ىستىق وتكىزبەۋ ءۇشىن ىدىستىڭ استىنا قوياتىن اعاشتان جاسالعان بۇيىم جاساۋ
ساراماندىق جۇمىس
6 – سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ىستىق وتكىزبەۋ ءۇشىن ىدىستىڭ استىنا قوياتىن اعاشتان جاسالعان بۇيىم جاساۋ»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: اعاش جانە اعاشتان جاسالعان بۇيىمدار تۋرالى تەوريالىق بىلىمدەرىن تاجىريبە جۇزىندە كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ويلاۋ تانىمدىلىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: جەكە جانە توپتا جۇمىس ىستەي بىلۋگە، ادەمىلىكتى سەزىنۋگە تاربيەلەۋ جانە يكەمدىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساراماندىق جۇمىس
كورنەكىلىگى: رەيكا، ارا، ءزىمپارا قاعازى، سىزعىش، قارىنداش، جەلىم، لاك
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. جاڭا ساباق
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس
ءىۇ. جاڭا ماتەريالدى بەكىتۋ
ءۇ. قورىتىندى
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ
ءىى. جاڭا ساباق: جۇمىسقا كىرىسپەس بۇرىن وقۋشىلارعا اعاش تۋرالى، اعاشقا بايلانىستى اڭىز - وسيەتتەر تۋرالى ءماتىن بەرىپ، وي قوزعاۋ. وقۋشىلارعا قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكەرتىپ ساراماندىق جۇمىستى باستاۋ.
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس
ءىۇ. بۇيىمنىڭ جاسالۋ تەحنولوگياسى
اتقاراتىن جۇمىستار
1. وڭدەگەن رەيكانى 20 - 25سم - دەن ولشەپ كەسۋ. 3 - 4 بولىك
2. قيىلعان بولشەكتىڭ ەكى شەتىنە 2سم ولشەپ، قيعاشتاپ نەمەسە ءتورتبۇرىشتاپ ورنالاستىرۋ
3. ەكى رەيكانىڭ بەتتەسىن جەرىن سىزىپ، ارامەن جارتىسىنا دەيىن كەسۋ.
قاشاۋمەن ويىپ ءتۇسىرۋ.
4. دايىن بۇيىمدى جەلىمدەۋ، لاكتاۋ
قاجەتتى قۇرال - سايماندار
ارا، سىزعىش، قارىنداش، جۇمىس ۇستەلى
سىزعىش، قارىنداش
ارا، قاشاۋ، بالعا، پىشاق، سىزعىش، قارىنداش
جەلىم، لاك، گۋبكا نەمەسە قىلقالام
ءۇ. قورىتىندى
ۆەنن دياگرامماسى
مىنە، بالالار «شەبەردىڭ قولى كوپكە ورتاق» دەگەن حالقىمىز ونەردى قازىنا، بايلىق رەتىندە باعالاعان. سول ونەردىڭ ءبىر بولشەگى قولونەرىنەن جاڭا ساباقتا حاباردار بولىپ، ساراماندىق جۇمىس ۇستىندە ءوزىمىز قولىمىزدان كەلگەن ونەر تۋىندىسىن جاساپ شىعاردىق.
ۇستازدان ۇلگى العان ۇستا بولار،
ۇستاز ءسوزى – شاكىرتكە نۇسقا بولار.
اسىل ءسوزىن ۇعىنىپ العىر شاكىرت،
ەكى ايتقىزباي ەسىنە ۇستاپ الار. – دەپ بۇگىنگى ساباعىمدى اياقتايمىن.
جۇمىس ورنىن جيناقتاپ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
اعاشتىڭ ءقادىر - قاسيەتتەرى تۋرالى دەرەكتەر جيناۋ.
اعاشتىڭ قاسيەتى تۋرالى اتا - بابالارىمىزدان كەلە جاتقان اڭىز - وسيەت.
