جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ءرولى
ماقساتى مەن مىندەتتەرى: جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ءرولى، جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋ تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
1. بىلىمدىلىك: جانۋارلاردىڭ كوپتۇرلىلىگى، مەكەن ورتاسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، توپتارىن اجىراتا ءبىلۋ. ءومىر تاجىريبەسىنەن بىلەتىندەرى مەن سۋرەت ارقىلى العان ۇعىمدارىن ساباقتاستىرىپ جازىپ ايتۋعا ۇيرەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: اڭگىمەلەۋ، سيپاتتاۋ، تالداۋ، باقىلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ؛ بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: تابيعاتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ:
ساباق ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى تانىستىرۋ ساباعى
كورنەكىلىكتەر: سحەمالار، جانۋارلار سۋرەتتەرى
ءادىس - تاسىلدەر: توپتىق، تالداۋ باقىلاۋ، اڭگىمەلەۋ، ويىن، ساتىلاي كەشەندى تالداۋ.
ساباق ءجۇرىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، ءوزىن تانىستىرۋ. ينتەر تاقتادان ۆيدەو كورسەتۋ.
ءوز سىنىبىمەن تانىستىرۋ. ولاردىڭ بەرىپ جىبەرگەن سالەمدەمەلەرىمەن تانىسۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق
ماقساتىمىز – ءبىلىم الۋ
مىندەتىمىز - ەڭبەكتەنۋ
ساباققا جاقسى قاتىسىپ،
«5»- كە قولدى جەتكىزۋ
ءار توپتىڭ الدىندا مەنىڭ سىنىبىم بەرگەن سالەمدەمەسى بار، سىرتىندا ءار توپتىڭ اتى جازىلعان.
سىنىپتى 3 توپقا ءبولۋ.
1 توپ: ادامدار توبى
2 توپ: جانۋارلار توبى
3 توپ: وسىمدىكتەر توبى
ءار توپتىڭ وزىمە كومەكشى تاڭداپ العىم كەلىپ وتىر، ەڭ جاقسى وقيتىن وقۋشى بولۋ كەرەك.
ولار ءتىلشى، ادەبيەتشى، بيولوگ بولادى، بىزگە تاپسىرمالار بەرەدى.
1. وقىتۋ ءۇردىسىنىڭ ماڭىزدىلىعى:
بيولوگ: وتكەندى قايتالاۋ:
سۋرەتتەگى جانۋارلاردا اتا
ول جانۋارلار تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
سۇتقورەكتى جانۋارلار دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
وتە جاقسى، ەندى كەزەكتى ءتىلشىنىڭ تاپسىرماسىنا نازار اۋدارايىق.
ءتىلشى: بالالار، ءقازىر سەندەرمەن «تەز، ءارى ناقتى جاۋاپ بەر» ويىنىن وينايمىز.
1. وسىمدىكتەر نەشە توپقا بولىنەدى؟
2. وسىمدىكتەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن، ەرەكشەلىگىن قالاي بىلەمىز؟
3. ىلعال سۇيگىش وسىمدىكتەردى اتا؟
4. وسىمدىكتەردىڭ قانداي پايداسى بار؟
5. وسىمدىكتەر قانشا جىل تىرشىلىك ەتەدى؟
6. جارىق سۇيگىش وسىمدىكتەردى اتا؟
7. وسىمدىك الەمى ادامنىڭ قامقورلىعىنا نە ءۇشىن مۇقتاج؟
8. وسىمدىكتەر ەلىمىزدە قالاي قورعالادى؟
2. جاڭا تاپسىرمالاردى قالىپتاستىرۋ:
ادەبيەتشى:
ءسوزجۇمباق ديكتانت جازدىرۋ.
