قوش بول، سۇيىكتى الىپپەم!
قوش بول، سۇيىكتى الىپپەم!
ماقساتى: بىلىكتىلىك - ءار وقۋشىنىڭ ساباقتان تىس ۋاقىتتا اينالىساتىن ءىس - ارەكەتتەرى ارقىلى يكەمدىلىگىن قابىلەتتەرىن كورسەتۋ، شىعارماشىلىق مۇمكىندىكتەرىن اشۋ.
دامىتۋشىلىق - وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن ورتاعا سالۋ، بايقاتۋ، ولاردىڭ وي ءورىسىن، ءتىل بايلىقتارىن، تاپسىردىق، ىزگىلىك قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك - وقۋشىلاردىڭ اتا - انا، وتان، ەل، بولاشاق الدىنداعى بورىشىن سەزىنۋگە، ەلىن، وتانىن سۇيۋگە، ونى قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، «الىپپە»، «انا ءتىلى»، شار، گۇلدەر.
بارىسى.
ءمۇعالىم: قىمباتتى اتالار، اقجاۋلىقتى انالار! بۇگىن 1 - سىنىپ وقۋشىلارى وزدەرىنىڭ سۇيىكتى الىپپەلەرىمەن قوشتاسقالى وتىر. مىنە، ءبىز بۇگىن بارلىق عىلىمىنىڭ اتاسى، ءبىزدىڭ بولاشاعىمىزدىڭ نەگىزى - الىپپەمەن قوشتاسقالى وتىرمىز. بۇگىن ءبىز شەكسىز قۋانىشتىمىز. ولاي بولسا، سۇيىكتى الىپپەمىزدى كىشكەنتاي ءىنى - سىڭىلدەرىمىزگە تاپسىرۋ - مىندەتىمىز.
1 - جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن، حالايىق!
2 - جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار مۇعالىمدەر، ءاز جاندار،
ءبىلىم ىزدەپ ينەمەن قۇدىق قازعاندار.
قۇشاق جايا قارسى الامىز سىزدەردى،
بي بيلەنىپ، اندە بۇگىن شىرقالار!
جۇرگىزۋشى: قوش كەلىپسىز، اق جاۋلىقتى انالار،
جۇزدەرىڭنەن مەيىرىم مەن نۇر تامىر.
الدارىندا جاۋقازىندار قۇلپىرعان
ءبىز الاڭسىز بالعىن شاقتى بالالار.
ءمۇعالىم: بالالار، مەن سەندەرگە سۇراق قويۋدان باستايىن. سەندەر سوعان جاۋاپ بەرىڭدەر.
ءىشى تولعان ارىپكە،
بىلىمدەگى جارىق نە؟
حورمەن: بولاشاققا جول اشار -
ول سۇيىكتى الىپپە!
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، بارىمىزگە ەڭ قىمبات الىپپەنى ورتاعا شاقىرايىق.
حورمەن: الىپپە! الىپپە! الىپپە!
الىپپە: ارمىسىزدار، جاس دوستار!
ارمىسىزدار، اتا - انا!
بولاشاققا جول باستار.
الىپپەڭ كەلدى ورتاڭا.
مەنىڭ اتىم - الىپپە،
مەنى اناداي دارىپتە.
مەنى وقىپ ەرجەتكەن،
اعاڭ مەنەن اكپەڭ دە.
بالالار، سەندەر مەنى وقىدىڭدار، مەنەن نە ۇيرەندىڭدەر!
وقۋشىلار: جۇمباق، جاڭىلتپاش، ساناماق، ولەڭ، ءان ۇيرەنەيىك. سونىمەن قاتار جازۋدى، وقۋدى دا مەڭگەردىك.
وقۋشى: الىپبەيدىڭ «ا» تۇرادى باسىندا،
ءارقاشان دا «ءا» تۇرادى قاسىندا.
بايقادىڭ با «ب» تۇرادى ءۇشىنشى.
وقۋشى: «ا» دەگەن ول - انالار عوي ارداقتى،
«ءا» دەگەن ول - اكەلەر عوي سالماقتى.