اعاش جەمىسىمەن، جاپىراقتارىمەن، كولەڭكەسىمەن جانە وتىنىمەن بىزگە پايدالى. بۇكىل كىتاپتار، قاعازدار، ءۇيىمىزدىڭ ەسىگى، تەرەزەسى، ۇستەلدەر جانە تاقتالار، مەكتەپ پارتالارى ت. ب. كوپتەگەن زاتتار اعاشتان جاسالادى.
جاڭادان ومىرگە كەلگەن ءسابيدىڭ بەسىگى دە، ءومىرىمىز بىتكەننەن كەيىن قابىرگە اپاراتىن تابىت تا سول اعاشتان جاسالادى. اعاشتاردىڭ ارقاسىندا تابيعات كوز تارتارلىق جاپ - جاسىل. سول تاماشا تابيعاتتىڭ اياسىندا، اعاشتاردىڭ كولەڭكەسىندە دەمالامىز. اعاشتار اۋانى تازارتىپ، سۋىقتا ءۇيدى جىلىتادى.
وسى اعاشتاردى قالاي پايدالانساق، ونى سولاي قورعاۋعا ءتيىسپىز.
ەرتەدە ءبىر پاتشا نوكەرلەرىمەن اڭعا بارا جاتىپ، ءبىر اقساقالدىڭ اعاش ەگىپ جاتقانىن كورەدى. پاتشا اقساقالعا جاقىنداپ كەلىپ سۇرايدى:
- نەگە سونشا قينالىپ جاتىرسىز؟ بۇل اعاش بىرنەشە جىلدان كەيىن جەمىسىن بەرەدى. وعان ءسىزدىڭ عۇمىرىڭىز جەتپەيدى عوي،- دەگەندە اقساقال:
- تاقسىر، مەن ءومىرىمنىڭ جەتپەيتىنىن بىلەمىن. ءبىراق، مەن اتالارىمنىڭ ەككەن اعاشتارىنىڭ جەمىسىن جەگەن ەدىم. ەرتەڭگى ۇرپاق تا مەنىڭ ەككەن اعاشتارىمنىڭ جەمىسىن جەسىن، - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. پاتشا قاريانىڭ ايتقان جاۋابىنا اسا ريزا بولىپ، ءبىر قالتا التىن بەرەدى.
سوندا اقساقال: - كوردىڭىز بە؟ مەنىڭ ەككەن اعاشىم كازىردەن جەمىسىن بەرە باستادى، - دەپتى. پاتشا بۇل سوزگە دە ريزا بولىپ، تاعى دا التىن بەرەدى.
- باسقا اعاشتار جىلىنا ءبىر رەت جەمىس بەرسە، مەنىڭ ەككەن اعاشىم جىلىنا ەكى رەت جەمىس بەرەدى، - دەگەن ەكەن اقساقال.
... ەرتەدە قازان دەگەن باتىردىڭ وراز دەگەن ۇلىن كاپىرلەر قولعا تۇسىرەدى. ونىڭ قول - اياعىن بايلاپ، دار تۇبىنە اكەلەدى. سوندا وراز: «و، كاپىرلەر، تاڭىردەن باسقا سەنەرىم جوق، قاسىقتاي قانىمدى قيىڭدار. مىناۋ دار اعاشىمەن تىلدەسۋگە رۇقسات بەرىڭدەر»، - دەدى. ءسويتىپ ول قۋ اعاشقا قاراپ، داۋىستاپ سويلەي باستادى.
- ءمادينانىڭ ەسىگى بولعان، اعاش!
قۇدايمەن تىلدەسكەندە، مۇسانىڭ اساسى بولعان، اعاش!
ۇلكەن داريالارعا كوپىر بولعان، اعاش!
قارا تەڭىزدە قايىق بولعان، اعاش!
حازىرەتى ءاليدىڭ دۇلدۇلىنە ەر بولعان، اعاش!
زۇلپىقارعا ساپ بولعان، اعاش!
حاسان مەن حۋسەينگە بەسىك بولعان، اعاش!
ەرگە دە، ايەلگە دە قاتەر بولعان، اعاش!
باسىڭ قاراسام توبەڭ كورىنبەس، اعاش!
