - 5% قۇرادى..
رەسپوندەنتتەردىڭ قانداي تاسىلمەن ءوزىن-وزى جەتىلدىرەسىز دەگەن سۇراققا كوبىسى كونفەرەنسيالار مەن سەمينارعا قاتىسۋ بولدى - 65% قۇرادى.
رەسپوندەنتتەردىڭ پاسيەنتتەرمەن قارىم-قاتىناستا قيىندىقتارعا تاپ بولماعاندار پايىزى - 55% قۇرادى..
رەسپوندەنتتەردىڭ پاسيەنتتەرگە كومەك تولىق كولەمدە كورسەتىلەدى دەپ - 85% قۇرادى.پاسيەنتتەرمەن جۇمىس ىستەگەننەن كەيىن اسەر بار دەپ - 100% قۇرادى.مەيىگەرلەردىڭ بلىكتىلىكتى ارتتىرۋدان كەيىن العان ءبىلىمىڭىزدى پايدالاناتىندار- 100% قۇرادى.
رەسپوندەنتتەردىڭ ويىڭىزشا، بولىمشەدەگى لوگيستيكا ستاندارتتارعا سايكەس كەلەدى جانە ءتيىمدى وڭ جاۋاپ بەرگەندەر-90% قۇرادى.
مەيىگەرلەردىڭ ءجيى سترەسستىك جاعدايلارعا تاپ بولاتىندار -85% قۇرادى.
قورتىندىلاي كەلە، گينەكولوگيا بولىمشەسىندە جۇكتى ايەلدەرگە ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدى جۇرگىزۋدەگى مەيربيكەنىڭ ءرولىن بويىنشا ءبىلىم مەن ءرولىنىڭ دەڭگەيى باعالاندى جالپى سانىنىڭ ناتەجەسى 78،6% -ىن قۇرادى
پايدالانىلعان ادەبيەتتەردىڭ ءتىزىمى:
1. ابرامچەنكو ۆ.ۆ.، بولوتسكيح ۆ. م. اكۋشەرلىك جانە گينەكولوگياداعى فيزيوتەراپيا. - م.: ەلبي-سانكت-پەتەربۋرگ.، 2014. - 216س.
2. دۋدا ۆ. ي.، دراجينا و. گ. اكۋشەرستۆو. - م.: ونيكس، 2016. - 464 ب.
3. ەمدىك گيمناستيكا: وقۋ قۇرالى. - م.: گەوتار-مەديا، 2016. - 568 ب.
4. كوتەشيەۆا ي. ا. ايەلدەرگە ارنالعان گيمناستيكا: ۇيدەگى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ جانە ەمدەۋ. - م.: ۆلادوس-پرەسس، 2015. - 175 ب.
5. كرام ك.، درەناج ت. س. جۇكتىلىك كەزىندەگى دەنە تاربيەسى. - م.: ۆيليامە.- ديالەكتيكا، 2016. - 304 ب.
6. ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ: فيزيكاعا ارنالعان وقۋلىق.جالپى رەد.س. ن. پوپوۆا. دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت، 2013. - 270.
7. ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ: وقۋلىق. جوو ستۋدەنتتەرى ءۇشىن ۆ. ي. دۋبروۆسكيي. - 3ء-شى باسىلىم. ۆلادوس، 2014. - 623.
8. سوكولوۆا ن. گ. فيزيوتەراپيا بويىنشا پراكتيكالىق نۇسقاۋلىق: مەديسينا ءسىز ءۇشىن. - م.: فينيكس، 2013. - 448 ب.
9. دەنە شىنىقتىرۋ: جوعارى وقۋ ورىندارىنا ارنالعان وقۋلىق. - بىرلىك، 2013. - 254.
10. دەنە شىنىقتىرۋ: ورتا كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ وقۋلىعى ن. ۆ. رەشەتنيكوۆ، يۋ. ل. كيسليسىن. شەبەرلىك، 2013
11. ەيزەنبەرگ ا.، مۋركوفف X. بالانى كۇتۋ. - م.: ACT، استرەل، حارۆەست، 2017. - 656 ب.
12. پەرسيانينوۆا ل.س." اكۋشەرلىك جانە گينەكولوگيا انىقتامالىعى " / ل. س. پەرسيانينوۆا، ي. ۆ. يلينا // م.،" مەديسينا"، 2013.
13. ايلامازيانا ە. ك. اكۋشەرلىك: ۇلتتىق باسشىلىق. / ە. ك. ايلامازيانا، ۆ. ي. الەكسەيەۆ، ۆ. ە. رادزينسكوگو، گ. م. ساۆەليەۆا // م. - "گەوتار-مەديا". - 2014.
14. ۆ.ا. ەپيفانوۆا "ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ. انىقتامالىق"، م.،" مەديسينا"، 1998.
15. ماسساجدىڭ ۇلكەن ەنسيكلوپەدياسى. - م.: ووو "يزداتەلستۆو استرەل"، 2013.
16. ۆ. پ. پيچۋيەۆ" دەنى ساۋ بولۋ ءۇشىن"، م.،" ءبىلىم"، 2015.
17. دۋبروۆسكيي، ۆ.ي. ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ / ۆ. ي. دۋبروۆسكيي. - م.: ۆلادوس، 2013.
18. ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋ جانە دارىگەرلىك باقىلاۋ / ۆ.ا. ەپيفانوۆا، گ. ل. اپاناسەنكو / / وقۋلىق. - م.: "مەديسينا"، 2015.
19. بوگوليۋبوۆ ۆ. م. مەديسينالىق وڭالتۋ نەمەسە قالپىنا كەلتىرۋ مەديسيناسى. - فيزيوتەراپيا، بالنەولوگيا جانە وڭالتۋ، 2016، 1، ب. 3-12
20. ەپيفانوۆ ۆ.ا.، كۋزباشيەۆا ت. گ. ەمدىك دەنە شىنىقتىرۋدىڭ مەديسينالىق وڭالتۋداعى ءرولى مەن ورنى. - فيزيوتەراپيا، بالنەولوگيا جانە وڭالتۋ، 2014، 6، 3-5 ب.
21. كارانداشيەۆ ۆ. ي.، پەتۋحوۆ ە. ب.، زرودنيكوۆ ۆ. س. فيزيوتەراپيا. دارىگەرلەرگە ارنالعان نۇسقاۋلىق "ۆ. ر. پالەيەۆتىڭ رەداكسياسىمەن". - م، 2014 ج.
22. سوسين ي. ن.، بۋياۆىح ا. گ. گينەكولوگيا مەن جىنىستىق جولمەن بەرىلەتىن اۋرۋلارداعى فيزيوتەراپيا. - سيمفەروپول، 2013ج.
23. بوگوليۋبوۆ ۆ. م.، پونومارەنكو گ. ن. جالپى فيزيوتەراپيا: وقۋلىق 2013
24. جالپى رەد. پروف. س. ن. پوپوۆا. 2ء-شى باسىلىم: "فەنيكس" باسپاسى، 2014ج.
25. پيچۋيەۆ، ۆيتاليي گينەكولوگيا جانە اكۋشەرلىك / ۆيتاليي پيچۋيەۆ. - م.: ەديتوريال ۋرسس، 2016. - 208 c.
26. سيچيناۆا، ل.گ. اكۋشەرلىك جانە گينەكولوگيا / رەد. گ. م. ساۆەليەۆا، ل. گ. سيچيناۆا. - م.: گەوتار مەديسيناسى، 2015.- 735 c.