جاڭا جىلدىق ەرتەگى
" جاڭا جىلدىق ەرتەگى"
قۇرمەتتى اتا - انالار، اپايلار، بالدىرعاندار مىنە تاعىدا ءبىر جىلدى قارسى الۋعا جينالدىق. وتكەن جىل ءبىز ءۇشىن ەلىمىز ءۇشىن جاقسى، بەيبىت تىنىش جىل بولدى. بالدىرعان بوبەكتەرىمىز جاسىنا جاس قوسىپ، تاعى دا 1جاسقا ءوستى. كەلە جاتقان جاڭا جىلىمىز ءبارىمىز ءۇشىن قۇتتى جىل، جەمىستى جىل بولسىن!
كەلەدى مىنە، جاڭا جىل اپپاق بولىپ،
ءان سالىپ، جۇمباق بولىپ، تاقپاق بولىپ.
اۋلامىزدىڭ تۇسىندا قونىپ جاتىر
اياز بولىپ، مۇز بولىپ، قاتپاق بولىپ.
ايشا: ارمىسىڭدار حالايىق!
بارمىسىڭدار، حالايىق!
جاڭا جىلدى جۇپ جازباي،
بىرگە قارسى الايىق!
اقپەيىل: جاسىل شىرشا جانىندا،
بارلىق دوستار جينالدى.
كانە بالاقاي، بايقاشى،
ءمان بەرىپ قاراشى!
ايشا: دوستاردىڭ بارلىعى،
ۇلگەردى مە، ساناشى،
(قالعان بالالار زالعا كىرىپ،
شەڭبەرگە تۇرادى)
اقپەيىل: كەلدى تاعى جاڭا جىل
قۋانتۋمەن بىزدەردى.
قۇتتى بولسىن جاڭا جىل
قۇتتىقتايمىز سىزدەردى.
ايشا: شىرشامىز، شىرشامىز،
كوڭىلدىمىز بارشامىز.
ءان سالۋعا، بي بيلەۋگە،
ءبىز دايىنبىز ءبارىمىز.
اقپەيىل: ال، بالالار، قۇر تۇرمايىق.
حانزادامەن حانشايىمدى شاقىرايىق.
ءان سالايىق، بي بيلەيىك،
جاڭا جىلدا قارسى الايىق!
شىرشا جانىندا ساندىق تۇر. حانزادا مەن حانشايىم كوڭىلسىز وتىر.
حانشايىم: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار سەندەر كورىپ تۇرسىڭدار بىزدەر قانداي جاعدايعا تاپ بولدىق.
حانزادا؛ سەندەرگە اياز اتا ساندىق تولى سىيلىقتاردى دايىنداعان ەدى، ءبىز وسى ساندىقتى ساقتاي المادىق. اشۋلى سيقىرشى ءوزىنىڭ سيقىرىمەن ساندىققا 6 قۇلىپ سالىپ سيقىرلاپ قويدى. ول بالالاردىڭ قۋانعانىن كورگىسى كەلمەيدى. سەبەبى ونىڭ جۇرەگى قارا، ەش قۋانۋدى بىلمەيدى. ەندى جاڭا جىل مەرەكەسى بولمايدى، سەبەبى سىيلىقتار جوق. سىيلىقتارسىز مەرەكە بولا ما؟
حانشايىم: توقتا سابىر ساقتا بالالارعا سىيلىق جوق دەپ قورقىتا بەر مە؟ ساندىقتىڭ سيقىرىن اشۋعا بارلىق مۇمكىندىكتەردى قاراۋىمىز كەرەك. مەن ويلايمىن قۇلىپتىڭ كىلتى بولماۋى مۇمكىن ەمەس. ءبىز قايتكەندە كىلتى تابۋىمىز كەرەك.
حانزادا: سيقىرشى قۇلىپتىڭ كىلتتەرىن بارلىق ەرتەگىلەرگە لاقتىرىپ جىبەرگەن ەكەن. ەندى ءبىز كىلتى قاي ەرتەگىدەن تابامىز.
