جاقسىلىق جولمەن جۇرەمىز
ساباق: جاقسىلىق جولمەن جۇرەمىز
1 سىنىپ
وسى ساباق ارقىلى ىسكە اساتىن وقىتۋ ماقساتتارى جاقىنىڭا جاقسى تىلەك تىلەۋ ارقىلى قيانات جاساماۋ قۇندىلىعىن دامىتۋ تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
ساباقتىڭ ماقساتتارى بارلىق وقۋشى ىستەي الادى: ءوز ويلارىن جەتكىزە الادى
كوپشىلىگى ىستەي الادى: پوستەر ىستەي الادى
كەيبىرى ىستەي الادى: 5 جول قۇراستىرا الادى
تىلدىك ماقسات
الدىڭعى ءبىلىم العىس ايتۋ - يگىلىك سىيلاۋ
جوسپارلانعان ۋاقىت: جوسپارلانعان ارەكەتتەر (تومەندەگى جازبالاردى ءوزىڭىزدىڭ جوسپارلانعان ارەكەتتەرىڭىزبەن الماستىرىڭىز).
باسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءۇي تاپسىرمانى تەكسەرۋ
ساباق بارىسىندا:
تىنىشتىق ءساتi.
سۋ تۇبىڭە ساياحات
دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىز. كوزدەرىڭىزدى جابىڭىزدار. تەرەڭ تىنىس الىپ ەلەستەتىڭىزدەر.
ءبىز سىزدەرمەن تەڭىز تۇبىڭە ساياحاتقا بارامىز. اقىرىنداپ ورىندارىڭان تۇرىپ، كابينەتتەن شىعىپ، دالاعا شىعامىز. قاراڭىزدار الدارىڭىزدا تەڭىز. ەلەستەتىڭىز، ءسىز تەڭىز جاعالاۋىمەن كەلە جاتىرسىز. جالاڭاياق ءجۇرىپ، قۇمنىڭ جىلۋىن سەزىپ كەلە جاتىرسىز. تەڭىزگە قاراڭىزدار، سىزدەر ءبىر قارا نۇكتە كورىپ تۇرسىزدار. ول جاقىنداعان كەزدە ءسىز ول قارا نۇكتەنىڭ دەلفين ەكەنىن كوردىڭىز. ول ءسىزدى تەڭىز تۇبىنە ساياحاتقا اپارۋعا كەلدى. دەلفين ەڭ ادال جانۋار. ءسىز اقىرىنداپ دەلفيننىڭ ۇستىنە وتىرىپ، قاتتى ۇستاپ الىڭىز. ءسىزدى دەلفين اقىرىنداپ تەڭىزدىڭ تۇبىنە ءجۇزىپ الىپ كەلە جاتىر. جان جاعىڭىزعا قاراڭىز، ءار ءتۇرلى بالىقتار. وڭ جاقتارىڭىزعا قاراساڭىزدار قىپ – قىزىل بالدىرلار، سول جاقتارىڭىزعا قاراڭىزدار سارى، كوك ءتۇستى بالىقتار. ءسىزدى دەلفين اقىرىنداپ وسى بالىقتاردىڭ اراسىمەن ءجۇزىپ الىپ كەلە جاتىر. قاراڭىزشى الدىڭىزدا سەگىزاياق. ءوزى سونداي ۇلكەن. تەڭىز ءتۇبى قانداي عاجاپ دەسەڭىزشى. تەڭىزدىڭ تۇبىندەگى تىنىشتىقتى سەزىندىڭىز بە؟ وسى تىنىشتىقتا ءبىر ءسات وتىرا تۇرىڭىز. ەندى ارتقا قايتۋعا دايىندالىڭىز. دەلفين ءسىزدى تەڭىزدىڭ بەتىنە الىپ كەلە جاتىر. تەڭىز بەتىنە شىققاندا بەتتەرىڭىزگە سامال جەلدىڭ ۇرلەپ تۇرعانىن سەزىندىڭىزدەر. دەلفين ءسىزدى تەڭىز جاعالاۋىنا الىپ كەلدى. ءسىز اقىرىنداپ دەلفيننەن ءتۇسىپ، وعان ءوز ريزاشىلىقتارىڭىزدى بىلدىرىڭىزدەر. ونى سيپاڭىزدار. جىلى قۇممەن اقىرىنداپ ارتقا جۇرىڭىزدەر. مەكتەپتىڭ ەسىگىنەن كىرىپ، ءوز كابينەتىمىزگە ورالامىز. ءوز ورىندارىنا وتىرىڭىزدار.
