ىبىراي التىنسارين. تازا بۇلاق
ادەبيەتتىك وقۋ 3 - سىنىپ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ىبىراي التىنسارين. تازا بۇلاق
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا ىبىراي التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى قىسقاشا ماعلۇمات بەرۋ، اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن جان - جاقتى اشۋ.
مىندەتتەرى: 1. بىلىمدىلىك. ى. التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا توقتالۋ، اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى مەن يدەياسىن، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ؛
2. دامىتۋشىلىق. دۇنيەتانىمىن، ويلاۋىن، وزىندىك كوزقاراسىن، تانىم پروسەستەرىن دامىتۋ. ءسوز ساپتاۋىن جەتىلدىرۋ؛
3. تاربيەلىك. رۋحاني تازالىققا، ادامگەرشىلىك اسىل قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ىزدەنىس ساباعى
ءادىس - ءتاسىلى: پروبلەمالىق ىزدەنىس، تالداۋ، مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسى ادىستەرى، ستو ادىستەرى
كورنەكىلىگى: سلايد، ى. التىنسارين پورترەتى، پەرفوكارتا
ءپانارالىق بايلانىس: ءوزىن - ءوزى تانۋ
ساباقتىڭ بارىسى.
1. ۇيىمداستىرۋ.
ۇجىمدىق پسيحولوگيالىق ءىس - ارەكەت.
«تىلەكتەر بۇرىشى»، مۇندا وقۋشىلار ءمۇعالىمنىڭ باعىتتاۋىمەن بۇگىنگى ساباقتا ءبىر - بىرىنە 1 - 1 سويلەمنەن تىلەك ايتادى.
2. جاڭا ساباققا دايىندىق كەزەڭى.
3. جاڭا ساباقتى اكتيۆتەندىرۋ كەزەڭى.
وي قوزعاۋ.
وقۋشىلارعا ى. ءالتىنساريننىڭ پورترەتىن كورسەتىپ، مىناداي سۇراقتار قويامىن.
1. وقۋشىلار، بۇل كىمنىڭ پورترەتى؟
2. بۇل كىسى جونىندە نە بىلەمىز؟
ماعىنانى تانۋ كەزەڭى.
ا) وقۋشىلارعا سلايد ارقىلى ىبىراي التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى ماعلۇماتتى كورسەتەمىن.
ىبىراي التىنسارين 1841 جىلى 20 قازاندا قازىرگى قوستاناي وبلىسىنىڭ التىنسارين اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. اتا - اناسى جاستاي قايتىس بولعان ول ناعاشى اتاسى بالعوجا ءبيدىڭ تاربيەسىندە بولادى. ول نەمەرەسىن 1850 جىلى ورىنبورداعى ورىس - قازاق مەكتەبىنە بەرەدى. ونى 1857 جىلى ىبىراي ۇزدىك ءبىتىرىپ شىعادى دا، حالىققا قىزمەت ەتۋدى باستايدى. 1864 جىلى العاش رەت تورعايدا مەكتەپ اشادى. 1879 جىلى ورىنبوردا «قازاق حرەستوماتياسى» وقۋلىعىن شىعاردى.
1889 جىلى 48 جاسىندا اۋىر ناۋقاستان قايتىس بولدى.
شىعارمالارى:
ولەڭدەرى: «وزەن»، «جاز»
اڭگىمەلەرى: «اسىل ءشوپ»، «قىپشاق سەيتقۇل»، «باي بالاسى مەن جارلى بالاسى»، «ورمەكشى، قۇمىرسقا، قارلىعاش» ت. ب.
ءا) ماتىنمەن جۇمىس.
باستى پروبلەما – اڭگىمەنىڭ نەلىكتەن «تازا بۇلاق» اتالۋى؟
اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن اۋىزشا بايانداپ، ءتۇسىندىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جىلدام ءارى مانەرلەپ وقۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋ.
سوزدىك جۇمىسى.
عيبرات الۋ – ۇلگى الۋ.
توپپەن جۇمىس.
1 - توپقا تاپسىرما:
ماتىنگە جوسپار قۇرعىزۋ.
1. بۇلاق باسىنداعى ءۇش جولاۋشى.
2. تاسقا جازىلعان جازۋ.
3. ءبىرىنشى جولاۋشىنىڭ پىكىرى.
4. ەكىنشى جولاۋشىنىڭ ءسوزى.
5. جاس جىگىتتىڭ ءسوزى.
6. تاستاعى جازۋدىڭ ءمانى.
2 - توپقا تاپسىرما:
رولدىك ويىن.
اڭگىمەنى رولگە ءبولىپ وقۋ.
3 - توپقا تاپسىرما.
زەرتتە.
اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟
جوبا قورعاۋ.
ادام، بۇلاق سوزدەرىنە اسسوسياسيا جاساۋ.
بۇلاق -------------- ادام
«مەنىڭ دە ايتارىم بار»
وقۋشىلار، وسى ماتىندەگى تاستا جازىلعان سوزگە سەن قانداي پىكىر بىلدىرەر ەدىڭ؟ ءوز ويلارىڭدى ورتاعا سالىڭدار.
ماقال - ماتەلدەردى وقىپ، ماعىناسىن اشىڭدار.
بەرىلگەن ماقالداردىڭ قايسىسى ءماتىن تاقىرىبىنا، ايتار ويىنا سايكەس كەلەدى؟
جاقسى ادام – ەلدىڭ ىرىسى،
جاقسى ءسوز – جاننىڭ تىنىسى.
جاقسى بولساڭ، جەردەي بول، ءبارىن شىداپ كوتەرگەن.
تازا بولساڭ، سۋداي بول، ءبارىن جۋىپ كەتىرگەن.
اقىل كوپكە جەتكىزەر،
ونەر كوككە جەتكىزەر.
ومىرمەن بايلانىس.
ءبىز قانداي بولۋىمىز كەرەك؟ پىكىر الماسۋ.
وي - تولعانىس كەزەڭى.
«سۋ – تىرشىلىك كوزى» تاقىرىبىندا شاعىن شىعارما جازۋ.
4. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
«باقىتتى ءسات» ويىنى.
1. ىبىراي التىنسارين كىم؟
2. ىبىرايدىڭ تۋعان جەرى؟
3. ول كىمنىڭ تاربيەسىندە بولدى؟
4. «تازا بۇلاق» اڭگىمەسىنىڭ تاقىرىبى؟
5. ءۇش جولاۋشى بۇلاق باسىنان نەنى بايقادى؟
6. اڭگىمەدەگى جولاۋشىنىڭ قايسىسىنىڭ ءسوزى كوڭىلگە قونىمدى؟
7. اڭگىمەدەن قانداي وي ءتۇيدىڭ؟
5. ءۇي تاپسىرماسى.
اڭگىمەنى وقىپ، مازمۇنداۋ.
6. باعالاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ىبىراي التىنسارين. تازا بۇلاق
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا ىبىراي التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى قىسقاشا ماعلۇمات بەرۋ، اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن جان - جاقتى اشۋ.
مىندەتتەرى: 1. بىلىمدىلىك. ى. التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا توقتالۋ، اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى مەن يدەياسىن، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ؛
2. دامىتۋشىلىق. دۇنيەتانىمىن، ويلاۋىن، وزىندىك كوزقاراسىن، تانىم پروسەستەرىن دامىتۋ. ءسوز ساپتاۋىن جەتىلدىرۋ؛
3. تاربيەلىك. رۋحاني تازالىققا، ادامگەرشىلىك اسىل قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ىزدەنىس ساباعى
ءادىس - ءتاسىلى: پروبلەمالىق ىزدەنىس، تالداۋ، مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسى ادىستەرى، ستو ادىستەرى
كورنەكىلىگى: سلايد، ى. التىنسارين پورترەتى، پەرفوكارتا
ءپانارالىق بايلانىس: ءوزىن - ءوزى تانۋ
ساباقتىڭ بارىسى.
1. ۇيىمداستىرۋ.
ۇجىمدىق پسيحولوگيالىق ءىس - ارەكەت.
«تىلەكتەر بۇرىشى»، مۇندا وقۋشىلار ءمۇعالىمنىڭ باعىتتاۋىمەن بۇگىنگى ساباقتا ءبىر - بىرىنە 1 - 1 سويلەمنەن تىلەك ايتادى.
2. جاڭا ساباققا دايىندىق كەزەڭى.
3. جاڭا ساباقتى اكتيۆتەندىرۋ كەزەڭى.
وي قوزعاۋ.
وقۋشىلارعا ى. ءالتىنساريننىڭ پورترەتىن كورسەتىپ، مىناداي سۇراقتار قويامىن.
1. وقۋشىلار، بۇل كىمنىڭ پورترەتى؟
2. بۇل كىسى جونىندە نە بىلەمىز؟
ماعىنانى تانۋ كەزەڭى.
ا) وقۋشىلارعا سلايد ارقىلى ىبىراي التىنسارين ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى ماعلۇماتتى كورسەتەمىن.
