تۋعان ولكە – تۇنعان شەجىرە
تاقىرىبى: تۋعان ولكە – تۇنعان شەجىرە
ماقساتى: وقۋشىلاردا تۋعان ولكەگە دەگەن ءقادىر – قاسيەتتى وياتا وتىرىپ، سول ارقىلى تۋىپ - وسكەن ولكەگە، وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى قالىپتاستىرۋ.
كىرىسپە (ءمۇعالىم ءسوزى)
«وتان» دەگەن ۇعىم، بىزدەر ءۇشىن ايقىن اقيقات، وتان - ءوزىڭ تۋعان قالا، ءوزىڭ وسكەن اۋىل، ءوزىڭ وقىعان مەكتەپ، قىسقاسى ءوزىڭدى ءومىر ازاماتى ەتىپ قالىپتاستىرۋعا اسەر جاساعان ورتا. ەندەشە، سولار جايلى ءبىلۋ اۋا مەن سۋداي قاجەت نارسە – دەپ ۇلى جازۋشىمىز مۇحتار اۋەزوۆ ايتقانداي مەنىڭ بۇگىنگى وتكىزگەلى وتىرعان تاربيە ساعاتىم وسى اتالى سوزدەردىڭ جەلىسىمەن ءوربيدى. تۋعان جەرىمىز، تۋعان وتانىمىز قازاقستان بولسا، كىندىك قانى تامعان تۋعان ولكەمىز كيەلى ماڭعىستاۋ ولكەسى.
ەندى، قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا – انالار، وقۋشىلار «تۋعان ولكە – تۇنعان شەجىرە» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
1 - جۇرگىزۋشى:
ماڭعىستاۋ بۇل كەلە جاتقان ەجەلدەن.
ماڭعىستاۋ بۇل شولدەپ ەرنى كەزەرگەن،
توبە - توبە باستارىڭدا وبادان،
كونە تاريح قىرعىندارىن سەزەم مەن.
2 – جۇرگىزۋشى: بابالارىم، ات ويناتىپ وسكەن جەر.
تۇلپارلارىم تولارساقتان سۋ كەشكەن جەر
اق شاھارداي اقتاۋلاردى ۇڭگىپ جەپ
كوكىرەگىڭنەن اڭقىلداپ ءبىر وسكەن جەل.
«ماڭعىستاۋ سونادايدان توزاڭىتقان، جۇرەگىن تالاي ەردىڭ قوبالجىتقان» دەپ بۇرىنعىلار تولعاعان قاسيەتتى مەكەن، بۇل! وتكەننەن وشپەس ءىز قالعان تاريحى تامىر - تىندەرى تىم تەرەڭ، ارىگەرەكتە جاتقان «جەتى جۇرت كەلىپ» جەتى جۇرت كەتكەن جاپان تۇز دەۋگە جاراسپاس، جالى بيىك، اتىشۋلى ايماق.
1 – جۇرگىزۋشى: نەبىر تاريح جاتىر – اۋ،
سىنىپ مۇرتى كەرتىلىپ،
جەتى جۇرت كەپ، ياپىر – اۋ.
كەتكەن دەيدى جەتى جۇرت.
تۇلعاسىندا تۇنعان ءار،
سۇراق قويام شىڭدارعا.
مىنا قورىم كىم بولار،
ساقتار الدە،
وعىزدار ما،
عۇندار ما؟
دەپ اقىندارىمىز جىرلاعانداي، بەرەكەلى بەينەۋ وڭىرىنەن، شىعىس پەن باتىستىڭ التىن كوپىرىندەي بولعان «ۇلى جىبەك جولىنىڭ» سۇرلەۋلەرىنىڭ ءبىر ءتىنى وسى ولكەنى باسىپ وتكەن.
2 – جۇرگىزۋشى: قويناۋى بايلىق قونىس، قاسيەتتى جەرگە كىمدەر كەلىپ، كىمدەر وتكەن جوق، كىمدەر مەكەن ەتكەن جوق.
قويىنىڭا جاسىرعان
قۇپياڭ مول نەتكەن بۇل،
جىر وقيتىن تاسىڭنان،
قىنا باسقان كوكتەڭبىل.
وتكەن ءومىر ايقاستا،
ىستەپ كەتكەن دەگەنىن
قويتاستا دا، اي تاستا،
تاڭباسى تۇر جەبەنىڭ.
ماڭگىلىك بوپ ۇرانى،
جوعالمايدى نۇر – ءارى
ماۆزولەيلەر، مازارلار
ايدالادا تۇر ءالى.
ەندىگى كەزەكتى وقۋشىلارعا بەرەمىز.
1 وقۋشى:
بۇل ولكەدە ءار شاڭىراق، قۋانعان كەزىندە دە، قۇلازىعان كەزىندە دە، الدىمەن بەكەتتىڭ اتىن اۋىزعا العان. ويتكەنى، ول تىرىسىندە ەلىنىڭ جەل جاقتاعى پاناسى، ىق جاقتاعى ساياسى بولا بىلگەن ازامات. جاۋدان ەلدى اراشالاعان باتىر. داۋدا ادىلەتتى اراشالاعان قازى. السىزگە مەدەت، كۇشتىگە ايبات، زارىققانعا جەبەۋ، تارىققانعا دەمەۋ، اسقانعا توسقان، ساسقانعا سايا، ۇرپاققا ۇستاز، ۇلىسقا ۇران، ەل يەسى جەر كيەسى ءپىر اتا بەكەتتىڭ وتانى.