سۇراقتار
1) كوز الدارىڭىزعا نە ەلەستەدى؟
2) قانداي سەزىمدە بولدىڭىزدار؟
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ورتاسى
رەفلەكسيا بەس ت ەرەجەسى قۇراستىرۋ:
ءتارتىپ
تالاپ
تىنىشتىق
تازالىق
تاتۋلىق
جاڭا تاقىرىپ: - بۇگىنگى ءبىزدىڭ وتەتىن تاقىرىبىمىز «جاقسىلىق جولىمەن جۇرەمىز» دەپ اتالادى.
3. جاعىمدى وي - پىكىر. (دايەكسوز)
- وقۋشىلار ءبارىمىز تاقتاعا نازار اۋدارايىق. تاقتادا دايەكسوز بەرىلگەن.
جاقسىلىق – جان ازىعى
ماقال
- سەندەر وسى حالىق ماقالدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى ءسوز دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى وي، جىلى لەبىز، جاقسى تىلەك ادامدى شاتتاندىرادى، قۋانتادى، باقىتتى ەتەدى. اۋىر ءسوز جاعىمسىز ارەكەتتەر ادامنىڭ كوڭىلىن تۇسىرەدى، مۇڭايتادى، ونى ۋايىمعا سالادى
اڭگىمەلەۋ (ءمۇعالىمنىڭ سىيلىعى) قانداي تىلەك جاقسى؟
سول كۇنى امانتايدىڭ اپاسىنىڭ قاس قاباعى كەلىسىڭكىرەمەي وتىردى.- بالام، بۇگىن مازام كەتىپ شارشاپ تۇرمىن. شايدى ءوزىڭ قامداپ قويامىسىڭ؟ كۇندە قاپىرىق بولدى عوي. مەن ازداپ جانتايىپ تۇرايىن. امانتاي زىر جۇگىرىپ، شاي ازىرلەپ، اپاسىنىڭ بەتىنە دە جالتاق قاراپ قويادى. بۇگىن ولار كۇندەگىدەن ەرتەرەك جاتتى. امانتاي اپاسىنىڭ ءار قوزعالىسىنا، تىنىستاعانىنا قۇلاعىن ءتۇرىپ، ەلەڭدەي بەردى. كەيدە جۇرەگى ءجيى - ءجيى سوعا جونەلەدى. ءوستىپ جاتىپ ۇيىقتاپ كەتتى. جارق - جۇرق نايزاعاي جارقىلداپ، كۇننىڭ كۇركىرەگەنىنەن ويانىپ كەتتى. اپاسى ءالى ۇيىقتاماپتى، كۇبىر كۇبىر سويلەپ جاتىر، امانتاي تاعى تىڭ تىڭداي قويدى.«- جاساعان يەم، قۇلىندارىم ەر جەتكەنشە قۋات بەرە گور. جارىم جان كوڭىلدەرىنىڭ جۇبانىشىن كوپسىن بە، جاساعان. قوس قۇلىنىمدى كىم مۇسىركەپ، كىم ماڭدايلارىنان سيپار ەكەن دەگىزىپ، كوزدەرىڭ جاۋتەڭدەتە كورمە!»- دەپ اپاسى تەرەڭ كۇرسىنىپ، اۋناپ جاتتى. امانتايدىڭ بەتىن اعىل تەگىل جاس جۋىپ، ءۇنسىز ەگىلدى. وتكەندەگى جامان ويى كوڭىلىنە ورالىپ، بۇكىل دەنەسى ءدىر ەتە ءتۇستى. جۇرەگى قايتا ءدۇرس - ءدۇرس سوعىپ، زارەسى ۇشتى. انە ءبىر جولى ەربولات جانۇزاق اعايدى اكەلەپ جۇرگەنىندە مۇنىڭ ءىشى الەم جالەم قىزعانىشقا تولىپ، كوڭىلىنە كوپىرشىلىك كەلگەن. سول ەسىنە ءتۇسىپ، مازاسىزدانىپ كەتتى.
