جاس ءورت ءسوندىرۋشى
«ۇيدەگى قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاي ءبىل!»
وقۋ ارەكەتىنىڭ تاربيە ساعاتى
تاقىرىبى: «جاس ءورت ءسوندىرۋشى»
ماقساتى: وتتىڭ ءتىلسىز جاۋ ەكەنىن ۇقتىرۋ. ورتتەن، وتتان ساقتانۋ جولدارىن ۇيرەتۋ.
ءورت وشىرەتىن قۇرالدى پايدالانۋدى ۇيرەتۋ
كورنەكىلىگى: ءورت سوندىرەتىن قۇرالدار.
ءبىلۋ: ادام ومىرىنە ءورتتىڭ زياندى ەكەنىن بىلە وتىرىپ سىرىڭكەنى، تۇرمىستىق تەحنيكالىق زاتتاردى پايدالانۋ قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ءبىلۋ.
شاتتىق شەڭبەرى:
جازدا كەلدى ساعىنتا ------------/ بالالار ءىس ارەكەتتەرىمەن كورسەتە وتىرىپ، قايتالايدى /
جەر جاھاندى قاڭسىتا -------- / ءورت سوندىرگىش بولىپ كورسەتەدى /
ءىشى پىسقان بالالار
وت جاقتى ءشوپتى بىقسىتا
بىقسىپ جانعان وت ەندى
الىپ - ۇشىپ جونەلدى
وشىرەم دەپ ۇمتىلعان
بالالارعا كونبەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
تاربيەشى: بالالار ءبىز بۇگىن قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىنىڭ ءبىرى ءورتتىڭ قانشالىقتى ءقاۋىپتى ەكەنىن بىلەيىك.
وت ومىرىمىزگە قۋات بەرىپ، بويىمىزدى جىلىتادى. وت - ءومىر ءسانى. وتسىز تىرشىلىك جوق. وت جاعىلماسا، تاماعىمىزدا پىسپەيدى، ۇيىمىزدە جىلىمايدى. ال تاماق ىشپەسەك بويىمىزعا قۋات بىتپەيدى. بويىمىزدا قۋات بولماسا ومىرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىمىز جوعالادى. ءبىزدىڭ اتا - بابالارىمىز ءشوبى كوپ جەردى وتتى جەر دەپ بەكەر ايتپاعان.
وتتى جەر - قۋاتتى جەر. مال بىتكەنگە كۇش - قۋات بەرەتىن جەر. ءۇيدى قازاق حالقى وتپەن تەڭەستىرىپ وتىرعان.
تۇراتىن ءۇيىن وتاۋ، ءۇي يەسىن – وتاعاسى دەپ اتاعان.
وتسىز توڭىپ، جاۋراعان ادام ەشقانداي ەڭبەك تە ىستەي المايدى.
سونىمەن وت - ءومىرىمىز دەسەك تە، ونىڭ الەمى جايلاعان الاپاتتىڭ ءبىرى - ءورت ءقاۋپىن شىعاراتىنىن دا ەستەن شىعارماعانىمىز ءجون. ءوزىمىزدىڭ ۇقىپسىزدىعىمىزدان نەمەسە بايقامپازدىعىمىزدان كەيدە ءورتتىڭ قالاي كۇش الىپ كەتكەنىن دە بايقاماي قالامىز.
بالالار:
تاقپاقتار ۇيرەتۋ
وت جاقپا كۇيەرسىڭ
ورتەنىپ جۇرەرسىڭ
سىرىڭكەنى ۇستاساڭ
بالەگە سەن تۇسەرسىڭ
وتتىڭ ءىسى قۋىرماق
جەلدىڭ ءىسى سۋىرماق
ءقازىر جانعان جالىندى
الىپ ۇشىپ قۋالماق
تۇرمىسقا قاجەتتى زاتتاردى پايدالانۋ، ەرەجەسىمەن تانىستىرۋ
گاز – پليتاسىن پايدالانۋ
اس ۇيگە ءسان بەرەتىن گاز پليتاسى. كوگىلدىر وت تۇرمىس - تىرشىلىگىمىزدى كوپ ورىن اتقارادى.