«ب» دەگەنىڭ ول بالالار عوي ادەمى.
الشاق كەتپەي سوندىقتان دا راسىندا،
تۇرادى ولار ءالىپبيدىڭ باسىندا.
وقۋشى: ەڭ العاش قولعا العاندا الىپپەنى
قىزىعىپ قاراي بەردىم ارىپتەردى.
مەن ءۇشىن سىرى جۇمباق بۇل كىتاپتىڭ
ۇستازىم ماعان كىلتىن الىپ بەردى.
وقۋشى: ءىشى تولعان ارىپكە
مىڭ ءبىر ماقال، ءجۇز ءبىر جۇمباق سايىسى
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تىلگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، انا ءتىلىن قادىرلەۋگە ۇيرەتۋ. شەشەندىك ونەرگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: انا ءتىلى جايىنداعى كىتاپتار، دانالىق سوزدەر.
جۇرگىزىلۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! «ونەر الدى - قىزىل ءتىلى»- دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، سىزدەر ءسوز ونەرى بايقاۋىنا «1001 ماقال، 101 جۇمباق» سايىسىن تاماشالاعالى وتىرسىزدار.
ەندەشە، قوشەمەتتەپ، ويىنعا قاتىسۋشىلاردى ورتاعا شاقىرايىق.
ويىن شارتى: 1. ۇيدەن دايىنداپ كەلگەن 5 ماقال ايىتۋ.
2. بەرىلگەن تاقىرىپقا ماقال قۇراۋ.
3. ماقالدىڭ تىركەسىن تابۋ.
ءىى. بەرىلگەن تاقىرىپقا ماقال قۇراۋ
1. ءتىل تۋرالى ماقال ايىتۋ: «ونەر الدى - قىزىل ءتىلى»
«باس كەسپەك بولسا دا، ءتىل كەسپەك جوق!»
«باسقا پالە تىلدەن»
«بالا ءتىلى - بال».
2. اس تۋرالى ماقال ايتۋ: «اس - ادامنىڭ ارقاۋى»، «اسىڭ ءدامدى بولسا، كوڭىلىڭ ءساندى بولار»، «اناسىن كورىپ قىزىن ال، ىدىسىن كورىپ اسىن ءىش»، «اس بار جەردە اۋرۋ تۇرمايدى»، «اس يەسىمەن ءتاتتى».
3. جاقسىلىق پەن جامانشىلىق تۋرالى ماقال ايتۋ:
«جاقسى بالا - سۇيىك، جامان بالا - كۇيىك»
«جاقسىلىققا جاقسىلىق ەر كىسىنىڭ ءىسى
جاماندىققا جاقسىلىق ەر كىسىنىڭ ءىسى».
4. اقىل تۋرالى ماقال ايتۋ: «اشۋ اسىققاندا اقىل باسۋ ايتادى»، «اقىلسىز سۇراق بەرىپ، اقىلدى جاۋاپ كۇتپە»، «اشۋ دۇشپان، اقىل دوس، اقىلىڭا اقىل قوس»، «اس تاسىسا، قاتىعى توگىلەر، اشۋ تاسىسا، اقىلى توگىلەر».
ادامگەرشىلىكتەرىڭە كوپ راحمەت، كىشكەنتاي دوستارىم.
وسى كەزدە ساحناعا «انا ءتىلى» شىعادى.
وقۋشى: قوش بول، قۇتتى الىپپەم،
كوپ نارسەگە ۇيرەتتىڭ.
تانىستىرىپ ارىپپەن،
تولقىنداتىپ سويلەتتىڭ.
حورمەن: تانىستىرعان 42 ارىپپەن
قوش بول مەنىڭ قاسيەتتى الىپپەم!
الىپپە: قوش، ساۋ بولىڭدار، كىشكەنتاي شاكىرتتەر!
(شاشۋ شاشىلادى)
ءان: ءارقاشان كۇن سونبەسىن.