- اپا، بىرەۋگە جامان تىلەك ويلاعان جاقسى ەمەس، ءا؟
- ارينە بالام. دوسىڭ تۇگىلى قاسىنا دا جامان تىلەك تىلەۋگە بولمايدى - دەدى اناسى.
- اپا ەندى سول قىزعانىپ بارىپ، ويلاعان جامان تىلەكتى قالاي قايتارىپ الۋعا بولادى؟
- بالام ءتۇن ۇيقىڭدى ءتورت ءبولىپ، اعاتتىعىڭا وكىنىپ جاتقانىنىڭ ءوزى سول ادامعا اق نيەت تىلەگەنىڭ. قىزعانشاقتىق جاقسى قاسيەت ەمەس، ول ادامدى جامان ىسكە جەتەلەپ، جانىڭدى جارالاپ، تاس جۇرەك ەتەدى. وسىنى ۇمىتپا، بالام!
- امانتايدىڭ ارەكەتى تۋرالى نە ايتا الاسىڭدار؟
- نەگە جاقسى ويلاۋىمىز كەرەك؟
- سەندەر امانتايدىڭ ورنىندا بولساڭدار قانداي تىلەك تىلەر ەدىڭدەر؟
• وسى بالانىڭ ورنىندا بولساڭدار اكە وسيەتىن دۇرىس تۇسىنەسىڭدەر مە؟
مەكتەپ:№19 ورتا مەكتەبى
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: تۋلەپبەرگەن ا. ت.
جاقسىلىق جولمەن جۇرەمىز. جۇكتەۋ
1 سىنىپ
وسى ساباق ارقىلى ىسكە اساتىن وقىتۋ ماقساتتارى جاقىنىڭا جاقسى تىلەك تىلەۋ ارقىلى قيانات جاساماۋ قۇندىلىعىن دامىتۋ تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
ساباقتىڭ ماقساتتارى بارلىق وقۋشى ىستەي الادى: ءوز ويلارىن جەتكىزە الادى
كوپشىلىگى ىستەي الادى: پوستەر ىستەي الادى
كەيبىرى ىستەي الادى: 5 جول قۇراستىرا الادى
تىلدىك ماقسات
الدىڭعى ءبىلىم العىس ايتۋ - يگىلىك سىيلاۋ
جوسپارلانعان ۋاقىت: جوسپارلانعان ارەكەتتەر (تومەندەگى جازبالاردى ءوزىڭىزدىڭ جوسپارلانعان ارەكەتتەرىڭىزبەن الماستىرىڭىز).
باسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءۇي تاپسىرمانى تەكسەرۋ
ساباق بارىسىندا:
تىنىشتىق ءساتi.
سۋ تۇبىڭە ساياحات
دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىز. كوزدەرىڭىزدى جابىڭىزدار. تەرەڭ تىنىس الىپ ەلەستەتىڭىزدەر.