حانشايىم؛ ءبىز كىلتتى تابۋعا جولعا شىعۋىمىز كەرەك.
حانزادا: دۇرىس ايتاسىڭ. ءبىزدى ۇزاق جولدار كۇتىپ تۇر. ال بالالار سەندەر سيقىرلانعان قۇلىپتىڭ كىلتىن تابۋعا بىزبەن باراسىڭدار ما؟
بالالار: يا.
حانشايىم: سەندەر ارام پيعىلدى كۇشتەردەن قورىقپايسىڭدار ما؟
بالالار: جوق قورىقپايمىز.
حانزادا: جارايسىڭدار ءبارىمىز بىرگە بارامىز.
حانشايىم: جولىمىز جەڭىل بولسىن دەپ جاقسى ءبىر ءان ايتايىق. بالالار سەندەر ءان بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار؛ يا، بىلەمىز؟
حانشايىم؛ وندا جولعا شىعايىق.
ءان: "قىس قىزىعى"
حانشايىم: مىنە ءبىز كەلدىك.(بالالار وتىرادى)
حانزادا: مىنا ۇيدە كىم تۇرادى؟
بالالار: جالماۋىز كەمپىردىڭ ءۇيى.
حانزادا: تۋك - تۋك – تۋك كىرۋگە بولا ما؟
ج. كەمپىر: كىرە عوي باتىر جىگىت.
حانشايىم: سالاماتسىڭ با اجە.
ج. كەمپىر: سالاماتسىڭ با مۇندا نە ىستەپ جۇرسىڭدەر؟
حانزادا: ءبىز سيقىرلانعان قۇلىپتىڭ كىلتىن ىزدەپ ءجۇرمىز. ءسىز كوپتى – كورگەن اجەسىز بىزگە كومەكتەسىڭىزشى.
ج. كەمپىر: سيقىرلى قۇلىپتىڭ كىلتىن تابۋ وڭاي ەمەس. ونى تابۋعا سەندەردىڭ اقىل - ويلارىڭ جەتە مە؟
حانشايىم: اجە ارينە جەتەدى..
ج. كەمپىر: وندا مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرىپ سەندەردى تەكسەرىپ كورەيىك.
حانشايىم: اجە بارىنشا تابۋعا تىرىسامىز.
ەشتەڭەدەن قايمىقپاي، قىسى - جازى شەشپەيتىن،
كوزدى ارباعان ورنەكپەن كويلەگى بار جاسىلدان.
سۋرەت سالار اينىتپاي وزگەرتپەيدى ەش كەيپىن،
شەبەر ەدى ول نەتكەن.(اياز) جارالعانداي اسىلدان. (شىرشا)
ج. كەمپىر: ءۇيىم مەنىڭ جالعىز دوسىم، سەن مىنا بالالارعا جۇمباق جاسىرشى؛
1 قىستا شىنى بوپ قاتادى،
جىلىدا سۋ بوپ جاتادى.( مۇز)
جارايسىڭدار بالالار مەن سەندەرگە ريزامىن.
ج. كەمپىر: كورىپ تۇرمىن سەندەر تاپقىر ەكەنسىڭدەر. ال سەندەر بيلەي الاسىڭدار ما؟
بالالار: يا.(بي ج. كەمپىرمەن)
ج. كەمپىر: وي، شارشادىم مەنى قۋانتىڭدار، كوپتەن بيلەگەن جوق ەدىم. ەندى مەن سەندەرگە كومەكتەسپەسەم بولماس. (ۇيگە كىرىپ ماشينانىڭ كىلتىن الىپ كەلەدى. ) مىنە كىلت.
حانزادا: جوق بۇل ەمەس. قۇلىپتىڭ كىلتى باسقا.