دەسەك تە، ونى ۇقىپتى ۇستاپ، جاعا ءبىلۋىمىز كەرەك. ەگەر گاز پليتاسىنان ءبىر كەمشىلىكتەر بايقالسا اتا - اناڭا ايتىپ ەسكەرت. ويتكەنى اتا - اناڭ گاز بولىمشەسىنىڭ ارناۋلى ماماندارىن شاقىرتادى تۇرمىسىمىزدا تاعى ءبىر كوپ قولداناتىنىمىز – ەلەكتر. ەلەكتر - جارىق كوزى. ءبىر كۇن ۇيىمىزگە ەلەكتر قۋاتى كەلمەي قالسا، دۇنيەنى قاراڭعى تۇنەك باسادى. دەگەنمەن، ونى دا ۇقىپتى پايدالانباساق، ودان دا ءورت شىعۋى مۇمكىن
1. ەلەكتر پريبورلارىن ۋاقتىلى ءوشىرۋ، ەلەكتر جۇيەسىنەن اجىراتۋدى ۇمىتپاۋ
2. رۇقسات ەتىلمەگەن جەرگە ەلەكتر جۇيەسىن جۇرگىزبەۋ
ءورتتىڭ الدىن - الۋ، قاۋىپسىزدىكتى ساقتا
ءورتتى سوندىرۋگە ارنايى زاتتاردى دايارلاپ قويعان ءجون. ولارعا قۇم، سۋ، كۇرەك، كيىز، ت. ب.
- ءورت جاڭادان باستالعاندا، سۋمەن، قۇم سەۋىپ وشىرەدى.
- ادامنىڭ كيىمى ورتەنسە، سۋعا تۇسكەنى دۇرىس. سۋ جوق بولسا، توپىراققا اۋناپ، ۇستىنە قۇم سەبۋىمىز كەرەك. يا بولماسا ادامدى قالىڭ ماتامەن وراپ وشىرەدى،
گاز پليتاسى تۇرعان بولمەنى ءجيى - ءجيى جەلدەتۋ كەرەك. ەگەر گازدىڭ كۇلىمسىگەن يەسىن سەزسەڭ سىرىڭكە جاعۋعا، ەلەكتر جۇيەسىندەگى لامپانى جاعۋعا بولمايدى.
تەك ءۇيدىڭ ەسىك - تەرەزەلەرىن اشىپ، جەلدەتۋ كەرەك.
وقۋ ارەكەتىنىڭ تاربيە ساعاتى
تاقىرىبى: «جاس ءورت ءسوندىرۋشى»
ماقساتى: وتتىڭ ءتىلسىز جاۋ ەكەنىن ۇقتىرۋ. ورتتەن، وتتان ساقتانۋ جولدارىن ۇيرەتۋ.
ءورت وشىرەتىن قۇرالدى پايدالانۋدى ۇيرەتۋ
كورنەكىلىگى: ءورت سوندىرەتىن قۇرالدار.
ءبىلۋ: ادام ومىرىنە ءورتتىڭ زياندى ەكەنىن بىلە وتىرىپ سىرىڭكەنى، تۇرمىستىق تەحنيكالىق زاتتاردى پايدالانۋ قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ءبىلۋ.
شاتتىق شەڭبەرى:
جازدا كەلدى ساعىنتا ------------/ بالالار ءىس ارەكەتتەرىمەن كورسەتە وتىرىپ، قايتالايدى /
جەر جاھاندى قاڭسىتا -------- / ءورت سوندىرگىش بولىپ كورسەتەدى /
ءىشى پىسقان بالالار
وت جاقتى ءشوپتى بىقسىتا
بىقسىپ جانعان وت ەندى
الىپ - ۇشىپ جونەلدى
وشىرەم دەپ ۇمتىلعان
بالالارعا كونبەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
تاربيەشى: بالالار ءبىز بۇگىن قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىنىڭ ءبىرى ءورتتىڭ قانشالىقتى ءقاۋىپتى ەكەنىن بىلەيىك.
وت ومىرىمىزگە قۋات بەرىپ، بويىمىزدى جىلىتادى. وت - ءومىر ءسانى. وتسىز تىرشىلىك جوق. وت جاعىلماسا، تاماعىمىزدا پىسپەيدى، ۇيىمىزدە جىلىمايدى. ال تاماق ىشپەسەك بويىمىزعا قۋات بىتپەيدى. بويىمىزدا قۋات بولماسا ومىرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىمىز جوعالادى. ءبىزدىڭ اتا - بابالارىمىز ءشوبى كوپ جەردى وتتى جەر دەپ بەكەر ايتپاعان.