1. جانۋار ءسوزىن كوپشە تۇردە جازىپ، (- دىڭ جالعاۋىن قوسىپ ايتقانداعى ءسوزدى جاز. 1 - ت
2. ورنى اۋىسقان ارىپتەردى ورنالاستىرىپ جاز: تابيعاتتىعى – ابيتاعاتىعىت 1 - ت
3. مىنا ارىپتەر مەن دىبىستاردان ءسوز قۇرا: جانە - ە، ن، ج، ءا. 2 - ت
4. 2 ا، 1د، 1م ارىپتەرىنەن ءسوز قۇرا: ادام 2 - ت
5. ارتىق ارىپتەردى الىپ تاستاعانداعى ءسوزدى جاز: ومىرىندەگى - كومىرتىندەزەگى 3 - ت
6. ول ماشينادا بولادى، سول سوزگە – ءى قوسىمشاسىن قوسىپ وقى. 3 - ت
قانداي سوزدەر قۇرادىق وقىپ كورەلىكشى، سوندا ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى شىعادى.
3. وي شاقىرۋ.
مىنا بايلانىستى انىقتا:
جانۋار------وسىمدىك --------ادام
جانۋارلار ءبىر - بىرىمەن قانداي بايلانىستا
سەرگىتۋ ءساتى: اۋەن جۇرەدى.
ادەبيەتشى:
جانۋارلاردى اتپايمىز،
جاسىل ءشوپتى باسپايمىز.
تابيعاتتى قورعايمىز،
اعاشتاردى ساتپايمىز.
قول كوتەرسەم سولتۇستىك
توپ - توپ باسسام وڭتۇستىك
قولدى سوزسام جان - جاققا
كورسەتەدى باعىتتى
باتىس پەنەن شىعىستى
ءيىلىپ سالەم بەرەيىك،
ەكۆاتور بەلدە دەپ
بەلدى بۇراي قوزعاساق،
ساعات ءتىلى باتىسقا
جەر اينالار شىعىسقا.
4. كىتاپپەن جۇمىس.
ەندى ءبارىمىز كىتاپقا قاراپ ءماتىندى جالعاستىرا وقيىق.
تالداۋ، ءتۇسىنۋ، تالقىلاۋ.
ءتىلشى: وقىلعان ءماتىن بويىنشا سۇراقتار بەرەمىن، سول سۇراقتارعا ناقتى جاۋاپ بەرىڭدەر.
1. جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ءرولى تۋرالى اڭگىمەلەڭدەر.
2. نە سەبەپتى كەي جانۋارلاردى سانيتارلار دەپ اتايدى؟
3. قانداي جانۋارلاردى ادام دوسى دەپ سانايدى؟ نەگە؟
5. جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ:
بيولوگ: ەندى بۇگىنگى ساباقتا قارالعان ماسەلەلەر بويىنشا وقۋشىلار قانداي ءبىلىم الدى، سونى تەكسەرىپ كورەيىك.
6. ساتىلاي كەشەندى تالداۋ:
جانۋاردىڭ اتى
جانۋارلار توبى
قاي جەردە مەكەندەيدى؟
نەمەن قورەقتەنەدى؟
پايداسى
زيانى
ءوز پىكىرىڭ
7. ەكولوگيالىق ەسەپتەر:
1. ءبىر يلەۋدىڭ قۇمىرسقالارى 1تاۋلىكتە 20 مىڭ زيانكەس جاندىكتەردى قۇرتادى. ال ءۇش تاۋلىكتە قانشا زيانكەستەردى قۇرتادى؟ (60 مىڭ)
2. ەگەر ءبىر بورسىق ءبىر كۇندە 1كگ جاندىكتەر مەن تىشقانداردى جەيتىن بولسا، 1 اپتادا قانشا زيانكەستەردى جەي الادى؟ (7كگ)
3. 1 بۇلان قىس ۋاقىتىندا تاۋلىگىنە 12كگ ءشوپ جەيدى ەكەن. 2 بۇلانعا تاۋلىگىنە نەشە كگ ءشوپ كەرەك؟ (24كگ)
4. ەڭ ءىرى توقىلداقتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى 50سم. وسىنداي 3 توقىلداق دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى قانشا بولادى؟(150 سم)
5. اق ايۋدىڭ دەنە تۇرقى 3م، سالماعى 1000كگ دەيىن جەتەدى. وسىنداي 2 ايۋدىڭ سالماعى قانشا بولادى؟(2000كگ)
6. توقالتىستەر ايازدى كۇندەرى ۇيىقتايدى. سوندىقتان ولار قورەكتى كوپ جينايدى. كەيبىر ىندەردە 4كگ دەيىن ءدان جينالادى. وسىنداي 3 ىندە نەشە كگ ءدان بولادى؟ (12كگ)
8. ساباقتى قورىتۋ:
ادەبيەتشى: وزدەرىڭە ۇنايتىن جانۋار تۋرالى اڭگىمەلە:
ءتىلشى: بالالار بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟
بيولوگ: 1. قانداي تاقىرىپپەن تانىستىق، قاي جۇمىس سىزدەرگە ۇنادى؟
9. باعالاۋ: كەستەنى وزدەرى تولتىرىپ ۇپاي سانىن ساناۋ، باعالاۋ.