ج. كەمپىر: وي، قارتايعان باسىم - اي تاۋىپ العان ءبىر كىلت بار ەدى، سونى اكەپ بەرەيىن. مىنە مىنا كىلت پە؟
حانشايىم: راحمەت اجە. سيقىرشىنىڭ باسقا كىلتتەردى قايدا جىبەرگەنىن بىلەسىز بە؟
ج. كەمپىر: بىلمەيمىن، سەندەرگە سيقىرلى كىلتى بەرگەنىمدى سيقىرشى بىلسە، وندا ماعان جاقسى بولمايدى. ەگەر بىلسە مەنى جازالايدى. جولدارىڭ بولسىن قالعان كىلتتى وزدەرىڭ تاۋىپ الارسىڭدار.
حانشايىم: قىزىل تەلپەك سەن قايدا باراسىڭ؟
قىزىل تەلپەك: اجەمنىڭ ۇيىنە بارامىن.
حانزادا: سەن بىزگە سيقىرلانعان كىلتتى تابۋعا كومەكتەسشى.
قىزىل تەلپەك: قانداي كىلت؟
حانشايىم: بالالارعا ارنالعان مەرەكەلىك سىيلىقتار سالىنعان ساندىققا سيقىرشى سيقىرلى قۇلىپتار سالىپ قويدى. سەن سيقىرلى كىلتتى كورگەن جوقسىڭ با؟
قىزىل تەلپەك: ماعان قاسقىر مىنا كىلتتى بەرگەن ەتىن، بالكىم وسى كىلت شىعار؟
حانزادا: وي، راحمەت قىزىل تەلپەك ءدال وسى كىلت؟ ال باسقا كىلتتەردى قايدان تابۋعا بولادى؟
قىزىل تەلپەك: جوق، بىلمەيمىن. ورمان تۇرعىندارىنان سۇرا بالكىم سولار بىلەر؟
تۇلكى: مەن تۇلكىمىن ادەمى،
كىم بىلمەيدى تۇلكىنى.
جاڭا جىلدا بۇل كۇنى.
الدامايمىن ەشكىمدى.
قۇرمەتتى اتا - انالار، اپايلار، بالدىرعاندار مىنە تاعىدا ءبىر جىلدى قارسى الۋعا جينالدىق. وتكەن جىل ءبىز ءۇشىن ەلىمىز ءۇشىن جاقسى، بەيبىت تىنىش جىل بولدى. بالدىرعان بوبەكتەرىمىز جاسىنا جاس قوسىپ، تاعى دا 1جاسقا ءوستى. كەلە جاتقان جاڭا جىلىمىز ءبارىمىز ءۇشىن قۇتتى جىل، جەمىستى جىل بولسىن!
كەلەدى مىنە، جاڭا جىل اپپاق بولىپ،
ءان سالىپ، جۇمباق بولىپ، تاقپاق بولىپ.
اۋلامىزدىڭ تۇسىندا قونىپ جاتىر
اياز بولىپ، مۇز بولىپ، قاتپاق بولىپ.
ايشا: ارمىسىڭدار حالايىق!
بارمىسىڭدار، حالايىق!
جاڭا جىلدى جۇپ جازباي،
بىرگە قارسى الايىق!
اقپەيىل: جاسىل شىرشا جانىندا،
بارلىق دوستار جينالدى.
كانە بالاقاي، بايقاشى،
ءمان بەرىپ قاراشى!
ايشا: دوستاردىڭ بارلىعى،
ۇلگەردى مە، ساناشى،
(قالعان بالالار زالعا كىرىپ،
شەڭبەرگە تۇرادى)
اقپەيىل: كەلدى تاعى جاڭا جىل
قۋانتۋمەن بىزدەردى.
قۇتتى بولسىن جاڭا جىل
قۇتتىقتايمىز سىزدەردى.
ايشا: شىرشامىز، شىرشامىز،
كوڭىلدىمىز بارشامىز.
ءان سالۋعا، بي بيلەۋگە،
ءبىز دايىنبىز ءبارىمىز.
