ۇلتتىق كيىمدەر
تاقىرىبى: قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى
ماقساتى: ا/ قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىمەن تانىستىرۋ.
ءا/ ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى، كيىمدەردى ساقتاۋعا، قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىگى: ۇلتتىق كيىمدەر سۋرەتى، سلايد
بارىسى
بۇگىنگى ساباقتا قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىمەن تانىسامىز.
حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىنىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. كەڭ بايتاق دالامىزدىڭ تابيعاتىنا، اۋا رايىنا بايلانىستى كيىم تۇرلەرىندە دە ەرەكشەلىكتەر بار. ءداستۇرلى ۇلتتىق كيىمدەر ىشتىك، سىرتتىق، سۋلىق، ءبىر كيەر، جىل مەزگىلىنە، جاس ەرەكشەلىگىنە قاراي ەر، ايەل، بالا كيىمى بولىپ بولىنەدى. كۇندەلىكتى كيىمدەر قاراپايىم، ىڭعايلى تىگىلسە، جيىن - تويعا ارنالعان تۇرلەرى ودان كۇردەلى ءارى ءساندى ەتىلىپ، نازىك تالعاممەن ءىنجۋ - مارجان، مەرۋەرت، اقىق، شىنى مونشاقتارمەن اشەكەيلەنىپ، جىبەك، التىن، كۇمىس جىپتەرمەن كەستەلەنىپتى. قازاق دالاسىنا ۇلى جىبەك جولىنداعى كەرۋەندەر ارقىلى اكەلىنگەن ءپۇلىش، اتلاس، بارشا جانە باسقا ماتادان تىگىلگەن ءساندى كيىمدەر قىز - كەلىنشەكتەردىڭ كەلبەتىنە كورىك قوسسا كەرەك.
باس كيىمدەر
1 - وقۋشى
تىماق - ەرلەردىڭ قىسقى باس كيىمى. ونى اڭنىڭ، مالدىڭ تەرىسىنەن تىگەدى. تۇرلەرى تۇلكى تىماق، ەلتىرى تىماق، سەڭسەڭ تىماق، پۇشپاق تىماق.
2 - وقۋشى
تىماق - بيىك توبەلى، ماڭدايى، ەكى قۇلاعى بار، جەلكە، جوتانى جاۋىپ تۇراتىن ارتقى ەتەگى بار جىلى باس كيىم. سىرتىن بەرىك، قىمبات ماتامەن تىستايدى. ەكى قۇلاعىنا ىزبالى باۋ تاعادى. ول قاسيەتتى باس كيىم. ونى ايىرباستاۋعا بولمايدى، وعان اياق تيگىزبەيدى.
3 - وقۋشى
ۇلتىمىزعا جاراساتىن باس كيىمنىڭ ءبىرى - بورىك. بورىكتىڭ سىرتى ماقپال، ءپۇلىش، بارقىت سياقتى قىمبات ماتالاردان تىگىلەدى. ونىڭ جازعى، قىسقى تۇرلەرى دە بولادى. جيەگىنە قىمبات باعالى اڭ جانە مال تەرىلەرى ۇستالادى. كومكەرىلگەن تەرى تۇرلەرىنە قاراي كامشات بورىك، سۋسار بورىك، تۇلكى، كۇزەن بورىك دەپ اتالادى. بورىك ءۇش، ءتورت نەمەسە التى قيىقتان قۇرىلادى. بۇل باس كيىمدى ەرلەر دە، قىزدار دا كيەدى. توبەسىنە ۇكى، جيەگىنە مونشاق، شاشاق، وقا، زەر، كۇمىس تاعىلادى.
4 - وقۋشى
ساۋكەلە - ۇزاتىلعان قىز كيەتىن اسا قىمبات باعالى، كادەلى ءارى اسەم باس كيىم. ساۋكەلەنىڭ ءون بويى قىمبات ماتالارمەن قاپتالىپ، ونىڭ سىرتىنا التىن، كۇمىس، ءىنجۋ سياقتى اسىل تاستاردان جاسالعان مونشاقتار تاعىلادى. ەكى قۇلاق تۇسىنا ومىراۋعا جەتەتىن قۇلاقشا توقىلادى. ساۋكەلەنىڭ ارتقى جاعىنا ۇزىندىعى جەرگە جەتەتىندەي اق جەلەڭ تاعىلادى.