ءبىز سىزدەرمەن تەڭىز تۇبىڭە ساياحاتقا بارامىز. اقىرىنداپ ورىندارىڭان تۇرىپ، كابينەتتەن شىعىپ، دالاعا شىعامىز. قاراڭىزدار الدارىڭىزدا تەڭىز. ەلەستەتىڭىز، ءسىز تەڭىز جاعالاۋىمەن كەلە جاتىرسىز. جالاڭاياق ءجۇرىپ، قۇمنىڭ جىلۋىن سەزىپ كەلە جاتىرسىز. تەڭىزگە قاراڭىزدار، سىزدەر ءبىر قارا نۇكتە كورىپ تۇرسىزدار. ول جاقىنداعان كەزدە ءسىز ول قارا نۇكتەنىڭ دەلفين ەكەنىن كوردىڭىز. ول ءسىزدى تەڭىز تۇبىنە ساياحاتقا اپارۋعا كەلدى. دەلفين ەڭ ادال جانۋار. ءسىز اقىرىنداپ دەلفيننىڭ ۇستىنە وتىرىپ، قاتتى ۇستاپ الىڭىز. ءسىزدى دەلفين اقىرىنداپ تەڭىزدىڭ تۇبىنە ءجۇزىپ الىپ كەلە جاتىر. جان جاعىڭىزعا قاراڭىز، ءار ءتۇرلى بالىقتار. وڭ جاقتارىڭىزعا قاراساڭىزدار قىپ – قىزىل بالدىرلار، سول جاقتارىڭىزعا قاراڭىزدار سارى، كوك ءتۇستى بالىقتار. ءسىزدى دەلفين اقىرىنداپ وسى بالىقتاردىڭ اراسىمەن ءجۇزىپ الىپ كەلە جاتىر. قاراڭىزشى الدىڭىزدا سەگىزاياق. ءوزى سونداي ۇلكەن. تەڭىز ءتۇبى قانداي عاجاپ دەسەڭىزشى. تەڭىزدىڭ تۇبىندەگى تىنىشتىقتى سەزىندىڭىز بە؟ وسى تىنىشتىقتا ءبىر ءسات وتىرا تۇرىڭىز. ەندى ارتقا قايتۋعا دايىندالىڭىز. دەلفين ءسىزدى تەڭىزدىڭ بەتىنە الىپ كەلە جاتىر. تەڭىز بەتىنە شىققاندا بەتتەرىڭىزگە سامال جەلدىڭ ۇرلەپ تۇرعانىن سەزىندىڭىزدەر. دەلفين ءسىزدى تەڭىز جاعالاۋىنا الىپ كەلدى. ءسىز اقىرىنداپ دەلفيننەن ءتۇسىپ، وعان ءوز ريزاشىلىقتارىڭىزدى بىلدىرىڭىزدەر. ونى سيپاڭىزدار. جىلى قۇممەن اقىرىنداپ ارتقا جۇرىڭىزدەر. مەكتەپتىڭ ەسىگىنەن كىرىپ، ءوز كابينەتىمىزگە ورالامىز. ءوز ورىندارىنا وتىرىڭىزدار.
سۇراقتار
1) كوز الدارىڭىزعا نە ەلەستەدى؟
2) قانداي سەزىمدە بولدىڭىزدار؟
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ورتاسى
رەفلەكسيا بەس ت ەرەجەسى قۇراستىرۋ:
ءتارتىپ
تالاپ
تىنىشتىق
تازالىق
تاتۋلىق
جاڭا تاقىرىپ: - بۇگىنگى ءبىزدىڭ وتەتىن تاقىرىبىمىز «جاقسىلىق جولىمەن جۇرەمىز» دەپ اتالادى.
3. جاعىمدى وي - پىكىر. (دايەكسوز)
- وقۋشىلار ءبارىمىز تاقتاعا نازار اۋدارايىق. تاقتادا دايەكسوز بەرىلگەن.