5 باعا - 7 - 9 ۇپاي
4 باعا - 4 - 6 ۇپاي
3 باعا - 2 - 3 ۇپاي
سونىمەن 3 توپ بىرلەسە جۇمىس جاسادىق، ورتاعا كەلىپ، ءبىرىمىز ءبىرىمىزسىز ءومىر سۇرە المايمىز، ءبىر بىرىمىزگە كەرەك ەكەنىمىزدى ءبىلدىرىپ قولىمىزدى ۇستاپ توپ اتىمىزدى ايتىپ؛ « ءارقاشان دوس بىرگەمىز» دەپ حورمەن ايتۋ.
10. ۇيگە تاپسىرما:
145 - 147 بەت ءتۇسىنىپ وقۋ، 1، 2 تاپسىرمانى ورىنداپ كەلۋ.
1. بىلىمدىلىك: جانۋارلاردىڭ كوپتۇرلىلىگى، مەكەن ورتاسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، توپتارىن اجىراتا ءبىلۋ. ءومىر تاجىريبەسىنەن بىلەتىندەرى مەن سۋرەت ارقىلى العان ۇعىمدارىن ساباقتاستىرىپ جازىپ ايتۋعا ۇيرەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: اڭگىمەلەۋ، سيپاتتاۋ، تالداۋ، باقىلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ؛ بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: تابيعاتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ:
ساباق ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى تانىستىرۋ ساباعى
كورنەكىلىكتەر: سحەمالار، جانۋارلار سۋرەتتەرى
ءادىس - تاسىلدەر: توپتىق، تالداۋ باقىلاۋ، اڭگىمەلەۋ، ويىن، ساتىلاي كەشەندى تالداۋ.
ساباق ءجۇرىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، ءوزىن تانىستىرۋ. ينتەر تاقتادان ۆيدەو كورسەتۋ.
ءوز سىنىبىمەن تانىستىرۋ. ولاردىڭ بەرىپ جىبەرگەن سالەمدەمەلەرىمەن تانىسۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق
ماقساتىمىز – ءبىلىم الۋ
مىندەتىمىز - ەڭبەكتەنۋ
ساباققا جاقسى قاتىسىپ،
«5»- كە قولدى جەتكىزۋ
ءار توپتىڭ الدىندا مەنىڭ سىنىبىم بەرگەن سالەمدەمەسى بار، سىرتىندا ءار توپتىڭ اتى جازىلعان.
سىنىپتى 3 توپقا ءبولۋ.
1 توپ: ادامدار توبى
2 توپ: جانۋارلار توبى
3 توپ: وسىمدىكتەر توبى
ءار توپتىڭ وزىمە كومەكشى تاڭداپ العىم كەلىپ وتىر، ەڭ جاقسى وقيتىن وقۋشى بولۋ كەرەك.