5 - وقۋشى
تاقيا – ەر دە، ايەل دە كيەتىن جەڭىل باس كيىم. بيىك، تەگىس جانە ۇشكىر توبەلى ءتۇرى بار. ءساندى تۇرلەرىن «ءمۇيىز»، «شىرماۋىق» سياقتى ورنەكتەرمەن كەستەلەيدى. ايەل باس كيىمىنىڭ تىگىلۋ ءتاسىلى كۇردەلى جانە ساندىك جاعى¬نان وتە باي. ءارى قازاقتىڭ سۇلۋ قىز - كەلىنشەكتەرىنىڭ نازىك تە كورىكتى ءجۇزىن اجارلاندىرىپ تۇرادى. ايەل تاقياسىن التىن، كۇمىس تەڭگەمەن، مونشاق، قۇلپىرما تاسپەن اشەكەيلەگەن. تاقيانىڭ مۇنداي تۇرلەرىن قىز - كەلىنشەكتەر ويىن - تويعا كيىپ بارىپتى.
6 - وقۋشى
قالپاق - اق كيىزدەن نەمەسە قالىڭ ماتادان تىگىلگەن، بيىك توبەلى ەرلەردىڭ باس كيىمى.
7 - وقۋشى
جاۋلىق - اق ماتادان جاسالاتىن ايەلدەردىڭ ەڭ نەگىزگى باس كيىمى. جاۋلىق - قازاق ايەلدەرىنىڭ ارى، اجارى، بەدەلى مەن كوركى.
سىرت كيىمدەر
8 - وقۋشى
تون - قويدىڭ تەرىسىنەن تىگىلەتىن قىستىق جىلى كيىم. ول ءۇشىن تەرىنى شەلىنەن ارىلتىپ، ابدەن يلەپ، ونى قىنامەن، تالدىڭ قابىعىمەن، تومار بوياۋمەن بويايدى. وسى تەرىدەن ءجۇنى ىشىنە قاراتىلىپ تون تىگىلەدى. توننىڭ ەڭ ادەمى، جىلى، قىمبات باعالى ءتۇرى – قامقا تون.
9 - وقۋشى
جاقى - ەرتەرەكتە اۋقاتتى ادامدار كيگەن، ءقازىر وتە سيرەك كەزدەسەتىن جاعالى، ءارى اسىل كيىمدەردىڭ ءبىرى. ول تەك جىلقى تەرىسىنەن تىگىلەتىندىكتەن قۇلىن جاقى، تاي جاقى، قۇنان جاقى دەپ بولىنەدى.
10 - وقۋشى
شاپان - قازاقتىڭ ەجەلگى ءارى كادەلى كيىمى. ول اراسىنا ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىنىپ، سىرتىن شۇعا، بارقىت سياقتى ادەمى ءارى مىقتى ماتامەن قاپتاپ، ءىشىن استارلاپ تىگەتىن كيىم. شاپان تىگىلۋ ادىسىنە قاراي سىرمالى، قاپتال، تىك جاعالى، قايىرما جاعالى، شابۋ جانە جارعاق شاپان دەپ بولىنەدى. سىرمالى شاپان – ىشىنە ءجۇن تارتىپ تىگىلگەن جىلى كيىم. شابۋ شاپان – ەتەك جاعى ەندى، بەل جاعى ەنسىز ەتىپ تىگىلگەن ءتۇرى. جارعاق شاپان قۇلىننىڭ تەرىسىنەن ورنەكتەلىپ تىگىلگەن ءساندى شاپان، بۇل شاپانمەن ادەتتە جاس جىگىتتەر سالتاناتتى جيىن - تويعا شىعىپتى.