مەنى ساعان اسار بولسا، قۇلاپ ءتۇس، اعاش!
قۇلاپ تۇسپەسەڭ، مەن ءۇشىن جازاڭدى تارتاسىڭ، اعاش!»
بۇدان سوڭ بالا:
- ارتىمدا ءۇيىرلى جىلقىلارىم قالدى،
قانى ءبىر جولداس - جورام قالدى،
قولعا ۇستاعان سۇڭقارىم قالدى،
جۇيرىك اياقتارىمنان، مىقتى قولدارىمنان ايرىلعالى تۇرمىن،
بەكتىككە جەتپەگەن امانات باسىمنان ايرىلعالى تۇرمىن،
جاستىق شارباتىنەن ىشپەگەن جانىمدى قيا الماي تۇرمىن، - دەدى دە، ەڭىرەپ جىلاپ، جانىن جەگىدەي جەگەن قايعىسىن اقتاردى...
... ءدال وسى كەزدە قۇتقارۋشىلار دا شاۋىپ كەلىپ جەتكەن ەكەن.
ولاي بولسا اينالامىزدىڭ كوركى بولعان اعاشتى قورعاۋ ءبىزدىڭ پارىزىمىز!
اعاش
اعاش – ساباقتارى مەن تامىرلارى سۇرەكتەنىپ بىتكەن، وتە جاقسى جەتىلگەن ءدىڭى بار، بيىكتىگى 2 مەتردەن كەم بولمايتىن كوپ جىلدىق وسىمدىكتەر. قازاقستاندا وسەتىن اعاشتاردىڭ ەڭ بيىگى 50 مەتردەن اسپايدى (قاراعاي، شىرشا، ەمەن، جوكەاعاشى، ت. ب
اعاش - ادامنىڭ كۇنكورىس قارەكەتى مەن رۋحاني ومىردە ەرەكشە ورىن الاتىن تابيعات نىسانى.
قازاق داستۇرىندە جاڭا شىققان كوكتى جۇلمايدى، اعاش بۇرلەرىن ۇزبەيدى. كوك شىبىقتى، كوك وركەندى سىندىرمايدى. ويتكەنى جاس وركەننىڭ ءبارى باقىتتىڭ باستاماسى، بارلىق تىرلىكتىڭ قاينار كوزى دەپ بىلەدى. كوك جۇلساق كوكتەي سولاسىڭ دەپ ىرىمدالادى. سونداي - اق قازاق داستۇرىندە قوسارلانىپ وسكەن، قاتار بىتكەن اعاشتى كەسپەيدى. سەبەبى قوساعىڭنان ايىرىلاسىڭ، قاناتىڭنان قىرقىلاسىڭ دەپ تىيىم ەتكەن. ياعني، دۇنيە تۇگەل ەگىزدەن جارالعان، ال ەگىزدىڭ سىڭارىن قۇلاتقان وڭبايدى، كوڭىلى قاپالانىپ، زارىعىپ وتەدى دەپ قاتتى ىرىمدايدى.
ەرتەدە ءداستۇرلى ورتادا اعاشتىڭ تۇرمىس پەن شارۋاشىلىققا جارامدىلىعىنا قاراي وتىندىق اعاش جانە كادەلىك اعاش دەپ ەكى توپقا بولگەن. ال، اعاشتاردىڭ ءوسۋ، دامۋ ساتىسىنا بايلانىستى دا ەكى تۇرگە بولەدى: جاس اعاش جانە تىرشىلىك سيكلى اياقتالۋى جاقىن كارى اعاش. بالعىن جاس اعاشتى كەسۋگە قازاقتار «كوكتەي سولاسىڭ» دەپ تىيىم سالادى. سوندىقتان جاس، تولىق ءوسىپ جەتىلمەگەن اعاشتى قاجەتىنە قاراي عانا كەسەدى. ءوسىپ جەتىلگەن اعاشتى شىرىمەي، قۇرت جەمەي تۇرىپ قاجەتكە جاراتادى. كارى قۋارعان اعاشتى جىعىپ، شاۋىپ وتىنعا پايدالانعان.