وتتى جەر - قۋاتتى جەر. مال بىتكەنگە كۇش - قۋات بەرەتىن جەر. ءۇيدى قازاق حالقى وتپەن تەڭەستىرىپ وتىرعان.
تۇراتىن ءۇيىن وتاۋ، ءۇي يەسىن – وتاعاسى دەپ اتاعان.
وتسىز توڭىپ، جاۋراعان ادام ەشقانداي ەڭبەك تە ىستەي المايدى.
سونىمەن وت - ءومىرىمىز دەسەك تە، ونىڭ الەمى جايلاعان الاپاتتىڭ ءبىرى - ءورت ءقاۋپىن شىعاراتىنىن دا ەستەن شىعارماعانىمىز ءجون. ءوزىمىزدىڭ ۇقىپسىزدىعىمىزدان نەمەسە بايقامپازدىعىمىزدان كەيدە ءورتتىڭ قالاي كۇش الىپ كەتكەنىن دە بايقاماي قالامىز.
بالالار:
تاقپاقتار ۇيرەتۋ
وت جاقپا كۇيەرسىڭ
ورتەنىپ جۇرەرسىڭ
سىرىڭكەنى ۇستاساڭ
بالەگە سەن تۇسەرسىڭ
وتتىڭ ءىسى قۋىرماق
جەلدىڭ ءىسى سۋىرماق
ءقازىر جانعان جالىندى
الىپ ۇشىپ قۋالماق
تۇرمىسقا قاجەتتى زاتتاردى پايدالانۋ، ەرەجەسىمەن تانىستىرۋ
گاز – پليتاسىن پايدالانۋ
اس ۇيگە ءسان بەرەتىن گاز پليتاسى. كوگىلدىر وت تۇرمىس - تىرشىلىگىمىزدى كوپ ورىن اتقارادى.
دەسەك تە، ونى ۇقىپتى ۇستاپ، جاعا ءبىلۋىمىز كەرەك. ەگەر گاز پليتاسىنان ءبىر كەمشىلىكتەر بايقالسا اتا - اناڭا ايتىپ ەسكەرت. ويتكەنى اتا - اناڭ گاز بولىمشەسىنىڭ ارناۋلى ماماندارىن شاقىرتادى تۇرمىسىمىزدا تاعى ءبىر كوپ قولداناتىنىمىز – ەلەكتر. ەلەكتر - جارىق كوزى. ءبىر كۇن ۇيىمىزگە ەلەكتر قۋاتى كەلمەي قالسا، دۇنيەنى قاراڭعى تۇنەك باسادى. دەگەنمەن، ونى دا ۇقىپتى پايدالانباساق، ودان دا ءورت شىعۋى مۇمكىن
1. ەلەكتر پريبورلارىن ۋاقتىلى ءوشىرۋ، ەلەكتر جۇيەسىنەن اجىراتۋدى ۇمىتپاۋ
2. رۇقسات ەتىلمەگەن جەرگە ەلەكتر جۇيەسىن جۇرگىزبەۋ
ءورتتىڭ الدىن - الۋ، قاۋىپسىزدىكتى ساقتا
ءورتتى سوندىرۋگە ارنايى زاتتاردى دايارلاپ قويعان ءجون. ولارعا قۇم، سۋ، كۇرەك، كيىز، ت. ب.
- ءورت جاڭادان باستالعاندا، سۋمەن، قۇم سەۋىپ وشىرەدى.
- ادامنىڭ كيىمى ورتەنسە، سۋعا تۇسكەنى دۇرىس. سۋ جوق بولسا، توپىراققا اۋناپ، ۇستىنە قۇم سەبۋىمىز كەرەك. يا بولماسا ادامدى قالىڭ ماتامەن وراپ وشىرەدى،
گاز پليتاسى تۇرعان بولمەنى ءجيى - ءجيى جەلدەتۋ كەرەك. ەگەر گازدىڭ كۇلىمسىگەن يەسىن سەزسەڭ سىرىڭكە جاعۋعا، ەلەكتر جۇيەسىندەگى لامپانى جاعۋعا بولمايدى.
تەك ءۇيدىڭ ەسىك - تەرەزەلەرىن اشىپ، جەلدەتۋ كەرەك.
You Might Also Like