جاقسىلىق – جان ازىعى
ماقال
- سەندەر وسى حالىق ماقالدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى ءسوز دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى وي، جىلى لەبىز، جاقسى تىلەك ادامدى شاتتاندىرادى، قۋانتادى، باقىتتى ەتەدى. اۋىر ءسوز جاعىمسىز ارەكەتتەر ادامنىڭ كوڭىلىن تۇسىرەدى، مۇڭايتادى، ونى ۋايىمعا سالادى
اڭگىمەلەۋ (ءمۇعالىمنىڭ سىيلىعى) قانداي تىلەك جاقسى؟
سول كۇنى امانتايدىڭ اپاسىنىڭ قاس قاباعى كەلىسىڭكىرەمەي وتىردى.- بالام، بۇگىن مازام كەتىپ شارشاپ تۇرمىن. شايدى ءوزىڭ قامداپ قويامىسىڭ؟ كۇندە قاپىرىق بولدى عوي. مەن ازداپ جانتايىپ تۇرايىن. امانتاي زىر جۇگىرىپ، شاي ازىرلەپ، اپاسىنىڭ بەتىنە دە جالتاق قاراپ قويادى. بۇگىن ولار كۇندەگىدەن ەرتەرەك جاتتى. امانتاي اپاسىنىڭ ءار قوزعالىسىنا، تىنىستاعانىنا قۇلاعىن ءتۇرىپ، ەلەڭدەي بەردى. كەيدە جۇرەگى ءجيى - ءجيى سوعا جونەلەدى. ءوستىپ جاتىپ ۇيىقتاپ كەتتى. جارق - جۇرق نايزاعاي جارقىلداپ، كۇننىڭ كۇركىرەگەنىنەن ويانىپ كەتتى. اپاسى ءالى ۇيىقتاماپتى، كۇبىر كۇبىر سويلەپ جاتىر، امانتاي تاعى تىڭ تىڭداي قويدى.«- جاساعان يەم، قۇلىندارىم ەر جەتكەنشە قۋات بەرە گور. جارىم جان كوڭىلدەرىنىڭ جۇبانىشىن كوپسىن بە، جاساعان. قوس قۇلىنىمدى كىم مۇسىركەپ، كىم ماڭدايلارىنان سيپار ەكەن دەگىزىپ، كوزدەرىڭ جاۋتەڭدەتە كورمە!»- دەپ اپاسى تەرەڭ كۇرسىنىپ، اۋناپ جاتتى. امانتايدىڭ بەتىن اعىل تەگىل جاس جۋىپ، ءۇنسىز ەگىلدى. وتكەندەگى جامان ويى كوڭىلىنە ورالىپ، بۇكىل دەنەسى ءدىر ەتە ءتۇستى. جۇرەگى قايتا ءدۇرس - ءدۇرس سوعىپ، زارەسى ۇشتى. انە ءبىر جولى ەربولات جانۇزاق اعايدى اكەلەپ جۇرگەنىندە مۇنىڭ ءىشى الەم جالەم قىزعانىشقا تولىپ، كوڭىلىنە كوپىرشىلىك كەلگەن. سول ەسىنە ءتۇسىپ، مازاسىزدانىپ كەتتى.
- اپا، بىرەۋگە جامان تىلەك ويلاعان جاقسى ەمەس، ءا؟
- ارينە بالام. دوسىڭ تۇگىلى قاسىنا دا جامان تىلەك تىلەۋگە بولمايدى - دەدى اناسى.
- اپا ەندى سول قىزعانىپ بارىپ، ويلاعان جامان تىلەكتى قالاي قايتارىپ الۋعا بولادى؟
- بالام ءتۇن ۇيقىڭدى ءتورت ءبولىپ، اعاتتىعىڭا وكىنىپ جاتقانىنىڭ ءوزى سول ادامعا اق نيەت تىلەگەنىڭ. قىزعانشاقتىق جاقسى قاسيەت ەمەس، ول ادامدى جامان ىسكە جەتەلەپ، جانىڭدى جارالاپ، تاس جۇرەك ەتەدى. وسىنى ۇمىتپا، بالام!
- امانتايدىڭ ارەكەتى تۋرالى نە ايتا الاسىڭدار؟
- نەگە جاقسى ويلاۋىمىز كەرەك؟
- سەندەر امانتايدىڭ ورنىندا بولساڭدار قانداي تىلەك تىلەر ەدىڭدەر؟
• وسى بالانىڭ ورنىندا بولساڭدار اكە وسيەتىن دۇرىس تۇسىنەسىڭدەر مە؟
مەكتەپ:№19 ورتا مەكتەبى
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: تۋلەپبەرگەن ا. ت.
جاقسىلىق جولمەن جۇرەمىز. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: §54. ادام شىعۋ تەگىنىڭ دالەلدەمەلەرى. ادام مەن ادام ءتارىزدى مايمىلداردىڭ ۇقساستىعى جانە ايىرماشىلىعى
-
تاقىرىبى: ماسسانى ولشەۋ. ماسسا بىرلىكتەرىنىڭ اراقاتىناسى.