6 – سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ىستىق وتكىزبەۋ ءۇشىن ىدىستىڭ استىنا قوياتىن اعاشتان جاسالعان بۇيىم جاساۋ»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: اعاش جانە اعاشتان جاسالعان بۇيىمدار تۋرالى تەوريالىق بىلىمدەرىن تاجىريبە جۇزىندە كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ويلاۋ تانىمدىلىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: جەكە جانە توپتا جۇمىس ىستەي بىلۋگە، ادەمىلىكتى سەزىنۋگە تاربيەلەۋ جانە يكەمدىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساراماندىق جۇمىس
كورنەكىلىگى: رەيكا، ارا، ءزىمپارا قاعازى، سىزعىش، قارىنداش، جەلىم، لاك
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. جاڭا ساباق
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس
ءىۇ. جاڭا ماتەريالدى بەكىتۋ
ءۇ. قورىتىندى
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ
ءىى. جاڭا ساباق: جۇمىسقا كىرىسپەس بۇرىن وقۋشىلارعا اعاش تۋرالى، اعاشقا بايلانىستى اڭىز - وسيەتتەر تۋرالى ءماتىن بەرىپ، وي قوزعاۋ. وقۋشىلارعا قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكەرتىپ ساراماندىق جۇمىستى باستاۋ.
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس
ءىۇ. بۇيىمنىڭ جاسالۋ تەحنولوگياسى
اتقاراتىن جۇمىستار
1. وڭدەگەن رەيكانى 20 - 25سم - دەن ولشەپ كەسۋ. 3 - 4 بولىك
2. قيىلعان بولشەكتىڭ ەكى شەتىنە 2سم ولشەپ، قيعاشتاپ نەمەسە ءتورتبۇرىشتاپ ورنالاستىرۋ
3. ەكى رەيكانىڭ بەتتەسىن جەرىن سىزىپ، ارامەن جارتىسىنا دەيىن كەسۋ.
قاشاۋمەن ويىپ ءتۇسىرۋ.
4. دايىن بۇيىمدى جەلىمدەۋ، لاكتاۋ
قاجەتتى قۇرال - سايماندار
ارا، سىزعىش، قارىنداش، جۇمىس ۇستەلى
سىزعىش، قارىنداش
ارا، قاشاۋ، بالعا، پىشاق، سىزعىش، قارىنداش
جەلىم، لاك، گۋبكا نەمەسە قىلقالام
ءۇ. قورىتىندى
ۆەنن دياگرامماسى
مىنە، بالالار «شەبەردىڭ قولى كوپكە ورتاق» دەگەن حالقىمىز ونەردى قازىنا، بايلىق رەتىندە باعالاعان. سول ونەردىڭ ءبىر بولشەگى قولونەرىنەن جاڭا ساباقتا حاباردار بولىپ، ساراماندىق جۇمىس ۇستىندە ءوزىمىز قولىمىزدان كەلگەن ونەر تۋىندىسىن جاساپ شىعاردىق.
ۇستازدان ۇلگى العان ۇستا بولار،
ۇستاز ءسوزى – شاكىرتكە نۇسقا بولار.
اسىل ءسوزىن ۇعىنىپ العىر شاكىرت،
ەكى ايتقىزباي ەسىنە ۇستاپ الار. – دەپ بۇگىنگى ساباعىمدى اياقتايمىن.
جۇمىس ورنىن جيناقتاپ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
اعاشتىڭ ءقادىر - قاسيەتتەرى تۋرالى دەرەكتەر جيناۋ.
اعاشتىڭ قاسيەتى تۋرالى اتا - بابالارىمىزدان كەلە جاتقان اڭىز - وسيەت.
اعاش جەمىسىمەن، جاپىراقتارىمەن، كولەڭكەسىمەن جانە وتىنىمەن بىزگە پايدالى. بۇكىل كىتاپتار، قاعازدار، ءۇيىمىزدىڭ ەسىگى، تەرەزەسى، ۇستەلدەر جانە تاقتالار، مەكتەپ پارتالارى ت. ب. كوپتەگەن زاتتار اعاشتان جاسالادى.