اقپەيىل: ال، بالالار، قۇر تۇرمايىق.
حانزادامەن حانشايىمدى شاقىرايىق.
ءان سالايىق، بي بيلەيىك،
جاڭا جىلدا قارسى الايىق!
شىرشا جانىندا ساندىق تۇر. حانزادا مەن حانشايىم كوڭىلسىز وتىر.
حانشايىم: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار سەندەر كورىپ تۇرسىڭدار بىزدەر قانداي جاعدايعا تاپ بولدىق.
حانزادا؛ سەندەرگە اياز اتا ساندىق تولى سىيلىقتاردى دايىنداعان ەدى، ءبىز وسى ساندىقتى ساقتاي المادىق. اشۋلى سيقىرشى ءوزىنىڭ سيقىرىمەن ساندىققا 6 قۇلىپ سالىپ سيقىرلاپ قويدى. ول بالالاردىڭ قۋانعانىن كورگىسى كەلمەيدى. سەبەبى ونىڭ جۇرەگى قارا، ەش قۋانۋدى بىلمەيدى. ەندى جاڭا جىل مەرەكەسى بولمايدى، سەبەبى سىيلىقتار جوق. سىيلىقتارسىز مەرەكە بولا ما؟
حانشايىم: توقتا سابىر ساقتا بالالارعا سىيلىق جوق دەپ قورقىتا بەر مە؟ ساندىقتىڭ سيقىرىن اشۋعا بارلىق مۇمكىندىكتەردى قاراۋىمىز كەرەك. مەن ويلايمىن قۇلىپتىڭ كىلتى بولماۋى مۇمكىن ەمەس. ءبىز قايتكەندە كىلتى تابۋىمىز كەرەك.
حانزادا: سيقىرشى قۇلىپتىڭ كىلتتەرىن بارلىق ەرتەگىلەرگە لاقتىرىپ جىبەرگەن ەكەن. ەندى ءبىز كىلتى قاي ەرتەگىدەن تابامىز.
حانشايىم؛ ءبىز كىلتتى تابۋعا جولعا شىعۋىمىز كەرەك.
حانزادا: دۇرىس ايتاسىڭ. ءبىزدى ۇزاق جولدار كۇتىپ تۇر. ال بالالار سەندەر سيقىرلانعان قۇلىپتىڭ كىلتىن تابۋعا بىزبەن باراسىڭدار ما؟
بالالار: يا.
حانشايىم: سەندەر ارام پيعىلدى كۇشتەردەن قورىقپايسىڭدار ما؟
بالالار: جوق قورىقپايمىز.
حانزادا: جارايسىڭدار ءبارىمىز بىرگە بارامىز.
حانشايىم: جولىمىز جەڭىل بولسىن دەپ جاقسى ءبىر ءان ايتايىق. بالالار سەندەر ءان بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار؛ يا، بىلەمىز؟
حانشايىم؛ وندا جولعا شىعايىق.
ءان: "قىس قىزىعى"
حانشايىم: مىنە ءبىز كەلدىك.(بالالار وتىرادى)
حانزادا: مىنا ۇيدە كىم تۇرادى؟
بالالار: جالماۋىز كەمپىردىڭ ءۇيى.
حانزادا: تۋك - تۋك – تۋك كىرۋگە بولا ما؟
ج. كەمپىر: كىرە عوي باتىر جىگىت.
حانشايىم: سالاماتسىڭ با اجە.
ج. كەمپىر: سالاماتسىڭ با مۇندا نە ىستەپ جۇرسىڭدەر؟
حانزادا: ءبىز سيقىرلانعان قۇلىپتىڭ كىلتىن ىزدەپ ءجۇرمىز. ءسىز كوپتى – كورگەن اجەسىز بىزگە كومەكتەسىڭىزشى.
ج. كەمپىر: سيقىرلى قۇلىپتىڭ كىلتىن تابۋ وڭاي ەمەس. ونى تابۋعا سەندەردىڭ اقىل - ويلارىڭ جەتە مە؟
حانشايىم: اجە ارينە جەتەدى..