ىبىراي التىنسارين 1841 جىلى 20 قازاندا قازىرگى قوستاناي وبلىسىنىڭ التىنسارين اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. اتا - اناسى جاستاي قايتىس بولعان ول ناعاشى اتاسى بالعوجا ءبيدىڭ تاربيەسىندە بولادى. ول نەمەرەسىن 1850 جىلى ورىنبورداعى ورىس - قازاق مەكتەبىنە بەرەدى. ونى 1857 جىلى ىبىراي ۇزدىك ءبىتىرىپ شىعادى دا، حالىققا قىزمەت ەتۋدى باستايدى. 1864 جىلى العاش رەت تورعايدا مەكتەپ اشادى. 1879 جىلى ورىنبوردا «قازاق حرەستوماتياسى» وقۋلىعىن شىعاردى.
1889 جىلى 48 جاسىندا اۋىر ناۋقاستان قايتىس بولدى.
شىعارمالارى:
ولەڭدەرى: «وزەن»، «جاز»
اڭگىمەلەرى: «اسىل ءشوپ»، «قىپشاق سەيتقۇل»، «باي بالاسى مەن جارلى بالاسى»، «ورمەكشى، قۇمىرسقا، قارلىعاش» ت. ب.
ءا) ماتىنمەن جۇمىس.
باستى پروبلەما – اڭگىمەنىڭ نەلىكتەن «تازا بۇلاق» اتالۋى؟
اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن اۋىزشا بايانداپ، ءتۇسىندىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جىلدام ءارى مانەرلەپ وقۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋ.
سوزدىك جۇمىسى.
عيبرات الۋ – ۇلگى الۋ.
توپپەن جۇمىس.
1 - توپقا تاپسىرما:
ماتىنگە جوسپار قۇرعىزۋ.
1. بۇلاق باسىنداعى ءۇش جولاۋشى.
2. تاسقا جازىلعان جازۋ.
3. ءبىرىنشى جولاۋشىنىڭ پىكىرى.
4. ەكىنشى جولاۋشىنىڭ ءسوزى.
5. جاس جىگىتتىڭ ءسوزى.
6. تاستاعى جازۋدىڭ ءمانى.
2 - توپقا تاپسىرما:
رولدىك ويىن.
اڭگىمەنى رولگە ءبولىپ وقۋ.
3 - توپقا تاپسىرما.
زەرتتە.
اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟
جوبا قورعاۋ.
ادام، بۇلاق سوزدەرىنە اسسوسياسيا جاساۋ.
بۇلاق -------------- ادام
«مەنىڭ دە ايتارىم بار»
وقۋشىلار، وسى ماتىندەگى تاستا جازىلعان سوزگە سەن قانداي پىكىر بىلدىرەر ەدىڭ؟ ءوز ويلارىڭدى ورتاعا سالىڭدار.
ماقال - ماتەلدەردى وقىپ، ماعىناسىن اشىڭدار.
بەرىلگەن ماقالداردىڭ قايسىسى ءماتىن تاقىرىبىنا، ايتار ويىنا سايكەس كەلەدى؟
جاقسى ادام – ەلدىڭ ىرىسى،
جاقسى ءسوز – جاننىڭ تىنىسى.
جاقسى بولساڭ، جەردەي بول، ءبارىن شىداپ كوتەرگەن.
تازا بولساڭ، سۋداي بول، ءبارىن جۋىپ كەتىرگەن.
اقىل كوپكە جەتكىزەر،
ونەر كوككە جەتكىزەر.
ومىرمەن بايلانىس.
ءبىز قانداي بولۋىمىز كەرەك؟ پىكىر الماسۋ.
وي - تولعانىس كەزەڭى.
«سۋ – تىرشىلىك كوزى» تاقىرىبىندا شاعىن شىعارما جازۋ.
4. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
«باقىتتى ءسات» ويىنى.
1. ىبىراي التىنسارين كىم؟
2. ىبىرايدىڭ تۋعان جەرى؟
3. ول كىمنىڭ تاربيەسىندە بولدى؟
4. «تازا بۇلاق» اڭگىمەسىنىڭ تاقىرىبى؟
5. ءۇش جولاۋشى بۇلاق باسىنان نەنى بايقادى؟
6. اڭگىمەدەگى جولاۋشىنىڭ قايسىسىنىڭ ءسوزى كوڭىلگە قونىمدى؟
7. اڭگىمەدەن قانداي وي ءتۇيدىڭ؟
5. ءۇي تاپسىرماسى.
اڭگىمەنى وقىپ، مازمۇنداۋ.
6. باعالاۋ
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «گلوبۋس – جەردىڭ ءدال ۇلگىسى، گلوبۋستىڭ گرادۋس تورى» (دۇنيەتانۋ 4 سىنىپ)
-
ءجۇز كولەمىندەگى ساندار. سانداردى وقۋ، جازۋ، سالىستىرۋ، قوسۋ جانە ازايتۋ