ولار ءتىلشى، ادەبيەتشى، بيولوگ بولادى، بىزگە تاپسىرمالار بەرەدى.
1. وقىتۋ ءۇردىسىنىڭ ماڭىزدىلىعى:
بيولوگ: وتكەندى قايتالاۋ:
سۋرەتتەگى جانۋارلاردا اتا
ول جانۋارلار تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
سۇتقورەكتى جانۋارلار دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
وتە جاقسى، ەندى كەزەكتى ءتىلشىنىڭ تاپسىرماسىنا نازار اۋدارايىق.
ءتىلشى: بالالار، ءقازىر سەندەرمەن «تەز، ءارى ناقتى جاۋاپ بەر» ويىنىن وينايمىز.
1. وسىمدىكتەر نەشە توپقا بولىنەدى؟
2. وسىمدىكتەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن، ەرەكشەلىگىن قالاي بىلەمىز؟
3. ىلعال سۇيگىش وسىمدىكتەردى اتا؟
4. وسىمدىكتەردىڭ قانداي پايداسى بار؟
5. وسىمدىكتەر قانشا جىل تىرشىلىك ەتەدى؟
6. جارىق سۇيگىش وسىمدىكتەردى اتا؟
7. وسىمدىك الەمى ادامنىڭ قامقورلىعىنا نە ءۇشىن مۇقتاج؟
8. وسىمدىكتەر ەلىمىزدە قالاي قورعالادى؟
2. جاڭا تاپسىرمالاردى قالىپتاستىرۋ:
ادەبيەتشى:
ءسوزجۇمباق ديكتانت جازدىرۋ.
1. جانۋار ءسوزىن كوپشە تۇردە جازىپ، (- دىڭ جالعاۋىن قوسىپ ايتقانداعى ءسوزدى جاز. 1 - ت
2. ورنى اۋىسقان ارىپتەردى ورنالاستىرىپ جاز: تابيعاتتىعى – ابيتاعاتىعىت 1 - ت
3. مىنا ارىپتەر مەن دىبىستاردان ءسوز قۇرا: جانە - ە، ن، ج، ءا. 2 - ت
4. 2 ا، 1د، 1م ارىپتەرىنەن ءسوز قۇرا: ادام 2 - ت
5. ارتىق ارىپتەردى الىپ تاستاعانداعى ءسوزدى جاز: ومىرىندەگى - كومىرتىندەزەگى 3 - ت
6. ول ماشينادا بولادى، سول سوزگە – ءى قوسىمشاسىن قوسىپ وقى. 3 - ت
قانداي سوزدەر قۇرادىق وقىپ كورەلىكشى، سوندا ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى شىعادى.
3. وي شاقىرۋ.
مىنا بايلانىستى انىقتا:
جانۋار------وسىمدىك --------ادام
جانۋارلار ءبىر - بىرىمەن قانداي بايلانىستا
سەرگىتۋ ءساتى: اۋەن جۇرەدى.
ادەبيەتشى:
جانۋارلاردى اتپايمىز،
جاسىل ءشوپتى باسپايمىز.
تابيعاتتى قورعايمىز،
اعاشتاردى ساتپايمىز.
قول كوتەرسەم سولتۇستىك
توپ - توپ باسسام وڭتۇستىك
قولدى سوزسام جان - جاققا
كورسەتەدى باعىتتى
باتىس پەنەن شىعىستى
ءيىلىپ سالەم بەرەيىك،
ەكۆاتور بەلدە دەپ
بەلدى بۇراي قوزعاساق،
ساعات ءتىلى باتىسقا
جەر اينالار شىعىسقا.
4. كىتاپپەن جۇمىس.
ەندى ءبارىمىز كىتاپقا قاراپ ءماتىندى جالعاستىرا وقيىق.
تالداۋ، ءتۇسىنۋ، تالقىلاۋ.