ج. كەمپىر: وندا مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرىپ سەندەردى تەكسەرىپ كورەيىك.
حانشايىم: اجە بارىنشا تابۋعا تىرىسامىز.
ەشتەڭەدەن قايمىقپاي، قىسى - جازى شەشپەيتىن،
كوزدى ارباعان ورنەكپەن كويلەگى بار جاسىلدان.
سۋرەت سالار اينىتپاي وزگەرتپەيدى ەش كەيپىن،
شەبەر ەدى ول نەتكەن.(اياز) جارالعانداي اسىلدان. (شىرشا)
ج. كەمپىر: ءۇيىم مەنىڭ جالعىز دوسىم، سەن مىنا بالالارعا جۇمباق جاسىرشى؛
1 قىستا شىنى بوپ قاتادى،
جىلىدا سۋ بوپ جاتادى.( مۇز)
جارايسىڭدار بالالار مەن سەندەرگە ريزامىن.
ج. كەمپىر: كورىپ تۇرمىن سەندەر تاپقىر ەكەنسىڭدەر. ال سەندەر بيلەي الاسىڭدار ما؟
بالالار: يا.(بي ج. كەمپىرمەن)
ج. كەمپىر: وي، شارشادىم مەنى قۋانتىڭدار، كوپتەن بيلەگەن جوق ەدىم. ەندى مەن سەندەرگە كومەكتەسپەسەم بولماس. (ۇيگە كىرىپ ماشينانىڭ كىلتىن الىپ كەلەدى. ) مىنە كىلت.
حانزادا: جوق بۇل ەمەس. قۇلىپتىڭ كىلتى باسقا.
ج. كەمپىر: وي، قارتايعان باسىم - اي تاۋىپ العان ءبىر كىلت بار ەدى، سونى اكەپ بەرەيىن. مىنە مىنا كىلت پە؟
حانشايىم: راحمەت اجە. سيقىرشىنىڭ باسقا كىلتتەردى قايدا جىبەرگەنىن بىلەسىز بە؟
ج. كەمپىر: بىلمەيمىن، سەندەرگە سيقىرلى كىلتى بەرگەنىمدى سيقىرشى بىلسە، وندا ماعان جاقسى بولمايدى. ەگەر بىلسە مەنى جازالايدى. جولدارىڭ بولسىن قالعان كىلتتى وزدەرىڭ تاۋىپ الارسىڭدار.
حانشايىم: قىزىل تەلپەك سەن قايدا باراسىڭ؟
قىزىل تەلپەك: اجەمنىڭ ۇيىنە بارامىن.
حانزادا: سەن بىزگە سيقىرلانعان كىلتتى تابۋعا كومەكتەسشى.
قىزىل تەلپەك: قانداي كىلت؟
حانشايىم: بالالارعا ارنالعان مەرەكەلىك سىيلىقتار سالىنعان ساندىققا سيقىرشى سيقىرلى قۇلىپتار سالىپ قويدى. سەن سيقىرلى كىلتتى كورگەن جوقسىڭ با؟
قىزىل تەلپەك: ماعان قاسقىر مىنا كىلتتى بەرگەن ەتىن، بالكىم وسى كىلت شىعار؟
حانزادا: وي، راحمەت قىزىل تەلپەك ءدال وسى كىلت؟ ال باسقا كىلتتەردى قايدان تابۋعا بولادى؟
قىزىل تەلپەك: جوق، بىلمەيمىن. ورمان تۇرعىندارىنان سۇرا بالكىم سولار بىلەر؟
تۇلكى: مەن تۇلكىمىن ادەمى،
كىم بىلمەيدى تۇلكىنى.
جاڭا جىلدا بۇل كۇنى.
الدامايمىن ەشكىمدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: ليتەرلىك شامالارعا قولدانىلاتىن وپەراسيالار