ماقساتى: بىلىكتىلىك - ءار وقۋشىنىڭ ساباقتان تىس ۋاقىتتا اينالىساتىن ءىس - ارەكەتتەرى ارقىلى يكەمدىلىگىن قابىلەتتەرىن كورسەتۋ، شىعارماشىلىق مۇمكىندىكتەرىن اشۋ.
دامىتۋشىلىق - وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن ورتاعا سالۋ، بايقاتۋ، ولاردىڭ وي ءورىسىن، ءتىل بايلىقتارىن، تاپسىردىق، ىزگىلىك قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك - وقۋشىلاردىڭ اتا - انا، وتان، ەل، بولاشاق الدىنداعى بورىشىن سەزىنۋگە، ەلىن، وتانىن سۇيۋگە، ونى قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، «الىپپە»، «انا ءتىلى»، شار، گۇلدەر.
بارىسى.
ءمۇعالىم: قىمباتتى اتالار، اقجاۋلىقتى انالار! بۇگىن 1 - سىنىپ وقۋشىلارى وزدەرىنىڭ سۇيىكتى الىپپەلەرىمەن قوشتاسقالى وتىر. مىنە، ءبىز بۇگىن بارلىق عىلىمىنىڭ اتاسى، ءبىزدىڭ بولاشاعىمىزدىڭ نەگىزى - الىپپەمەن قوشتاسقالى وتىرمىز. بۇگىن ءبىز شەكسىز قۋانىشتىمىز. ولاي بولسا، سۇيىكتى الىپپەمىزدى كىشكەنتاي ءىنى - سىڭىلدەرىمىزگە تاپسىرۋ - مىندەتىمىز.
1 - جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن، حالايىق!
2 - جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار مۇعالىمدەر، ءاز جاندار،
ءبىلىم ىزدەپ ينەمەن قۇدىق قازعاندار.
قۇشاق جايا قارسى الامىز سىزدەردى،
بي بيلەنىپ، اندە بۇگىن شىرقالار!
جۇرگىزۋشى: قوش كەلىپسىز، اق جاۋلىقتى انالار،
جۇزدەرىڭنەن مەيىرىم مەن نۇر تامىر.
الدارىندا جاۋقازىندار قۇلپىرعان
ءبىز الاڭسىز بالعىن شاقتى بالالار.
ءمۇعالىم: بالالار، مەن سەندەرگە سۇراق قويۋدان باستايىن. سەندەر سوعان جاۋاپ بەرىڭدەر.
ءىشى تولعان ارىپكە،
بىلىمدەگى جارىق نە؟
حورمەن: بولاشاققا جول اشار -
ول سۇيىكتى الىپپە!
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، بارىمىزگە ەڭ قىمبات الىپپەنى ورتاعا شاقىرايىق.
حورمەن: الىپپە! الىپپە! الىپپە!
الىپپە: ارمىسىزدار، جاس دوستار!
ارمىسىزدار، اتا - انا!
بولاشاققا جول باستار.
الىپپەڭ كەلدى ورتاڭا.
مەنىڭ اتىم - الىپپە،
مەنى اناداي دارىپتە.
مەنى وقىپ ەرجەتكەن،
اعاڭ مەنەن اكپەڭ دە.
بالالار، سەندەر مەنى وقىدىڭدار، مەنەن نە ۇيرەندىڭدەر!
وقۋشىلار: جۇمباق، جاڭىلتپاش، ساناماق، ولەڭ، ءان ۇيرەنەيىك. سونىمەن قاتار جازۋدى، وقۋدى دا مەڭگەردىك.
وقۋشى: الىپبەيدىڭ «ا» تۇرادى باسىندا،
ءارقاشان دا «ءا» تۇرادى قاسىندا.
بايقادىڭ با «ب» تۇرادى ءۇشىنشى.
وقۋشى: «ا» دەگەن ول - انالار عوي ارداقتى،
«ءا» دەگەن ول - اكەلەر عوي سالماقتى.
«ب» دەگەنىڭ ول بالالار عوي ادەمى.