ماقساتى: وقۋشىلاردا تۋعان ولكەگە دەگەن ءقادىر – قاسيەتتى وياتا وتىرىپ، سول ارقىلى تۋىپ - وسكەن ولكەگە، وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى قالىپتاستىرۋ.
كىرىسپە (ءمۇعالىم ءسوزى)
«وتان» دەگەن ۇعىم، بىزدەر ءۇشىن ايقىن اقيقات، وتان - ءوزىڭ تۋعان قالا، ءوزىڭ وسكەن اۋىل، ءوزىڭ وقىعان مەكتەپ، قىسقاسى ءوزىڭدى ءومىر ازاماتى ەتىپ قالىپتاستىرۋعا اسەر جاساعان ورتا. ەندەشە، سولار جايلى ءبىلۋ اۋا مەن سۋداي قاجەت نارسە – دەپ ۇلى جازۋشىمىز مۇحتار اۋەزوۆ ايتقانداي مەنىڭ بۇگىنگى وتكىزگەلى وتىرعان تاربيە ساعاتىم وسى اتالى سوزدەردىڭ جەلىسىمەن ءوربيدى. تۋعان جەرىمىز، تۋعان وتانىمىز قازاقستان بولسا، كىندىك قانى تامعان تۋعان ولكەمىز كيەلى ماڭعىستاۋ ولكەسى.
ەندى، قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا – انالار، وقۋشىلار «تۋعان ولكە – تۇنعان شەجىرە» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
1 - جۇرگىزۋشى:
ماڭعىستاۋ بۇل كەلە جاتقان ەجەلدەن.
ماڭعىستاۋ بۇل شولدەپ ەرنى كەزەرگەن،
توبە - توبە باستارىڭدا وبادان،
كونە تاريح قىرعىندارىن سەزەم مەن.
2 – جۇرگىزۋشى: بابالارىم، ات ويناتىپ وسكەن جەر.
تۇلپارلارىم تولارساقتان سۋ كەشكەن جەر
اق شاھارداي اقتاۋلاردى ۇڭگىپ جەپ
كوكىرەگىڭنەن اڭقىلداپ ءبىر وسكەن جەل.
«ماڭعىستاۋ سونادايدان توزاڭىتقان، جۇرەگىن تالاي ەردىڭ قوبالجىتقان» دەپ بۇرىنعىلار تولعاعان قاسيەتتى مەكەن، بۇل! وتكەننەن وشپەس ءىز قالعان تاريحى تامىر - تىندەرى تىم تەرەڭ، ارىگەرەكتە جاتقان «جەتى جۇرت كەلىپ» جەتى جۇرت كەتكەن جاپان تۇز دەۋگە جاراسپاس، جالى بيىك، اتىشۋلى ايماق.
1 – جۇرگىزۋشى: نەبىر تاريح جاتىر – اۋ،
سىنىپ مۇرتى كەرتىلىپ،
جەتى جۇرت كەپ، ياپىر – اۋ.
كەتكەن دەيدى جەتى جۇرت.
تۇلعاسىندا تۇنعان ءار،
سۇراق قويام شىڭدارعا.
مىنا قورىم كىم بولار،
ساقتار الدە،
وعىزدار ما،
عۇندار ما؟
دەپ اقىندارىمىز جىرلاعانداي، بەرەكەلى بەينەۋ وڭىرىنەن، شىعىس پەن باتىستىڭ التىن كوپىرىندەي بولعان «ۇلى جىبەك جولىنىڭ» سۇرلەۋلەرىنىڭ ءبىر ءتىنى وسى ولكەنى باسىپ وتكەن.
2 – جۇرگىزۋشى: قويناۋى بايلىق قونىس، قاسيەتتى جەرگە كىمدەر كەلىپ، كىمدەر وتكەن جوق، كىمدەر مەكەن ەتكەن جوق.
قويىنىڭا جاسىرعان
قۇپياڭ مول نەتكەن بۇل،
جىر وقيتىن تاسىڭنان،
قىنا باسقان كوكتەڭبىل.
وتكەن ءومىر ايقاستا،
ىستەپ كەتكەن دەگەنىن
قويتاستا دا، اي تاستا،
تاڭباسى تۇر جەبەنىڭ.
ماڭگىلىك بوپ ۇرانى،
جوعالمايدى نۇر – ءارى
ماۆزولەيلەر، مازارلار
ايدالادا تۇر ءالى.
ەندىگى كەزەكتى وقۋشىلارعا بەرەمىز.
1 وقۋشى:
بۇل ولكەدە ءار شاڭىراق، قۋانعان كەزىندە دە، قۇلازىعان كەزىندە دە، الدىمەن بەكەتتىڭ اتىن اۋىزعا العان. ويتكەنى، ول تىرىسىندە ەلىنىڭ جەل جاقتاعى پاناسى، ىق جاقتاعى ساياسى بولا بىلگەن ازامات. جاۋدان ەلدى اراشالاعان باتىر. داۋدا ادىلەتتى اراشالاعان قازى. السىزگە مەدەت، كۇشتىگە ايبات، زارىققانعا جەبەۋ، تارىققانعا دەمەۋ، اسقانعا توسقان، ساسقانعا سايا، ۇرپاققا ۇستاز، ۇلىسقا ۇران، ەل يەسى جەر كيەسى ءپىر اتا بەكەتتىڭ وتانى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