11 - وقۋشى
شەكپەن - تەك قانا تۇيە جۇنىنەن توقىلاتىن جازدىق سىرت كيىم. شەكپەندىك ماتانى ءيىرىپ، ونى ورمەكپەن توقىپ، شاپان ۇلگىسىندە پىشەدى. كۇزەپ الىنعان تۇيە ءجۇنىن شاڭ - توزاڭنان ارىلتىپ، قولمەن مايدالاپ ءتۇتىپ، شۇيكە جاسايدى. وسى شۇيكەلەنگەن ءجۇندى ۇرشىقپەن ءيىرىپ، تەرمە توقيتىن ورمەك اسپابىندا توقيدى. وسىلايشا توقىلعان ماتادان شەكپەن توقىلادى. شەكپەننىڭ ەڭ ادەمى ءتۇرىن شيدەم دەپ اتاعان. شيدەم شەكپەن جاس تايلاقتىڭ جۇنىنەن توقىلعان. تايلاقتىڭ ءجۇنى ءارى مايدا، ءارى جەڭىل بولعاندىقتان، ودان توقىلعان شەكپەن دە ادەمى. ول جاۋىن - شاشىندا سۋ وتكىزبەيدى. كەرىسىنشە، سۋ تيگەن سايىن شيراپ، قالىڭداپ، مىقتى، ءتوزىمدى بولادى
12 - وقۋشى
ىشىك - ءساندى، ءارى جىلى كيىم. مۇنىڭ سىرتىن بەرىك ماتادان، ءىشىن اڭ، مال تەرىلەرىنەن تىگەدى. ىشىك ۇزىن، ءارى مول ءپىشىلىپ تىگىلەدى، جاعاسى تىك بولادى. ىشىنە سالىنعان تەرىسىنە قاراي ول كۇزەن ىشىك، قاسقىر ىشىك، بۇلعىن ىشىك، تۇلكى ىشىك، قارساق ىشىك، زورمان ىشىك، جانات ىشىك دەپ اتالادى.
13 - وقۋشى
كۇپى - قازاقتىڭ ەرتەدەن كيىپ كەلە جاتقان كيىمدەرىنىڭ ءبىرى. ول ىشىنە قويدىڭ، تۇيەنىڭ جاباعى ءجۇنىن سالىپ، بيداي شۇبەرەككە سىرىپ، سىرتىنا بەرىك ءبىر ءتۇستى ماتادان تىگىلەتىن جىلى كيىم.
14 - وقۋشى
قامزول - ايەلدەردىڭ جاسىنا قاراي قىزىل، كوك، جاسىل، قارا ءتۇستى بارقىت، شۇعا، ماۋىتى ت. ب ماتالاردان اسەم بەزەندىرىلىپ تىگىلەتىن، كويلەك سىرتىنان كيىلەتىن كيىم. بارقىت، ءپۇلىش، ماقپال سياقتى قىمبات ماتادان تىگىلەدى. كوبىنە اتلاس، شاعي، تورعىن سەكىلدى ماتالارمەن استارلانىپ، ەكى ءوڭىرى مەن ەتەگىن اينالدىرا وقا باسىپ، زەرلەيدى. كەيدە قۇندىز بەن تۇلكىنىڭ قارا پۇشپاعىمەن ادىپتەيدى. بويجەتكەندەر مەن جاس كەلىندەر كيەتىن قامزول وتە ءساندى تىگىلەدى. ەكى وڭىرىنە التىن، كۇمىس جالاتقان قوزالار، شارباق تۇيمەلەر، مەرۋەرت، مارجان، كەي جەرىنە كۇمىس تەڭگەلەر جۇرگىزىلگەن.
15 - وقۋشى
قازاقشا كويلەك - ايەلدەر كيىمى. ءتۇسى اشىق جاقسى ماتالاردان تىگىلەدى. ەتەگىنەن جوعارى ءبىر نەمەسە ەكى قاتار بۇرمەلەپ قوسىمشا ماتالار تىگىلەدى.
اياق كيىمدەر
16 - وقۋشى
ساپتاما ەتىك – قازاقتىڭ ۇلتتىق اياق كيىمىنىڭ ەرتەدەن كەلە جاتقان ءتۇرى. ساپ - تاما ەتىكتىڭ ىشىنە تىزەدەن اسىپ، سىرتىنا شىعىپ تۇراتىن كيىز بايپاق سالىنادى. كەيدە كيىز بايپاقتىڭ ورنىنا شۇلعاۋ ورالادى نەمەسە ءماسى كيىلەدى. بۇلاردان باسقا، قايقى تۇمسىق، كوك ساۋىر، كۇمىستەلگەن تاپ - تاۋرىن سىندى تۇرلەرى بولعان.