ءتىلشى: وقىلعان ءماتىن بويىنشا سۇراقتار بەرەمىن، سول سۇراقتارعا ناقتى جاۋاپ بەرىڭدەر.
1. جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ءرولى تۋرالى اڭگىمەلەڭدەر.
2. نە سەبەپتى كەي جانۋارلاردى سانيتارلار دەپ اتايدى؟
3. قانداي جانۋارلاردى ادام دوسى دەپ سانايدى؟ نەگە؟
5. جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ:
بيولوگ: ەندى بۇگىنگى ساباقتا قارالعان ماسەلەلەر بويىنشا وقۋشىلار قانداي ءبىلىم الدى، سونى تەكسەرىپ كورەيىك.
6. ساتىلاي كەشەندى تالداۋ:
جانۋاردىڭ اتى
جانۋارلار توبى
قاي جەردە مەكەندەيدى؟
نەمەن قورەقتەنەدى؟
پايداسى
زيانى
ءوز پىكىرىڭ
7. ەكولوگيالىق ەسەپتەر:
1. ءبىر يلەۋدىڭ قۇمىرسقالارى 1تاۋلىكتە 20 مىڭ زيانكەس جاندىكتەردى قۇرتادى. ال ءۇش تاۋلىكتە قانشا زيانكەستەردى قۇرتادى؟ (60 مىڭ)
2. ەگەر ءبىر بورسىق ءبىر كۇندە 1كگ جاندىكتەر مەن تىشقانداردى جەيتىن بولسا، 1 اپتادا قانشا زيانكەستەردى جەي الادى؟ (7كگ)
3. 1 بۇلان قىس ۋاقىتىندا تاۋلىگىنە 12كگ ءشوپ جەيدى ەكەن. 2 بۇلانعا تاۋلىگىنە نەشە كگ ءشوپ كەرەك؟ (24كگ)
4. ەڭ ءىرى توقىلداقتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى 50سم. وسىنداي 3 توقىلداق دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى قانشا بولادى؟(150 سم)
5. اق ايۋدىڭ دەنە تۇرقى 3م، سالماعى 1000كگ دەيىن جەتەدى. وسىنداي 2 ايۋدىڭ سالماعى قانشا بولادى؟(2000كگ)
6. توقالتىستەر ايازدى كۇندەرى ۇيىقتايدى. سوندىقتان ولار قورەكتى كوپ جينايدى. كەيبىر ىندەردە 4كگ دەيىن ءدان جينالادى. وسىنداي 3 ىندە نەشە كگ ءدان بولادى؟ (12كگ)
8. ساباقتى قورىتۋ:
ادەبيەتشى: وزدەرىڭە ۇنايتىن جانۋار تۋرالى اڭگىمەلە:
ءتىلشى: بالالار بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟
بيولوگ: 1. قانداي تاقىرىپپەن تانىستىق، قاي جۇمىس سىزدەرگە ۇنادى؟
9. باعالاۋ: كەستەنى وزدەرى تولتىرىپ ۇپاي سانىن ساناۋ، باعالاۋ.
5 باعا - 7 - 9 ۇپاي
4 باعا - 4 - 6 ۇپاي
3 باعا - 2 - 3 ۇپاي
سونىمەن 3 توپ بىرلەسە جۇمىس جاسادىق، ورتاعا كەلىپ، ءبىرىمىز ءبىرىمىزسىز ءومىر سۇرە المايمىز، ءبىر بىرىمىزگە كەرەك ەكەنىمىزدى ءبىلدىرىپ قولىمىزدى ۇستاپ توپ اتىمىزدى ايتىپ؛ « ءارقاشان دوس بىرگەمىز» دەپ حورمەن ايتۋ.
10. ۇيگە تاپسىرما:
145 - 147 بەت ءتۇسىنىپ وقۋ، 1، 2 تاپسىرمانى ورىنداپ كەلۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كەل، بالالار، وقىلىق!