الشاق كەتپەي سوندىقتان دا راسىندا،
تۇرادى ولار ءالىپبيدىڭ باسىندا.
وقۋشى: ەڭ العاش قولعا العاندا الىپپەنى
قىزىعىپ قاراي بەردىم ارىپتەردى.
مەن ءۇشىن سىرى جۇمباق بۇل كىتاپتىڭ
ۇستازىم ماعان كىلتىن الىپ بەردى.
وقۋشى: ءىشى تولعان ارىپكە
مىڭ ءبىر ماقال، ءجۇز ءبىر جۇمباق سايىسى
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تىلگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، انا ءتىلىن قادىرلەۋگە ۇيرەتۋ. شەشەندىك ونەرگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: انا ءتىلى جايىنداعى كىتاپتار، دانالىق سوزدەر.
جۇرگىزىلۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! «ونەر الدى - قىزىل ءتىلى»- دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، سىزدەر ءسوز ونەرى بايقاۋىنا «1001 ماقال، 101 جۇمباق» سايىسىن تاماشالاعالى وتىرسىزدار.
ەندەشە، قوشەمەتتەپ، ويىنعا قاتىسۋشىلاردى ورتاعا شاقىرايىق.
ويىن شارتى: 1. ۇيدەن دايىنداپ كەلگەن 5 ماقال ايىتۋ.
2. بەرىلگەن تاقىرىپقا ماقال قۇراۋ.
3. ماقالدىڭ تىركەسىن تابۋ.
ءىى. بەرىلگەن تاقىرىپقا ماقال قۇراۋ
1. ءتىل تۋرالى ماقال ايىتۋ: «ونەر الدى - قىزىل ءتىلى»
«باس كەسپەك بولسا دا، ءتىل كەسپەك جوق!»
«باسقا پالە تىلدەن»
«بالا ءتىلى - بال».
2. اس تۋرالى ماقال ايتۋ: «اس - ادامنىڭ ارقاۋى»، «اسىڭ ءدامدى بولسا، كوڭىلىڭ ءساندى بولار»، «اناسىن كورىپ قىزىن ال، ىدىسىن كورىپ اسىن ءىش»، «اس بار جەردە اۋرۋ تۇرمايدى»، «اس يەسىمەن ءتاتتى».
3. جاقسىلىق پەن جامانشىلىق تۋرالى ماقال ايتۋ:
«جاقسى بالا - سۇيىك، جامان بالا - كۇيىك»
«جاقسىلىققا جاقسىلىق ەر كىسىنىڭ ءىسى
جاماندىققا جاقسىلىق ەر كىسىنىڭ ءىسى».
4. اقىل تۋرالى ماقال ايتۋ: «اشۋ اسىققاندا اقىل باسۋ ايتادى»، «اقىلسىز سۇراق بەرىپ، اقىلدى جاۋاپ كۇتپە»، «اشۋ دۇشپان، اقىل دوس، اقىلىڭا اقىل قوس»، «اس تاسىسا، قاتىعى توگىلەر، اشۋ تاسىسا، اقىلى توگىلەر».
ادامگەرشىلىكتەرىڭە كوپ راحمەت، كىشكەنتاي دوستارىم.
وسى كەزدە ساحناعا «انا ءتىلى» شىعادى.
وقۋشى: قوش بول، قۇتتى الىپپەم،
كوپ نارسەگە ۇيرەتتىڭ.
تانىستىرىپ ارىپپەن،
تولقىنداتىپ سويلەتتىڭ.
حورمەن: تانىستىرعان 42 ارىپپەن
قوش بول مەنىڭ قاسيەتتى الىپپەم!
الىپپە: قوش، ساۋ بولىڭدار، كىشكەنتاي شاكىرتتەر!
(شاشۋ شاشىلادى)
ءان: ءارقاشان كۇن سونبەسىن.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ىستىق وتكىزبەۋ ءۇشىن ىدىستىڭ استىنا قوياتىن اعاشتان جاسالعان بۇيىم جاساۋ»