17 - وقۋشى
شوڭقايما ەتىك – ءسان ءۇشىن كيىلەتىن بيىك وكشە كيىم. ونى سەرى جىگىتتەر جيىن - تويدا كيىپتى. ول بىلعارىدان، تازا قۇرىمنان تىگىلەدى. قازاقتار العاش رەت وڭ جانە سول اياققا ارنالعان قالىپتاردى ەتىكتىڭ وسى تۇرلەرىن تىگۋگە قولدانىپتى. ءجاي ەتىكتەردى ءىرى قارا تەرىسىنەن تىكسە كەرەك. تىگىسى ىشىنە قاراتىلىپ، ءتۇزۋ تاباندى كەلەتىن ەتىكتەردىڭ ءپىشىلۋى دە، تىگىلۋى دە قاراپايىم. مۇنداي ەتىكتى مالشى - ساياتشىلار كيگەن. ونىڭ اتقا مىنۋگە قولايلى، جەڭىل، تابانى جۇمساق ءتۇرىن جۇمساق تابان، يگە سالىپ، تۇگىن تۇسىرگەن ءتۇرىن كون ەتىك دەپ اتاعان.
18 - وقۋشى
ءماسىنىڭ سىرتىنان كيىلەتىن، قونىشسىز اياق كيىمدى كەبىس دەپ اتايدى. كەبىس ءماسىنى شاڭ - توزاڭ، ىلعالدان قورعاعان.
19 - وقۋشى
بۇيىق – كيىز بايپاقتىڭ ءبىر ءتۇرى. ونى الىس جولعا شىعاردا ەتىكتىڭ سىرتىنان جىلىلىق ءۇشىن كيىپتى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى – حالىقتىڭ تامىرىن تەرەڭگە جايعان قولدانبالى ونەرىنىڭ سارقىلماس قازىناسى.
ماقساتى: ا/ قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىمەن تانىستىرۋ.
ءا/ ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى، كيىمدەردى ساقتاۋعا، قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىگى: ۇلتتىق كيىمدەر سۋرەتى، سلايد
بارىسى
بۇگىنگى ساباقتا قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىمەن تانىسامىز.
حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىنىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. كەڭ بايتاق دالامىزدىڭ تابيعاتىنا، اۋا رايىنا بايلانىستى كيىم تۇرلەرىندە دە ەرەكشەلىكتەر بار. ءداستۇرلى ۇلتتىق كيىمدەر ىشتىك، سىرتتىق، سۋلىق، ءبىر كيەر، جىل مەزگىلىنە، جاس ەرەكشەلىگىنە قاراي ەر، ايەل، بالا كيىمى بولىپ بولىنەدى. كۇندەلىكتى كيىمدەر قاراپايىم، ىڭعايلى تىگىلسە، جيىن - تويعا ارنالعان تۇرلەرى ودان كۇردەلى ءارى ءساندى ەتىلىپ، نازىك تالعاممەن ءىنجۋ - مارجان، مەرۋەرت، اقىق، شىنى مونشاقتارمەن اشەكەيلەنىپ، جىبەك، التىن، كۇمىس جىپتەرمەن كەستەلەنىپتى. قازاق دالاسىنا ۇلى جىبەك جولىنداعى كەرۋەندەر ارقىلى اكەلىنگەن ءپۇلىش، اتلاس، بارشا جانە باسقا ماتادان تىگىلگەن ءساندى كيىمدەر قىز - كەلىنشەكتەردىڭ كەلبەتىنە كورىك قوسسا كەرەك.
باس كيىمدەر
1 - وقۋشى
تىماق - ەرلەردىڭ قىسقى باس كيىمى. ونى اڭنىڭ، مالدىڭ تەرىسىنەن تىگەدى. تۇرلەرى تۇلكى تىماق، ەلتىرى تىماق، سەڭسەڭ تىماق، پۇشپاق تىماق.