جاڭادان ومىرگە كەلگەن ءسابيدىڭ بەسىگى دە، ءومىرىمىز بىتكەننەن كەيىن قابىرگە اپاراتىن تابىت تا سول اعاشتان جاسالادى. اعاشتاردىڭ ارقاسىندا تابيعات كوز تارتارلىق جاپ - جاسىل. سول تاماشا تابيعاتتىڭ اياسىندا، اعاشتاردىڭ كولەڭكەسىندە دەمالامىز. اعاشتار اۋانى تازارتىپ، سۋىقتا ءۇيدى جىلىتادى.
وسى اعاشتاردى قالاي پايدالانساق، ونى سولاي قورعاۋعا ءتيىسپىز.
ەرتەدە ءبىر پاتشا نوكەرلەرىمەن اڭعا بارا جاتىپ، ءبىر اقساقالدىڭ اعاش ەگىپ جاتقانىن كورەدى. پاتشا اقساقالعا جاقىنداپ كەلىپ سۇرايدى:
- نەگە سونشا قينالىپ جاتىرسىز؟ بۇل اعاش بىرنەشە جىلدان كەيىن جەمىسىن بەرەدى. وعان ءسىزدىڭ عۇمىرىڭىز جەتپەيدى عوي،- دەگەندە اقساقال:
- تاقسىر، مەن ءومىرىمنىڭ جەتپەيتىنىن بىلەمىن. ءبىراق، مەن اتالارىمنىڭ ەككەن اعاشتارىنىڭ جەمىسىن جەگەن ەدىم. ەرتەڭگى ۇرپاق تا مەنىڭ ەككەن اعاشتارىمنىڭ جەمىسىن جەسىن، - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. پاتشا قاريانىڭ ايتقان جاۋابىنا اسا ريزا بولىپ، ءبىر قالتا التىن بەرەدى.
سوندا اقساقال: - كوردىڭىز بە؟ مەنىڭ ەككەن اعاشىم كازىردەن جەمىسىن بەرە باستادى، - دەپتى. پاتشا بۇل سوزگە دە ريزا بولىپ، تاعى دا التىن بەرەدى.
- باسقا اعاشتار جىلىنا ءبىر رەت جەمىس بەرسە، مەنىڭ ەككەن اعاشىم جىلىنا ەكى رەت جەمىس بەرەدى، - دەگەن ەكەن اقساقال.
... ەرتەدە قازان دەگەن باتىردىڭ وراز دەگەن ۇلىن كاپىرلەر قولعا تۇسىرەدى. ونىڭ قول - اياعىن بايلاپ، دار تۇبىنە اكەلەدى. سوندا وراز: «و، كاپىرلەر، تاڭىردەن باسقا سەنەرىم جوق، قاسىقتاي قانىمدى قيىڭدار. مىناۋ دار اعاشىمەن تىلدەسۋگە رۇقسات بەرىڭدەر»، - دەدى. ءسويتىپ ول قۋ اعاشقا قاراپ، داۋىستاپ سويلەي باستادى.
- ءمادينانىڭ ەسىگى بولعان، اعاش!
قۇدايمەن تىلدەسكەندە، مۇسانىڭ اساسى بولعان، اعاش!
ۇلكەن داريالارعا كوپىر بولعان، اعاش!
قارا تەڭىزدە قايىق بولعان، اعاش!
حازىرەتى ءاليدىڭ دۇلدۇلىنە ەر بولعان، اعاش!
زۇلپىقارعا ساپ بولعان، اعاش!
حاسان مەن حۋسەينگە بەسىك بولعان، اعاش!
ەرگە دە، ايەلگە دە قاتەر بولعان، اعاش!
باسىڭ قاراسام توبەڭ كورىنبەس، اعاش!
مەنى ساعان اسار بولسا، قۇلاپ ءتۇس، اعاش!