2 - وقۋشى
تىماق - بيىك توبەلى، ماڭدايى، ەكى قۇلاعى بار، جەلكە، جوتانى جاۋىپ تۇراتىن ارتقى ەتەگى بار جىلى باس كيىم. سىرتىن بەرىك، قىمبات ماتامەن تىستايدى. ەكى قۇلاعىنا ىزبالى باۋ تاعادى. ول قاسيەتتى باس كيىم. ونى ايىرباستاۋعا بولمايدى، وعان اياق تيگىزبەيدى.
3 - وقۋشى
ۇلتىمىزعا جاراساتىن باس كيىمنىڭ ءبىرى - بورىك. بورىكتىڭ سىرتى ماقپال، ءپۇلىش، بارقىت سياقتى قىمبات ماتالاردان تىگىلەدى. ونىڭ جازعى، قىسقى تۇرلەرى دە بولادى. جيەگىنە قىمبات باعالى اڭ جانە مال تەرىلەرى ۇستالادى. كومكەرىلگەن تەرى تۇرلەرىنە قاراي كامشات بورىك، سۋسار بورىك، تۇلكى، كۇزەن بورىك دەپ اتالادى. بورىك ءۇش، ءتورت نەمەسە التى قيىقتان قۇرىلادى. بۇل باس كيىمدى ەرلەر دە، قىزدار دا كيەدى. توبەسىنە ۇكى، جيەگىنە مونشاق، شاشاق، وقا، زەر، كۇمىس تاعىلادى.
4 - وقۋشى
ساۋكەلە - ۇزاتىلعان قىز كيەتىن اسا قىمبات باعالى، كادەلى ءارى اسەم باس كيىم. ساۋكەلەنىڭ ءون بويى قىمبات ماتالارمەن قاپتالىپ، ونىڭ سىرتىنا التىن، كۇمىس، ءىنجۋ سياقتى اسىل تاستاردان جاسالعان مونشاقتار تاعىلادى. ەكى قۇلاق تۇسىنا ومىراۋعا جەتەتىن قۇلاقشا توقىلادى. ساۋكەلەنىڭ ارتقى جاعىنا ۇزىندىعى جەرگە جەتەتىندەي اق جەلەڭ تاعىلادى.
5 - وقۋشى
تاقيا – ەر دە، ايەل دە كيەتىن جەڭىل باس كيىم. بيىك، تەگىس جانە ۇشكىر توبەلى ءتۇرى بار. ءساندى تۇرلەرىن «ءمۇيىز»، «شىرماۋىق» سياقتى ورنەكتەرمەن كەستەلەيدى. ايەل باس كيىمىنىڭ تىگىلۋ ءتاسىلى كۇردەلى جانە ساندىك جاعى¬نان وتە باي. ءارى قازاقتىڭ سۇلۋ قىز - كەلىنشەكتەرىنىڭ نازىك تە كورىكتى ءجۇزىن اجارلاندىرىپ تۇرادى. ايەل تاقياسىن التىن، كۇمىس تەڭگەمەن، مونشاق، قۇلپىرما تاسپەن اشەكەيلەگەن. تاقيانىڭ مۇنداي تۇرلەرىن قىز - كەلىنشەكتەر ويىن - تويعا كيىپ بارىپتى.
6 - وقۋشى
قالپاق - اق كيىزدەن نەمەسە قالىڭ ماتادان تىگىلگەن، بيىك توبەلى ەرلەردىڭ باس كيىمى.
7 - وقۋشى
جاۋلىق - اق ماتادان جاسالاتىن ايەلدەردىڭ ەڭ نەگىزگى باس كيىمى. جاۋلىق - قازاق ايەلدەرىنىڭ ارى، اجارى، بەدەلى مەن كوركى.
سىرت كيىمدەر
8 - وقۋشى
تون - قويدىڭ تەرىسىنەن تىگىلەتىن قىستىق جىلى كيىم. ول ءۇشىن تەرىنى شەلىنەن ارىلتىپ، ابدەن يلەپ، ونى قىنامەن، تالدىڭ قابىعىمەن، تومار بوياۋمەن بويايدى. وسى تەرىدەن ءجۇنى ىشىنە قاراتىلىپ تون تىگىلەدى. توننىڭ ەڭ ادەمى، جىلى، قىمبات باعالى ءتۇرى – قامقا تون.
9 - وقۋشى
جاقى - ەرتەرەكتە اۋقاتتى ادامدار كيگەن، ءقازىر وتە سيرەك كەزدەسەتىن جاعالى، ءارى اسىل كيىمدەردىڭ ءبىرى. ول تەك جىلقى تەرىسىنەن تىگىلەتىندىكتەن قۇلىن جاقى، تاي جاقى، قۇنان جاقى دەپ بولىنەدى.
10 - وقۋشى
شاپان - قازاقتىڭ ەجەلگى ءارى كادەلى كيىمى. ول اراسىنا ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىنىپ، سىرتىن شۇعا، بارقىت سياقتى ادەمى ءارى مىقتى ماتامەن قاپتاپ، ءىشىن استارلاپ تىگەتىن كيىم. شاپان تىگىلۋ ادىسىنە قاراي سىرمالى، قاپتال، تىك جاعالى، قايىرما جاعالى، شابۋ جانە جارعاق شاپان دەپ بولىنەدى. سىرمالى شاپان – ىشىنە ءجۇن تارتىپ تىگىلگەن جىلى كيىم. شابۋ شاپان – ەتەك جاعى ەندى، بەل جاعى ەنسىز ەتىپ تىگىلگەن ءتۇرى. جارعاق شاپان قۇلىننىڭ تەرىسىنەن ورنەكتەلىپ تىگىلگەن ءساندى شاپان، بۇل شاپانمەن ادەتتە جاس جىگىتتەر سالتاناتتى جيىن - تويعا شىعىپتى.
11 - وقۋشى
شەكپەن - تەك قانا تۇيە جۇنىنەن توقىلاتىن جازدىق سىرت كيىم. شەكپەندىك ماتانى ءيىرىپ، ونى ورمەكپەن توقىپ، شاپان ۇلگىسىندە پىشەدى. كۇزەپ الىنعان تۇيە ءجۇنىن شاڭ - توزاڭنان ارىلتىپ، قولمەن مايدالاپ ءتۇتىپ، شۇيكە جاسايدى. وسى شۇيكەلەنگەن ءجۇندى ۇرشىقپەن ءيىرىپ، تەرمە توقيتىن ورمەك اسپابىندا توقيدى. وسىلايشا توقىلعان ماتادان شەكپەن توقىلادى. شەكپەننىڭ ەڭ ادەمى ءتۇرىن شيدەم دەپ اتاعان. شيدەم شەكپەن جاس تايلاقتىڭ جۇنىنەن توقىلعان. تايلاقتىڭ ءجۇنى ءارى مايدا، ءارى جەڭىل بولعاندىقتان، ودان توقىلعان شەكپەن دە ادەمى. ول جاۋىن - شاشىندا سۋ وتكىزبەيدى. كەرىسىنشە، سۋ تيگەن سايىن شيراپ، قالىڭداپ، مىقتى، ءتوزىمدى بولادى
12 - وقۋشى
ىشىك - ءساندى، ءارى جىلى كيىم. مۇنىڭ سىرتىن بەرىك ماتادان، ءىشىن اڭ، مال تەرىلەرىنەن تىگەدى. ىشىك ۇزىن، ءارى مول ءپىشىلىپ تىگىلەدى، جاعاسى تىك بولادى. ىشىنە سالىنعان تەرىسىنە قاراي ول كۇزەن ىشىك، قاسقىر ىشىك، بۇلعىن ىشىك، تۇلكى ىشىك، قارساق ىشىك، زورمان ىشىك، جانات ىشىك دەپ اتالادى.
13 - وقۋشى
كۇپى - قازاقتىڭ ەرتەدەن كيىپ كەلە جاتقان كيىمدەرىنىڭ ءبىرى. ول ىشىنە قويدىڭ، تۇيەنىڭ جاباعى ءجۇنىن سالىپ، بيداي شۇبەرەككە سىرىپ، سىرتىنا بەرىك ءبىر ءتۇستى ماتادان تىگىلەتىن جىلى كيىم.