قۇلاپ تۇسپەسەڭ، مەن ءۇشىن جازاڭدى تارتاسىڭ، اعاش!»
بۇدان سوڭ بالا:
- ارتىمدا ءۇيىرلى جىلقىلارىم قالدى،
قانى ءبىر جولداس - جورام قالدى،
قولعا ۇستاعان سۇڭقارىم قالدى،
جۇيرىك اياقتارىمنان، مىقتى قولدارىمنان ايرىلعالى تۇرمىن،
بەكتىككە جەتپەگەن امانات باسىمنان ايرىلعالى تۇرمىن،
جاستىق شارباتىنەن ىشپەگەن جانىمدى قيا الماي تۇرمىن، - دەدى دە، ەڭىرەپ جىلاپ، جانىن جەگىدەي جەگەن قايعىسىن اقتاردى...
... ءدال وسى كەزدە قۇتقارۋشىلار دا شاۋىپ كەلىپ جەتكەن ەكەن.
ولاي بولسا اينالامىزدىڭ كوركى بولعان اعاشتى قورعاۋ ءبىزدىڭ پارىزىمىز!
اعاش
اعاش – ساباقتارى مەن تامىرلارى سۇرەكتەنىپ بىتكەن، وتە جاقسى جەتىلگەن ءدىڭى بار، بيىكتىگى 2 مەتردەن كەم بولمايتىن كوپ جىلدىق وسىمدىكتەر. قازاقستاندا وسەتىن اعاشتاردىڭ ەڭ بيىگى 50 مەتردەن اسپايدى (قاراعاي، شىرشا، ەمەن، جوكەاعاشى، ت. ب
اعاش - ادامنىڭ كۇنكورىس قارەكەتى مەن رۋحاني ومىردە ەرەكشە ورىن الاتىن تابيعات نىسانى.
قازاق داستۇرىندە جاڭا شىققان كوكتى جۇلمايدى، اعاش بۇرلەرىن ۇزبەيدى. كوك شىبىقتى، كوك وركەندى سىندىرمايدى. ويتكەنى جاس وركەننىڭ ءبارى باقىتتىڭ باستاماسى، بارلىق تىرلىكتىڭ قاينار كوزى دەپ بىلەدى. كوك جۇلساق كوكتەي سولاسىڭ دەپ ىرىمدالادى. سونداي - اق قازاق داستۇرىندە قوسارلانىپ وسكەن، قاتار بىتكەن اعاشتى كەسپەيدى. سەبەبى قوساعىڭنان ايىرىلاسىڭ، قاناتىڭنان قىرقىلاسىڭ دەپ تىيىم ەتكەن. ياعني، دۇنيە تۇگەل ەگىزدەن جارالعان، ال ەگىزدىڭ سىڭارىن قۇلاتقان وڭبايدى، كوڭىلى قاپالانىپ، زارىعىپ وتەدى دەپ قاتتى ىرىمدايدى.
ەرتەدە ءداستۇرلى ورتادا اعاشتىڭ تۇرمىس پەن شارۋاشىلىققا جارامدىلىعىنا قاراي وتىندىق اعاش جانە كادەلىك اعاش دەپ ەكى توپقا بولگەن. ال، اعاشتاردىڭ ءوسۋ، دامۋ ساتىسىنا بايلانىستى دا ەكى تۇرگە بولەدى: جاس اعاش جانە تىرشىلىك سيكلى اياقتالۋى جاقىن كارى اعاش. بالعىن جاس اعاشتى كەسۋگە قازاقتار «كوكتەي سولاسىڭ» دەپ تىيىم سالادى. سوندىقتان جاس، تولىق ءوسىپ جەتىلمەگەن اعاشتى قاجەتىنە قاراي عانا كەسەدى. ءوسىپ جەتىلگەن اعاشتى شىرىمەي، قۇرت جەمەي تۇرىپ قاجەتكە جاراتادى. كارى قۋارعان اعاشتى جىعىپ، شاۋىپ وتىنعا پايدالانعان.
You Might Also Like