14 - وقۋشى
قامزول - ايەلدەردىڭ جاسىنا قاراي قىزىل، كوك، جاسىل، قارا ءتۇستى بارقىت، شۇعا، ماۋىتى ت. ب ماتالاردان اسەم بەزەندىرىلىپ تىگىلەتىن، كويلەك سىرتىنان كيىلەتىن كيىم. بارقىت، ءپۇلىش، ماقپال سياقتى قىمبات ماتادان تىگىلەدى. كوبىنە اتلاس، شاعي، تورعىن سەكىلدى ماتالارمەن استارلانىپ، ەكى ءوڭىرى مەن ەتەگىن اينالدىرا وقا باسىپ، زەرلەيدى. كەيدە قۇندىز بەن تۇلكىنىڭ قارا پۇشپاعىمەن ادىپتەيدى. بويجەتكەندەر مەن جاس كەلىندەر كيەتىن قامزول وتە ءساندى تىگىلەدى. ەكى وڭىرىنە التىن، كۇمىس جالاتقان قوزالار، شارباق تۇيمەلەر، مەرۋەرت، مارجان، كەي جەرىنە كۇمىس تەڭگەلەر جۇرگىزىلگەن.
15 - وقۋشى
قازاقشا كويلەك - ايەلدەر كيىمى. ءتۇسى اشىق جاقسى ماتالاردان تىگىلەدى. ەتەگىنەن جوعارى ءبىر نەمەسە ەكى قاتار بۇرمەلەپ قوسىمشا ماتالار تىگىلەدى.
اياق كيىمدەر
16 - وقۋشى
ساپتاما ەتىك – قازاقتىڭ ۇلتتىق اياق كيىمىنىڭ ەرتەدەن كەلە جاتقان ءتۇرى. ساپ - تاما ەتىكتىڭ ىشىنە تىزەدەن اسىپ، سىرتىنا شىعىپ تۇراتىن كيىز بايپاق سالىنادى. كەيدە كيىز بايپاقتىڭ ورنىنا شۇلعاۋ ورالادى نەمەسە ءماسى كيىلەدى. بۇلاردان باسقا، قايقى تۇمسىق، كوك ساۋىر، كۇمىستەلگەن تاپ - تاۋرىن سىندى تۇرلەرى بولعان.
17 - وقۋشى
شوڭقايما ەتىك – ءسان ءۇشىن كيىلەتىن بيىك وكشە كيىم. ونى سەرى جىگىتتەر جيىن - تويدا كيىپتى. ول بىلعارىدان، تازا قۇرىمنان تىگىلەدى. قازاقتار العاش رەت وڭ جانە سول اياققا ارنالعان قالىپتاردى ەتىكتىڭ وسى تۇرلەرىن تىگۋگە قولدانىپتى. ءجاي ەتىكتەردى ءىرى قارا تەرىسىنەن تىكسە كەرەك. تىگىسى ىشىنە قاراتىلىپ، ءتۇزۋ تاباندى كەلەتىن ەتىكتەردىڭ ءپىشىلۋى دە، تىگىلۋى دە قاراپايىم. مۇنداي ەتىكتى مالشى - ساياتشىلار كيگەن. ونىڭ اتقا مىنۋگە قولايلى، جەڭىل، تابانى جۇمساق ءتۇرىن جۇمساق تابان، يگە سالىپ، تۇگىن تۇسىرگەن ءتۇرىن كون ەتىك دەپ اتاعان.
18 - وقۋشى
ءماسىنىڭ سىرتىنان كيىلەتىن، قونىشسىز اياق كيىمدى كەبىس دەپ اتايدى. كەبىس ءماسىنى شاڭ - توزاڭ، ىلعالدان قورعاعان.
19 - وقۋشى
بۇيىق – كيىز بايپاقتىڭ ءبىر ءتۇرى. ونى الىس جولعا شىعاردا ەتىكتىڭ سىرتىنان جىلىلىق ءۇشىن كيىپتى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى – حالىقتىڭ تامىرىن تەرەڭگە جايعان قولدانبالى ونەرىنىڭ سارقىلماس قازىناسى.
You Might Also Like
-
ماقساتى مەن مىندەتتەرى: جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ءرولى، جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋ تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
